گفتوگو با پیرمحمد ملازهی، کارشناس حوزه دیپلماسی
مهاجرستیزی بهنفع منافع ملی ایران نیست
ملازهی: بهنظر میرسد خط حاکم بر این جریان تلاش میکند برای تحتفشار قرار دادن طالبان از ایران و مناقشهٔ حقابهٔ هیرمند استفاده کند
۱۶ مهر ۱۴۰۲، ۱۱:۰۸
موج اخیر ضد مهاجران افغانستانی در ایران در دو هفتهٔ اخیر به اوج رسید و بازخوردهای زیادی در فضای رسانهای رسمی و غیررسمی کشور داشت. همزمان با آنچه در ایران روی میداد، کمی آنسوتر در کشور پاکستان پس از اعلام رسمی خبر تصمیم بر اخراج جمعیت مهاجر افغانستانی، دو موج در له و علیه این تصمیم هم به راه افتا
آیا معتقدید که این جریان بر ضد مهاجران افغانستانی یک جریان سازمانیافته است؟
ابعاد این موضوع هنوز روشن نیست. اما باید به این موضوع توجه کرد که شواهد شکبرانگیز است. همین نکته که در ایران و پاکستان بهطور همزمان موج ضدیت با پناهندگان یا مهاجران، چه قانونی و چه غیرقانونی به راه میافتد، میتواند مؤید این مسئله باشد که خط یا جریان یا سیستم امنیتیای، این موضوع را راهبری میکند. حتی اگر بخواهیم بپذیریم که اساساً موضوع یا نهاد امنیتیای بهعنوان طراح در بین نیست، اما بیتأثیر هم نیستند. پاکستان اعلام کرده است که یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر افغانستانی را اخراج میکند و حالا میبینیم که جریان فعلی تلاش میکند تا ایران را نیز مجاب به چنین تصمیمی کند. با این تفاوت که ایران میزبان افغانستانیهای بیشتری نسبت به پاکستان است. اینطور که بهنظر میرسد جریانی که در حال گسترش موج ضد مهاجران است، میخواهد این اتفاق را ایجاد کند که رابطهٔ ایران و طالبان در وضعیتی قرار بگیرد که اولاً با اخراج افغانستانیهای ایران طالبان تحتفشار قرار بگیرد و از سوی دیگر در تلافی این اتفاق مذاکرات حقابه را، حتی در همین وضعیت فعلی هم ادامه ندهد. این رفتارها حداقل در یک بازهٔ زمانی طولانی روابط را بسیار متخاصمانه میکند. دیدگاه ایران همواره، یعنی از زمان ورود نخستین مهاجران پس از اشغال افغانستان توسط شوروی سابق، دیدگاهی انسانی و براساس همسایگی و برادری بود. واقعیت این است که طی همهٔ این سالها با وجود مرز طولانی (حدود ۱۹۰۰ کیلومتر) درگیری نظامی میان ایران و افغانستان به اندازهٔ درگیری میان دو کشور پاکستان و افغانستان در همین بازهٔ زمانی کوتاه نبوده است.
افغانستانیها در توسعهٔ ایران نقش دارند. بخش خدمات و کشاورزی بهویژه از نیروی کار افغانستانی بهعنوان نیروی متخصصی استفاده میکند که کمترین هزینه را دارد
شما از دستگاههای امنیتی صحبت میکنید. آیا دقیقاً منظور شما «آیاسآی» (ISI سازمان امنیتی پاکستان) است؟
حقیقت این است که آیاسآی واقعاً دچار مشکل شده است. طالبان با حمایت ارتش پاکستان به قدرت رسید. پاکستان هم در این حمایت چند هدف برای خود تعریف کرده بود. مهمترین این هدفها استفاده از افغانستان برای دسترسی به آسیای مرکزی بوده است. هدف بعدی حفظ عمق استراتژیک در منطقه بهواسطهٔ نفوذ در افغانستان بود. اما طالبان در حال حاضر از این موضوع تمکین نمیکند. پاکستان حتی در ظرفیت مسلح علیه ارتش نیز با چالش روبهرو میشود. این تحلیل شخصی من است، اما فکر میکنم پاکستان با ایجاد این وضعیت میخواهد ایران را شریک کنترل کند. این اهرم بسیار خوبی است. ببینید راهبر این جریان هدفگذاری دقیقی انجام داده است؛ فرض کنید با اخراج مهاجران از ایران و پاکستان، حدود هشت میلیون افغانستانی دوباره وارد خاک افغانستان شوند، طالبان بهشدت تحتفشار قرار میگیرد. در شرایط فعلی افغانستان برای ساکنان فعلی با چالش شغل، غذا و حتی مسکن روبهروست. موضوع دیگری که برای پاکستان اهمیت دارد، مذاکراتی است که بین طالبان و ارتش آزادی بخش بلوچستان در جریان است. نزدیکی این دو جریان بهشدت پاکستان را دچار مشکل میکند. حتی اگر قبول کنیم پاکستان در این ماجرا نقشی ندارد، یعنی این یک جریان سیستماتیک نیست؛ پاکستان میتواند از آن بهنفع خود استفاده کند، اما به هیچ عنوان منافع ملی ایران و پاکستان در این زمینه با هم یکی نیست و دولت باید متوجه این موضوع باشد.
