ارتفاع ذرات کوچکتر از دو نیم میکرون در تهران به حدی کم شده که بسیاری رنگ غالب این روزهای پایتخت را خاکستری توصیف می‌کنند. آلودگی هوا در روزهای اخیر به حدی بحرانی بوده که سازمان هواشناسی و شرکت کنترل کیفیت هوای تهران چندباری دستورالعمل صادر کرده و به شهروندان توصیه داشته که از حضور طولانی‌مدت در معرض هوای آزاد خودداری کنند. به گواه مسئولان جلسه‌های کارگروه اضطرار کاهش آلودگی هوا از ابتدای پاییز امسال چندبار تشکیل شده اما مصوباتش نتوانسته با روند افزایشی آلودگی هوای پایتخت مقابله جدی کند.

شاخص آلایندگی هوای تهران در ۲۴ ساعت منتهی به 29 آبان ماه روی عدد ۱۳۵ ایستاد. این عدد یعنی وضعیت هوا برای گروه‌های حساس ناسالم است. روزهای نارنجی پایتخت هرچند که از تابستان امسال شروع شده بود اما پاییز امسال شدت بیشتری گرفت. آن‌طور که بررسی‌های پیام ما از داده‌های شرکت کنترل کیفیت هوای تهران نشان می‌دهد، تهران از ابتدای پاییز امسال تنها ۳۹ روز هوای قابل قبول داشته است و ۲۰ روز هم هوا برای گروه‌های حساس ناسالم بوده است و بارندگی‌های کم رمق پاییزی نتوانستند هیچ روزی هوای پایتخت را بدون آلودگی کنند. آلاینده غالب در ۵۹ روزی که کیفیت هوای پایتخت سنجیده شده است، ذرات کوچکتر از دو و نیم میکرون بوده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که ذرات کوچکتر از دو و نیم میکرون دست کم ۲۰ روز هوای پایتخت را آلوده کردند و البته دو روز هم این ذرات معلق کوچکتر از ده میکرون بودند که کیفیت هوای تهران را پایین‌ آوردند. بررسی‌ها تا زمان نگارش این گزارش نشان می‌دهد که بعضی از ایستگاه‌های کنترل کیفیت هوای پایتخت در مناطق مختلف تهران، کیفیت هوا را ناسالم برای همه گروه‌ها هم گزارش دادند. کیفیت هوا در ایستگاه‌های سوهانک( منطقه۱)، دانشگاه علم و صنعت (منطقه ۴)، دانشگاه تهران (منطقه۶)، تربیت مدرس(منطقه۶)، میدان امام خمینی(منطقه۱۲)، پیروزی(منطقه۱۳)، پارک شکوفه(منطقه ۱۴)، پارک قائم ( منطقه۱۸)، شادآباد( منطقه ۱۸) و شهرداری مناطق ۱۰، ۱۵، ۱۱، ۱۹، ۲۱ و ۲۲ در شرایط ناسالم برای همه افراد قرار دارد. همچنین کیفیت هوا در ایستگاه‌های اقدسیه (منطقه ۱)، پارک رازی( منطقه ۱۱)، دانشگاه شهید بهشتی ( منطقه ۱)، شهرک چشمه (منطقه ۲۲) و فرمانداری شهرری (منطقه ۲۰) در شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس قرار دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که از میان تمام ایستگاه‌ها، ایستگاه‌های دانشگاه علم و صنعت و شهرداری منطقه ۱۵ با ثبت عدد ۱۷۳ بالاترین شاخص آلودگی هوا بین تمام ایستگاه‌ها را داشته‌اند.
پایداری‌های جوی کارشناسان را به این باور رسانده که کیفیت هوای پایتخت در روزهای اخیر برای همه گروه‌ها ناسالم می‌شود، شاخص‌ها احتمالا روی رنگ نارنجی تیره بایستند و روزهای تیره‌تری در انتظار شهروندان تهرانی باشد. اما این شرایط چه معنایی دارد و برای عبور از آن چه باید کرد؟ عباس شاهسونی، رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت دیروز از کارگروه شرایط اضطرار آلودگی هوا خواسته بود تا نسبت تصمیم عاجلی برای مقابله با آلودگی هوا گرفته شود. او در گفت‌وگو با روزنامه «پیام‌ما» می‌گوید که کارگروه کاهش آلودگی هوا چندبار در استانداری تشکیل شده است اما: «تصمیماتشان نتوانسته آلودگی هوا را به صورت جدی کاهش دهد. تصمیمات جزیی بوده است به طور مثال روشن نبودن اتوبوس‌ها در پایانه‌ها یا آتش نزدن نخاله‌ها. تصمیماتی که شاخص نیستند و نمی‌تواند وضعیت آلودگی هوا را بهبود ببخشد.» او یکی از اقدامات عاجل برای کاهش آلودگی هوا را تردد زوج و فرد از در منازل می‌داند: «دورکاری کارمندان هم می‌تواند یکی دیگر از اقدامات عاجل برای کاهش آلودگی هوا باشد، زمینه و امکانات آن هم فراهم است، کاهش ساعات کاری ادارات و شناور کردن ساعات کاری، برخورد با خودروهای دودزا به خصوص کامیون‌ها می‌تواند به کاهش آلودگی هوا منجر شود و دست کم باعث شود که تهران وارد شرایط بحرانی نشود.»
بهزاد اشجعی، کارشناس آلودگی هوا پیش از این درباره اقداماتی که می‌تواند در شرایط فعلی مد نظر قرار بگیرد به «روزنامه پیام ما» گفته بود: «اگر وضعیت هوا بیش از 2 روز در یک رده بندی کیفی قرار داشت، اقدامات رده‌بندی کیفی بالاتر باید انجام شود. یعنی اگر بیش از 2 روز پیاپی کیفیت هوا نارنجی بود، اقدامات مربوط به وضعیت قرمز باید انجام شوند.در این شرایط بر اساس دستورالعمل بایستی کلیه مقاطع آموزشی باید تعطیل شوند، ادارات 2 ساعت دیرتر باز شوند و 2 ساعت هم زودتر تعطیل شوند. پلیس می‌بایستی در بعضی مناطق از پیش تعیین شده محدودیت تردد وضع کند و انجام فعالیت‌های عمرانی در شهر متوقف شود و استفاده از سوخت مایع در صنایع و نیروگاه‌ها نیز ممنوع شود.»
ذرات معلق کوچکتر از دو و نیم میکرون تاثیر مخربی روی ریه شهروندان تهرانی دارند. شرکت کنترل کیفیت هوای پایتخت در روزهای اخیر بارها اطلاعیه داده و در آن تاکیده کرده: افراد مبتلا به بیماری قلبی یا ریوی، سالمندان و کودکان باید فعالیت‌های طولانی یا سنگین خارج از منزل را کاهش دهند.
شاهسونی نیز شرایط را برای شهروندان نامطلوب توصیف می‌کند و می‌گوید : «در این شرایط، ما توقع افزایش احتمال مراجعان به بیمارستان را برای مشکلات قلبی و ریوی داریم، بیماران آسمی نیز مشکلات تنفسی‌شان در این ایام بیشتر می‌شود، در سالمندان نیز می‌تواند باعث افزایش موارد سکته شود این‌ها آثار کوتاه‌مدت است و در بعضی مواقع می‌تواند منجر به مرگ زودرس شود. همچنین آلودگی هوا می‌تواند باعث افزایش میزان ابتلا به کرونا و تشدید این بیماری نیز شود».
با وجود آلودگی‌ای که بسیاری از کارشناسان آن را بحران پایتخت می‌دانند تا لحظه نگارش این گزارش، هنوز اقدام عاجلی به کارگروه وزارت بهداشت آلودگی هوای پایتخت ابلاغ نشده است.

هوای تبریز هم آلوده شد

مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان‌شرقی با بیان اینکه هوای تبریز برای گروه‌های حساس ناسالم است، گفت: شاخص کیفیت هوای این شهر روی عدد ۱۲۴ واحد بوده و برای گروه‌های حساس ناسالم است.
به گزارش ایلنا، حسن عباس نژاد در جمع خبرنگاران به شهروندان توصیه کرد: شهروندان باید با مشارکت عمومی از هرگونه فعالیت منجر به افزایش آلودگی هوا، خودداری کرده و بیماران قلبی و ریوی و سالمندان و کودکان در فضای باز حضور پیدا نکنند.
او افزود: شاخص آلودگی از صفر تا ۵۰ هوای پاک، از ۵۰ تا ۱۰۰ هوای سالم و از ۱۰۰ تا ۱۵۰ هوای ناسالم برای گروه‌های حساس بوده و هم‌چنین از ۱۵۰ تا ۲۰۰ نیز بیانگر ناسالم بودن هوا برای تمامی گروه‌ها و شاخص آلودگی بیش از ۲۰۰ نیز وضعیت بحرانی آلودگی هوا را نشان می‌دهد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی ادامه داد: چند روز پیش در جلسه کارگروه اضطرار آلودگی هوا، گزارشی از وضعیت هوای کلان‌شهر تبریز ارائه کرد که براساس آن تا ۲۵ آبان امسال، ۶۵ روز پاک، ۱۷۰ روز قابل قبول، ۵ روز ناسالم برای گروه‌های حساس و یک روز ناسالم برای همه گروه‌ها بوده است.
او با اشاره به اینکه نیروگاه تبریز و منابع متحرک بیشترین حجم آلودگی هوا را به خود اختصاص داده‌اند، افزود: غلظت اکسیدهای گوگرد در هوای تبریز در دو ماه گذشته تقریبا دو برابر ۶ ماه ابتدایی سال بوده است.

باد به داد آلودگی هوای اصفهان رسید

کارشناس مرکز پیش‌بینی هواشناسی استان اصفهان از بهبود کیفیت هوای مناطق مرکزی استان با ورود سامانه ناپایدار بارش‌زا تا بعد از ظهر فردا یکشنبه خبر داد.
ابراهیم هنرمند با اشاره به اینکه امروز به دلیل مه‌آلودگی و افزایش غلظت آلاینده‌های جوی شاخص کیفی هوای کلانشهر اصفهان به بالای ۲۰۰ AQI و وضعیت بسیار ناسالم رسید، به مهر گفت: دید افقی در شهر اصفهان بر اثر مه و آلودگی صبح امروز کمتر از دو کیلومتر بود اما با ورود سامانه ناپایدار بارشی انتظار داریم این شرایط به تدریج بهبود یابد.
او با بیان اینکه امسال تاکنون شرایط جو همراهی کرده و سکون هوا مستمر نبوده است، افزود: امسال پایداری جو بیش از سه روز ادامه نداشته است در حالی که اگر مانند سال گذشته یک هفته ادامه دار بود شاید اکنون شاخص‌ها به بالای ۵۰۰ AQI می‌رسید زیرا سال‌های گذشته پس از سه روز پایداری هوا شاخص به ۱۵۰ AQI می‌رسید اما اکنون پس از ناپایداری‌های جوی و بارندگی بر اثر تولید آلاینده‌ها با یک روز پایداری هوا شاخص‌ها به بالای ۲۰۰ AQI می‌رسد.
کارشناس مرکز پیش‌بینی هواشناسی استان اصفهان اضافه کرد: امروز آسمان بسیاری از مناطق قسمتی تا نیمه ابری است و گاهی وزش باد پیش‌بینی می‌شود و ساعات صبح فردا یکشنبه نیز در مناطق مرکزی و صنعتی به ویژه کلان‌شهر اصفهان افزایش غلظت آلاینده‌های جوی استمرار دارد.
هنرمند ادامه داد: موج بارش‌های پراکنده برف و باران از شامگاه امروز نیمه غرب و جنوب استان اصفهان را فرا می‌گیرد و به تدریج تا روز دوشنبه در سایر مناطق استان نیز بارندگی‌ها ادامه خواهد داشت.
او با اشاره به افزایش ۲ تا سه درجه‌ای دمای هوا در ۲۴ ساعت آینده، گفت: بیشینه دمای هوای کلان‌شهر اصفهان امروز به ۱۵ سانتی‌گراد بالای صفر و کمینه دما بامداد فردا به ۲ درجه سانتی‌گراد بالای صفر می‌رسد.
هنرمند اضافه کرد: زرین شهر با دمای ۱۷ درجه سانتی‌گراد بالای صفر و فرودگاه شهید بهشتی اصفهان با دمای چهار درجه سانتی‌گراد زیر صفر به ترتیب گرم‌ترین و سردترین نقاط استان پیش‌بینی می‌شود.