سایت خبری پیام ما آنلاین | بازسازی شیلی بر پایه تغییر اقلیم

پس از اعتراضات مردمی در شیلی قانون اساسی این کشور از نو نوشته می‌شود

بازسازی شیلی بر پایه تغییر اقلیم

محور اصلی تحولات قانون اساسی شیلی تغییرات اقلیمی و بحران محیط زیستی است شیلی دارای منابع غنی لیتیوم است که دنیا برای مرحله گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر به آن نیاز دارد





۱۵ دی ۱۴۰۰، ۰:۰۰

کمتر پیش می‌آید کشوری این شانس را داشته باشد تا مردمش ایده‌آل‌های خود را مطرح کنند و قانون اساسی‌شان را از نو بنویسند. چه برسد به اینکه تغییر اقلیم و بحران محیط زیست نقش محوری در آن داشته باشند. اما این همان اتفاقی است که دارد در شیلی رخ می‌دهد. جایی که بازسازی ملی در حال شکل‌گیری است. بعد از ماه‌ها اعتراض و مطالبات اجتماعی و محیط زیستی، 155 نفر انتخاب شدند تا قانون اساسی جدیدی در میانه «فوریت‌های اقلیمی و محیط زیستی» بنویسند.

نتیجه تلاش این 155 نفر منتخب، شیوه اداره این کشور 19 میلیونی را شکل خواهد‌داد. در عین حال آینده‌ای را رقم می‌زند که در آن لیتیوم، فلزی نرم و براق که در آب‌های شور زیر ماسه‌های بیابان نزدیک به رشته کوه «آند» می‌درخشد.
لیتیوم از اجزای اصلی باتری‌هاست. در حالی که اقتصاد‌های بزرگ جهانی به دنبال راه‌کارهایی برای جایگزین کردن سوخت‌های فسیلی‌اند تا سرعت تغییرات اقلیمی را کاهش دهند، تقاضا برای لیتیوم و قیمت آن بیشتر شده است.
گذار به دنیای انرژی‌های تجدیدپذیر با لیتیوم شیلی
شیلی دومین تولید‌کننده لیتیوم بعد از استرالیا در جهان است. شرکت‌های صنایع معدنی شیلی تمایل دارند تا تولیدات خود را افزایش دهند. همانند سیاستمدارانی که معادن فلزی را عامل رونق ملی می‌دانند. مخالفان آنها شهروندانی هستند که می‌گویند الگوهای اقتصادی شیلی که بر پایه استخراج منابع طبیعی است هزینه محیط‌ زیستی بالایی به همراه داشته و برای تمام شهروندان از جمله افراد بومی منفعتی نداشته است.
حالا نوبت کنوانسیون قانون اساسی است تا تصمیم بگیرد شیلی چه کشوری می‌خواهد باشد. اعضای این کنوانسیون بر سر مسائل بسیاری تصمیم‌گیری می‌کنند: نظارت بر معادن چگونه خواهد بود و جوامع محلی چگونه در معدن‌‌کاری دیده می‌شوند؟ آیا شیلی باید نظام ریاست جمهوری را حفظ کند؟ آیا حق و حقوقی برای طبیعت باید قائل شد؟ تکلیف نسل‌های آینده چه می‌شود؟
به گزارش نیویورک‌تایمز در سراسر دنیا، دولت‌ها برای اینکه اشتباهات گذشته را در مقابله با تغییرات اقلیمی تکرار نکنند، با این دسته از معماهای پیچیده روبه‌رو هستند. اما موضوع اصلی در شیلی، شکل دادن به منشور ملی است. کریستینا دورادور ارتیز، میکروبیولوژیستی که یکی از اعضای کنوانسیون قانون اساسی است، می‌گوید: «ما باید فرض کنیم که اقدامات بشر آسیب‌زا هستند، پس باید بدانیم چقدر می‌خواهیم آسیب وارد کنیم؟ چه میزان آسیب کافی است تا ما خوب زندگی کنیم؟»
چه کسی صاحب آب است؟
می‌رسیم به مشکل آب. بعد از آنکه تغییرات اقلیمی باعث وقوع خشکسالی‌های غیر قابل حلی شده است، این کنوانسیون تصمیم می‌گیرد که چه کسی صاحب آب است. حتی قرار است مسئله را جزئی‌تر بررسی ‌کنند: آب دقیقا چیست؟
قانون اساسی کنونی شیلی سال 1980 به دست افرادی نوشته شد که ژنرال آگوستو پینوشه پس از روی کار آمدن با کودتای نظامی آنها را انتخاب کرد. آنها کشور را به روی سرمایه‌گذاری در صنایع معدنی باز کردند و حقابه کشور را به خرید و فروش گذاشتند. شیلی با بهره‌برداری از ثروت‌های طبیعی خود پیشرفت کرد: مس و زغال‌سنگ، ماهی سالمون و آووکادو. اما حتی زمانی که به یکی پولدارترین کشورهای آمریکای لاتین تبدیل شد، نابرابری‌های طبقاتی موجب برانگیختن نارضایتی‌هایی شد. ‌مناطق غنی از مواد معدنی به «مناطق قربانی‌شده» و فرسایشی محیط زیستی شناخته می‌شدند. رودخانه‌ها هم به رو به خشکی رفتند.
از سال 2019 خشم مردم به اعتراضات گسترده‌ای تبدیل شد. رفراندومی برگزار شد و هیاتی از کارشناسان مختلف تشکیل شد.
در 19 دسامبر نقطه عطف دیگری اتفاق افتاد. رای‌دهندگان گابریل بوریک، فعال دانشجویی 35 ساله‌ای را به عنوان رئیس این هیات انتخاب کردند. گابریل بوریک در گذشته کمپین‌هایی برای گسترش شبکه ایمنی اجتماعی و کمک به فقرا، افزایش مالیات معدن‌کارها و ملی شدن صنعت لیتیوم به راه انداخته بود. فردای روز پیروزی‌اش، ارزش سهام بزرگترین تولیدکننده لیتیوم در شیلی موسوم به SQM، 15درصد کاهش پیدا کرد.
شیلی، یکی از بزرگترین تولیدکنندگان لیتیوم در جهان
شرکت SQM یک‌پنجم لیتیوم دنیا را تولید می‌کند. بیشترین میزان لیتیوم را در بیابان آتاکاما در مناطق شمالی شیلی زیر سایه کوه‌های باستانی آتش‌فشانی قرار دارد. یکی از قدیمی‌ترین کوه‌های آتش‌فشانی این منطقه لاسکار نام دارد که بومی‌های این منطقه آن را با نام «پدر تمام آتش‌فشان‌ها» می‌شناسند. منظره آن از بالا طوری است که انگار کسی پتوی سبز و آبی درخشانی را وسط این بیابان برهوت پهن کرده باشد.
ثروت در آب‌های شور زیرزمینی نهفته است. شرکت SQM روز و شب این آب‌های شور را به همراه آب‌شیرین از پنج چاه پمپ می‌کند. آب شور از طریق لوله به حوضچه‌هایی منتقل می‌شود. حالا نوبت کار خورشید است. صحرای آتاکاما بالاترین میزان تابش خورشید روی کره زمین را دارد. آب به سرعت فوق‌العاده‌ای تبخیر می‌شود و ذخایر معدنی باقی می‌مانند. منیزیوم و پتاسیوم از حوضچه‌ها خارج می‌شوند. لیتیوم در استخر چسبناکی به رنگ زرد و سبز باقی می‌ماند و سپس شرکت SQM آن را به شکل پودری سفید رنگ از کربنات لیتیوم برای عرضه در بازارهای جهانی باطری‌سازی درمی‌آورند. این شرکت می‌خواهد ظرفیت تولید کربنات لیتیوم را از 140 هزار تن به 180 هزار تن برساند. هدف آن است که این میزان لیتیوم تا حد ممکن به روش‌هایی کاملا سازگار با محیط زیست تولید شوند. در واقع استخراج آب شور تا سال 2030 به نصف و تا سال 2040 به اهداف کربن خنثی برسد.
تحولات بزرگ شیلی در راه است
بیابان آتاکاما پر از شگفتی است. بخش‌هایی از آن بسیار خشک است و زمین آن تیز و ناهموار و بدون هیچ نوع پوشش گیاهی است. این منظره ناگهانی تغییر می‌کند، ارتفاع گیاهان آن به زانو می‌رسد و جنگلی ازدرخت‌های سایه‌انداز تاماروگو پیدا می‌شود.
صنایع معدنی شیلی آماده تغییر شده است. احتمال دارد کنوانسیون قانون اساسی، آب را به کالای عمومی تبدیل کند. اما سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا آب شور زیر بیابان‌ها آب حساب می‌شوند؟ شرکت‌های معدنی می‌گویند نه چون این آب نه برای انسان قابل مصرف است و نه برای حیوان.

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *