سایت خبری پیام ما آنلاین | نگاه نامزدهای ریاست جمهوری به علم چیست؟

نگاه نامزدهای ریاست جمهوری به علم چیست؟





۲۱ خرداد ۱۴۰۰، ۲۰:۲۶

به زمان انتخابات 1400 ریاست جمهوری نزدیک می‌شویم، و نگاهی که دولت بعد به مساله علم و توسعه علمی ایران خواهد داشت از نظر سیاست‌گذاری عمومی دولت جدید مهم و اساسی است. علم و سیاست بهم مربوطند . جناح‌های سیاسی مشخصا طی 25 سال گذشته به طور قابل توجهی در جامعه با دیدگاه‌های مختلف خودنمایی کرده‌اند. دیدگاه‌های محافظه کارانه یا اصولگرا، تفاوت‌هایی را با نگاه‌های اصلاح گرایانه در همه زمینه‌ها از جمله مدیریت علم و پژوهش در کشور نشان داده است. به طور طبیعی و خواه ناخواه، با تغییر دولت‌ها، مدیران در همه سطوح ایدئولوژی های سیاسی خود را وارد سازمان‌ها می‌کنند.

به زمان انتخابات 1400 ریاست جمهوری نزدیک می‌شویم، و نگاهی که دولت بعد به مساله علم و توسعه علمی ایران خواهد داشت از نظر سیاست‌گذاری عمومی دولت جدید مهم و اساسی است. علم و سیاست بهم مربوطند . جناح‌های سیاسی مشخصا طی 25 سال گذشته به طور قابل توجهی در جامعه با دیدگاه‌های مختلف خودنمایی کرده‌اند. دیدگاه‌های محافظه کارانه یا اصولگرا، تفاوت‌هایی را با نگاه‌های اصلاح گرایانه در همه زمینه‌ها از جمله مدیریت علم و پژوهش در کشور نشان داده است. به طور طبیعی و خواه ناخواه، با تغییر دولت‌ها، مدیران در همه سطوح ایدئولوژی های سیاسی خود را وارد سازمان‌ها می‌کنند.
نگاه نامزدهای ریاست جمهوری به علم چیست؟
متاسفانه این تغییر ایدئولوژیک مدیران در کشور ما به سازمان‌های علمی و دانشگاه‌ها هم تسری می‌یابد، و بعضا برنامه‌های علمی و پژوهشی هم با چنین تغییراتی، تغییر می‌کنند. ما تصور می کنیم که ایدئولوژی سیاسی منحصر به افراد است، ولی در عمل سیاست‌های متفاوت، به گردش کارهای متفاوتی در سازمان‌ها انجامیده است. نظرات نامزدها در مورد موضوعات مختلف، از قبیل تحقیقات در مورد واکسن و همه‌گیری کرونا، انرژی، خشکسالی، سوانح طبیعی و زلزله، سلول‌های بنیادی ، گرم شدن زمین ، آزمایشات دارویی و توسعه فناوری ، پژوهش‌های سرطان، بیماری‌های خاص و توسعه متناسب صنعتی ایران مهم است. مشاوران کاندیداها در تعیین اولویت‌های مصرف کردن بودجه در انتخابات ریاست جمهوری اثر می‌گذارند، در بیشتر موارد تا کنون مطرح شده، چنین تاکید‌هایی ندیده‌ایم . تجزیه و تحلیل نقش علم در کارزار ریاست جمهوری بر تفاوت‌های برنامه‌های کاندیداها می‌تواند نشان دهد که اولویت‌های رقابت کاندیداها برای وزارت علوم، وزارت بهداشت، معاونت علمی، بنیاد ملی نخبگان و فرهنگستان علوم چیست و مثلا در مساله مهار همه گیری کرونا، واردات و تولید واکسن و ارتباط‌های بین المللی در علوم و فناوری‌های جدید چه تاکیدی دارند. برقراری و تسهیل ارتباط بین المللی برای توسعه علمی ایران و نوسازی زیرساخت‌های کشور بسیار حیاتی است.
برنامه راهبردی و جایگاه علم و فناوری در چشم انداز چهارساله و ماموریت‌های دولت آینده در برنامه‌های عملیاتی در این زمینه‌ها باید سنجیده شود: برنامه درازمدت در مورد بهره‌برداری بهینه از منابع آب و نحوه مقابله و سازگاری با خشکسالی – خشک شدن دریاچه‌ها و تالابها (مثل دریاچه ارومیه) در همین بند مهم قرار می‌گیرد- ، اهمیت حرکت به سمت انرژی پاک و تجدید پذیر و نحوه سرمایه‌گذاری در تحقیقات و نوآوری انرژی پاک، کاهش ریسک سوانح طبیعی در امروز و آینده ایران ، توسعه اقتصاد دانش بنیان و حمایت از شرکت‌های دانش بنیان که دانشمندان و فارغ التحصیلان جوان دانشگاه‌ها تشکیل می‌دهند، اهمیت به علوم پایه .
بودجه تحقیقاتی بخشی از مساله است و از اهمیت بسیاری برای بسیاری از دانشگاهیان و مدیران آموزش عالی برخوردار است. اما بسیاری از دانشمندان معتقدند که یک مسئله اساسی‌تر – احترام به علم در دولت – در این انتخابات باید خودش را نشان دهد. کاندیداها بر اساس منش و روش و برنامه شان تا چه حد به علم و نهادهای علمی احترام گذاشته‌اند و حاضرند حریم علم را محترم بدارند و نقش حمایت مادی و معنوی خود را در توسعه علمی و نهادهای بنیادی علمی نظیر فرهنگستان‌های علوم بپذیرند و بر آن اصرار ورزند. دانشمندان از گروهی از سیاسیون به دلیل رد تخصص و نادیده گرفتن بسیاری از کمیته‌های مشورتی متشکل از متخصصان دولتی و بیرون دولت ، در طی سال‌های اخیر دلگیرند. در سال‌های اخیر به طور مداوم کاهش قابل توجهی در بودجه علمی رخ داد. بعضی پژوهش‌های بنیادی و کاربردی با مدیریت ضعیف پژوهشی، یا متوقف و یا بسیار کند شده است. ایران 0.1 درصد از تولید ناخالص داخلی خود (حدود 635 میلیارد دلار در سال 2019 ) به پژوهش و توسعه اختصاص داده و این در حالی است که رژیم صهیونیستی 4.9% (از تولید ناخالص 336 میلیارد دلاری ) کره جنوبی 4.6% (با 1700 میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی) و تایوان 3.6% (از تولید ناخالص داخلی 635 میلیارد دلاری) را صرف پژوهش کرده‌اند. می‌بینیم که در این زمینه ما راه درازی برای پیمودن داریم. نامزد ریاست جمهوری موضع خود را در این زمینه لطفا مشخص کنند. نامزدهایی که شعارهای پوپولیستی می‌دهند، با برنامه و داده‌های علمی کاری ندارند، به دانشمندان گوش نمی‌دهند و بر اساس نظر اجماعی دانشمندان هر حوزه عمل نمی‌کنند. توسعه نوآوری برای فناوری‌های پیشرفته احیای اکتشافات و اختراعات و زمینه‌های پیشرفت علوم از مسایل بنیادی هستند که فقط با ذهنی مدرن قابل سامان دادن هستند. اولویت تأمین بودجه برای ادامه تحقیقات پس از اختلالات ناشی از تعطیلی گسترده مراکز پژوهشی پس از شروع شیوع ویروس کرونا بسیار مهم است. مراکزی که در دوره تعطیلات به دانشجویان تحصیلات تکمیلی و دانشجویان دکترا پرداخت می‌کردند، برای نگهداری آنها در لیست حقوق، به بودجه بیشتری نیاز دارند.
آیا نامزدها برنامه ای برای حمایت از این سرمایه‌های اصلی ایران دارند؟

به اشتراک بگذارید:





نظر کاربران

فاطمه صمدیان

درود از حسن توجه شما سپاسگزاریم

بهمن اسماعیل زاده کندجانی

باسلام، بنده با نظر جناب عالی علی رغم تفاوت های بینشی، بسیار موافقم. چون علم وفرهنگ در چارچوب نیازهای برنامه ریزی در کلیه ی زیر ساخت ها مغفول واساساً دچار عارضه تبلیغات حزبی، باندی وگروهی برای رقابت انتخاباتی ودر نهایت موجب تضعیف علوم ومهندسی وفن آوری شده است. این توجه بنیادی شما به موضوع علم، اساس همه ی گرایشات سیاسی فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی وفرهتگی است. علت اصلی پیشرفت های دنای راقیه درتوجه به این مهمترین رکن ساختاری از ارکان اصلی پیشرفت وموتور پیشرفت بقیه ی ارکان دولتی وحاکمیتی را تشکیل می دهد. واین کار صرفاً از فرهیختگان همه ی گرایش های علمی، اقتصادی، اجتماعی، تاریخی، سیاسی وفرهنگی را می طلبد ولاغیر.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *