آثار ثبت‌شده استان در فهرست میراث جهانی یونسکو به 4 رسید
قنات‌های کرمان
جهانی شدند

یک سال پس از ثبت روستای صخره‌ای میمند در فهرست میراث جهانی یونسکو، قنات‌های (کاریزهای) استان کرمان هم در این فهرست ثبت شدند تا آثار ثبت‌شده جهانی استان به عدد 4 برسد. این در حالی است که پرونده ثبت بیابان لوت هم به‌زودی در چهلمین اجلاس کمیته‌ میراث جهانی یونسکو ارائه می‌شود.
ظهر روز گذشته بود که خبر ثبت قنوات استان کرمان در فهرست جهانی یونسکو منتشر شد. قنات‌های گوهر ریز جوپار، اکبرآباد و قاسم‌آباد بروات بم، سه قناتی بودند که از استان کرمان در اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو مطرح شدند و با اکثریت آرا در فهرست یونسکو ثبت شدند. پرونده این سه قنات استان کرمان در کنار 8 قنات دیگر از استان‌های خراسان رضوی، خراسان جنوبی، یزد، مرکزی و اصفهان در قالب پرونده قنات ایران در این اجلاس مطرح شدند که پس از بررسی و تائید کارشناسان یونسکو این پرونده ثبت و در فهرست آثار جهانی قرار گرفت. پرونده زنجیره‌ای 11 قنات ایرانی یکی از پرونده‌های مهم ایران محسوب می‌شود که با همکاری مرکز قنات یونسکو، جهاد کشاورزی و وزارت نیرو تهیه و به یونسکو ارسال و در اجلاس کمیته جهانی این نهاد ثبت شد. چهلمین نشست کمیته‌ میراث جهانی یونسکو با موضوع فرهنگ در برابر تروریسم، از تاریخ دهم تا بیستم ژوئیه به میزبانی استانبول ترکیه در حال برگزاری است که هدف از آن بررسی اماکن فرهنگی پیشنهادی برای قرار گرفتن در میراث جهانی بشریت است. در این اجلاس علیرضا رزم حسینی استاندار کرمان به همراه محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی کشور و جلالی نماینده دائم ایران در یونسکو به‌منظور دفاع از پرونده ثبت جهانی قنوات‌ و بیابان لوت ایران در فهرست جهانی یونسکو حضور دارند. رزم حسینی سال گذشته هم برای ثبت جهانی روستای صخره‌ای میمند هم به شهر بن آلمان، محل برگزاری سی و نهمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو، سفرکرده بود. اجلاسی که درنهایت با ثبت جهانی میمند به پایان رسید. حالا حدود یک سال پس‌ازآن، سه قنات از استان کرمان در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شدند.
ثبت‌شده‌های کرمان به 4 رسید
با ثبت قنوات استان کرمان در فهرست جهانی یونسکو، تعداد آثار ثبت‌شده استان کرمان در این فهرست به عدد 4 رسید. پیش‌ازاین در سال 2003 ارگ بم، در سال 2011 باغ شاهزاده ماهان و در سال 2015 روستای صخره‌ای میمند در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت‌شده بودند. با ثبت این قنوات، حالا استان کرمان در کنار استان اصفهان بیشترین آثار ثبت‌شده در فهرست جهانی یونسکو را در کشور دارد و اگر بیابان لوت هم که پرونده‌اش امروز یا فردا در اجلاس اخیر ارائه می‌شود، ثبت جهانی شود، کرمان با 5 اثر ثبت‌شده به‌تنهایی دارای بیشترین آثار ثبت‌شده جهانی خواهد شد. همچنین با ثبت جهانی قنوات ایران، تعداد آثار ثبت‌شده ایران در فهرست جهانی یونسکو به عدد 20 رسید. پیش از قنوات ایران، چغازنبیل خوزستان، تخت جمشید فارس، میدان نقش‌جهان اصفهان، تخت سلیمان آذربایجان غربی، ارگ بم کرمان، پاسارگاد فارس، گنبد سلطانیه زنجان، سنگ نبشته بیستون کرمانشاه، کلیساهای آذربایجان شرقی و غربی، سازه‌های آبی شوشتر خوزستان، بازار تبریز، آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی، باغ‌های ایرانی (فارس، مازندران، اصفهان، کرمان، یزد و خراسان)، مسجد جامع اصفهان، برج گنبد قابوس گلستان، کاخ گلستان تهران، شهر سوخته سیستان و بلوچستان، محوطه تاریخی شوش خوزستان و میمند کرمان در فهرست جهانی یونسکو ثبت‌شده بودند.
آشنایی با قنات‌های ثبت‌شده
قنات گوهر ریز یکی از فعال‌ترین قنات‌های بخش جوپار استان کرمان است که قدمتی ۷۵۰ ساله از دوران صفویه دارد و درمجموع با سه هزار و ۵۵۶ متر طول با ۱۲۹ حلقه چاه و در شش رشته با دبی آب ۶۰ لیتر در ثانیه حدود ۳۳۰ هکتار اراضی باغ شهر جوپار را آبیاری می‌کند. قنات‌های اکبرآباد و قاسم‌آباد بروات به قنات‌های دوقلو معروف هستند که به‌عنوان پرآب‌ترین قنوات شهرستان بم، نقش بسزایی در توسعه کشاورزی بخش بروات داشته‌اند. طول قنات قاسم‌آباد 2 هزار و 300 متر است و تعداد ۵۰ میله چاه دارد. عمق مادرچاه این قنات ۴۴ متر و فاصله مظهر تا محل آن ۳۰۰ متر می‌باشد. دبی این قنات ۱۳۹ لیتر بر ثانیه است. قنات‌های قصبه گناباد (در خراسان رضوی) به عمق 350 متر، زارچ یزد با طول ۱۰۰ کیلومتر، بلده فردوس (در خراسان جنوبی) که از دوره ساسانی است، وزوان، مزدآباد و مون (تنها قنات 2طبقه جهان) اصفهان، ابراهیم آباد مرکزی و حسن آباد یزد دیگر قنات‌هایی هستند که روز گذشته در میراث جهانی یونسکو ثبت شدند.
کرمان بر قله ثبت جهانی
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان کرمان پس از ثبت قنوات استان کرمان در فهرست جهانی یونسکو، به «پیام ما» گفت: «با ثبت این سه قنات حالا کرمان با 4 اثر ثبت‌شده بر قله ثبت جهانی در ایران ایستاده است.» محمود وفایی افزود: «ثبت پرونده قنات‌های ایران سخت بود چراکه یونسکو روی عرصه و حریم بسیار حساس است اما خوشبختانه با توضیحات داده‌شده در اجلاس یونسکو، اعضا ثبت این قنات‌ها را مورد تائید قراردادند.»
به ثبت بیابان لوت امیدواریم
وی بابیان اینکه امروز یا فردا پرونده ثبت بیابان لوت هم مطرح می‌شود، اظهار کرد: «کارشناسان سازمان میراث فرهنگی کشور می‌گفتند پرونده بیابان لوت آماده‌تر است و ایرادات آن‌چنانی به آن وارد نیست و بیشتر از قنوات امکان ثبت شدن دارد. به همین دلیل نسبت به ثبت جهانی بیابان لوت خوش‌بین هستیم و امیدواریم لوت هم به قافله ثبت جهانی بپیوندد.» چند روز پیش هم محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی کشور ایرادات وارده به پرونده قنات‌ها را بیش از پرونده بیابان لوت عنوان کرده بود. او به ایسنا گفته بود: «در مورد پرونده‌ی قنات‌ها اشکال مدنظر به عرصه و حریم برمی‌گردد که به نظرم ارزیاب به دلیل پیچیدگی موضوع، گزارش روشن و دقیقی از وضعیت عرصه و حرایم نتوانسته است به ایکوموس ارائه دهد و ما باید با حضور در اجلاس توضیحات لازم را ارائه کنیم. در مورد بیابان لوت هم اشکال جزئی گرفتند که طبیعی است و ما در این جلسات حضور پیدا می‌کنیم تا توضیحات لازم را مانند پرونده‌های سال‌های قبل ارائه کنیم.» این صحبت‌های طالبیان موجب شد تا امیدواری نسبت به ثبت قنوات کمرنگ‌تر از ثبت بیابان لوت شود اما حالا با ثبت قنوات، احتمال ثبت بیابان لوت بیش‌ازپیش شده است.
وضعیت کرمان کاملاً سفید است
مدیرکل میراث فرهنگی کرمان در ارتباط با اثرات ثبت جهانی آثار کرمان گفت: «ثبت آثار از کرمان می‌تواند به معرفی بیشتر این استان کمک کند. سال گذشته با ثبت میمند، تعداد مسافران این روستا بیشتر از سال‌های گذشته شد. علاوه بر این برای گردشگران خارجی هم ثبت جهانی یک تبلیغ محسوب می‌شود.» وفایی با اشاره به ثبت احتمالی بیابان لوت، عنوان کرد: « با ثبت جهانی بیابان لوت، ظرف 2 سال 3 اثر از استان کرمان ثبت می‌شود که نشان می‌دهد وضعیت استان کرمان کاملاً سفید است و نباید بخش‌هایی از این استان در لیست سیاه برخی کشورها قرار داشته باشد.»

ثبت در یونسکو چه فایده‌ای دارد؟
میراث جهانی یونسکو نام عهدنامه‌ای بین‌المللی است که در تاریخ 16 نوامبر 1972 میلادی به تصویب کنفرانس عمومی یونسکو رسید. موضوع آن حفظ آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی بشر است که اهمیت جهانی دارند و متعلق به تمام انسان‌های زمین، فارغ از نژاد، مذهب و ملیت خاص است. برپایه این کنوانسیون کشورهای عضو یونسکو می‌توانند آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی کشور خود را نامزد ثبت به‌عنوان میراث جهانی کنند. حفاظت از این آثار پس از ثبت در عین باقی ماندن در حیطه حاکمیت کشور مربوطه، به عهده تمام کشورهای عضو خواهد بود. بنابراین اگر مکانی در فهرست یونسکو ثبت شود به‌نوعی از طرف تمام کشورهای عضو حمایت خواهد شد.