وقتی تاریخ میخندد
۲۳ آبان ۱۴۰۲، ۲۲:۲۲
«پیروزی نور بر تاریکی.» این پیامی است که راه درازی را از اعماق تاریخ طی کرده و به ما رسیده است. ایرانیان هر سال در بلندترین شب سال انتظار طلوع خورشید را میکشند که نامش یلداست. یلدا نامی است چندوجهی که میتوان در تعریفش مثنوی هفتاد من نوشت و به آن نگاهی افسانهای، اسطورهای، تاریخی، اجتماعی، مذهبی و… داشت. برای من یلدا، یادآوری هر سالهٔ سختترین لحظات تاریخ است که برای عبور از آن باید کنار هم جمع شویم و شادمانی کنیم تا سعادتمان از راه برسد. ایران سرزمین تمدنی است که از دیرباز بهدلیل موقعیت استراتژیک جغرافیایی و پتانسیلهای طبیعی، در هجوم حملات و توطئهها بوده، از این رو همواره آیینهای تمدنی و مناسک مقدس به یاریمان آمدهاند تا تنها با امیدواری و همدلی از گذرگاههای خطرناک بگذریم
از حملهٔ آشوریان گرفته تا اعراب و غزنویان و سلجوقیان بیابانگرد و مغولان و… هزاران سال طی شده تا این آیین جمعی قوام پیدا کند، انار سرخ به سفرهها بیاورد و هندوانهٔ شیرین. حافظخوانی به آن بپیوندد و مردم تا بامدادان بیدار بمانند و هزار و یک شادمانی دیگر… از همینرو بود که سال گذشته، در هفدهمین نشست کمیتهٔ بیندولتی پاسداری از میراثفرهنگی ناملموس در شهر رباط مغرب، یلدا آیین ایرانی بود که معرفی شد تا جهانی شود. قرار بود تا جهانیان ما را با آیین دیرپای یلدا و شب چله بشناسند. با این حال، چند روز پیش، شورای عالی انقلاب فرهنگی بسیاری را شوکه کرد و این نام را در تقویم تغییر داد و به جایش «روز ترویج میهمانی و پیوند با خویشان» گذاشت.
این نامگذاری و تعریف واکنش بسیاری از مردم را برانگیخت. رئیس مرکز رسانه و روابط عمومی شورای عالی انقلاب فرهنگی اما پاسخش به این واکنشها این بود: «سیام آذرماه که به عنوان شب یلدا در تقویم است تغییری نداشته. متناسب با فرهنگ و سنتهای ایرانی اسلامی که در شب یلدا مرسوم بوده، روز ترویج میهمانی و پیوند با خویشان نیز به نام این روز اضافه شده که نهتنها تفاوت ماهوی با آداب و رسوم این شب ندارد بلکه بر هویت ملی و فرهنگ تمدن ایرانی اسلامی تأکید دارد.» مسئله این است که آیینها هویت خود را از حافظهٔ جمعی و خاطرات مردم میگیرند.
دیرزمانی است که در تقویم، «سیزده بدر» به نام «روز طبیعت» ثبت شده اما چند نفر از مردم وقتی سیزدهم فروردین که از راه میرسد به آن میگویند: «روز طبیعت است، برویم گشتوگذار!؟» بهنظر امروز آنچه تعجببرانگیز شده، بیگانگی با روح پویای جامعه است. همان حکایتی که دربارهٔ «چهارشنبهسوری» هم تکرار میشود، وقتی شورای عالی انقلاب فرهنگی تصمیم میگیرد که با نام «روز تکریم همسایگان» وارد تقویمش کند. برخی میگویند این کار نوعی مصادره است، نوعی تصاحب است با مفهومی که در ذهن عدهای خاص است. چهارشنبهسوری مفهوم گستردهای دارد.
این روز از مهمترین جشنهای ایران است که از دوران باستان آمده و تا امروز فراز و نشیبهای بسیاری را گذرانده و آبدیده شده. رنگ و بوی هر شهر و قومی را گرفته و در هر کجا با توجه به شمایل و نیازهای آن جامعه مناسک متفاوتی به آن افزوده شده و آنقدر چرخیده و چرخیده که نامش مانده؛ چهارشنبه سوری. نامی که با محدود کردنش به یک تعریف، دستاوردی جز دلخوری و خشم درونی ندارد وگرنه اسامی که راه خودشان را برای حفظ شدن بلدند و راه خود را میروند.
برچسب ها:
پیشنهاد سردبیر
مطالب مرتبط
ایرانیها چگونه به باغ نگاه میکنند؟
سه رویکرد در تحلیل باغ ایرانی
گفتوگو با «سیدعباس عراقچی» دربارهٔ دیپلماسی آب
تأمین آب از بیرون مرزها امید واهی است
رئیس مرکز ملی پیشبینی سازمان هواشناسی: هیچ دادهای از اثر بارورسازی ابرها بر بارش باران وجود ندارد
افسانۀ بارورسازی
۴۲ راه روستایی در سیستانوبلوچستان همچنان مسدود است
۱۱۰ هزار میلیارد ریال خسارت اولیۀ سیل به سیستان و بلوچستان
در انتظار نتایج نظارت بر کاشت یک میلیارد نهال
چطور مدل اقتصادی «دونات» به پایداری شهرها کمک میکند؟
گفتوگو با وحید قبادیان، معمار، مولف و استاد دانشگاه:
در معماری پایدار از همسایهها عقب افتادیم
ساترا:
سریال «حشاشین» غیرمجاز است
ساخت یک شهرک جدید در عرصۀ شهر باستانی «دقیانوس» آغاز شده است
سرنوشت نامعلوم شهر باستانی جیرفت
موسیقی نواحی آذربایجان در «قاوال مکتبی»
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- روغن صنعتی مایعی جادویی برای افزایش عمر مفید ماشین آلات
- ۱۰ ماده غذایی که به شما در سفر به سوی کاهش وزن کمک میکنند
- چاپ ترافارد؛ هر آنچه که باید درباره این نوع چاپ دستی بدانید
- اقدامات لازم برای اسباب کشی و جابجایی منزل
- بسته بندی مواد پودری با دستگاه ساشه: شغل پردرآمد این روزها
- طبع روغن زیتون در طب سنتی چیست؟ معرفی 4 خواص روغن زیتون
- خرید ساک دستی تبلیغاتی چه مزایایی برای هر برند دارد؟
- تعریف درست هوش مصنوعی (AI) چیست؟
- 10 ایده شغل دوم با سرمایه اولیه کم برای کارمندان
- مقایسه تعرفه پنلهای پیامکی و تبلیغاتی بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید