بیش از صد نفر کشته شده و هزار و سیصد تن در سیل گمشده‌اند. در آلمان و بلژیک، بارندگی‌های سیل‌آسا و طغیان رودخانه‌ها فاجعه آفریده است و جست‌وجو برای یافتن مفقودی‌ها ادامه دارد. آنچه از عصر چهارشنبه در این نقطه از اروپا در حال وقوع است، تصویری تکراری اما هولناک از حادثه‌ای بزرگ را نمایش می‌دهد؛ خانه‌های تخریب شده، مردم آواره و بهت‌زده، ماشین‌های غرق شده در آب گل‌آلود، مردن و گم‌شدن در ویرانی. این «سنگین‌ترین فاجعه طبیعی» در سال 2021 و نشانه‌ای روشن از بحرانی است که حالا مقامات محلی هم از آن به عنوان دلیل حادثه بزرگ یاد می‌کنند: تغییرات اقلیمی.

شمار قربانیان سیل در ایالت‌های راینلاند-فالتس و نوردراین-وستفالن در غرب آلمان تا عصر جمعه به 103 نفر رسیده است و جست‌وجوها برای یافتن صدها گمشده ادامه دارد اما اینطور که مقامات محلی اعلم کرده‌اند، دست کم 1300 نفر در منطقه آهرویلر در ایالت راینلاند-فالتس مفقود شده‌اند. خانه‌ها فروریخته و کوچه‌ها و خیابان‌ها در سیل وحشی پنهان شده‌اند. تلفن‌ها از کار افتاده و دسترسی به خدمات سخت شده است. سیل به سیستم آب آشامیدنی رسوخ کرده و در مناطق سیل‌زده چاره‌ای جز جوشاندن آب برای مصرف نیست. برق هم در سطح وسیعی قطع شده است. علاوه بر غرب آلمان، بارندگی‌های شدید مناطق شرقی بلژیک را هم تحت تاثیر قرار داده. چنان که جان 12 نفر را گرفته و آخرین آمار از مفقود‌شدن 5 نفر حکایت می‌کند و تجسس در مناطق سیل‌زده ادامه دارد. پرچم‌ها به نشانه سوگواری به حالت نیمه‌افراشته درآمده و کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای کمک پیشنهاد داده‌اند. این میان آنچه بیش از همه در حرف‌های مقامات به چشم می‌خورد، اشاره به تغییرات اقلیمی و ضرورت آمادگی برای مقابله با اثرات شدید آن است.
یورونیوز نوشته که این یکی از بدترین بلایای طبیعی است که آلمان از جنگ جهانی دوم تجربه کرده است. بسیاری از شهرها و روستاها درگیر سیل شده‌اند. اوایل روز پنجشنبه خبر رسید که اینترنت و تلفن غیرقابل دسترس یا محدود شده است. اینطور که رسانه‌ها خبر داده‌اند، بیمارستان شهر اشوایلر در نزدیکی آخن تخلیه شده و ۳۰۰ بیمار بخش ICU با هلی‌کوپتر به نقاط دیگر منتقل شده‌اند. مقامات منطقه کلن گفته‌اند، در شهرستان بلسم شهر ارفشتات بعضی از خانه‌ها فرو ریخته و تعداد زیادی از افراد مجروح شده‌اند. ساکنان شهرک دو هزار نفری کوردل در نزدیکی تریر را با قایق نجات داده‌اند اما در حالی که بسیاری درخواست کمک فوری کرده‌اند، با از بین رفتن و مسدود شدن راه‌ها به دلیل آبگرفتگی، امکان کمک به آنها وجود ندارد. راه‌های ارتباطی مناطق سیل‌زده به شکل گسترده بسته شده و حرکت قطارها بین شهرهای کلن، دورتموند، دوسلدورف، اسن و شهرهای کوچک‌تر ایالت وردراین وست فالن به شدت محدود شده است. بسیاری از مردم به ناچار محل زندگی خود را ترک کرده‌اند. اینطور که رسانه‌ها نوشته‌اند احتمال خطر شکستن یک سد در غرب نوردراین وست‌فالن باعث شده دو شهرک را تخلیه کنند.
جزئیاتی از فاجعه
بر اساس گزارش گاردین در راینلاند-فالتس آلمان دست کم 50 نفر جان باخته‌اند که 9 نفر آنها در یک مرکز خدماتی معلولان زندگی می‌کرده‌اند. 43 نفر دیگر هم در نوردراین-وست‌فالن جان خود را از دست داده‌اند. طبق گفته مقامات محلی تعداد تلفات ممکن است از این هم بیشتر شود. آنگلا مرکل ، صدراعظم آلمان، اواخر روز پنجشنبه از واشنگتن گفته هراسش از روزهای آینده و وقوع فاجعه‌ بزرگ است؛ روزهایی با «ترس و ناامیدی و رنج». مسئولان مدام از این می‌گویند که باید برای بدترین حالت آماده بود.
در بلژیک دستور تخلیه ساکنان مناطق مرکزی و مناطق هم مرز با رودخانه میوز داده شده. بر اساس آنچه در خبرها آمده بیشتر کشته‌شدگان در اطراف لیژ ، شهری 200 هزار نفری پیدا شده‌اند. ارتش برای کمک به عملیات نجات و تخلیه به چهار استان کشور آلمان اعزام شده است، ساکنان برخی از شهرها از جمله استراحتگاه اسپا، که از اواخر روز چهارشنبه زیر آب رفته، در چادرها اسکان داده شده‌اند.
سیل سرزمین‌های مختلف را پشت سر می‌گذارد، پیش می‌رود و ویران می‌کند. علاوه بر آلمان و بلژیک، کشورهای سوئیس، لوکزامبورگ و هلند را هم به شدت تحت تاثیر قرار داده اما بدون خسارت جانی. سیلاب به دو روستای سوییس آسیب رسانده، چندین شهر تحت تاثیر قرار گرفته‌اند و هزاران نفر در شهر ماستریخت در جنوب هلند، از هراس سیل، از خانه‌هایشان بیرون آمده‌اند. این کار به دنبال هشدار خروشیدن رودخانه میوز انجام شده و از جمعیت 9 هزار نفری مناطق هویگم و راندویک خواسته‌اند «در اسرع وقت» خانه‌های خود را ترک کنند.
همانطور که رودخانه میوز خروشیده و طغیان کرده، سطح آب در رودخانه «ماس» در ماستریخت پنج‌شنبه شب به حداکثر ارتفاع خود رسید اما از پیش‌بینی مقامات که آن را «سناریوی نابودی» نامیده بودند، فراتر نرفت. از همین رو بود که صبح دیروز با نزدیک شدن به وضعیت عادی، ساکنان به خانه‌هایشان بازگشتند. هرچند در شهرها و روستاهای پایین‌دست این رودخانه، وضعیت هنوز به حالت عادی برنگشته و از مردم خواسته‌اند که خانه‌های خود را ترک کنند. چنان که در رورموند دست کم 550 خانوار تخلیه شدند.
پادشاه ویلم الکساندر و ملکه ماکسیما از شهر والکنبرگ در لیمبورگ هلند که شدیدترین طغیان در آن رخ داده بازدید کردند و مارک روته، نخست وزیر موقت رسماً اعلام کرد که «یک فاجعه» رخ داده و دولت پرداخت خسارت را آغاز کرد.
با این همه بیشترین تلفات مربوط به آلمان است؛ جایی که امدادگران از دیروز (جمعه) تلاش برای کمک به افراد محبوس در خانه‌ها را آغاز کرده‌اند. خانه‌های زیادی در شهر ارفتشتات در جنوب غربی کلن، در معرض خطر فروپاشی‌ قرار گرفته‌اند، چون سیل زیربنای آنها را آشکارا تضعیف کرده است.
برای رودخانه‌ای مثل راین و سرشاخه‌های آن که سطح آب به طور خطرناکی در حال افزایش است، باران بیشتری پیش‌بینی شده. بیش از هزار سرباز برای کمک به عملیات نجات و پاکسازی آوار در شهرها و روستاهای آسیب‌دیده مستقر شده‌‌اند.
دست کم 20 نفر در اوسکیرچن، یکی از شهرهای آسیب‌دیده آلمان، کشته شده‌اند. خبرنگاران حاضر در صحنه، وضعیت را اینطور وصف کرده‌اند: «جایی که خانه‌ها با نظم کنار هم چیده شده بود، به کوهی از آوار بدل شده و نمای خانه‌‌ها در اثر جاری شدن سیل از بین رفته است». مرکل گفته است که دولت او آسیب‌دیدگان را «با رنجشان تنها نخواهد گذاشت» و تمام تلاش خود را برای کمک به آنها در رنج و سختی به کار خواهد گرفت.
پس از سیل
کارشناسان می‌پرسند در حالی که سیستم آگاهی از سیل اروپا (EFAS) در اوایل این هفته هشدار «شدید» برای سیل را صادر کرده، چرا باز هم میزان تلفات تا این حد زیاد بوده؟ هانا کلوک، متخصص هیدرولوژیست، به پولیتیکو گفته است که فاجعه «یک خرابی عظیم در سیستم» بود.
علاوه بر این سرویس هواشناسی آلمان DWD هم اعلام کرد که اخطار سیل را به مقامات محلی منتقل کرده و آنها باید مسئول سازماندهی تخلیه‌های لازم باشند. وزیر کشور، هورست سیهوفر هم گفته آلمان در آینده باید بسیار بیشتر آمادگی داشته باشد و به حرف‌هایش این جمله را هم اضافه کرد: «این نتیجه تغییرات آب و هوایی است».
به نظر می‌رسد این حادثه بزرگ مقامات محلی را بیش از پیش به توجه به مسئله بحران اقلیمی سوق داده است. مرکل در سخنان روز پنج‌شنبه‌اش گفته: «ما به شکلی فزاینده با حوادث آب و هوایی مواجهیم. سیل شدیدی که در بعضی نقاط آلمان آمده با تلفات ناگواری که بر جای گذاشته نمونه‌ای از این تغییرات اقلیمی است.» او آتش‌سوزی‌های کالیفرنیا را هم نشانه دیگری از بی‌توجهی به محیط زیست دانست و از وقوع پی‌درپی حوادث مشابه ابراز نگرانی کرد. مرکل علاوه بر این اشاره‌ای هم به کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل در گلاسگو اشاره کرد که قرار است پاییز امسال برگزار شود. او ابراز امیدواری کرد که این گردهمایی بتواند به توجه بیشتر به محیط زیست کمک کند و کشورها را به انجام اقدامات داوطلبانه متعهد کند.
حتی آرمین لاشکت، فرماندار محافظه کار نوردراین-وستفالن هم دیروز یک جلسه اضطراری ترتیب داد و گفت: «این واقعیت است که در آینده حوادث شدید آب‌وهوایی با شدت بیشتری بر زندگی روزمره ما تاثیر خواهد گذاشت.» لاشکت علاوه بر این‌ها گفت: «ما باید با سرعت بیشتری به سمت مقابله با بحران‌های آب و هوایی حرکت کنیم اما مشکلات ناشی از تغییرات اقلیمی، در شمال راین وستفالن یا آلمان قابل حل نیست.» مالو درایر، فرماندار راینلاند-فالتس هم پس از سیل گفته است: «این فاجعه ضرورت سرعت بخشیدن به تلاش‌ها برای جلوگیری از گرم شدن کره زمین را نشان می‌دهد. ما چندین سال متوالی خشکسالی، باران‌های شدید و حوادث سیل را تجربه کرده‌ایم ، از جمله در این ایالت. تغییرات اقلیمی دیگر موضوعی انتزاعی نیست. ما این پدیده را از نزدیک و با درد تجربه می‌کنیم.»