علیه انسانیت
![علیه انسانیت](https://payamema.ir/pubfiles/2024/02/نقد-هفته-scaled.webp)
۱۴ بهمن ۱۴۰۲، ۲۰:۱۷
مستند «چرنوبیل: نوارهای گمشده» روایتی از یک فاجعهٔ بزرگ انسانی است که جهشی مؤثر در طبیعتِ تاریخی زمین از خود بهجای گذاشت. هرچند نزدیک به چهار دهه از آن رخداد میگذرد، اما هنوز داغ چرنوبیل تازه است؛ زیرا انسان و محیط زیست در زیر تشعشعاتی از جنسِ دروغ و فریب، تاوانهایی فراموشناشدنی پرداخت کردند. پیش از این مستند، جهان با مینیسریال «چرنوبیل» به زیرلایههای این فاجعه نزدیک شد، اما این مستند بی آنکه بخواهد داستان بگوید، با کمک تصویر و تدوین به فهم اتفاق نزدیکتر شده است و مخاطب امروزی را به اعماق یک صنعت ناپاک میبرد. اینبار اما یک مستندساز انگلیسی با تلاشهای فراوان به تصاویری دست یافته است که اکثر آنها یا در آرشیوهای خانگی در حال پوسیدن بودند یا بهدلایل سیاسی کمتر دیدهشده باقی مانده بودند. «جیمز جونز» در راه ساخت این مستند با تهاجم نظامی روسیه به اوکراین و همهگیری بیماری کووید روبهرو شد که شرایط را برای تحقیق و پژوهش دشوار کرد و همزمان دستهایی نامرئی هم در تلاش بودند که دیگر زیرلایهٔ روشنی از چرنوبیل به رسانههای جهانی نرسد. همواره یکی از چالشهای بشری، کتمان کردن حقایق است و سازنده میدانست افرادی هستند که همچنان میخواهند بشریت از فاجعهٔ اتمی رخداده در «اتحاد جماهیر شوروی» فاصلهٔ ذهنی بگیرد تا شاید دوباره بتوانند در جایی دیگر از انرژی هستهای و منافع آن به نیکی یاد کنند. بااینهمه، مستند از ایده به تصویر رسید و با همراهی راویانی که خود بازمانده از آن جنایت هستند، به صدایی رسا تبدیل شد. حرف مستند بسیار کوتاه اما تکاندهنده است؛ خطای انسانی در طراحی و کنترل رآکتور هستهای سبب این فاجعه شد و سپس کتمان حقیقت از سوی حاکمان به زنجیرهای از اتفاقات تلخ انسانی و طبیعی تبدیل شد که در مستند به شایستگی روایت میشود.
همانطور که راوی مستند نیز بیان میکند حکومت سعی میکرد حقیقت را کنترل کند، اما نتیجهاش از دست دادن کنترل روی همهچیز بود. البته حاکمیت بیش از اینکه نگران سلامتی مردم خودش باشد، نگران افکار عمومی بود. پس پیدرپی دروغ گفت تا بر یک فاجعهٔ انسانی سرپوش بگذارد. در همین راستا باید به این نکته اشاره کرد که فیلمساز، سکانس نخستین را بسیار هوشمندانه طراحی کرده است و اثر با یک روایت خطی به سراغ رمزگشایی از چرایی حادثه میرود و در این راه تماشاگر را سریع مجذوب خود میکند. نوارهای صوتی، فیلمهای تازه و مصاحبههای تکاندهنده در کنار هم خوانشی متمایز از فاجعهٔ اتمی را پدید آورده است تا بیننده خود را در یک اثر تاریخگرایانه همراه با مردمی تصور کند که قربانی سیاست شدهاند. این یک ایجاز سینمایی، معنایافته و کاربردی است که میتواند زیرمتن این مستند را برجسته کند. راوی نخست صدای یک مرد است که میگوید وقتی سال ۱۹۸۲ دبیرکل کمیتهٔ مرکزی حزب کمونیست شوروی فوت کرد، همهٔ کانالها بدون هیچ توضیحی بالهٔ «دریاچهٔ قو» را پخش کردند و همه فهمیدند اتفاقی برای یک مقام حکومتی افتاده و دیگر نیازی به توضیح نبود! راوی بعدی یک زن است. او از گذشته و آیندهای حرف میزند که قرار بود در کنار همسر آتشنشان و فرزند تازهمتولدشده شکل بگیرد، اما از دست رفت و اینک پس از گذشت سالها دوباره به خانهٔ متروکشان بازمیگردد و با بغض از درخت سیبی میگوید که با شوهرش کاشته بودند. اینگونه مستند در ذهن مخاطب انسجام میگیرد و هنگامی که حکومت خودکامه پیامدهای ژنتیکی رخداده را ناشی از «رادیوفوبیا» یا ترس از تشعشعات اعلام میکند، بیننده در دروغگویی نظام حاکم درنگ نمیکند؛ این ایدهای است که کلیت مستند روی آن سوار است. چند راوی دیگر نیز از خردهروایتهایی میگویند که سرانجام به یک مفهوم تراژیک ختم میشود؛ اقدامی علیه انسانیت در چرنوبیل صورت گرفته است که حتی پس از گذر زمان هم از ذهن بشر پاک نمیشود. بیش از هشت میلیون نفر از عواقب این حادثه رنج بُردند تا سرانجام اتحاد جماهیر شوروی سقوط کرد.
برچسب ها:
پیشنهاد سردبیر
![سرمایهگذاری در معدن بازنده](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/3-16-jpg.webp)
سرمایهگذاری در معدن بازنده
مطالب مرتبط
![سودای مسکنسازی در تالاب «خانمیرزا»](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/map.jpg)
«پیام ما» از مقاومت ادارۀ کل محیطزیست استان چهارمحالوبختیاری در مقابل سایر نهادهای استانی برای تصاحب اراضی تالابی گزارش میدهد
سودای مسکنسازی در تالاب «خانمیرزا»
![تداوم توفان غبار در سیستان](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/سیستان.jpg)
گردوغبار بیش از ۶۰۰ نفر را روانهٔ بیمارستان کرد
تداوم توفان غبار در سیستان
![گشادهدستی از جیب «آب» کشور](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/دیجیتال.jpg)
«پیام ما» وعدههای «سعید جلیلی» در حوزۀ آب و کشاورزی را بررسی کرد
گشادهدستی از جیب «آب» کشور
![هفت متهم سیل ویرانگر](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/سوادکوه.jpg)
چرا در «سوادکوه» سیلاب آمد و برای جلوگیری از تکرار آن چه باید کرد؟
هفت متهم سیل ویرانگر
![چراغ سبز به تولید بنزین بیکیفیت؟](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/بنزین.jpg)
هیئت وزیران برای افزایش میزان تولید بنزین، «تولید بنزین با کیفیت معمولی» را تصویب کرد
چراغ سبز به تولید بنزین بیکیفیت؟
![آیا خشکسالی دو سال دیگر تمام میشود؟](https://payamema.ir/pubfiles/2024/02/4115189-jpg.webp)
آیا خشکسالی دو سال دیگر تمام میشود؟
![در جستوجوی نسخه شفابخش آلودگی هوا](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/آلودگی-هوا-2.jpg)
نگاهی به یک مقاله علمی دربارهٔ آلودگی هوای کلانشهر تهران
در جستوجوی نسخه شفابخش آلودگی هوا
![تخریب گَهَر، ویرانی اشترانکوه](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/اشترانکوه-دریاچه-گهر.jpg)
فعالان محیطزیست لرستان از بیجوابماندن نامهشان دربارۀ توقف جادهکشی در اشترانکوه از سوی سازمان محیطزیست گلایه دارند
تخریب گَهَر، ویرانی اشترانکوه
![صدای اکثریت چراغ راهنمای اصلاح](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/تسنیم-2.jpg)
صدای اکثریت چراغ راهنمای اصلاح
![مرگ خاموش دریاچۀ گهر و اشترانکوه](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/اشترانکوه-دریاچه-گهر.jpg)
مرگ خاموش دریاچۀ گهر و اشترانکوه
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها
- قطار رجا؛ انتخابی امن و راحت برای سفرهای شما بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/کتاب-چرا-شما-را-نمیگیرن.jpg)
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید