پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | هنرِ قرارگرفتن در سرزمینی بی‌قرار

چرا نگارش کتاب‌هایی مانند «نِشِل، سرزمین چشمه‌ساران» مهم است

هنرِ قرارگرفتن در سرزمینی بی‌قرار

شاید رساترین پاسخ را بتوان در گفته‌های «محمد بهشتی» جست‌وجو کرد که وقتی در گفت‌‌وگوهای متعدد از ضرورت تدوین، مطالعه و بررسی دانش بومی و تاریخی ما از گذشته تا به امروز صحبت می‌کند





هنرِ قرارگرفتن در سرزمینی بی‌قرار

۲۳ خرداد ۱۴۰۲، ۰:۰۰

چرا نگارش کتاب‌هایی مانند «نِشِل، سرزمین چشمه‌ساران» مهم است؟ شاید رساترین پاسخ را بتوان در گفته‌های «محمد بهشتی» جست‌وجو کرد که وقتی در گفت‌‌وگوهای متعدد از ضرورت تدوین، مطالعه و بررسی دانش بومی و تاریخی ما از گذشته تا به امروز صحبت می‌کند، عبارتی تکان‌دهنده به‌کار می‌برد: «ایران سرزمین بلاخیزی است. دو سوم بلایای طبیعی شناخته‌شده در جهان، در ایران اتفاق می‌افتد. اما آنچه از گذشته برای ما مانده است، نشان می‌دهد پدران، مادران و نیاکان ما، هنر زیستن در سرزمینی بی‌قرار را بلد بودند.»
«نشل»، بخشی از این دانش است. دانشی که ضرورت پاسداشت و مطالعه آن در سال 2003 در قالب یک کنوانسیون به تأیید جامعۀ بین‌الملل رسید. کنوانسیون برای پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس با تلاش‌های یونسکو از کشورهای دنیا به امضا رسید و از سال ۲۰۰۶ اجرایی شد. موضوع از این قرار بود که جهان باور کرد، نه فقط کاخ‌های بلند و شهرهای با ابهت پادشاهان، نه فقط سازه‌های اعجاب‌آور اهرام مصر یا برج افسانه‌ای بابل، بلکه مهارتی که آن را خلق کرد، یاد داد و سینه‌به‌سینه پیش آمد تا انسان امروز را ساخت، دارای اهمیت است. همان مهارتی که انسان کشاورز را در قلب جامعۀ انسان شکارورز پدیدار کرد. همان که گندم را کاشت، آرد کرد و نان ( شاید قدیمی‌ترین اختراع بشر) را به دست ما داد.
«نشل»، بخشی از این مهارت است. مهارتِ بقا و زندگی در روستایی که به‌واسطۀ قرارداشتن در مسیر یکی از راه‌های تاریخی کشور، میراث‌فرهنگی کهن و تبادل فرهنگ‌های کهنه را تا امروز نگهداشته است. این کتاب نیز بخشی از واکاوی دانشی هنوز مانده، اما رو به فراموشی است؛ پژوهشی باستان‌شناسانه بر یک جامعۀ زنده و تلاشی برای ارائۀ راه‌حل‌ها و الگوی دیروزیان در تحکیم زندگی امروزیان است.
از سوی دیگر سازمان برنامۀ عمران ملل متحد تأکید می‌کند که توسعه نه براساس الگوهای دستوری، بلکه براساس رهیافت محلی و براساس دانش و پیشینه و مهارت محلی، میسر است. کتاب‌هایی مانند «نشل» شبیه به درس‌آموخته‌هایی از تاریخ و طبیعت برای ماست که آزمون و خطای تصمیم‌گیری را کاهش می‌دهد.
تألیف کتاب‌های جامع در مورد روستاها و شهرهای ما، چه تاریخی چه غیر آن، کمتر در فرهنگ مکتوب کشور جدی فرض می‌شود. در مورد روستاها شاید بتوان گفت این تألیف‌ها به تعداد انگشتان یک دست هم نمی‌رسد. دانشنامه‌های قومی و محلی مانند دانشنامۀ مازندران همه به‌دلیل کثرت مباحث معمولاً دقت مطالب به‌معنای جزئی‌بینی و ریزسنجی را پایین می‌آورد. تألیف مکتوبات مستقل در پهنه‌های تاریخی و جغرافیایی، نه‌چندان وسیع اما امکان ارائۀ جزئی‌تری را میسر می‌کند. همچنین، جامعۀ کوچک‌تر، امکان سنجش‌های مردم‌شناسانۀ دقیق‌تر با نسبت پوشش بیشتر را فراهم می‌کند.

به اشتراک بگذارید:

برچسب ها:

،





پیشنهاد سردبیر

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

بیشترین بازنشر