|پیام ما| روز گذشته جلسهٔ ارزیابی محیط زیستی انتقال آب از سد در حال احداث «خرسان ۳» در سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد. جلسه‌ای که درست یک روز پس از اعتراض جامعهٔ محلی در استان‌های چهارمحال‌وبختیاری و کهگیلویه‌وبویراحمد به تکمیل، آبگیری و البته انتقال آب این سدی که آمار می‌گوید فقط 17 درصد پیشرفت فیزیکی دارد، برگزار شد. اما از این جلسه نتیجه‌ای به دست نیامد. سرپرست دفتر ارزیابی سازمان حفاظت محیط زیست می‌گوید که ابهام در گزارش ارائه‌شده دلیل اصلی موکول شدن تصمیم‌گیری دربارهٔ انتقال آب سد خرسان به آینده بوده است. اما از سوی دیگر رئیس مجمع نمایندگان کهگیلویه‌وبویراحمد هم گفته است که از این جلسه «خروجی مثبت» نمی‌خواد و با هرگونه انتقال آب از این سد مخالف است.

سرپرست دفتر ارزیابی در گفت‌وگو با خبرنگار «پیام ما» در مورد جلسهٔ ارزیابی که روز گذشته انجام شد، می‌گوید: «گزارش ارائه‌شده دربارهٔ این طرح یک‌سری نواقص و ابهامات داشت و قرار شد این ابهامات رفع شود و گزارش تکمیل‌شده دوباره برای تصمیم‌گیری ارائه شود.»
بنابر آنچه سعید کریمی توضیح می‌دهد علاوه‌بر برخی موضوعات فنی، یکی از موضوعات مورد ابهام، تخصیص آب بود و قرار شد در تخصیص حقابه‌ها بازنگری صورت گیرد: «قرار شد با توجه به تغییراتی که در سیمای طرح رخ داده است، اطلاعات گزارش اولیهٔ سد نیز به‌روزرسانی شود. سد از چندسال قبل مجوز احداث گرفته است و قرار نیست مجدداً دربارهٔ سد صحبت کنیم، اما ازآنجاکه در ابتدا قرار بود سد در حوزهٔ تولید برق فعال باشد و بعداً شورای‌عالی آب مصوب کرد که از آب سد به چند استان از جمله یزد و اصفهان و فارس آب منتقل شود، سیمای طرح تغییر کرد و همین تغییر نیازمند بررسی و به‌روزرسانی اطلاعات مربوط به طرح است.»
به گفتهٔ او به‌دلیل وجود ابهامات پس از این تغییر در پروژه، در بررسی محیط‌ زیستی خط لولهٔ انتقال، نیاز است تا به موضوع خود سد نیز پرداخته شود و اطلاعات آن به‌روز شود: «در جلسهٔ سه‌شنبه دربارهٔ طرح انتقال آب تصمیم‌گیری نشد.»

قرار بود سد در تولید برق فعال باشد و بعداً شورای‌عالی آب مصوب کرد از این سد به چند استان آب منتقل شود؛ همین تغییر، نیازمند بررسی و به‌روزرسانی است

خروجی مثبت نمی‌خواهیم
همزمان با برگزاری این نشست رئیس مجمع نمایندگان کهگیلویه‌وبویراحمد نیز نسبت به این موضوع واکنش نشان داد و گفت: «محیط زیست پاسخگو باشد.»
«مهدی روشنفکر» گفت: «مردم و مسئولان کهگیلویه‌وبویراحمد با هرگونه خروجی مثبت از جلسهٔ سه‌شنبه هفتم شهریور با دستورکار دریافت مجوز ارزیابی محیط زیستی انتقال آب سد خرسان به استان‌های یزد و کرمان مخالف هستند و باید این جلسه متوقف شود. هویت و اصالت مردم دیار دنا با بلوط گره خورده است، ولی می‌خواهند برای تأمین آب برخی استان‌ها بخشی از مردم ما را زنده زنده خاک کنند، 12 هزار جنگل با احداث این سد زیر آب می‌رود که با احتساب وجود 500 درخت در هر هکتار در مجموع 6 میلیون درخت از 100 تا دو هزار سال عمر نابود می‌شود.»
لب‌تشنگان کهگیلویه
به گفتهٔ روشنفکر، دریاچهٔ پشت سد خرسان 3 باعث شرجی و گرم شدن فضا می‌شود و چون دریاچه در قلب منطقهٔ حفاظت‌شدهٔ دنا واقع می‌شود، با افزایش دما اقلیم و هوای رشته‌کوه دنا را تحت‌تأثیر خود قرار می‌دهد و برای همیشه مانع ریزش برف در این منطقه می‌شود و از طرفی با گرم کردن هوا آفت‌های مختلف وارد جنگل‌های زاگرس جنوبی می‌شود و اتفاقی که با کرم بلوط‌خوار در مناطق گرمسیری رخ داد، تمام جنگل‌های مناطق سردسیری را می‌گیرد. «17 روستا با جمعیتی افزون‌بر 10 هزار نفر زیر آب می‌رود که این جمعیت سرریز شهر یاسوج می‌شود و حاشیه‌نشینی را در این شهر به‌شدت افزایش می‌دهد و می‌تواند آسیب‌های اجتماعی جبران‌ناپذیری در پی داشته باشد. هشت حلقه چاه نفت به‌طور کامل زیر دریاچهٔ پشت سد خرسان مدفون می‌شود، بشار و خرسان مهمترین و اصلی‌ترین سرچشمهٔ رود کارون است و با انتقال آب سرچشمه این رود، کل کارون برای همیشه خشک می‌شود و این، مغایر با دستور صریح مقام معظم رهبری درخصوص حفاظت از منابع آبی خوزستان است. در چهلمین جلسهٔ شورای‌عالی آب در تاریخ 13 آبان 98 به ریاست جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهوری دولت قبل مصوب شد تأمین آب شرب استان‌های یزد، کرمان، جنوب اصفهان، و شمال فارس از رودخانهٔ خرسان تأمین شود.»

رئیس مجمع نمایندگان کهگیلویه‌وبویراحمد می‌گوید که اهالی این استان به‌ویژه دهستان سادات محمودی آب ندارند و در این شرایط انتفال آب «خرسان» بی‌معناست

او خطاب به وزیر نیرو نیز گفت: «استان ما با داشتن 10 درصد آب‌های سطحی تشنه مانده است، مردم سادات محمودی آب خوردن ندارند، باغاتشان خشک شده و بی‌توجهی می‌کنید و برایتان مهم نیست، ولی کنار مردمان دیار من که لب تشنه مانده‌اند می‌خواهید آب را به دیگر مناطق انتقال دهید.»
طرح پیوست اجتماعی ندارد
سال گذشته اداره‌کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه‌وبویراحمد در مورد این سد اعلام کرده بود: «طرح احداث سد خرسان در ابتدای پیگیری جهت کسب مجوز محیط زیستی صرفاً با هدف تأمین برق مطرح گردید، بعد از مخالفت سازمان حفاظت محیط زیست با اجرای طرح با توجه به پیگیری‌های ذینفعان جهت تصمیم‌گیری به هیئت وزیران ارجاع داده شد. متأسفانه به نظر می‌رسد که هئیت محترم وزیران دقت نظر کافی در ارتباط با مسئلهٔ انتقال آب بین‌حوضه‌ای و اثرات محیط زیستی و اجتماعی آن بر محیط پیرامونی آن را نداشته‌اند.»
در بخش دیگری از گزارشی که این اداره‌کل منتشر کرده بود، آمده است: «در متن گزارش مقدار حجم مخزن سد یک میلیارد و صد و پنجاه میلیون و میزان تخصیص از محل سد بیش از 380 میلیون مترمکعب ذکر شده است. این میزان آب در سال‌های کم‌آبی ممکن است اثر قابل ملاحظه‌ای بر محیط زیست و ذخایر آب سدهای پایین‌دست داشته باشد. در متن گزارش هیچ اشاره‌ای به جامعهٔ هدف انتقال آب از جمله برآورد میزان نیاز واقعی آب شرب جمعیت آن، منابع فعلی تأمین آب شرب شهرهای آن و جمعیت‌شناسی آنان نشده است. ازآنجاکه جوامع محلی متضرر با احداث سد خرسان دارای محرومیت بسیار بالایی است و در سال‌های اخیر تلاش‌های فراوانی در راستای محرومیت‌زدایی از این مناطق با تأکید بر استفاده از منابع آبی و اراضی در دسترس آنان صورت گرفته است، با احداث این سد امکان محرومیت‌زدایی از آنان از بین می‌رود. به این منظور لزوم پیوست اجتماعی طرح با تأکید بر جوامع مبدأ ضروری است.»
اداره‌کل حفاظت محیط زیست این استان همچنین اعلام کرده بود: «در مورد دلایل انتخاب محل برداشت آب از دریاچهٔ سد و میزان فضای مورد نیاز تأسیسات و تأثیر آن بر محیط پیرامون آن توضیحاتی ارائه نشده است. با توجه به اهمیت طرح و جایگاه آن در سیاست‌های کلان کشور و همچنین چالش‌های فراوان طرح، مطالعهٔ ارزیابی استراتژیک (SEA) طرح ضروری است. با توجه به حساس بودن منطقه نسبت به هرگونه دستکاری و تخریب و همچنین وجود تونل در ابتدای مسیر در مورد مدیریت عملیات حفر تونل توضیحات خاصی ارائه نشده است. در متن گزارش اشاره‌ای بر تأثیر حفر تونل بر چشمه‌های آبشار منج که در فاصلهٔ حدود 600 متری از تونل قرار گرفته‌اند، نشده است. خاطرنشان می‌شود این چشمه‌ها باعث به‌وجودآمدن چشم‌انداز بسیار زیبای آبشار منج شده‌اند که درصورت افت آبدهی این چشمه‌ها در نتیجهٔ حفر تونل، زیبایی چشم‌انداز این چشمه‌ها به خطر می‌افتد. در هر سه گزینهٔ پیشنهادی محور خط انتقال، ابتدای مسیرها مشترک است؛ ازاین‌رو، ضرورت دارد دلایل توجیهی ثابت بودن ابتدای مسیر خط گزینه ذکر شود. مجوز تخصیص آب شرب از سد خرسان در گزارش ارائه نشده است. تاکنون هیچ برنامهٔ مدونی به‌منظور ساماندهی ساکنین جوامع محلی که در نتیجهٔ احداث سد خرسان 3 متضرر می‌شوند، ارائه نشده است.»