پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | خاورمیانه و مساله توفان‌های گرد و غبار

خاورمیانه و مساله توفان‌های گرد و غبار





خاورمیانه و مساله توفان‌های گرد و غبار

۱۷ خرداد ۱۴۰۱، ۰:۱۰

بر اساس اعلام مرکز پیش بینی و هشدار سازمان هواشناسی تا آخر هفته سوم خرداد ماه 1401 در برخی نقاط شمال شرق، شرق و جنوب شرق وزش باد شدید و گرد و خاک رخ می‌دهد. در منطقه زابل با توفان گرد و خاک همراه است. همچنین در این مدت برای استان‌های آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام و خوزستان وزش باد همراه با گرد و خاک و کاهش کیفیت هوا پیش‌بینی می‌شود. با کاهش دید به چند صد متر، آسمان بالای بغداد، نجف، سلیمانیه و دیگر شهرها نارنجی شد. چندین فرودگاه در جریان رویدادهای گرد و غبار بسته شدند و مدارس در سراسر کشور بسته شدند. دفاتر دولتی در هفت استان از 18 استان عراق بسته شدند و چندین فرمانداری وضعیت فوق‌العاده اعلام کردند.

توفان‌ها در خلیج فارس با پیامدهای تغییر اقلیم تشدید شده‌اند. شرایط فاجعه‌آمیز محیط زیستی در ناحیه پیرامون خلیج فارس نشانه خطرهایی است که تغییر اقلیم و سایر عوامل مرتبط برای خاورمیانه ایجاد می‌کند. در هفته‌های اخیر، بسیاری از مردم در کشورهای ایران، عراق، سوریه و عربستان سعودی آسمان را نارنجی همراه با توفان‌های شن و غبار دیده‌اند. ساخت سدهای بیشتر، سال‌ها جنگ، سوء‌مدیریت آب، خشکی شدید، بیابان‌زایی و عوامل دیگر همگی در ایجاد این پدیده کابوس‌وار نقش دارند. در سیاره‌ای که به‌طور فزاینده‌ای تحت فشار اقلیمی است، توفان‌ها در این کشورهای عمدتاً بیابانی، که در یک نوار خشک قرار گرفته‌اند، تشدید می‌شوند. آنچه با این بحران‌های بوم‌شناختی تشدید می‌شود، تهدیدهای فزاینده‌ای برای سلامت انسان، اقتصاد و امنیت در خلیج فارس است. این مسائل فرامنطقه‌ای همچنین پتانسیل زیادی برای تحرک درگیری‌های بین‌دولتی و اقوام در سراسر خاورمیانه دارند. بسته شدن موقت بنادر، فرودگاه‌ها و مدارس در ایران، عراق و برخی از کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس در اردیبهشت ماه 1401 نشان داد که توفان‌های شن و غبار اخیر تا چه حد خسارت زیاد بر تجارت، سفر و زندگی روزمره مردم این کشورها وارد کرده است. فرودگاه بین‌المللی کویت ماه گذشته دو بار تمام پروازها را به حالت تعلیق درآورد. در 16 می 25 اردیبهشت، عملیات دریایی در سه بندر کویت – دوحه، شعیبه و شعیخ – به دلیل شرایط اقلیمی به حالت تعلیق درآمد‌. توفان‌های شن و گرد و غبار ریاض و سایر مناطق عربستان سعودی را درنوردید که منجر به بستری شدن حداقل 1200 نفر در بیمارستانی در این کشور با مشکلات تنفسی در اردیبهشت ماه شد. احتمالا عراق آسیب‌پذیرترین کشور در برابر توفان‌های شن و گرد و غبار در منطقه ماست. از فروردین ماه، تقریباً هر هفته توفانی در عراق رخ می‌دهد که هزاران عراقی را روانه بیمارستان‌ها می‌کند و دولت برای تشویق ساکنان و کارمندان دولتی به ماندن در خانه‌ها، تعطیل ملی اعلام می‌کند. وزارت بهداشت عراق حتی به ذخیره‌سازی کپسول‌های اکسیژن متوسل شد. این شرایط محیط زیستی فاجعه بار در خلیج فارس تنها آخرین نشانه از خطراتی است که تغییرات آب و هوایی و سایر عوامل مرتبط برای خاورمیانه ایجاد می‌کند. توفان‌های گرد و غبار در عراق بیشتر در اواخر بهار و تابستان رخ می‌دهد که توسط بادهای فصلی مانند «شمال» که از شمال غربی می‌وزد ایجاد می‌شود. محققان در مقاله‌ای در سال 2016 پیشنهاد کردند که شرایط لانینیا در اقیانوس آرام استوایی می‌تواند منجر به شروع زودتر بادهای شمالی شود. لانینا یک پدیده اقیانوسی و جوی است که همتای سردتر ال نینو است، به عنوان بخشی از نوسان وسیع ال نینو- جنوبی. الگوی آب و هوا نام لانینیا از زبان اسپانیایی به معنای «دختر» و به قیاس ال نینو به معنای «پسر» گرفته شده است. در طول دوره لانینا، دمای سطح دریا در سراسر بخش استوایی شرقی اقیانوس آرام مرکزی بین 3 تا 5 درجه سانتیگراد کمتر از حد طبیعی خواهد بود. ظهور لانینا حداقل برای پنج ماه ادامه دارد و اثرهای گسترده‌ای بر آب و هوا در سراسر جهان دارد، حتی بر فصول توفان اقیانوس اطلس و اقیانوس آرام، که در آن توفان‌های استوایی بیشتری در حوضه اقیانوس اطلس به دلیل باد کم و دمای سطح دریا گرمتر رخ می دهد، در حالی که چرخه زایی استوایی را در اقیانوس آرام کاهش می‌دهد‌. مشاهدات اخیر نشان می‌دهد که لانینا ممکن است برای سومین سال متوالی ادامه داشته باشد. بادهای قوی فصلی بر فراز سرتاسر منابع فراوان گرد و غبار می وزد. شمال عراق – بین رودخانه‌های دجله و فرات – دارای بیشترین تراکم منابع گرد و غبار در خاورمیانه است. عراق در ماههای فروردین و اردیبهشت 1401 دست کم 8 طوفان گرد و غبار را تجربه کرد‌. رویدادهای گرد و غبار در عراق بیشتر شده است. این کشور در سال های اخیر با شرایط خشکسالی و همچنین تغییرات کاربری اراضی و استفاده بیش از حد مواجه بوده است که به این معنی است که خاک سست بیشتری برای انتقال به جو وجود دارد. از عراق به عنوان یکی از آسیب‌پذیرترین کشورها در برابر بیابان زایی و تغییرات آب و هوایی یاد می‌شود.

به اشتراک بگذارید:





پیشنهاد سردبیر

مسافران قطار مرگ

مسافران قطار مرگ

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *