پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | چالش‌های آب بسیار ژرف

چالش‌های آب بسیار ژرف





۱۳ شهریور ۱۴۰۰، ۲۰:۵۴

هفتم شهریور، محرابیان وزیر نیرو دولت سیزدهم گفت: «می‌توانیم از منابع آب ژرف استفاده کنیم که در شرق ایران در عمق دو تا سه هزار متری زمین می‌توان از آن استفاده کرد. تاکنون دو چاه ژرف در کشور به آب رسیده است ای‌سی آب حدود ۱۲ هزار است که با تصفیه ساده می‌توان از آب استفاده کرد و نرخ تمام شده آب نسبت به خطوط انتقال در برخی موارد، بسیار کمتر است». هیات دولت دوازدهم مردادماه ۹۶ اعتبار ۲۵میلیاردتومانی برای حفر نخستین چاه آب ژرف کشور را در زابل آن هم به‌صورت مطالعاتی مصوب کرد و در نهایت این پروژه به صورت مشترک توسط وزارت نیرو و معاونت علمی ریاست جمهوری در اسفندماه ۹۶ به شرکتی زیر مجموعه بنیاد مستضعفان به‌عنوان پیمانکار واگذار شد و این چاه در نیمه سال ۹۷ در عمق بیش از 2 هزار متری زمین به آب رسید و موضوع رسانه‌ای شد.

وزیر نیروی دولت دوازدهم گزارش داد که با حفاری در نزدیکی زابل و استخراج نمونه از عمق 2191 متری، مشخص شد که آب دارای مقدار زیادی نمک است و رسانایی الکتریکی، EC آن، 25000 میکرو زیمنس بر سانتی متر بود. آب به این شوری نه آشامیدنی است و نه برای اهداف کشاورزی مناسب است. وقتی رسانایی الکتریکی بیش از 2250 باشد، به دلیل وجود یون‌های زیاد کربنات و بی‌کربنات و سدیم است و pH بالایی دارد. این منابع راهبردی آب‌های زیرزمینی هزاران سال طول می‌کشد تا دوباره تجدید شوند، بنابراین باید فقط در موارد خاص و با دقت زیاد و به دلایل موجه مورد بهره‌برداری‌های ویژه قرار گیرند . حفاری هر چاه آب خیلی ژرف سالانه به حدود 7.5 میلیون دلار نیاز دارد. در سرزمین ما خشکسالی‌های بلند مدت، محدودیت منابع و افزایش بی‌رویه استفاده از منابع آب به شرایطی انجامیده که از 90 درصد منابع آب تجدیدپذیر خود استفاده می‌کند‌، در حالی که میانگین جهانی 40 درصد است. میزان آب برداشت شده از منابع آب زیرزمینی در ایران برای جلوگیری از بحران باید از 55 میلیارد متر مکعب به حدود 26 میلیارد متر مکعب در سال کاهش یابد. میزان و شدت مشکلات تخلیه و شور شدن آب‌های زیرزمینی ایران به دلیل بهره‌برداری بیش از حد از آب‌های زیرزمینی تجدیدناپذیر تقریباً در همه حوضه‌ها ثبت شده است. این امر وضعیت خطیر امنیت آب را در سراسر کشور نشان می‌دهد. توسعه اقتصادی پیشرونده و رشد جمعیت، تقاضای آب را تا حد بهره‌برداری حداکثری از منابع آب تجدید‌ناپذیر توسعه داده است. علاوه بر این، وضعیت آب در آینده به ویژه پس از سدسازی گسترده در ایران و خالی ماندن مخزن بیشتر سدها طی سال‌های اخیر ، بحرانی‌تر نیز خواهد شد. در نتیجه توجه زیادی به مطالعه کیفیت و کمیت آب‌های زیرزمینی موجود و تعیین مناسب بودن آن برای مصارف آشامیدنی و کشاورزی برای جبران کسری در آینده جلب می شود. ارزیابی سطح و کیفیت آب‌های زیرزمینی برای کاربردهای متعدد آن در مصارف خانگی، آبیاری و صنعتی در سراسر جهان مسئله مهمی است. افزایش آلودگی و تغییرات اقلیمی به یک مشکل جدی تبدیل شده که منجر به تخریب منابع آب شیرین برای استفاده از منابع آب، به ویژه برای تامین آب آشامیدنی می‌شود. کیفیت پایین آب با نگرانی‌های مربوط به سلامت عمومی به ویژه از طریق انتقال بیماری‌ها از طریق آب ارتباط دارد. کیفیت آب‌های زیرزمینی نسبت به سطح آب‌های زیرزمینی از فصلی به فصل دیگر و از مکانی به مکان دیگر متفاوت است. برداشت 75 تا 62 کیلومتر مکعب در سال از آب‌های زیر زمینی ایران به علت محدودیت‌های فیزیکی منابع آب های زیرزمینی تازه ، به تخلیه و شور شدن بیشتر آب‌های زیرزمینی در مناطق وسیع خشک و نیمه خشک مرکز و شرق ایران منجر شده ، که نشان دهنده «خطر شوری بسیار زیاد» برای آب آبیاری است. طرح‌های اکتشاف آب مانند طرح اکتشاف آب‌های بسیار ژرف، اگر به عنوان آب آشامیدنی و آبیاری مورد استفاده قرار گیرد، چه بسا بتواند با صرف هزینه‌های خیلی زیاد، موقتا عطش مناطق دارای تنش آبی در کشور را برطرف کند، ولی توجه کنیم که هزینه‌بر و برای محیط زیست مضر هستند.

به اشتراک بگذارید:





نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *