دردهای خزر
غروبی بود، یا شامگاهی
۲۰ مرداد ۱۴۰۲، ۲۱:۱۷
غروبی بود، یا شامگاهی؛ هرچه بود شاید شبیه آنچه دکتر مهدی حمیدیِ شاعر در قصیدهای تصویر کرده، آسمان سرخ و نارنجی بود؛ چو سپهر هر روزهٔ ایران در حملهٔ مغول. قصیده میگوید: «به مغرب سینهمالان قرص خورشید نهان میگشت پشت کوهساران» و سلطان محمد خوارزمشاه بر آخرین خاک خود در ایران ایستاده و شاید دیگر نه صدای چکاچک شمشیرها را میشنید و نه دودی که از تاراج مغول به هوا میرود: کاسپین بود و مأمن امنش، آبسکون. داستان خوارزمشاه اینجا، جایی میان روایتهای تاریخ و افسانه در قلب خزر، به سال 1219 میلادی و 617 قمری تمام میشود. بعد از آن قصیده میگوید «چه کرد از آن سپس تاریخ داند» و تاریخ میگوید «از آن سپس» ایران به فتح مغول درآمد. خوارزمشاهیان جایی در دل خزر یا همان کاسپین کهن، از کاغذ کاتبان و مورخان کنار رفتند و شاید فقط این دریاچهٔ شمالی بود که توانست شاهد این باشد که چگونه «علاءالدین محمد خوارزمشاه» تا مرگ زیست. همانگونه که فقط آن میداند چگونه سرزمینهای کرانهٔ جنوبیاش به تصرف اقوام شمالی درآمد. چگونه روسها سالها، کشتی به کشتی خاک شمال ایران را اشغال کردند و چگونه «آشور کوچک» تنها بازمانده از جزایر ایرانی کاسپین (مجمعالجزایر میانکاله) زیر سمّ ستوران روس، روزگار میگذراند. همانطور که حالا آب را به رویش بستهاند؛ رودخانههای منتهی به خزر یا آب ندارند، یا آب آلوده به آن روانه میکنند و به نظر میرسد نه هیچ رژیم حقوقی و نه هیچ معاهدهای تا اینجای تاریخ نتوانسته است دردی از دریای کوچک شمالی دوا کند. شاید اگر خزر، انسان بود و میخواست زبان شِکوه باز کند، چیزی شبیه به این ابیات (از غزل حسین منزوی) را میخواند: «من همان دریایتان ای رهروان عشق، رودهای رو به دریا میشناسیدم؟ این چنین بیگانه از من رو مگردانید، سر مپیچیدم به حاشا میشناسیدم! با شما طی کردهام راه درازی را، خسته هستم، خسته اما میشناسیدم، میشناسد چشمهایم چهرههاتان را. همچنانی که شماها میشناسیدم»
برچسب ها:
پیشنهاد سردبیر
مطالب مرتبط
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها
- قطار رجا؛ انتخابی امن و راحت برای سفرهای شما
- حضور خوشبخت در نمایشگاه آگروفود ۱۴۰۳ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/کتاب-چرا-شما-را-نمیگیرن.jpg)
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید