پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | ملاحظات اجتماعی پیامدهای تغییر اقلیم

ملاحظات اجتماعی پیامدهای تغییر اقلیم





ملاحظات اجتماعی پیامدهای تغییر  اقلیم

۱۱ تیر ۱۴۰۱، ۰:۰۰

تغییر اقلیم چالش بزرگ جهان است. چه‌بسا که ایران با تهدیدات جدی تغییر اقلیم مواجه می‌شود. بنا بر پیش‌بینی پژوهشگران و متخصصین این حوزه میزان آسیب‌پذیری ایران از تغییر اقلیم بیش از متوسط جهان است. ایران کشوری با محدودیت منابع آب و مساحت قابل‌توجه بیابانی و نیمه‌بیابانی است. به هر روی شرایط آینده ایران از تغییر اقلیم و گرمایش زمین و افزایش دمای هوا تأثیر خواهد پذیرفت. مطابق پیش‌بینی‌ها افزایش دو درجه‌ای دمای ایران و تغییرات رواناب همه حوضه‌ها تا سال ۲۰۳۰ خشکسالی و سیلاب در پی خواهد داشت. این میزان افزایش دما تبخیر آب را به ۳۷ میلیارد مترمکعب افزایش داده و میزان تغذیه آب زیرزمینی را تا ۲۰ درصد کاهش می‌دهد.

با کاهش بارندگی در پی تغییرات الگوی بارش و افزایش تبخیر، بسیاری تالاب‌ها را به کانون ریزگرد تبدیل خواهد شد. برای مناطق مرطوب‌تر نیز سیلاب پیش‌بینی می‌شود. بهره‌برداری نامتناسب و تأکید بر توسعه بدون توجه و اولویت دادن به محیط ‌زیست با خشک‌کردن تالاب‌ها و چشمه‌ها و دریاچه‌ها و قنات‌ها، روند خشکسالی و طول مدت و میزان آن را تشدید کرده است. کمبود بارش و اتمام منابع آب زیرزمینی و افزایش تبخیر رطوبت خاک نیز کیفیت بستر کشاورزی و مراتع و کارایی زمین‌های دیم را کاهش خواهد داد. افزایش مساحت زمین‌های شور و تشدید شرایط سبب می‌شود تا دامداران برای چرای دام به سراغ مناطق ممنوعه رفته و متعاقب آن پوشش گیاهی تضعیف شده و خاک فرسایش یابد. بحران آب و کاهش رواناب سطحی تولید برق‌آبی ایران را نیز دچار مشکل می‌کند.
با این اوصاف و با توجه ‌به موارد مذکور تغییر اقلیم بر همه ابعاد زندگی افراد اثر گذاشته و بستری برای شکل‌گیری بحران‌های اجتماعی می‌شود. فقر، تشدید نابرابری‌های جنسیتی، ناتوانی در مدیریت معیشت خانواده از آثار سوء تغییر اقلیم در همه کشورهاست.
جمعیت یکی از ارکان مهم هر جامعه‌ای است. سیاستگذاری جمعیتی در کشور باید با توجه به مولفه‌های اقلیمی صورت گیرد. تامین آب آشامیدنی برای جمعیت کشور ایران به‌ویژه شهرهای بزرگ مشکلی جدی در آینده است. محدودیت آب شیرین سالم در مقابل تقاضای موجود برای آن می‌تواند زمینه‌ساز بروز بیماری‌های مرتبط با آب باشد. کاهش سفره‌های آب زیرزمینی و استخراج آب از سفره‌های باقی‌مانده و در پی آن فرونشست زمین و آسیب به تأسیسات شهری و همچنین ناامنی غذایی و کمبود انرژی مؤلفه‌های تهدیدآمیز سلامت و زندگی جمعیت ایران خواهد بود. چه‌بسا که در تحقیقات جمعیت و منابع آب در سال ۱۹۷۲ مشخص شد اگر سرانه مصرف آب تجدیدپذیر در هر سال در کشوری کمتر از ۱۷۰۰ مترمکعب باشد آن کشور دچار بحران آب است و با افزایش جمعیت وضعیت بحرانی‌تری نیز خواهد داشت. هیچ متخصصی بحران آب ایران که عمدتاً ناشی از ضعف مدیریت آب در عرصه کشاورزی است را انکار نمی‌کند.
مجموعه این بحران‌ها به همراه مهاجرت‌های اقلیمی و تغییر الگوی سکونت و حاشیه‌نشینی و افزایش جمعیت کلان‌شهرها و معضلات فرهنگی و ایجاد نقصان در سرمایه‌های اجتماعی و اقتصادی می‌توانند موجب پیامدهای جدیدی داشته باشند. مبتنی بر آمارها و داده‌ها موجود و با ادامه روند کنونی، افزایش جمعیت اثر قابل‌توجهی بر الگوی انتشار گازهای گلخانه‌ای و همچنین تغییر در کیفیت هوا و افزایش آلودگی هوا در آینده خواهد داشت. افزایش جمعیت همه مؤلفه‌های مؤثر بر گرمایش زمین و تغییر اقلیم را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و همچنین بر شدت آثار سوء ناشی از تغییر اقلیم به‌ویژه در کشورهای آسیب‌پذیر می‌افزاید.

به اشتراک بگذارید:





نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *