سایت خبری پیام ما آنلاین | دکتر محمد عارف؛ دبیر نخستین همایش ملی فرهنگ و گردشگری و هویت شهری در گفت و گوی اختصاصی با یاسر سیستانی نژاد از پیام ما: فرهنگ شهر بدون هویت شهری نابود می‌شود

دکتر محمد عارف؛ دبیر نخستین همایش ملی فرهنگ و گردشگری و هویت شهری در گفت و گوی اختصاصی با یاسر سیستانی نژاد از پیام ما: فرهنگ شهر بدون هویت شهری نابود می‌شود





۴ بهمن ۱۳۹۴، ۲۱:۵۰

دکتر محمد عارف؛ دبیر نخستین همایش ملی فرهنگ و گردشگری و هویت شهری در گفت و گوی اختصاصی با یاسر سیستانی نژاد از پیام ما:
فرهنگ شهر بدون هویت شهری نابود می‌شود

سخن از نخستین همایش ملی فرهنگ و گردشگری و هویت شهری است که در کرمان برگزار شد. شنبه و یک شنبه گذشته تالار پالیز شاهد ارائه ده ها مقاله در زمینه های فرهنگ، گردشگری و هویت شهری بود.
مفاهیمی که در ایران و به ویژه در شهر تاریخی و گردشگر پذیر کرمان خریداران بسیاری دارد. در طول این دو روز، نویسندگان مقالات، به سخنرانی در مورد مقاله خود پرداختند.
دکتر محمد عارف؛ دبیر علمی این جشنواره بود.
عارف؛ دکترای تخصصی انسان شناسی هنر را از انستیتوی اتنوگرافی و باستان شناسی ارمنستان اخذ کرده است. وی کارشناسی هنرهای نمایشی و کارشناسی ارشد همین رشته می باشد.
دکتر عارف بارها به عنوان پژوهشگر برتر دانشگاه های مختلف شده و کتاب های«باد و بوران»،«شور شیرین»،«جریره»،«خاک خنده ریز» از جمله آثار مکتوب اوست.
گفت و گوی پیام ما با دکتر محمد عارف را به شما پیشنهاد می کنیم.
جناب آقای دکتر! از نحوه برگزاری همایش بگویید.
این همایش به همت دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی کرمان و موسسه فرهنگی- هنری ارفع پایه گذاری شد. مقاله ها در زمینه انسان شناسی هنر و در سه شاخه ارائه شد. جلسه ای در دفتر همایش های نهاد ریاست جمهوری برگزار شد و در آن جا از محتوای علمی همایش دفاع شد و قرار بر این شد که این همایش در استان کرمان برگزار شود. حدود 180 مقاله ارائه شد. هیأت داوران 10 نفره 21 مقاله را پذیرش کردند که در روز اول همایش 14 نفر موضوع مقاله خود را به صورت سخنرانی ارائه دادند. پروفسور مختاباد، استاد دانشگاه تربیت مدرس و دکتر تنهایی استاد مسلّم جامعه شناسی نیز در این همایش حضور دارند. مدیران میراث فرهنگی استان کرمان آقایان وفایی و جهانشاهی نیز با این قضیه خیلی خوب برخورد کردند. داشجویان و جوانان خلاق استان کرمان نیز با علاقه حضور یافتند. در استان های دیگر که ما همایش برگزار می کردیم جمعیت بسیار کم بود؛ اما در کرمان حدود 80 نفر حضور مستمر داشتند.
آیا می توان تعیین کرد که چند درصد مقالات، کاربردی بودند؟
کار آرشیوی کمتر انجام شده و نگاه تهیه کنندگان مقاله ها، نگاهی کاربردی بوده است. به عنوان مثال تقریباً شانزده، هفده مقاله به موضوع اقوام پرداخته است که عموماً کاربردی است. به موضوع هایی مثل سینما، لالایی، هنر و… پرداخته شده است.
آقای دکتر! این همایش با عنوان«همایش ملی فرهنگ، گردشگری و هویت شهری» نام گذاری شده است. از فرهنگ و گردشگری تعریفی کلی در ذهن مردم وجود دارد؛ اما «هویت شهری» مفهومی جدیدتری است، اگر ممکن است تعریفی از هویت شهری به خوانندگان ما دست دهید؟

ببینید! ما بین سنت و مدرنیته گیر کرده ایم. دانش هویت شهری به کمک ما می آید تا با یک نگاه به مردم دنیا یا کشور بفهمانیم این جا کرمان است، این جا گیلان است، این جا… است. در حال حاضر به دلیل نادیده گرفتن این دانش، معماری و طراحی شهرهای ما به هم ریخته است. معماری شهر کرمان با این کویر و سینه فراخ مثل شهری مانند اصفهان است که در مرکز ایران قرار دارد. در حالی که جغرافیای انسانی خط و مرز دارد. شهرهای ما هویت معماری خودشان را حفظ نکرده اند. تهران هم همین مشکل را دارد. به عنوان مثال میدان انقلاب تهران هیچ کجایش گویای واقعه انقلاب نیست. در حال حاضر ریتم نور مغازه ها و مراکز خرید مطالعه نشده انجام می شود. در شهرسازی باید رنگ نئون مغازه ها هم تعیین شود که مثلا سبز پسته ای باشد یا رنگ دیگر. این قدر باید دقیق باشد.
حفظ هویت شهری چه تأثیری بر جامعه می گذارد؟
فرهنگ؛ یک امر دستوری نیست. هویت شهر هر چه کم رنگ تر بشود، اجتماع هم با مشکلات بیش تری مواجه می شود. معماری مناسب شهری تعیین کننده آرامش، عصبیت، افسردگی، شادابی و… ساکنان آن است. پژوهشگران باید ساختمان، موسیقی و… را مطابق با فرهنگ شهر بسازند. حتی درختان یک شهر باید خاص و مناسب فرهنگ و آب و هوای آن شهر باشند. رنگ، خطوط ساختمان ها، تاق ها، دیوارها همه این موارد هویت یک شهر را می سازد. هویت شهری و فرهنگ شهری ارتباط مستقیمی با هم دارند. اگرهویت شهری از بین برود، فرهنگ شهر نابود می شود.
آقای عارف! با توجه به این که کرمان یک شهر موزه است و ما بناهای تاریخی فراوانی در شهر کرمان داریم و حتی کوه های ما هم جزو هویت شهری ما هستند و به طور حتم همه این ابنیه تاریخی دارای حریم هایی هستند، یک معمار شهرساز بدون این که به این بناها آسیبی وارد کند چگونه می تواند شهر را توسعه دهد، یا این بناهای تاریخی را محور توسعه قرار دهند؟
یک مهندس کرمانی باید رنگ پوست، نوع لباس، فرهنگ و… را مطالعه کند. وقتی که «هویت شهری» و «فرهنگ» یک شهر در معماری نادیده گرفته می شود و به ساختمان، تنها به عنوان توده ای خاک و شن و سیمان نگاه می شود، ناگهان به فردی که در تبریز با آن آب و هوا و فرهنگ متفاوت، ساختمان ساخته است پیشنهاد ساخت بنا در کرمان داده می شود. نتیجه اش هم بی هویتی شهرهای مختلف است. مثلاً مجتمع فرهنگی- هنری ارشاد در همه جای ایران شبیه هم است. برای شهرسازی باید موسیقی، باورها، خرافات، مراسم ها و… در هر شهر در نظر گرفته شود.
آقای دکتر! قبلا هم به کرمان آمده اید؟
بله چند بار آمده ام.
پس در شهر کرمان گردش کرده اید؟
بله! و بیش تر هم به اماکن تاریخی و باستانی سر زده ام. گنبد جبلیه، مجموعه گنجعلی خان و…
خوب این جا دو سوال دیگر برای من پیش می آید!
بفرمایید!
سوال اول این که با توجه به علاقه ای که در نسل جدید نسبت به جاذبه های تاریخی به وجود آمده، مسوولان دستگاه های مربوطه نیز اقدام به شناسایی باغ ها و خانه های تاریخی کرده اند و به بازسازی و بهسازی آن ها مبادرت می ورزند. اما این نگرانی در بین برخی کارشناسان وجود دارد که مبادا این بازسازی به زیباسازی مبدل شود و بنای مورد نظر، اصالت خود را از دست بدهد؟
کسانی که به امر بازسازی و مرمت می پردازند باید مراقب باشند. متخصصان مربوطه باید دست به کار بازسازی شوند. به معماری نباید دست زد. اگر کسی نمی تواند، بهتر است که اصلاً کار نکند. برخی می خواهند از تخریب بنا جلوگیری کنند اما به جای بازسازی درست و درمان دست به پانسمان بنا می زنند. در واقع باید بناها را با توجه به گذشته ها و با نگاه به آینده های دور بازسازی کرد.
سوال بعدی من راجع به نحوه شهرسازی کرمان است. آیا شهرسازی کرمان را مطابق با اصول دانش هویت شهری می دانید؟
موافق نیستم. کار شده. خیلی هم کار شده. اما مهندسی فرهنگی صورت نگرفته است. برای حفظ هویت شهر بسیاری چیزها را باید رعایت کرد. اگر در شهرسازی، فرهنگ در نظر گرفته نشود، شهرسازی به سرعت به یک ضد فرهنگ تبدیل خواهد شد.
صحبت دیگری باقی مانده است؟
من خوشحالم که این همایش در کرمان برگزار شد. در شهر ستاره های ملی مانند دکتر باستانی پاریزی، دکتر روح الامینی و هوشنگ مرادی کرمانی. هیچ کدام از این ستاره ها را هم نمی توانم با هم مقایسه کنم. چون مقایسه گل رز با گل محمدی راه به جایی نمی برد. افتخار من این است که دبیر علمی همایشی شدم که در شهر نخبه پرور کرمان است. از خدا سپاسگزارم.

به اشتراک بگذارید:

برچسب ها:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *