خاموشی‌های تابستانی امسال در حالی صدای مردم را درآورده که ایران آنطور که باید از ظرفیت اقلیم کشور برای تولید برق از نیروگاه‌های تجدیدپذیر استفاده نمی‌کند.

براساس گزارشی که سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) از میزان تولید برق نیروگاه‌های خورشیدی و یا بادی در روز دوشنبه 11 تیر در ساعات اوج مصرف منتشر کرده، می‌بینیم که کمتر از نیم درصد از برق تولید شده به این نیروگاه‌ها اختصاص داشته.

از ساعت 15 الی 16 این روز مجموعا 56 هزار مگاوات برق در کشور مصرف شده که سهم نیروگاه‌های تجدیدپذیر تنها 127.96 مگاوات بوده که 0.22 درصد از برق تولید شده را شامل می‌شود.

در بهترین حالت، یعنی اگر نیروگاه‌های تجدیدپذیر ایران با 100 درصد ظرفیت خود کار کنند، میزان تولید برق به 175.2 مگاوات می‌رسد که سهمی 0.31 درصدی از تولید برق را دارند. این در حالی است که براساس آمارهای منتشرشده از سوی سازمان انرژی‌های نو، ایران در سال 300 روز آفتابی دارد.

 

انرژی‌های تجدیدپذیر در دنیا

در حالی ایران در استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر غفلت کرده که در دنیا کشورهای بسیاری به سمت استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر روی آورده‌اند. براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در سال 2014، دو درصد از برق جهان به‌وسیله نیروگاه‌های تجدیدپذیر تولید شده‌اند.

کشورهای چین با 258 هزار مگاوات، آمریکا با 145 هزار مگاوات، آلمان با 98 هزار مگاوات، ژاپن با 51 هزار مگاوات، هند با 46 هزار مگاوات و ایتالیا با 33 هزار مگاوات هفت کشور پیشرو در تولید برق تجدیدپذیر در جهان هستند. البته در سال‌های اخیر ایران سعی کرده میزان تولید برق از انرژی‌های تجدیدپذیر همچون خورشید و باد را افزایش دهد.

به‌طوری‌که یک سال و نیم پیش، کانیته، کمیسر انرژی و تغییرات جوی اتحادیه‌ی اروپا تاکید کرد که تولید انرژی تجدیدپذیر در آینده‌ همکاری‌های میان تهران و اتحادیه اروپا نقش تعیین‌کننده‌ای بازی خواهد کرد. به گفته او قرار است تا سال 2030 نزدیک به 30 درصد انرژی مورد نیاز ایران از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر تامین شود. به خصوص که اگر ایران بخواهد به توافق پاریس برای رسیدن به این هدف که دمای کره زمین تا پایان قرن به جای دو درجه به 1.5 درجه سانتیگراد افزایش یابد، بپیوندد باید تا سال 2030، چهار درصد تولید گازهای گلخانه‌ای خود را کاهش دهد.

اتفاقی که جز با کمتر کردن استفاده از سوخت فسیلی و رفتن به سوی انرژی‌های تجدیدپذیر، شدنی نیست. البته حالا با خروج آمریکا از برجام و به خطر افتادن توافق هسته‌ای، احتمال دارد همکاری با اروپا برای افزایش تولید انرژی از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر متوقف شود. همکاری‎‌های بین ایران و اروپا برای افزایش استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر البته تنها یک سوی ماجراست. روی دیگر این سکه، سهم ناچیز این انرژی‌ها از بودجه است.

 

در انتظار بودجه

براساس ماده پنج قانون حمایت از صنعت برق، مبلغی تحت عنوان عوارض برق از مشترکان در راستای توسعه تجدیدپذیرها و برق‌رسانی روستایی اخذ می‌شود و به موجب قانون باید ۱۰۰ درصد آن صرفا در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر هزینه شود.

در سال 96 به ازای هر کیلوات ساعت برق مصرفی، 50 ریال عوارض از مردم دریافت شد اما آنطور که صادق‌زاده، رییس ساتبا مهر سال گذشته از هزینه این عوارض در جای دیگر، ابراز نگرانی کرد. او گفته بود که تاکنون تنها ۳۴ میلیارد تومان از طرف خزانه پرداخت شده که در قیاس با ۵۰۰ میلیارد تومانی که از مردم اخذ شده است مبلغ بسیار کمی است.

با این حال اردیبهشت امسال، رضا اردکانیان، وزیر نیرو خبر داد که مشکلات مطرح شده، حل شدند و سازمان برنامه و بودجه همکاری لازم را دارد. حال باید به انتظار نشست و دید که آیا ایران بالاخره به سمت استفاده بیشتر از انرژی‌های تجدیدپذیر گام برمی‌دارد یا خیر