سایت خبری پیام ما آنلاین | همزیستی مسالمت‌آمیز با خرس‌ها

توسعه شهری و تغییرات اقلیمی حیوانات وحشی را به محدوده زندگی شهری انسان‌ها نزدیک‌تر کرده است

همزیستی مسالمت‌آمیز با خرس‌ها

اعمال جریمه، آگاهی‌بخشی و‌ آموزش گسترده حوادث مربوط به تعارض میان انسان و حیوان را به‌طور چشمگیری کاهش می‌دهد





همزیستی مسالمت‌آمیز با خرس‌ها

۲۱ آذر ۱۴۰۰، ۷:۵۶

«داشتم پشت در آشپزخانه توی حیاط آشغال‌های تر و خشک را از هم جدا می‌کردم که ناگهان پسرم گفت مامان یه چیز سیاه داره اونجا تکون می‌خوره. هوا گرگ و میش بود و خیلی خوب نمی‌دیدم. بیشتر که دقت کردم دیدم یک خرس گنده از نیم‌رخ روی چهار دست و پا، کنار درخت آلوی شیرین و خوشمزه‌ ایستاده. گفتم اگر تا ۶ متریش نزدیک بشم می‌تونم ازش عکس خوبی بگیرم. آرام و بی‌صدا رفتم طرف خرس. نزدیک‌تر که شدم، یک‌ دفعه روی دو پا ایستاد، صدای خیلی بلندی از خودش درآورد و چرخید به طرف من». آرزو که مدت‌هاست کانادا زندگی می‌کند دو سالی است که به همراه همسر و دو فرزندش از تورنتو به ونکوور مهاجرت کرده. در ایالت بریتیش کلمبیا که ونکوور بزرگترین شهر آن است، دیدن حیواناتی مانند خرس، راکون، سنجاب،‌ عقاب و دیگر پرندگان در سطح شهر و حیاط خانه‌ها امری عادی است. مسئولان و سیاست‌گذاران بسیاری از شهرهای آمریکای شمالی برای حفظ حیات وحش و کاهش وقوع حوادث ناخواسته‌ای که منجر به از پای در آوردن حیوان یا آسیب دیدن انسان می‌شود، از روش‌های مختلفی برای آگاهی‌بخشی به شهروندان استفاده می‌کنند. بعضی روایت‌های شهروندان ونکوور نشان می‌دهد اگر خرسی جلوی در خانه‌ای نشسته باشد، ماموران حفاظت از محیط زیست هشدار می‌دهند از خانه بیرون نیایید تا خرس خود به خود آن محل را ترک کند؛ حتی اگر چند روز طول بکشد.

تعارض میان انسان و حیات وحش از زمانی شروع شد که بشر دست به توسعه زندگی شهری و تبدیل مناطق جنگلی به مسکونی زد؛ در واقع از وقتی که انسان به زیستگاه‌های حیات وحش تجاوز کرد و آنها را تغییر کاربری داد. با گذشت زمان حیوانات گوشتخوار مانند خرس، راکون، راسو و سنجاب یاد گرفته‌اند چگونه منابع غذایی مورد‌نیاز خود را از انسان تامین کنند. نکته‌ای که وجود دارد این است که این حیوانات اغلب از انسان می‌ترسند و در بیشتر مواقع اگر خطری از جانب انسان جان یا غذای آنها را تهدید نکند، فرار را بر قرار ترجیح می‌دهند.
همزیستی مسالمت‌آمیز امکان‌پذیر است
کارشناسان بارها هشدار داده‌اند که تعارض میان انسان و حیوان زمانی رخ می‌دهد که انسان با دیدن گوشتخواران بزرگ‌جثه از روی ناآگاهی وحشت می‌کند یا ناخواسته شرایطی تهدیدآمیز برای خرس مادر و توله‌هایش ایجاد می‌کند. این وحشت باعث می‌شود انسان دست به اقدامی بزند که منجر به آسیب‌دیدگی حیوان یا هردو شود.
حالا که انسان به زیستگاه حیوانات وارد شده این مسئولیت را دارد که از جان حیوان نیز همانند جان خودش محافظت کند و همزیستی مسالمت‌آمیز به امری عادی تبدیل شود. زمانی که جان انسان در معرض خطر قرار می‌گیرد، ماموران حفاظت از محیط زیست ممکن است چاره‌ای جز از پا در آوردن حیوان نداشته باشند. می‌توان با اقداماتی مانند غذا ندادن به جانداران حیات‌وحش، محفوظ کردن دورریز‌های غذایی، درک تفاوت میان حیوان خانگی و حیات وحش و حفظ فاصله خود با توله‌های آنها، از وقوع حوادث ناخواسته جلوگیری کرد و به همزیستی مسالمت‌آمیز رسید.
خیلی‌ها نمی‌دانند در مواجهه با خرس چه کار کنند
سال ۹۸ سنگسار توله خرسی در ارتفاعات سوادکوه به دست دو دامدار، سروصدای بسیاری در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی به همراه داشت. آنها ادعا کردند از دیدن این توله خرس دو ساله به وحشت افتاده‌اند و از ترسشان به حیوانی زخمی سنگ زدند که به خاطر آسیب‌دیدگی‌هایش نای فرار نداشت. سپس چند نفر طنابی دور گردن خرس انداختند و توی جوی آبی رهایش کردند. عده‌ای هم از این فرصت استفاده کردند تا عکسی یادگاری با خرس نیمه‌جان بگیرند.
بررسی‌ها نشان می‌دهند در ایران همچنان برنامه مشخصی برای کاهش تعارض انسان و خرس در نظر گرفته نشده است. در مرداد ماه امسال، مدیر‌عامل جمعیت هلال احمر چهارمحال و بختیاری اعلام کرد که در کمتر از ۱۰ روز سه مورد حمله خرس گزارش شده است. از میان هشت‌ گونه خرس موجود در جهان،‌ خرس آسیایی یا بلوچی و خرس قهوه‌ای در ایران زندگی می‌کنند. خرس‌ها هم مثل انسان می‌خواهند بدون هیچ خطری، غذای خود را تامین کنند اما توسعه زندگی شهری و تغییرات اقلیمی باعث شده تا دسترسی به غذا برای آنها محدودتر شود. خرس قهوه‌ای خلاف تصور همه، از انسان می‌ترسد و هنگام مواجهه با انسان در بیشتر مواقع فرار می‌کند؛ مگر زمانی که حیوان تهدیدی را از سمت انسان احساس کند، مثلا زمانی که توله‌های خرس ماده‌ای در آن نزدیکی‌ها باشند.
به حیوانات غذا ندهید
بریتیش کلمبیا، استانی در غرب کاناداست که خط ساحلی اقیانوس آرام و رشته‌کوه‌های راکی آن را دربرگرفته‌ است. طبیعت ونکوور و حیواناتی که در اکوسیستم شهری آن زندگی می‌کنند بکر و منحصربه‌فرد است: عقاب سرسفید، جغد، سگ آبی، کایوتی (گرگ صحرایی آمریکای شمالی)، فک بندرگاه، سمور، راکون، راسو، سنجاب و گونه‌های مختلف پرندگان حیات‌وحش ونکوور را تشکیل می‌دهند. برای حفاظت از جان شهروندان و حیات وحش در این ایالت قوانینی وضع شده که ساکنان آن را از غذا دادن به حیوان ممنوع می‌کند. این ممنوعیت در بیشتر مواقع با جریمه نقدی همراه است که میزان آن می‌تواند به چند ده هزار دلار نیز برسد. این قوانین به طور گسترده آموزش داده می‌شوند. ممنوعیت «غذا دادن به حیوانات» قانونی است که غذا دادن انسان به حیوان را در فضاهای سبز و پارک‌های ملی، اماکن عمومی، باغ وحش، آکواریوم‌ها و سیرک‌ها و دیگر مناطقی که انسان ممکن است با حیوانات وحشی روبه‌رو شوند، ممنوع می‌کند. در فضاهای شهری، کنار رودخانه‌ها و لب دریا، پارک‌ها و فضاهای سبز تابلوهایی نصب شده که نسبت به جریمه ۵۰۰ دلاری غذا دادن به مرغ‌های دریایی هشدار می‌دهد. کمتر از یک ماه پیش زنی در دادگاهی در بریتیش کلمبیا به پرداخت ۶۰ هزار دلار جریمه نقدی محکوم شد. سوزانا استویکووا به مدت ۲ ماه به خرس‌های اطراف خانه‌اش غذا می‌داد. او زنی گیاه‌خوار بود و از سال ۲۰۱۵ تاکنون به همراه همسرش ۲۰هزار دلار به خیریه‌های حمایتی حیوانات کمک نقدی کرده بودند. اما حتی خوش‌نیتی و ناآگاه بودن آنها نتوانست رای دادگاه را عوض کند.
عواقب غذا دادن به حیات وحش
غذا دادن به حیوانات می‌تواند به‌طور چشمگیری رفتار آنها را تغییر دهد. غذا دادن و به جای گذاشتن مواد غذایی برای حیواناتی مانند خرس‌ها باعث می‌شود برای غذا گرفتن از انسان دست به رفتار خشونت‌آمیزی بزنند که در نهایت منجر به آسیب‌دیدگی می‌شود. غذا دادن به حیوانات در عین حال باعث انتقال بیماری‌های سرایت‌پذیر از حیوان به انسان می‌شوند. در اماکن عمومی، اجتماع حیوانات به دلیل غذا می‌تواند منجر به افزایش حشرات و آفات شود.
غذا ریختن باعث می‌شود حیوانات به خوراک انسان عادت کنند و چون دسترسی به آن برای حیوانات راحت‌تر می‌شود، برای تهیه خوراک به طبیعت نمی‌روند. عادت کردن حیوان به غذا گرفتن از انسان باعث می‌شود ترس منطقی حیوان از انسان ریخته شود. در عین حال حیوان برای بدست آوردن غذای انسان ممکن است دست به رفتار خشونت‌آمیزی بزند.
از سوی دیگر در طول تاریخ حیوانات بسیاری به دست انسان تربیت یافته‌اند؛ به گونه‌ای که تهدیدی برای انسان محسوب نشده و در مواردی به کمک انسان هم آمده‌اند.
وُوی‌تک؛ خرس جنگجو
ووی‌تک، نام یکی از معروف‌ترین خرس‌های جهان است که نقش بسیار پررنگی در جنگ جهانی داشت. این خرس قهوه‌ای سوری زمانی که توله بود توسط سربازان سپاه دوم لهستانی از ایستگاه قطار همدان از پسربچه‌ای خریداری شد. او تا سه ماه بعد را در کمپ پناهجویان لهستان در نزدیکی تهران گذراند. سپس با سربازان همسفر شد، تا جایی که در جنگ مونته کاسینو در سال ۱۹۴۴، بشکه‌های مهمات را جابه‌جا می‌کرد. ووی‌تک با سربازان کشتی می‌گرفت، سیگار می‌کشید و سلام نظامی می‌داد.
در بریتیش کلمبیا از ونکووری‌ها خواسته می‌شود شب‌ها درماشین‌هایشان را حتما قفل کنند. چون خرس‌ها بسیار باهوش هستند و به طریقی یاد گرفته‌اند در خودروها را باز کنند و غذای مانده در ماشین را بخورند. بعضی از خرس‌ها ممکن است در شب‌های آینده باز هم به ماشین شما سر بزنند. شبکه سی‌ان‌بی‌سی سال ۲۰۱۹ گزارش داد که خرسی باهوش تنها در یک شب به ۵ ماشین دستبرد زده است. این خرس در ماشین‌ها را با فک پایینی خود باز می‌کرده. چند ماه پیش از آن نیز خرسی نه تنها وارد یک ماشین شاسی‌بلند شده بلکه در را از داخل به روی خودش قفل کرده. خرس‌ها با شامه قوی که دارند به سرعت می‌فهمند که داخل ماشین ماده‌ای خوراکی وجود دارد. یاد گرفتن باز کردن در ماشینی که قفل نشده هم برای خرس‌ها زمان زیادی نمی‌برد. در خبرها آمده خرسی به خاطر یک جعبه بیسکوییت انرژی‌زا وارد ماشینی شده و خسارتی ۱۰هزار دلاری به جای گذاشته است.
به گزارش وب‌سایت خبری سی‌تی‌وی، ماموران سازمان حفاظت محیط زیست در ماه اوت به تنهایی ۳هزار و ۵۲۴ تماس تلفنی در رابطه با خرس‌های سیاه دریافت کرده‌اند. این ماموران به ۳۳۵ مورد مراجعه کردند که در ۷۴ مورد، یک خرس کشته شده است. تخمین‌ها نشان می‌دهد جمعیت خرس‌های سیاه در بریتیش کلمبیا بین ۱۲۰هزار تا ۱۶۰هزار فرد است. از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰، به طور میانگین ۲۳۶ خرس سیاه به دست ماموران حفاظت کشته شده‌اند.
اثر تغییرات اقلیمی بر تمایل خرس‌ها به غذای انسان
ماه جولای کمترین آمار تعارض خرس با انسان در بریتیش کلمبیا اعلام شد. کارشناسان می‌گویند با وجود هوای به شدت گرم و خشک، غذای تازه برای خرس‌ها در طبیعت یافت می‌شد. اما بالاتر رفتن دمای هوا فصل تامین منابع غذایی مورد‌نیاز را کوتاه‌تر می‌کند و به همین ترتیب، خرس‌ها به محیط‌های شهری و دایره زندگی انسان نزدیک‌تر می‌شوند.

به اشتراک بگذارید:





نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *