سایت خبری پیام ما آنلاین | «شهر ایلخانی نوش‌آباد» زیر چرخ خودروها

«شهر ایلخانی نوش‌آباد» زیر چرخ خودروها





۱۷ بهمن ۱۳۹۷، ۱۸:۰۸

این محوطه برخلاف شهرهای ایلخانی در ناحیه کویر مرکزی و در مسیر دریاچه نمک ساخته شده است

ایلخانیان، سلسله‌ای مغولی بودند که به فاصله سال‌های ۱۲۵۶ تا ۱۳۴۹ میلادی در ایران حکومت می‌کردند. ایلخانیان، شهرهای باشکوهی مثل سلطانیه بنا کردند که بسیاری از آن شهرها فرو پاشیده و به تپه‌های باستانی تبدیل شده‌اند و از این رو اطلاعات باستان‌شناسان در رابطه با شهرهای ایلخانی اندک است.

در سال‌های اخیر اطلاعات تازه‌ای از معماری و شهرسازی ایلخانی در اثر کاوش‌های قلعه ایلخانی نوش‌آباد به دست آمده است که می‌تواند ویژگی‌های معماری و شهرسازی در این دوره را روشن کند. این محوطه برخلاف شهرهای ایلخانی که در مکان‌های خوش آب و هوا بنا شده‌اند، در ناحیه کویر مرکزی و در مسیر دریاچه نمک ساخته شده است و به همین علت، دارای معماری محلی و منحصر به خود است. این شهر از نوع شهرهای خدماتی- ارتباطی است که به مسافران در مسیر کویر جنوب به شمال خدماتی را ارائه می‌کرده است.

این روزها به علت بی‌توجهی مسئولان محوطه تاریخی نوش‌آباد به عنوان تفرجگاه در زیر چرخ خودروهای گردشگران در حال نابودی است.

برای بررسی بیشتر این موضوع خبرنگار ایسنا با رضا نوری شادمهانی- عضو هیئت علمی گروه باستان شناسی دانشگاه کاشان، مجید منتظر ظهوری- عضو گروه باستان شناسی شهر ایلخانی نوش‌آباد و مهدی اسماعیل‌زاده – مسئول کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر نوش‌آباد به گفت‌وگو پرداخت که در ادامه می‌خوانید:

عضو هیئت علمی گروه باستان شناسی دانشگاه کاشان گفت: محوطه تاریخی فیض‌آباد، که از عصر ایلخانی است به جهت مطالعات شهرسازی ایرانی در این دوره تاریخی، بسیار قابل توجه است.

نوری شادمهانی اظهار کرد: فضای ارگ که سه سال پیش در این قلعه شناسایی شد در سنت شهرسازی ایرانی مهم‌ترین بخش یک شهر محسوب می‌شود و از این نظر این ارگ برای باستان شناسان مهم است، مخصوصاً اینکه هیچ شهر ایلخانی باقی نمانده که ارگ آن‌ها پابرجا باشد.

وی افزود: در کاوش‌های امسال، بقایای یک شاه‌نشین که محل زندگی حاکم شهر بوده را کشف کردیم. این بنای خشتی با کف و اندود گچی، متشکل از فضایی مستطیل شکل با پاطاق های بزرگ است و سقف آن در زمان برپایی با طاق آهنگ و گنبد پوشش داشته و جهتی شرقی – غربی دارد.

عضو هیئت علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه کاشان، تصریح کرد: ابعاد تقریبی این ارگ با محاسبه بخش کاوش نشده ۱۰×۲۰ متر است، که کاربری آن فعلاً ناشناخته و نیازمند به کاوش در بخش غربی است، ولی به احتمال زیاد این بنا متعلق به طبقه ممتاز جامعه بوده است.سرپرست گروه باستان شناسی قلعه فیض‌آباد، گفت: حاصل کاوش‌ها، کشف یک واحد ساختمانی است که از اتاق‌های تو در تو با ابعاد مختلف تشکیل شده که دارای یک ورودی مشترک است و دارای یک پلکان در قسمت جنوبی بوده که دسترسی به بام را میسر می‌کرده است.

وی افزود: پیِ همه بخش‌های ساختمان، از جنس چینه ساخته شده که قبل از رسیدن به محل پاطاق با یک تغییر در مصالح با خشت جایگزین شده‌اند که معماری ایجاد دیوارها از چینه و سقف از خشت، شیوه‌ای است که سابقۀ کهنی در مناطق کویری دارد که از سرمای زمستان و گرمای تابستان جلوگیری می‌کند.

نوری شادمهانی تاکید کرد: خشت‌های استفاده شده در این ساختمان، دارای اندازه استاندارد با ابعاد ۵×۲۵×۲۵ سانتیمتر است و چینشی به دو صورت رجچین و هرّه ای دارند. شیوۀ اجرای طاق‌های به کاررفته در این اتاق‌ها به شیوۀ ضربی است.

وی گفت: در یکی از اتاق‌ها، تنوری به دست آمد و کفی که بخش‌هایی از آن پوشیده از خاکستر بود که می‌توان آن را قسمتی از فضای مطبخ تلقی کر د. تعیین کاربری قطعی برای سایر اتاق‌های ساختمان به دلیل اینکه بخش‌هایی از این واحد ساختمانی در خارج از ترانشه واقع شده، مقدور نیست.

نوری شادمهانی تصریح کرد: در کاوش امسال توانستیم در عمق ۴ متری از سطح زمین اشیا سفالین و برنزی سالم به دست آوردیم و ابریق سفالی به شکل خروس که احتمالاً متعلق به عصر سلجوقی است. این ابریق قابل مقایسه با ابریق سفالی موزه ویکتوریا و آلبرت انگلستان است.

به اشتراک بگذارید:

برچسب ها:





نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *