در جلسه بررس سند آب استان عنوان شد
آرسنیک آب کرمان
کمتر از حد مجاز

وجود آرسنیک بیش‌ازحد مجاز در آب شرب استان در سال‌های اخیر جزو موضوعات بحث‌برانگیزی بوده که نگرانی مردم را هم در پی داشته اما اخیراً مدیرعامل آب و فاضلاب استان گفته که آب کرمان از این نظر هیچ مشکلی ندارد.
اوایل سال 94 بود که محمدرضا بختیاری مدیرعامل آب منطقه‌ای کرمان در جلسه با مجمع نمایندگان استان در مجلس نهم، از کیفیت پایین آب شرب استان سخن گفت. یک ماه بعد کامیاب معاون عمرانی وقت استاندار به وجود فلزات سنگین در آب شرب استان اشاره کرد و گفت: « ازجمله مصیبت‌های جدید استان بی‌کیفیتی و وجود برخی فلزات سنگین در آب‌شرب است و برای جلوگیری از این مسئله به‌طور مثال در شهرستان بردسیر برای هر لیتر آب 3 هزار تومان هزینه سالم‌سازی انجام می‌شود.» پیش از آن برخی نمایندگان ازجمله حسین آذین نماینده مردم رفسنجان در مجلس نهم به‌صراحت از وجود آرسنیک بیش‌ازحد مجاز در آب شرب این شهرستان خبر داده بود. زاهدی نماینده مردم کرمان هم شهریورماه 94 در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم وجود فلزات سنگین و آرسنیک در آب کرمان را «نگران‌کننده» دانسته بود و گفته بود که اگر فکری به حال آب شرب نشود، خطرآفرین خواهد شد. این اظهارات از سوی مسئولان مختلف نشان از وجود آرسنیک بالاتر از حد مجاز در آب شرب استان کرمان داشت.
آرسنیک چیست؟
آرسنیک عنصر فلزی سنگین، خاکستری- نقره‌ای یا زرد، بدون بو و مزه می‌باشد و ماده‌ای طبیعی است که به دو صورت معدنی و آلی وجود دارد. آرسنیک معدنی در آب، خاک و بستر سنگ یافت می‌شود و برای بدن سمی است. این ماده طبیعی و ترکیبات آن در صنعت کاربرد زیادی دارد و در ساخت شیشه، چوب، حشره‌کش، علف‌کش، اجزاء الکترونیکی و آلیاژها استفاده می‌کنند. آرسنیک از راه تنفس، غذا، آب، خاک و پوست منتقل می‌شود. مسمومیت مزمن آرسنیک بعد از یک دوره طولانی در معرض آرسنیک (بین ۵ تا ۲۰ روز) قرار گرفتن از طریق نوشیدن ایجاد می‌شود که با مسمومیت حاد متفاوت است.
عوارض آرسنیک
در معرض آرسنیک قرار گرفتن به مدت طولانی حتی در مقادیر کم (۰۵/۰ میلی‌گرم در لیتر) باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست، ریه، مجاری ادراری و مثانه و سرطان کلیه می‌شود. همچنین تغییرات پوستی از قبیل تغییر رنگ پوست (پیدایش نقاط تیره و روشن در پوست) و افزایش ضخامت یا برآمدگی زردرنگ روی پوست ( شاخی شدن پوست ) نیز از عوارض دیگر آن است. به نوشته سایت پزشکان ایران آرسنیک دارای اثرات سوء روی سیستم عصبی است که علائم آن لرزش و سردرد است. تنفس آرسنیک خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می‌دهد. جذب آرسنیک از طریق پوست بسیار کم است. بنابراین شستشو با آب حاوی آرسنیک مخاطرات سلامتی برای انسان ندارد. اولین تغییراتی که آرسنیک ایجاد می‌کند تغییر رنگ پوست و سپس شاخی شدن پوست و پس‌ازآن سرطان است که پدیده‌ای کند است و بیش از ده سال طول می‌کشد تا آشکار شود. علائم و نشانه‌های عوارض ناشی از آرسنیک در بین گروه‌های مختلف مردم و مناطق جغرافیایی متفاوت است. بنابراین نشانه‌های کلی از بیماری‌هایی که به‌وسیله آرسنیک ایجاد می‌شود، وجود ندارد و این پیچیدگی‌ها تشخیص را دشوار می‌کند. به‌هرحال آرسنیک اثرات سوء روی عروق محیطی دارد. در سال ۲۰۰۰ بررسی‌های انجام‌شده نشان داده است که ۲۰۰ تا ۲۷۰ هزار مرگ‌ومیر در بنگلادش به دلیل سرطان ناشی از مصرف آب چاه حاوی آرسنیک رخ‌داده است.
آرسنیک آب کرمان کمتر از حد مجاز است
یکشنبه گذشته در جلسه بررسی سند آب استان کرمان، مدیرعامل آبفای کرمان تأکید کرد که میزان آرسنیک موجود در آب کرمان کمتر از حد مجاز است. به گزارش روابط عمومی استانداری کرمان، محمد طاهری با اشاره به اینکه آب مصرفی شهر کرمان هرروز ازنظر میزان کلر و غیره نمونه‌گیری و آزمایش می‌گردد، گفت: «ازنظر فلزات سنگین موجود در آب، نرم استاندارد بررسی آب سالی یک‌بار و یا شش ماهی یک‌بار می‌باشد، اما در کرمان هر سه ماه یک‌بار فلزات موجود در آب کرمان مورد آزمایش قرار می‌گیرد.» وی افزود: «استاندارد بهداشت جهانی آرسنیک موجود در آب تا چند سال قبل زیر PPM 50 بود که در چند سال اخیر PPM 10 اعلام گردیده است و باوجوداین امر، آرسنیک موجود در آب کرمان همیشه کمتر از PPM 10 می‌باشد.» وی بابیان اینکه آرسنیک آب بردسیر درگذشته همواره بیش از PPM 50 بود اظهار کرد: «با احداث تصفیه‌خانه آب شرب در ایستگاه برداشت آب مشکل آن حل گردیده است و مردم بردسیر از آب کاملاً سالم استفاده می‌نمایند.» مدیرعامل آبفای استان اضافه کرد: «چهار منطقه، بردسیر، ریحانشهر، کیانشهر و کوهبنان ایستگاه برداشت آب آن‌ها به تصفیه آب شرب تجهیز شده‌اند و برای مناطق سیرجان و رفسنجان نیز تا پایان تیرماه 5 دستگاه تصفیه آب شرب برای هرکدام از این دو شهر نصب می‌گردد.» طاهری با اشاره به اینکه آب شرب شهر کرمان، زرند و توابع آن، مشکل بهداشتی ندارند، خاطرنشان کرد: «اکنون در بحرانی‌ترین سال‌های خشک‌سالی می‌باشیم و با توجه به اینکه کرمان روزانه 600 لیتر آب کم دارد اما توانسته‌ایم آن را مدیریت کرده و مردم بدون مشکل این ایام را سپری نمایند.»
برداشت بی‌رویه و سنگینی آب
اگرچه مدیرعامل آبفای کرمان میزان آرسنیک موجود در آب کرمان را کمتر از حد مجاز می‌خواند اما کارشناسان معتقدند برداشت بی‌رویه آب از سفره‌های زیرزمینی منجر به سنگین‌تر شدن آب می‌شود.
محمدجواد خانجانی عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان و دکترای منابع آب در این خصوص معتقد است: «هرچه سطح آب زیرزمینی پایین‌تر رود آب شورتر و سنگین‌تر می‌شود و کیفیت آب تغییر می‌کند
این موضوع اما یک‌شبه که اتفاق نیفتاده است بلکه به‌تدریج کیفیت آب تغییر کرده است. راه‌حل جلوگیری از تغییر کیفیت آب هم تغذیه سفره‌های زیرزمینی است.» با این تفاسیر به نظر می‌رسد برای جلوگیری از افزایش میزان آرسنیک در آب کرمان باید جلوی برداشت بی‌رویه آب را گرفت.