آفت سلبریتیزه شدن حیات وحشترک‌ها یک مثلی دارند که به فارسی این‌چنین تعبیر می‌شود: «شاعر وقتی چیزی برای گفتن ندارد، ندای یارم یارم سرمی‌دهد».
مسعود لاهوتآفت سلبریتیزه شدن حیات وحش
ترک‌ها یک مثلی دارند که به فارسی این‌چنین تعبیر می‌شود: «شاعر وقتی چیزی برای گفتن ندارد، ندای یارم یارم سرمی‌دهد». این مثل مصداق بارز بعضی سلبریتی‌های اینستاگرامی است که بسیاری از آنها در حرفه و شغل خود اعم از بازیگری و خوانندگی و مجری‌گری اتفاقا بسیار محبوب و اخلاق‌مدار هستند اما بسوزد پدر ولع و عطش وظیفه‌شناسی. این بزرگواران در ارائه ویترین رنگارنگ از استوری‌های متنوع از سیاست خارجه تا یافته‌های جدید علمی و توصیه‌های روانشناسی و جامعه‌شناسی تلاش می‌کنند مخاطبانشان جاهل از دنیا نروند. گویی اگر یک استوری کمتر بگذارند دنبال‌کنندگان میلیونی‌شان ریزش می‌کند و دیگر نمی‌توانند این وظیفه خطیر را تا پایان دنیا بر دوش بکشند.
در روزهای آغازین ۱۴۰۰ فصل دوم سریال هیولا با تم جدید گونه‌های در معرض انقراض که تهیه هر کدام از آنها نیازمند ده‌ها میلیون تومان بودجه است، رونمایی شد. این اتفاق نامبارک در یک بستر فرهنگی همه دوستداران حیات‌وحش و تنوع زیستی کشور را با نگرانی جدی روبه‌رو کرد زیرا دیگر تبلیغات نگهداری ببر بنگال و مار بوآ و ایگوانا مختص فضای مجازی نبود و الان دیگر افراد در کنار خانواده و با خیال راحت می‌توانند به صورت غیرمستقیم در معرض دلبری‌های این جانوران ارزشمند قرار بگیرند.
این اتفاق اولین کنش نادرست سلبریتی‌ها و هنرمندان در قبال حیات‌وحش نبود. در ماه‌های گذشته نیز تعدادی از چهره‌های فرهنگی و هنری کشور ویدیویی را در صفحات اینستاگرامی خود به اشتراک گذاشتند که در آن یک جانورشناس در یکی از کشورهای آفریقایی در حال بغل کردن سه یوز آفریقایی بود و به اشتباه این ویدیو را به عنوان مهربانی یک محیط‌‌بان ایرانی با یوزها به خورد مخاطبان دادند.
فارغ از جنبه اخلاقی یا علمی این عمل و با توجه به رسالت سلبریتی‌ها به عنوان منبع غیرموثق در ارائه اطلاعات درست به مخاطبان، قطعا این گونه اقدامات یک بدآموزی بسیار پرهزینه برای حیات‌وحش در سطح دنیا و به ویژه در سطح کشور ما محسوب می‌شود. حیات‌وحش به صورت خاص و محیط زیست به صورت عام از چنان پیچیدگی‌های بوم‌شناختی و اکولوژیکی برخوردار است که سال‌ها تحقیق و بررسی محققان این حوزه و ارائه راهکارهای مختلف -به طور مثال برای حفاظت از یک جمعیت- با محافظه‌کاری هرچه تمام‌تر انجام می‌گیرد که مبادا پژوهشی خلاف آن شیوه را برای حفاظت اثبات کند و روش نادرست قبلی به جمعیت آن گونه آسیب برساند.
تشویق ضمنی مردم به برقراری رابطه دوستانه و صمیمی با حیات وحش تبعاتی بس گران‌تر از تخریب زیستگاه و شکار دارد که حتی نیاز به بررسی بیشتر هم ندارد.
آفت سیرک‌های تلویزیونی و اظهارنظرهای هردم‌بیلی شخصیت‌ها و چهره‌های مختلف که بدون در نظر گرفتن تبعات آن، اقدام به اظهارنظر در حوزه محیط زیست می‌کنند از گذشته دامن‌گیر تن نحیف و بی‌جان محیط‌زیست کشور بوده، به طوری که اکنون هر بزرگواری که می‌تواند ده، بیست نفر دور خود جمع کند از محیط زیست سخن می‌گوید و اگر مخاطبان بیشتری پیدا کرد راهکارهایی برای برون‌رفت از چالش‌های جهانی در حوزه تغییرات اقلیمی ارائه می‌دهد.
سلبریتی‌ها به عنوان شخصیت‌های حقیقی و محبوب در جامعه وظیفه راهبری فرهنگی را برعهده دارند و باید به این نکته بسیار مهم توجه کنند که فضای مجازی جایی برای مسابقه «من اول استوری کردم نیست» نیست. سلبریتی‌ها می‌توانند نقش محوری در هدایت صحیح افکار عمومی داشته باشند اما تکرار این خطاها نه تنها باعث سلب اعتماد از آنها می‌شود بلکه آنها را تبدیل به آفتی آنتی‌مدیا می‌کندو چهره حرفه‌ای آنها را نیز زیر سوال می‌برد.
علی رنجبران 
وجیهه قنبری 
محسن موسوی خوانساری 
حجت نظری 
صادق پناهی 
مجتبی پارسا
ارسال پاسخ