دولت باید چه تصمیمی اتخاذ کند، یا چه رفتاری داشته باشد؟
راه نخست و ساده این است که برای فروکش کردن جریان ضد مهاجر، عدهای را اخراج کند، عدهای را دستگیر کند یا رفتارهای قهری مانند اینها را نشان دهد. اما اساساً این رفتارها بهنفع منافع ملی نیست، بهویژه هم در حوزهٔ امنیت مرزهای شرقی و هم در مورد موضوع مهمی مانند حقابهٔ ایران از هیرمند. اما راه سخت این است که کاری را انجام دهد که باید از ابتدای ورود مهاجران افغانستانی به ایران، انجام میداد؛ یعنی در مرز آنها را ساماندهی کند و برایشان اوراق هویتی صادر کند. البته باید منصفانه این را هم در نظر بگیریم که این مرز هیچ مانع طبیعیای ندارد؛ یعنی شما با دشت وسیعی روبهرو هستید که عبور از آن آسان است. یک نکتهٔ دیگر که نه هموطنان ما باید فراموش کنند و نه دولت، این است که شما کشوری هستید که برای افغانستان مادر تمدنی به حساب میآیید. بنابراین، رفتار دیپلماتهای کشور ما باید با حفظ این شأن باشد. همچنین افغانستانیها در ایران در توسعه و آبادانی نقش دارند. بخش خدمات مانند ساختمانسازی ما و بخش کشاورزی ما بهویژه از نیروی کار افغانستانی بهعنوان نیروی متخصصی استفاده میکند که کمترین هزینه را دارد؛ یعنی نه شامل بیمه میشوند و بسیاری هزینههای دیگر را برای کارفرما دارند. نقش مهاجران در کشور به هیچ عنوان نباید فراموش شود. ایران میتواند هم از کمک تخصصی و هم اعتباری کمیساریای پناهندگان سازمان ملل متحد نیز در ساماندهی مهاجران به کشورش سود ببرد.
برچسب ها:
پیشنهاد سردبیر
سرمایهگذاری در معدن بازنده
مطالب مرتبط
ظرف دو ماه گذشته ۴ کارگر در ۴ حادثه در معادن زغال سنگ کرمان جانباختهاند
مرگهای تکراری
طراحی فضاهای عمومی برای بهبود مدیریت آب در مکزیک
گفتوگوی «پیام ما» با بستگان کارگران مفقودشدۀ معدن شازند اراک
نگاههای منتظر به معدن فروریخته
چهاردهمین انتخابات ریاستجمهوری با مشارکت ۴۰ درصدی برگزار شد
صدای جمهور آمد
یک جسد در قائمشهر پیدا شد
سه مفقود سیل سوادکوه در بیمارستان بستری هستند
شمار قربانیان سیل در جنوب چین به ۴۷ نفر رسید
وزیر نیرو در اجلاس وزرای انرژی شانگهای:
توسعه انرژیهای تجدیدپذیر بازوی مهم در امنیت انرژی است
در نشست علمی «خودکشی درمانگران: نگاهی بینرشتهای» صورت گرفت
واکاوی مسئلهٔ اقدام به خودکشی درمانگران
افزایش تلفات سیل در جنوب چین
با وقوع سیلاب چالوس بار دیگر ناآماده بودن کشور در مدیریت بحران هویدا شد
زیان سیل روی دست دولت آینده
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها
- قطار رجا؛ انتخابی امن و راحت برای سفرهای شما بیشتر
بیشترین نظر کاربران
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید