پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | حیات وحش در آستانه انقراض ششم

اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت، فهرست قرمز گونه‌های در معرض خطر را به‌روز کرد

حیات وحش در آستانه انقراض ششم

خطر انقراض در کمین 28 درصد از 138 هزار گونه مطالعه‌شده است سرپرست واحد فهرست قرمز IUCN: اگر روند انقراض با این سرعت ادامه یابد، به زودی با بحران بزرگی روبه‌رو می‌شویم





حیات وحش در آستانه انقراض ششم

۱۴ شهریور ۱۴۰۰، ۲۱:۰۶

خطر انقراض در کمین 28 درصد از 138 هزار گونه مطالعه‌شده است. بررسی تازه IUCN (اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت) اینطور نشان می‌دهد. این اتحادیه به طور دقیق ۱۳۸ هزار و 374 گونه را در جهان بررسی کرده و می‌گوید شمار زیادی از گونه‌ها با عمیق‌تر شدن فعالیت‌های مخرب انسان، با خطر ناپدیدشدگی همیشگی روبه‌رو هستند. بر اساس این گزارش ۳۷ درصد از کوسه‌ها و پرتوماهی‌ها، 33 درصد دوزیستان، 26 درصد پستانداران و 12 درصد پرندگان در معرض انقراض‌اند. مدیر واحد فهرست قرمز IUCN هشدارهای پیشین را این بار محکم‌تر در کنفرانس جهانی شهر مارسی اعلام کرده است: انقراض ششم در راه است.

اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت گزارش تازه‌اش را روز شنبه منتشر و اعلام کرده کنفرانس جهانی (که اکنون در حال برگزاری است) بنا دارد از گونه‌های جانوری رو به کاهش حفاظت کند. بر اساس آنچه در کنگره مطرح شده، تخریب زیستگاه، بهره‌برداری بیش از حد و تجارت غیرقانونی در طول چند دهه جمعیت جهانی حیات وحش را تحت تاثیر قرار داده و تغییرات آب‌و‌هوایی نیز به عنوان یک تهدید مستقیم شدت گرفته است.
آنطور که ایندیا تایمز نوشته، در تازه‌ترین به‌روزرسانی فهرست قرمز گونه‌های در معرض خطر، «اژدهای کومودو» در خطر انقراض قرار گرفته و دلیل آن افزایش آب سطح دریا و افزایش دما در زیستگاه این جانور در اندونزی عنوان شده است. علاوه بر این دو گونه گیاهی آبنوس و درخت «رُزوود» هم به دلیل قطع درختان در معرض تهدید قرار گرفته و نامشان برای اولین بار به فهرست قرمز راه یافته و علاوه بر این درباره وضعیت دو گونه از کوسه‌ها و پرتو‌ماهی‌ها هشدار داده شده است.
خطر برای کوسه‌ها، بهبود وضعیت ماهی تن
با وجود تمام خبرهای بعد، آخرین به روزرسانی فهرست سرخ برای گونه‌های در معرض خطر، نشان می‌دهد که جمعیت چهار گونه از ماهی‌های تن، بعد از یک دهه تلاش برای جلوگیری از انقراض، به سمت بهبود پیش رفته است. در گزارشی که الجزیره منتشر کرده آمده که شگفت‌انگیزترین مورد احیا در جمعیت ماهی تن باله‌آبی شمالی دیده شده، به طوری که این گونه از «در معرض خطر» سه رده جهش کرده و به جایگاه امن «کمترین نگرانی» رسیده است؛ این گروه شامل تاکسون‌هایی است شرایط لازم را برای قرار گرفتن در دو زیرطبقه «وابسته به حفاظت» و «در شرف تهدید» ندارند. وضعیت این گونه از ماهی تن که پایه اصلی پخت سوشی در ژاپن است، آخرین بار در سال 2011 ارزیابی شده بود.
بر اساس ارزیابی تازه وضعیت ماهی تن بلوفین جنوبی هم بهبود یافته و از طبقه حفاظتی «به‌شدت در خطر انقراض یا بحرانی» به «در خطر انقراض» منتقل شده است. همچنین ماهی تن باله‌دراز و باله‌زرد نیز در طبقه «دارای کمترین نگرانی» دسته‌بندی شده‌اند.کریگ هیلتون-تیلور ، سرپرست واحد فهرست قرمز IUCN ، این موضوع را «خبری عالی» خوانده و به الجزیره گفته که «بهبود چشمگیر» وضعیت این ماهی‌ها به دلیل تلاش‌های مستمر برای اعمال سهمیه‌های ماهیگیری در دو دهه گذشته بوده است. هیلتون گفته است: «این نشان می‌دهد که حفاظت کار می‌کند و می‌تواند وضعیت گونه‌ها را بهبود ببخشد.» او این را در کنگره اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت که در شهر مارسی فرانسه در حال برگزاری است، مطرح کرده است.
در همین حال، جامع‌ترین بررسی درباره کوسه‌ها و پرتوماهی‌ها آشکار کرد که 37 درصد از 1200 گونه ارزیابی‌شده، در حال حاضر به صورت مستقیم در معرض انقراض طبقه‌بندی می‌شوند و در یکی از سه گروه «آسیب‌پذیر» ، «در معرض خطر» یا «بشدت در خطر انقراض یا بحرانی» قرار گرفته‌اند.
نیکلاس دالوی، استاد دانشگاه سیمون فریزر به AFP (خبرگزاری فرانسه) می‌گوید:‌‌‌ «وضعیت حفاظتی به طور کلی رو به وخامت است و خطر انقراض کلی با سرعت هشداردهنده‌ای افزایش می‌یابد.» پنج گونه اره‌ماهی و کوسه شورتفین ماکو از جمله گونه‌هایی هستند که بیشتر مورد تهدید قرار گرفته‌اند.سازمان غذا و کشاورزی گزارش می‌دهد که سالانه حدود 800 هزار تن کوسه (به طور عمدی یا اتفاقی) صید می‌شوند، اما تحقیقات نشان می‌دهد که رقم واقعی دو تا چهار برابر بیشتر است.
هیلتون تیلور به الجزیره می‌گوید: «برای توقف و محدود کردن صید کوسه در سراسر جهان، تلاش بیشتری لازم است. علاوه بر این باید به بازارها و مصرف‌کنندگان کوسه توجه کنیم تا بدانیم چگونه می‌توانیم نگرش‌ اجتماعی را درباره مصرف کوسه تغییر دهیم.»
سایه تاریک بحران اقلیمی
پیام کلیدی این رویداد این است که تهدید ناپدید شدن گونه‌ها و نابودی اکوسیستم‌ها کمتر از گرم شدن کره زمین نیست. در عین حال، تغییرات آب‌و‌هوایی به خودی خود، نسبت به گذشته، سایه تاریک‌تری بر آینده بسیاری از گونه‌ها، به ویژه حیوانات و گیاهان بومی که به طور منحصر به فرد در جزایر کوچک یا نقاط خاص تنوع زیستی زندگی می‌کنند، انداخته است.در حال حاضر اژدهای کومودو فقط در پارک ملی کومودو (ثبت‌شده در فهرست میراث جهانی) و زیستگاه‌های اطراف آن یافت می‌شود. IUCN اعلام کرده این گونه، به طور فزاینده‌ای تحت تاثیر تغییرات آب‌و‌هوایی قرار می‌گیرد، آن هم در حالی که انتظار می‌رود تا 45 سال آینده، زیستگاه کوچک اژدهای کومودو با بالا آمدن سطح دریا، دست کم 30 درصد کوچک‌تر شود.اندرو تری، مدیر حفاظت انجمن جانورشناسی لندن می‌گوید: «اینکه این حیوانات ماقبل تاریخ به دلیل تغییرات اقلیمی یک قدم به انقراض نزدیک شده‌اند وحشتناک است.» به گفته او که در مذاکرات فشرده سازمان ملل در زمینه آب‌و‌هوا در گلاسکو سخن گفته، تهدید جمعیت این گونه‌ها، «درخواستی روشن برای در نظر گرفتن محیط زیست در تمام تصمیم‌گیری‌ها» است.همچنین بر اساس دویچه‌وله، یافته‌های تازه اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت با هشدار سال 2019 کارشناسان تنوع زیستی سازمان ملل متحد مبنی بر اینکه یک میلیون گونه در آستانه انقراض قرار دارند، همراه است.IUCN همچنین اعلام کرد نظارت بر گونه‌های دریایی مانند مرجان و حلزون‌های دریایی را تشدید می‌کند تا ببیند چگونه از بحران اقلیمی و تهدیداتی چون معدن‌کاوی در دریا تاثیر می‌پذیرند.
پانگولین‌ها در عمق دریا می‌میرند
در بررسی تازه اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت، نام نوعی حلزون هم به فهرست قرمز راه یافته است. اینطور که مجله SMITHSONIAN نوشته، نوعی حلزون به نام پانگولین دریایی که فقط در چند نقطه از اقیانوس هند زندگی می‌کند، به دلیل فعالیت معدنی اعماق دریا، تهدید می‌شود.
بر اساس این گزارش سالانه تعداد زیادی از گونه‌ها به فهرست قرمز اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت، اضافه می شود. اما این اولین باری است که یک حلزون کوچک عجیب و غریب پوسته پوسته در اعماق دریا به نام پانگولین دریایی (Chrysomallon squamiferum) به دلیل تهدید استخراج از معادن دریایی در رده در خطر انقراض قرار گرفته است، آن هم در حالی که معادن دریایی هنوز به طور کامل توسعه نیافته‌اند.
میت سیمون می‌نویسد این گونه بسیار نادر است. جولیا سیگوارت، زیست‌شناس دریایی که در دانشگاه کوئینز بلفاست روی حلزون‌ها را مطالعه می‌کند، یکی از محققانی است که تقاضا کرد پانگولین دریایی در فهرست قرمز IUCN قرار گیرد. به گفته او زیستگاه این موجود، کلنی‌های کشف نشده را شامل می‌شود که در نهایت 0.1 مایل مربع وسعت دارد. این در حالی است که به نظر می‌رسد حفاظت از چنین تکه کوچکی از کف اقیانوس آسان باشد، اما نیست.جاناتان لمبرت در مجله نیچر گزارش می‌دهد که دقیقا دو نقطه‌ای که این حلزون‌ها در آن زندگی می‌کنند، دارای مجوزهای اکتشاف معدن فعال است. اما حتی یک بار حفاری اکتشافی می‌تواند بر جمعیت این گونه و دیگر موجودات کمیاب و حساس که در مجاورت این دریچه‌ها زندگی می‌کنند تاثیر می‌گذارد. به همین دلیل است که سیگوارت و سایر متخصصان برای حفاظت از گونه‌ها مبارزه کردند.
بر اساس فهرست قرمز تصمیم بگیرید
هیلتون-تیلور ، سرپرست واحد فهرست قرمز IUCN ، به AFP می‌گوید:‌ «اگر از سال 1500 هر 100 سال یکبار به انقراض‌ها نگاه کنیم، انحراف قابل توجهی در دهه 1900 شروع می‌شود. این روند نشان می‌دهد نرخ انقراض نسبت به وضعیت نرمال، 100 تا هزار برابر بیشتر شده است. به طور قطع وضعیت فهرست قرمز نشان می‌دهد که ما ششمین رویداد انقراض (در 500 میلیون سال گذشته) هستیم.» به گفته او اگر روندها با این سرعت ادامه یابد، به زودی با بحران بزرگی روبه‌رو خواهیم شد. هیلتون تیلور می‌گوید فهرست اولیه واقعا بر اساس شاخص‌های علمی نبود و به همین دلیل یک قدم بزرگ به عقب برداشتیم و پرسیدیم: «در حال تلاش برای اندازه گیری چه چیزی هستیم؟» پاسخ بسیار ساده بود: «خطر انقراض».بر اساس توضیح او فهرست قرمز تجویزکننده سیاست‌ها نیست، بلکه در واقع فقط بیان یک واقعیت است و می‌گوید وضعیت گونه‌ها به این شکل است. تصمیم‌گیرندگان باید آن را تفسیر کرده و تصمیم بگیرند که چه سیاست هایی باید وضع شود.

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *