سایت خبری پیام ما آنلاین | خطرمعد‌ن‌کاوی در پناهگاه میش‌مرغ‌ها

بخشی از آخرین زیستگاه «میش‌مرغ» به معدن شن و ماسه اختصاص یافت

خطرمعد‌ن‌کاوی در پناهگاه میش‌مرغ‌ها

مدیر پروژه حفاظت مشارکتی میش‌مرغ: حداقل یک سوم جمعیت میش‌مرغ‌ها در این محدوده زیست می‌کنند و با شروع فعالیت معدنی زیستگاه قطعا نابود می‌شود





خطرمعد‌ن‌کاوی در پناهگاه میش‌مرغ‌ها

۲۲ آبان ۱۴۰۰، ۰:۰۰

همدان، کرمانشاه، آذربایجان‌شرقی، خراسان شمالی و رضوی؛ همگی زیستگاه میش‌مرغ بودند و دیگر نیستند. زیستگاه‌ها آرام‌آرام از این جاندار گرفته شد، پرنده مهاجر از مهاجرت افتاد و تنها نقطه باقی مانده حیاتش ماند مرز بین آذربایجان غربی و کردستان. سال ۹۹ فقط ۱۹نفر از این گونه شمارش شد؛ جمعیتی نصف گونه یوزپلنگ که در انقراض شدید قرار دارد. حالا بخشی از تنها زیستگاه باقی مانده این حیوان را به یک معدن‌‌دار داده‌اند تا شن و ماسه استخراج کند. یک سوم از جمعیت میش‌مرغ در معرض نابودی است به بهای برداشت مشتی خاک. تهدید به معدن‌کاوی در حالی است که کارشناسان محیط زیست جوجه‌آوری میش‌مرغ‌ها در این منطقه را تایید کرده‌اند و قرار است دادستانی و فرمانداری درباره توقف معدن‌کاوی در این منطقه اعلام نظر کنند.

سال ۷۲ تعداد ۱۶ میش‌مرغ در همدان شمارش شد. ۹سال بعدش فقط سه نفر و اکنون ۴سال است که هیچ میش‌مرغی در این استان دیده نشده. به همین منوال میش‌مرغ‌‌های استان‌های دیگر هم یا شکار شدند یا در تعارض با منافع کشاورزان از بین رفتند. مصطفی انور یکی از ساکنان شهرستان قروه است که خاطره‌هایی از این پرنده به یاد دارد. قروه تا ده سال قبل زیستگاه میش‌مرغ بود و حالا حتی اهالی این روستا شمایل این پرنده را هم به یاد ندارند. انور که عضو انجمن سرای سبز قروه است به «پیام‌ما» می‌گوید: «ده سالی است که هیچ میش‌مرغی در قروه دیده نشده اما پیشتر جمیعیت‌شان زیاد بود؛ تا جایی که به باغات و حاشیه شهر هم می‌آمدند.» مردم محلی بیشتر این پرنده را برای خوردن صید می‌کردند، فیزیک بدن میش‌مرغ و سنگینی‌اش نسبت به سایر پرنده‌ها شکارش را به یک سرگرمی بدل کرده بود: «برای شکار از اسلحه استفاده نمی‌شد. بزرگسالان یا حتی بچه‌‌ها گروهی دنبال میش‌مرغ می‌دویدند، پرنده خسته می‌شد و یک گوشه می‌خوابید و با دست برشان می‌داشتند.»
در خطر انقراض‌ترین گونه ایران
میش‌‌مرغ از خانواده هوبره است؛ پرنده‌ای که به گفته مهدی نبی‌یان، مدیر پروژه حفاظت مشارکتی میش‌مرغ، جمعیتش در ایران حتی از یوزپلنگ هم کمتر است. نبی‌یان در همین رابطه به «پیام ما» می‌گوید: «جمعیت جهانی میش‌مرغ ۴۵ تا ۵۰هزار فرد است و بر اساس رده‌بندی‌های فهرست سرخ گونه‌ها در اتحادیه بین‌المللی حفاظت طبیعت یک گونه در آستانه تهدید به شمار می‌رود اما جمعیت این گونه در ایران بر اساس سرشماری سال ۹۹به ۱۹نفر رسیده که همین موضوع باعث شده میش‌مرغ در خطر انقراض‌ترین گونه ایران به حساب آید.»
۸۰ درصد زیستگاه‌های میش‌مرغ در ایران از بین رفته و جمعیت این گونه در محاسبات اکولوژیکی در لبه انقراض کامل قرار دارد؛ وضعیتی خطرناک که باعث شد ده سال قبل دشت سوتاو بوکان برای حفاظت از این گونه به پناهگاه حیات وحش ارتقا یابد. این موضوع در سفر سوم رئیس‌جمهور و هیئت دولت وقت به استان آذربایجان غربی مصوب شد. محمد احمدی که آن زمان رئیس اداره حفاظت از محیط زیست بوکان بود در این رابطه گفته بود: «در راستای حفظ گونه با ارزش میش‌مرغ در منطقه دشت شکار ممنوع سوتاو بوکان به مساحت ۷ هزار هکتار این منطقه به عنوان یکی از مناطق چهارگانه استان آذربایجان غربی (پناهگاه حیات وحش) ارتقای سطح حفاظتی یافت. این ارتقا ارتقای منطقه شکار ممنوع به پناهگاه حیات وحش در راستای افزایش امنیت منطقه برای حفاظت از میش‌مرغ پرنده نادر و در حال انقراض است.»
مجوز معدن‌کاوی وسط زیستگاه
با این همه به یک معدن‌دار اجازه اکتشاف و بعد بهره‌برداری در زیستگاه میش‌مرغ داده شد؛ آن هم در محدوده روستای کوچک سفلی و بیگ اویسی که زیستگاه جوجه‌آوری میش‌مرغ‌هاست. این موضوع نه تنها اعتراض فعالان محیط زیستی را به همراه داشته بلکه موجب اعتراض اهالی روستای کوچک سفلی شده است. ژاله حسن‌زاده، عضو دهیاری روستای کوچک سفلی شهرستان سقز در این رابطه به «پیام‌ما» می‌گوید: «من نه کشاورزی دارم و دامداری؛ حساسیتم فقط به‌خاطر میش‌مرغ است. معدن از روستای کوچک سفلی خیلی دور است و ربطی به روستا ندارد اما وسط محل زندگی میش‌مرغ‌هاست. اهالی روستا در کنار مخالفت با این قضیه به خاطر کشاورزی ودامداری‌شان یکی از دغدغه جدی‌شان میش‌مرغ است.» دهیاری این روستا پیش از این مکاتباتی در همین رابطه با فرمانداری، محیط زیست و صنعت و معدن داشته اما تاکنون نتیجه‌ای نداشته. اهالی روستای کوچک سفلی پا را از مخالفت‌ها جلوتر گذاشته‌اند و در این چهار سال به هر نحو ممکن جلوی فعالیت بیل مکانیکی و تجهیزات معدن را گرفته‌اند و این خود سبب شکایت صاحب معدن از این افراد و جریمه و جزای نقدی برای روستاییان شده. به گفته علی قادری، رئیس هیات مدیره انجمن ژینگه پاریزان ژیان سبز سقز این منطقه زیستگاه همیشگی میش‌مرغ‌هاست. او به «پیام ما» می‌گوید: «تمام طول سال میش‌مرغ‌‌ها اینجا هستند. میش‌مرغ پرنده فوق‌العاده حساسی‌است و برای لانه‌گزینی به امن‌ترین نقطه می‌رود ولی این‌ها آمدند روی همین نقطه مجوز معدن شن و ماسه دادند؛ معدنی که حتی در بلندمدت امکان انفجار را هم خواهد داشت.» مدیر پروژه حفاظت مشارکتی میش‌مرغ هم هیچ شکی در نابودی زیستگاه میش‌مرغ بعد از فعالیت معدن ندارد. او می‌گوید:«دست کم یک سوم جمعیت میش‌مرغ‌ها در این محدوده زیست می‌کنند و با شروع فعالیت معدنی این زیستگاه قطعا نابود می‌شود.» جمعیت میش‌مر‌غ‌هایی که به این زیستگاه وابسته هستند حتی از ۶ فردی که به طور دائم در این منطقه ساکن هستند، بیشتر است: «ما امسال فقط دو هکتار از گندم‌‌های حاشیه آشیانه میش‌مرغ را خریدیم و قرق‌بانی از اهالی روستا برایش گذاشتیم تا مراقب میش‌مرغ‌‌ها باشد. اینجا دو چشمه آب داریم که منبعی برای تامین آب میش‌مرغ‌ است و حتی بعضی از این پرندگان از دشت سوتاو و همین پناهگاه برای خوردن آب به اینجا می‌آیند.» به گفته نبی‌یان فاصله پناهگاه سوتا تا بیگ اویسی و کوچک‌سفلی به اندازه هفت، هشت کیلومتر است و میش‌مرغ این مسیر را برای نوشیدن آب پرواز می‌کند.
اعتباری که صرف حفاظت از میش‌مرغ نشد
زیستگاه اصلی میش‌مرغ‌ها دشت سوتاو است اما به گفته نبی‌یان و سایر فعالان محیط زیستی حداقل ۶نفر از جمعیت ۱۹نفر این پرنده در این نقطه به صورت دائم ساکن هستند. شمار این گونه اما بین سال‌های ۹۵ تا ۹۸تغییری نداشته است. ۲۱شهریور ۹۸ رحیم عبدالکریمی، سرپرست اداره حفاظت محیط زیست بوکان گفته بود در سال 97، برای خرید اراضی کشاورزی دشت سوتاو حمامیان بوکان پنج میلیارد ریال مصوب و ابلاغ شد اما این اعتبارات «به دلایلی» جذب و هزینه نشد و تنها راه نجات این پرنده جذب اعتبارات ملی و بین‌المللی است. یک سال بعد هم مدیرکل محیط زیست استان آذربایجان غربی تنها راه نجات میش‌مرغ را مشارکت مردمی دانست و گفت مردم روستاهای اطراف مناطق زیست این مرغ نیز به مشارکت دعوت شده‌اند. به گفته کریمی، مدیر عامل انجمن سروشت بوکان سال گذشته از کشاورزان دشت سوتاو خواسته شده تا صدمتر از گندم‌زارهایشان را برای استتار جوجه میش‌مرغ‌‌ها و تغذیه‌شان برداشت نکنند. «در این طرح بعضی تا ۵۰۰ و برخی تا ۷۰۰ متر از گندم‌زارها را صرفا برای حفظ این گونه کنار گذاشتند.» او که به واسطه انجمن ژیان سبز سقز در جریان مجوز معدن در سقز استان کردستان قرار گرفته می‌گوید: «از کمیسیون حقوقی انجمن نامه‌نگاری کردیم و با فرماندار و دادستان سقز دیدار کردیم و دادستان هم دستور داد تا ظرف ده روز آینده کارشناسان محیط زیست برای بررسی زیستگاه به منطقه اعزام شوند و گزارشی در همین رابطه به دادستان تحویل دهند.» او معتقد است که محیط زیست و حتی فعالان محیط زیستی تا حدی در این باره کوتاهی داشته‌اند و بهتر بود این محدوده در استان کردستان هم جزو پناهگاه حیات وحش قرار می‌گرفت. «چون این منطقه جزو محدوده های حفاظتی نبوده سازمان صمت بدون مجوز محیط زیست مجوز معدن شن و ماسه را داده است. طبق بررسی‌‌هایی که ما کردیم در تابستان همین امسال بالای چهار میش‌مرغ در همین محدوده ساکن بودند که باید زیستگاهشان حفاظت شود.» آخرین پیگیری‌های «پیام‌ما» گویای این است که کارشناسان محیط زیست زیستگاه جوجه‌آوری میش‌مرغ در این نقطه را تایید کرده‌اند. نبی‌یان می‌گوید در جلسه‌ای که در فرمانداری سقز با حضور فرماندار برگزار شد گفته‌اند در صورتی که کارشناسان محیط زیست تایید کنند که این نقطه محل جوجه‌آوری میش‌مرغ‌هاست، جلوی فعالیت معدن گرفته می‌شود و محلی جایگزین برای این این معدن‌‌دار در نظر گرفته می‌شود. طبق آخرین اطلاعات اداره محیط زیست این موضوع را تایید کرده و حالا همه در انتظار نظر دادستانی و فرمانداری در این رابطه هستند.

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

بارش برف و باران امروز ادامه دارد

بارش برف و باران امروز ادامه دارد

انسداد راه دسترسی ۱۶۰ روستای لرستان

۲۲ استان کشور تا پایان هفته بارش برف و باران سنگین را تجربه می‌کنند

انسداد راه دسترسی ۱۶۰ روستای لرستان

اکوسیستم استارتاپی عامل آشتی کسب‌وکاری مردم و نوآوران

گزارش «پیام ما» از نشست بررسی کاربرد فناوری‌های نوین در صنایع خلاق

اکوسیستم استارتاپی عامل آشتی کسب‌وکاری مردم و نوآوران

مسافران قطار مرگ

گروهی از زنان مکزیک جان خود را برای رساندن غذا به مهاجران به خطر می‌اندازند

مسافران قطار مرگ

چتر سیاه بر آسمان اهواز

دود نیشکرهای سوخته هوای خوزستان را آلوده کرد

چتر سیاه بر آسمان اهواز

مداخلهٔ بی‌نتیجهٔ دولت در بازار شیرخشک

کشمکش‌ بین ارگان‌های دولتی و تولیدکنندگان کمبود شیرخشک را تشدید کرد

مداخلهٔ بی‌نتیجهٔ دولت در بازار شیرخشک

موضع‌گیری دوگانه  دربارهٔ حقابهٔ هیرمند

وزیر نیرو و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با معاون رئیس‌الوزرای طالبان دیدار کردند

موضع‌گیری دوگانه دربارهٔ حقابهٔ هیرمند

میراث «غزه» زیر بمباران

فعالان جهانی هشدار می‌دهند

میراث «غزه» زیر بمباران

فصل انارچینی

پیگیری برای ثبت یک میراث ناملموس ادامه دارد

فصل انارچینی

توزیع قطره‌چکانی دارو‌های بیماران SMA

بیماران «آتروفی عضلانی نخاعی» معطل پاس‌کاری وزارت بهداشت برای تدوین پروتکل‌های توزیع دارو هستند

توزیع قطره‌چکانی دارو‌های بیماران SMA

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *