کنکور؛ تحقق عدالت یا بازتولید خشونت
برومند، جامعهشناس: در دانشگاه شریف، علوم پزشکی تهران، دانشکده فنی تهران، دانشگاه امیرکبیر، دانشکده روانشناسی تهران و دانشکده هنرهای زیبای تهران بیشترین شکل خشونت نمادین بازنمایی میشود
۲۴ تیر ۱۴۰۲، ۲۱:۰۲
کنکور که روزگاری قرار بود تحقق عدالت آموزشی باشد و مسیر ورود متقاضیان دانشگاه را از دورترین نقاط ایران محقق کند، نه تنها به هدفی که در سر داشت نرسید بلکه آمارها میگویند که نابرابری را تشدید کرده است. این آزمون که سالهاست بر سر برگزاری و حذفش مناقشات جدی جریان دارد، این روزها به صدر اخبار رسیده است. آزمونی که بر اساس آنچه این روزها در رسانهها شنیده میشود، صداقت دست کم هزار نفر از قبولیهای ورود به دانشگاهش زیر سوال است. از طرف دیگر طبق آنچه منصور کبگانیان، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی همین هفته گذشته اعلام کرد سهم دهکهای کم برخوردار را از رتبههای زیر ۳۰۰۰، فقط دو درصد است. این همه نشان از هزاران پیدا و پنهان از پشت پرده کنکور دارد. در نشستی که پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی برگزار کرد، تهمتن برومند، کارشناس ارشد جامعهشناسی در حضور جمعی از جامعهشناسان «کنکور و خشونت در چرخه آموزش» را بررسی کرد. به گفته برومند، کنکور عملاً جاری کننده خشونت نمادین است و منتقدان این آزمون همپای طرفدارانش در بازتولید نظامی که به آنها خشونت میورزد نقش دارند.
هر سال که جوابهای کنکور میآید از جلوی هر مدرسهای رد شوید به خصوص اگر از آنهایی باشد که شهریههای میلیونی با آزمونهای ورودی میگیرند و بر سر ورود به آنها رقابتهای آنچنانی برگزار میشود، نام قبولیهای کنکور آن سال را به عنوان افتخارات مدرسه روی دیوار میبینید. عادتی که احتمالاً بازار گرمی برای ثبتنامیهای سال آینده این مدارس است. تجربه این سالهای برگزاری کنکور و کلاسهای رنگ و وارنگ آمادگی برای آن که حالا با تأثیر 40 درصدی نمرات امتحان نهایی در قبولی و ورود به دانشگاه، پایشان به مقاطع پایینتر هم باز شده نشان میدهد که این بازار گرمیهای بسیار هم جواب داده است. بسیاری برای ورود به این مدارس سر و دست میشکنند و بسیاری دیگر هم از مدارس معمولی برای وارد شدن به دانشگاه به ناچار تن به شرکت در ساختار آزمونی میدهند که مجوز حضور آنها در دانشگاههای برتر کشور است. ساختاری که رویه ناعادلانه بودنش تا امروز بیش از عدالتش خود را نشان داده است. اما آیا این وضع موجود به خودی خود، به چنین بلبشویی تبدیل شده است؟
برومند، جامعهشناس: در دانشگاه شریف، علوم پزشکی تهران، دانشکده فنی تهران، دانشگاه امیرکبیر، دانشکده روانشناسی تهران و دانشکده هنرهای زیبای تهران بیشترین شکل خشونت نمادین بازنمایی میشود
ما عاملیت داریم
«تهمتن برومند»، جامعهشناس، در نشست «کنکور و خشونت در چرخه آموزش» درباره خشونت نمادین و ساختاری که کنکور را میسازد، توضیح داد: «خشونت نمادین به شکل استعاری و سیستماتیک با ساز و کاری مشخص و لزوما در ارتباط میان یک فرد و نهاد یا سازمان رخ میدهد. به بیان دیگر عامل اجتماعی خودش در اعمال خشونت به خودش سهم دارد بدون اینکه الزاما متوجه سازوکاری باشد که منافع او را تهدید میکند. به این ترتیب میتوان گفت که ما در بازتولید ساختار کنکور نقش و عاملیت جدی داریم.» او همچنین با تطبیق پژوهش خود با نظریات بوردیو، جامعهشناس فرانسوی اضافه کرد که شاخصهای خشونت نمادین خود را در نظام آموزشی ایران نشان میدهند: «طرد کردن دیگران، حرکت به سوی روابط قدرت، عادتواره طولانی، توهم در انتخاب، انحصارطلبی و رقابتپذیری همگی از شاخصهایی است که خود را در نظام آموزشی ایران به شدت نشان میدهد. به بیان دیگر اینکه آمال و آرزوی ما تبدیل به پیشرفت کردن مداوم شده و یا اینکه برای حداقل 3 سال از عمر دانشآموزان صرف نگرانی برای قبولی کنکور میشود یا این موضوع که افراد بین انتخابهای محدود مجبور به انتخاب میشوند و در نهایت منفعت آنها را نیز تضمین نمیکند. همه این موارد درواقع فقط به معنای تضمین و حفظ وضع موجود است و نشانهای از بهبود را در خود ندارد.»
«مقصود فراستخواه»، جامعهشناس، نیز در این نشست در تکمیل و تأیید این بخش از صحبتهای برومند گفت: «ما بخشی از ساختاری هستیم که به آن انتقاد و از آن صحبت میکنیم. درواقع ما این وضعیت را بازتولید میکنیم. البته در کنار این به دست آوردن اعتبار، کاهش محدودیتهای پدرسالاری، افزایش مشارکت، تغییر سبک زندگی و حضور بیشتر زنان در دانشگاهها را میتوان از مزایای این ساختار خواند.»
قبولیهای کنکور از کدام استانها میآیند؟
برومند با اشاره به پژوهشی که در سال 98 دادههایش را جمعآوری کرده و سال 1400 آن را منتشر کرده، دانشگاههای کشور را در شاخص خشونت نمادین رتبهبندی کرد. او با توضیح اینکه چالشها و مسائل پیش روی کنکور از پیش از انقلاب تا امروز از یک جنس بوده و تغییر چندانی نکرده، اضافه کرد: «هرچند به نظر در سطح بسیاری از چیزها تغییر کرده اما در لایههای زیرین سازمان سنجش از گذشته تا به حال تغییر چندانی رخ نداده است و وضع موجود در ارتباط با کنکور همان است که بود.»
او در ادامه درباره یافتههای پژوهش خود گفت: «بررسیها از میزان قبولیها در مدت 10 سال از سال 88 تا 97 نشان داد که فقط 7 استان بیش از 4.7 درصد قبولی کنکور دارند و در این دوره ده ساله میزان این قبولیها هیچ تغییری نکرده است. همچنین بودجه کشوری این 7 استان که عبارتند از تهران، خراسان رضوی، خوزستان، فارس، اصفهان، مازندارن، کرمان و آذربایجان شرقی در طول این مدت بر اساس همین نظم دائما توزیع شده است. به این ترتیب همان استانهایی که هر سال بودجه گرفتند، قبولی نیز داشتهاند.»
دانشگاههای برتر چه سهمی در بازتولید خشونت نمادین دارند؟
این پژوهشگر که شاخصهای خشونت نمادین را در 6 دانشگاه برتر کشور تا سال 1400 سنجیده است درباره یافتههای پژوهش خود توضیح داد: «وقتی جایگزینی برای کنکور وجود ندارد و هم چیز به یک آزمون انحصاری محدود میشود، کسانی که احساس باهوش بودن میکنند؛ داوطلب قبول شده در کنکور برای خود اعتبار فرهنگی کسب میکند. این داوطلبان که اکثرا از مدارس ویژهای با آموزشهای خاص میآیند با کسانی که این آموزشها را ندیدهاند فاصله چشمگیری دارند. آنها کسانی هستند که انگیزههای مالی برای بعد از کنکور در سر میپرورانند و آنها هستند که کنکور ار مهمترین بخش زندگی خود میدانند و چون جایگزینی ندارند، دوباره به نسلها بعد نیز توصیه میکنند این روش را پیش بگیرند.» او توضیح داد که به این ترتیب در واقع کنکور در ایران عامل جاریکننده خشونت نمادین است: «یافتههای پژوهش ما نشان میدهد ذهنیتی که ما در این بستر داریم در بازتولید نظرم موجود عاملیت دارد. یافتهها نشان میدهد داوطلبانی که از این بستر میآیند به ترتیب در دانشگاه شریف، علوم پزشکی تهران، دانشکده فنی تهران، دانشگاه امیرکبیر، دانشکده روانشناسی تهران و دانشکده هنرهای زیبای تهران جا میگیرند و در این دانشگاهها بیشترین شکل خشونت نمادین بازنمایی میشود.» او با اشاره به تنشی که سال گذشته دانشگاه شریف تجربه کرد توضیح داد که این نتایج به خوبی تشریح کننده آن است که چرا دانشگاه شریف مهم است و چرا این دانشگاه قربانی آماج خشونت شد.
کنکور مستعمره قدرت است
فراستخواه در این نشست گفت که هرچند کنکور در حال بازتولید نظم موجود است اما این همه ماجرا نیست: «با این که ما تسلیم ساختارها نیستیم اما مسئله امروز ایران، قلمروزدایی قدرت از زندگی و جامعه است. به بیان دیگر کنکور به مستعمرگی سیستم و قدرت درآمده و سنجش آموزش کشور که قرار بود مربوط به قلمروهای جامعه باشد تبدیل به محل منازعه برای دستیابی به قدرت شده است. به این ترتیب کنکور دیگر در دست و به اقبال جامعه نیست بلکه زیر نظر سیستم قرار گرفته و کارکردهای خود را از دست داده و شکل اجرایی غلطی به خود گرفته است.»
مطالب مرتبط
![مرگهای تکراری](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/معدن-2.jpg)
ظرف دو ماه گذشته ۴ کارگر در ۴ حادثه در معادن زغال سنگ کرمان جانباختهاند
مرگهای تکراری
![افزایش سهم صنعت از آب](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/ایران-اکونومیست.jpg)
سخنگوی صنعت آب کشور، نقشۀ راه آب را تشریح کرد
افزایش سهم صنعت از آب
![نگاههای منتظر به معدن فروریخته](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/معدن-شازند.jpg)
گفتوگوی «پیام ما» با بستگان کارگران مفقودشدۀ معدن شازند اراک
نگاههای منتظر به معدن فروریخته
![صدای جمهور آمد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/دیجیتال-15.jpg)
چهاردهمین انتخابات ریاستجمهوری با مشارکت ۴۰ درصدی برگزار شد
صدای جمهور آمد
![جدال نابرابر ویلاسازی با صنعت چای](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/دیجیتال-13.jpg)
نمایندۀ استادان «چای جهان» در ایران در گفتوگو با «پیام ما» از وضعیت چای میگوید
جدال نابرابر ویلاسازی با صنعت چای
![نترسید، واگذار کنید!](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/برق-آبی.jpg)
به بهانۀ سومین نشست گفتوگوهای آبی
نترسید، واگذار کنید!
![زنگ تنش آبی به صدا درآمد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/روستای-حاجی-اباد-تایباد.jpg)
برخی روستاهای خراسان رضوی و شرق استان گلستان با شروع فصل گرم با مشکل تأمین آب مواجه شدهاند
زنگ تنش آبی به صدا درآمد
![بحران آب برای ۲۸ میلیون ایرانی](https://payamema.ir/pubfiles/2023/09/تنشآب-بحرانآبدرایران-768x440-1-jpg.webp)
بحران آب برای ۲۸ میلیون ایرانی
![توسعه انرژیهای تجدیدپذیر بازوی مهم در امنیت انرژی است](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/وزیر-نیرو.jpg)
وزیر نیرو در اجلاس وزرای انرژی شانگهای:
توسعه انرژیهای تجدیدپذیر بازوی مهم در امنیت انرژی است
![واکاوی مسئلهٔ اقدام به خودکشی درمانگران](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/باشگاه-اندیشمندان.jpg)
در نشست علمی «خودکشی درمانگران: نگاهی بینرشتهای» صورت گرفت
واکاوی مسئلهٔ اقدام به خودکشی درمانگران
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها
- قطار رجا؛ انتخابی امن و راحت برای سفرهای شما
- حضور خوشبخت در نمایشگاه آگروفود ۱۴۰۳ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/کتاب-چرا-شما-را-نمیگیرن.jpg)
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید