گرچه آتش‌سوزی‌های متعدد در جنگل‌های مریوان و تلاش و کمک همیشگی نیروهای مردمی برای مهار آتش، خبری تلخ به حساب می‌آید اما انفجار مین‌های جامانده از جنگ ایران و عراق، بعد از سه دهه از پایان جنگ، خبری غیرمنتظره به نظر می‌رسد. انفجار مین‌هایی که توانست شش نفر از نیروهای داوطلبی که به مهار آتش کمک می‌کردند را مصدوم و روانه بیمارستان کند. گرچه مسئولان کردستان می‌گویند که مصدومان آسیب جدی ندیده‌‌اند اما این موضوع یک بار دیگر ضرورت تجهیز و استفاده از نیروهای متخصص در اطفای حریق جنگل‌ها را یادآوری می‌کند؛ به‌ویژه اینکه مریوان پیشتر نیز در حادثه آتش‌سوزی جنگل‌ها جوانانی را از دست داده بود.

بعد از سه روز آتش‌سوزی در جنگل‌های مریوان، مدیرکل منابع طبیعی کردستان می‌گوید آتش در سه منطقه مهار شده است. به گفته «بهزاد شریفی پور» آتش‌سوزی جنگل‌های مریوان پس از سه روز در مناطق «کلکه جان»، «دارسیران» و «پیله» مهار شد ولی اطفای آتش در «کانی‌میران» در حال انجام است: « با شروع و گسترش آتش‌سوزی، استاندار پیگیری‌های لازم را از مراجع ملی انجام داد و برای انجام عملیات اطفای حریق هوایی، بالگردی از تهران به مریوان اعزام شده است و در حال حاضر اطفای آتش در منطقهٔ کانی‌میران توسط بالگرد در حال انجام است. وجود این آتش‌سوزی منجر به انفجار مین‌های جامانده از دوران جنگ تحمیلی و مصدومیت شش نفر شد.»
انفجار مین در سال 1402 و در آتش‌سوزی جنگل، آخرین رخدادی است که احتمالا در این حادثه به ذهن خطور می‌کند. با این حال شریفی می‌گوید: «خوشبختانه این شش نفر آسیب جدی ندیدند و به صورت سرپایی در مراکز درمانی مداوا و ترخیص شدند. هنوز نمی‌توان به طور دقیق میزان سطح خسارت دیده را اعلام کرد و باید از طریق کارشناسان به طور فنی و با استفاده از دستگاه جی‌پی‌اس و نقشه‌های ماهواره‌ای اقدام به برآورد آن کرد.»

مدیرکل منابع طبیعی کردستان: بالگردی از تهران به مریوان اعزام شده است و در حال حاضر اطفای آتش در منطقه کانی‌میران توسط بالگرد در حال انجام است

مسئله مین موضوع امروز نیست
او توضیح می‌دهد: «تیم‌های اطفای حریق ادارات منابع طبیعی شهرستان‌های سنندج، کامیاران و سروآباد هم در محل حضور پیدا کردند و افزون بر این نیروهای مردمی و سازمان‌های مردم نهاد، بسیج و سپاه هم برای کنترل و اطفای آتش‌سوزی به یاری ما آمدند. این آتش‌سوزی از ظهر پنجشنبه و در منطقه به «رده ره شه» مریوان با دخالت و به دلیل عامل انسانی شروع شد.»
روایت فرماندار هم همان روایت است با اندکی تغییر. «احمد اسماعیلی می‌گوید که این افراد در حادثه آتش‌سوزی مصدوم شده‌اند و البته به سرعت هم مداوا شده اند.»
اما «عزیز عزیزی»، از اهالی مریوان که مدت‌ها شکارچی بوده است و به گفته محلی‌ها قدم به قدم جنگل‌های این منطقه را می‌شناسد می‌گوید: «مسئلهٔ آتش‌سوزی جنگل‌ها یک چیز است، موضوع مین و مسئلهٔ نبود امکانات چیز دیگری است. موضوع این است که با وجود تکرار آتش‌سوزی در این منطقه نه برای تخصیص اعتبار به این منطقه دلیلی می‌بینند، نه امن کردن این مناطق. البته در همه موارد موضوع نبود اعتبارات ملی، صعب‌العبور بودن مناطق و مانند آن را مطرح می‌کنند. من وقتی دخترم به دنیا آمد شکار را کنار گذاشتم. ما آدم شکارچی هم داشتیم که دست و پایش را در این جنگل‌ها از دست داد. آن موقع مردم می‌گفتند که حقشان است حیوانات را می‌کشند. الان چی؟ درمورد آدم‌هایی که می‌روند جنگل‌ را نجات دهند چه می‌گویند؟ مسئلهٔ مین، مسئلهٔ امروز ما نیست.»

وزارت دفاع از سال 1392 قول پاکسازی منطقه از مین‌های به‌جا مانده از دوران جنگ را داده بود که به نظر می‌رسد هنوز انجام نشده است

«چیا» برگشت
آنچه عزیزی می‌گوید را انجمن «چیا» تأیید می‌کند. انجمنی که یک پای سابق اطفای حریق در این منطقه بود، اما مدتی است که به دلیل حوادث تلخ و همچنین آنچه «بی‌توجهی مسئولان» عنوان می‌کنند، خودشان را از برنامه‌های عملی کنار کشیده‌اند و سرشان گرم برنامه‌های آموزشی است.
اعضای این انجمن می‌گویند که خیال مصاحبه و گفت‌وگو ندارند اما بیانیهٔ آنان گویای نگاه و نظرشان است. چیا در این بیانیه دلایل کناره‌گیری از اقدام عملی در عملیات اطفای حریق جنگل‌های مریوان برای مدت اخیر را تشریح کرده و اعلام کرده که « [چیا] با تداوم آتش در جنگل‌ها، بار دیگر به کارزار دود و آتش وارد شد و با ۱۰ تیم ۱۰ نفره در کنار بخش دیگری از مردم و انجمن‌های محیط زیستی برای مهار آتش نقش‌آفرینی کرد. با توجه به بی‌تفاوتی مسئولان در موضوع آتش‌سوزی در جنگل‌ها، به خالی شدن عرصهٔ این منابع، به تاخت‌و‌تاز، آتش‌افروزی‌‎ها، تخریب و تصرف، زغال‌گیری و… برخی افراد اشاره شده که باز هم متولیان امر نسبت به آن ساکت بوده‌اند.»
این انجمن اعلام کرده است در عرض یک ماه، تنها در محدوده شهرستان‌های مریوان و سروآباد بیش از ۱۰۰ مورد آتش‌سوزی رخ داده و «بیش از یک هزار هکتار از جنگل‌های این دیار طعمهٔ چرب غارتگران شده است.»
این بیانیه همچنین در پایان با ابراز ناامیدی نسبت به نهادهای متولی در حفظ جنگل‌های زاگرس، اعلام کرده که برای جلوگیری بیشتر از نابودی این سرمایه‌، «با تمام توان» دوباره به صحنه آمده و به «مقابله جدی و رسوا نمودن تخریبگران و آتش‌افروزان» خواهد پرداخت.
۱۰ سال از آخرین رصد می‌گذرد
با تداوم و ادامه آتش‌سوزی‌ها تعداد دیگری از نیروهای مردمی به جنگل‌هایی که هم در محاصرهٔ آتش است و هم مین وارد می‌شوند. دو شب قبل بود که فیلمی از سوی نیروهای داوطلب حاضر در منطقه پخش شد که طلب امکانات و کمک می‌کردند اما به نظر، هیچ‌کدام از این خطرات چندان از سوی مسئولان جدی فرض نشده است.
سال 1392، روزنامه قدس در گزارشی نوشته بود «بنا به گزارش وزارت دفاع که به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ارائه شده، از 1480 هکتار زمین آلوده به مین در استان کردستان تاکنون 3000 نقطهٔ آلوده به مین شناسایی شده است.» در این گزارش آمده است که دو هزار ۹۵۰ نقطهٔ آن به اتمام رسیده‌است. وزارت دفاع اذعان داشته است که این پاکسازی 100 درصد تضمین شده نیست زیرا عمق پاکسازی 30 سانتی‌متر است و در برخی موارد سیل و رانش، مین‌های اراضی شیب‌دار را از محل خود جابه‌جا کرده‌است.
همان زمان «محمد حسن آقا صفری» دبیر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی اعلام کرده بود: «به دلیل این که مین‌های کاشته شده توسط ارتش عراق نامنظم بوده و چندان دارای نقشه نبوده و عراقی‌ها نقشه‌های آن میادین را گم کرده‌اند، که این مسئله ایجاد مشکل کرده است.»
به گفته آقا صفری وزارت دفاع متعهد شده است که نسبت به شناسایی و بررسی این مناطق اقدام کند؛ و برنامه خود را ارائه داده، تا هرچه زودتر این مناطق که آلوده هستند پاکسازی شوند. او همچنین از فرصت وزارت دفاع برای پاکسازی مین‌ها خبرداده و می‌گوید: «در جلسه‌ای که کمیسیون با وزارت دفاع داشت، وزیر فرصت خواست تا در این مورد بررسی کند. ایشان قول داد که تا پایان امسال اقداماتی را جهت پاکسازی مناطق مین‌گذاری شده انجام دهد.» قولی که به نظر تاکنون اجرا نشده است.