|پیام ما| هفده روز پس از اینکه «محمدباقر قالیباف»، رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: «در سفر به باکو سوءتفاهمات‌مان با آذربایجان را برطرف کردیم» حمله به سفارت این کشور در تهران همه نگاه‌ها را به سوی کشورمان معطوف کرده است. نخستین جمعه بهمن ۱۴۰۱ گرچه روز تعطیلی در ایران بود اما با حمله یک مرد مسلح به کلاشینکف به سفارت کشور آذربایجان در تهران به یکی از شلوغ‌ترین روزهای خبری تبدیل شد. این در حالی است که از حدود دو سال قبل وقتی ارتش آذربایجان وارد خاک ارمنستان شد و درگیری میان دو کشور بالا گرفت تنش‌ها میان ایران و آذربایجان نیز افزایش یافت. همین چند ماه قبل نیز تنش لفظی میان این دو کشور بار دیگر می‌رفت تا دردسرهای جدیدی تولید کند. رئیس‌‌ جمهور دستور بررسی حمله به سفارت آذربایجان را به مسئولان داده و ضمن تسلیت، با خانواده قربانیان این حادثه همدردی کرده است.

مرد مسلحی که ساعت ۸ و ۳۰ دقیقه صبح هفتم بهمن سوار بر یک خودروی پراید با کلاشینکف وارد سفارت آذربایجان شد، مدعی شده است همسرش اهل باکو است و از ۹ ماه قبل به این سفارتخانه وارد شده و دیگر بازنگشته است.
در پی این حمله وزارت امور خارجه آذربایجان در بیانیه ای اعلام کرد: «حدود ساعت 8:30 صبح، حمله مسلحانه به سفارت آذربایجان در تهران انجام شد. مهاجم به بخش امنیتی سفارت نفوذ کرده و با اسلحه کلاشینکف رئیس سرویس امنیتی سفارت را کشت. 2 مامور امنیتی سفارت هنگام دفع حمله مجروح شدند. وضعیت آنها رضایت‌بخش است.»
پیش از اینکه جزییاتی از این حمله منتشر شود فیلم‌هایی از زوایای مختلف بود که در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شد. ابتدا فیلمی که توسط رهگذران در خیابان احتشامیه واقع در محدوده پاسداران تهران منتشر شد. سفارت آذربایجان پشت ضلع غربی برج سفید پاسداران در خیابان احتشامیه واقع شده است. سپس فیلم دیگری از زاویه دوربین امنیتی داخل سفارت و چگونگی درگیری ماموران امنیتی با ضارب منتشر شد و همچنین فیلم دیگری نیز از دوربین بیرونی سفارت از لحظه تصادف ضارب با خودرویی که مقابل سفارت پارک شده بود و حمله او به داخل منتشر شد. این حادثه گرچه تاکنون با دستگیری ضارب و اعترافات او وجه غیرسیاسی دارد اما رسانه‌های بیگانه با اشاره به تنش‌های میان دو کشور ایران و آذربایجان و یادآوری حمله‌ به سفارتخانه‌های عربستان، انگلیس و سال‌ها قبل آمریکا سعی در ایجاد تنش درباره این حادثه کردند. در عین حال دیوارنویسی روی سفارت بریتانیا نیز در ماه‌های اخیر به موضوعی در صحبت‌های دیپلماتیک تبدیل شده بود.

صدا و سیما فیلمی منتشر کرده که با دو فرزند حمله‌کننده به سفارت آذربایجان در آن مصاحبه شده است. فرزند بزرگتر که یک دختر نوجوان است به خبرنگار گفت: من به پدرم گفتم که مادرم در سفارت نیست و در کشور آذربایجان است ولی او گوش نکرد

پلیس چه گفت
شما هم احتمالا تا کنون فیلم‌های مختلفی از این حمله مسلحانه را در شبکه‌های اجتماعی دیده‌اید. یکی از فیلم‌ها مربوط به پرسش‌های سردار حسین رحیمی فرمانده نیروی انتظامی تهران بزرگ است. او چگونگی نحوه ورود را از فردی که در این حمله مجروح شده است می‌پرسد.
در همین حال ایسنا گزارش داد که سردار رحیمی درباره دستگیری فرد ضارب گفت: این فرد به همراه دو فرزند خردسال خود با ورود به سفارت آذربایجان با سلاح گرم اقدام به تیراندازی کرده که در این حادثه یک نفر کشته و دو نفر مجروح شدند. در تحقیقات اولیه فرد مهاجم انگیزه خود را مشکلات شخصی و خانوادگی اعلام کرده است.
همچنین قاضی محمد شهریاری، سرپرست دادسرای امور جنایی تهران هم با حضور در صحنه نسبت به پیگیری حادثه رخ داده، حاضر شد و درباره جزییات آن توضیح داد: ساعت ۸ صبح امروز یک دستگاه خودروی پراید با توقف مقابل سفارت جمهوری آذربایجان در تهران و پس از به‌کارگیری سلاح موفق به ورود به داخل ساختمان سفارت شد. پس از حمله این فرد به سفارت یک فرد از جمهوری آذربایجان کشته و ۲ نفر مجروح می‌شوند.
در تحقیقات اولیه از فرد ضارب او مدعی شده است: فروردین‌ماه امسال همسرم به سفارت آذربایجان در تهران مراجعه کرده و دیگر به منزل مراجعه بازنگشت. این فرد که هنوز نامی از او اعلام نشده گفته است: در مراجعات مکرر به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران هیچ پاسخی از آنها دریافت نمی‌کردم و تصور می‌کردم همسرم در سفارت جمهوری آذربایجان در تهران حاضر است و حاضر به دیدار با من نیست. تصمیم گرفتم با اسلحه کلاشینکفی که از قبل تهیه کرده بودم به سفارت مراجعه کنم.
در فیلمی که سردار رحیمی با ضارب دستگیرشده صحبت می‌کند، او همچنین گفته است: همسر من ۹ ماه است که به زور آنجا نگاه داشته شده.
سردار رحیمی از او پرسید: ۹ ماه به زور نگه داشته‌اند؟
این فرد دوباره گفت: بله.
سپس در پاسخ به این پرسش که چه مستنداتی داری که همسرت آنجاست گفت: همین که او رفت داخل سفارت و دیگر به من زنگ هم نزد و تلفنش را هم جواب نداد.
این مرد مدعی است که با یک اسلحه کلاشینکف و یک قبضه کلت کمری و در حالی که صبح روز حادثه در حال آنالیز چگونگی ورود به سفارت بوده برای «به دست آوردن زندگی‌اش که نابود کرد!» دست به چنین اقدامی زده است. او گفت می‌خواست پس از بیرون آوردن همسرش نامه سفارت آذربایجان را نشان بدهد که قبلا مدعی شده بودند که همسر این مرد آنجا نیست.
صدا و سیما فیلمی منتشر کرده که با دو فرزند حمله‌کننده به سفارت آذربایجان در آن مصاحبه شده است. فرزند بزرگتر که یک دختر نوجوان است به خبرنگار گفت: من به پدرم گفتم که مادرم در سفارت نیست و در کشور آذربایجان است ولی او گوش نکرد.
واکنش رئیس‌ جمهور
رئیس‌جمهوری بلافاصله پس از شنیدن این خبر دستور بررسی همه‌جانبه موضوع را صادر و مراتب تسلیت و همدردی خود را با دولت، ملت و بازماندگان دیپلمات جانباخته اعلام و برای مجروحان آرزوی شفای عاجل کردند.
در همین حال معاون سیاسی رئیس‌جمهوری نیز در اظهارنظری گفت: حادثه تلخ حمله به سفارت کشور برادر و همسایه جمهوری آذربایجان را محکوم می‌کنیم.
در پی وقوع این حمله مرگبار حجت‌الاسلام و المسلمین سید محمدعلی آل‌هاشم، امام جمعه تبریز گفت: نباید خللی در روابط دو کشور ایجاد شود.
او از مسئولان دیپلماسی و امنیتی کشور درخواست کرد تا مسئله را پیگیری کنند و افزود: نباید اجازه داد تا دشمن خدایی ناکرده از این امر که به دلیل مسائل شخصی بود خللی به روابط دوستی دو کشور وارد کند.
همچنین سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان ضمن محکوم کردن اقدام مسلحانه انجام شده در ورودی سفارت جمهوری آذربایجان در تهران و تسلیت و ابراز همدردی عمیق با دولت و ملت آذربایجان، گفت: نیروهای انتظامی و امنیتی بلافاصله وارد عمل شده و فرد ضارب را دستگیر کردند که هم‌اکنون تحت بازجویی قرار دارد.
ناصر کنعانی تاکید کرده که با دستور ویژه مقامات سیاسی و امنیتی کشور، موضوع با اولویت و حساسیت بالا در حال بررسی است تا ابعاد این اقدام و انگیزه ضارب مشخص شود.
واکنش آذربایجانی‌ها چه بود؟
بر اساس گزارشی که ایسنا منتشر کرده الهام علی‌اف، رئیس‌ جمهور آذربایجان در بیانیه‌ای به این حمله واکنش نشان داد و نوشت: ما خواستار بررسی فوری این اقدام تروریستی و مجازات تروریست‌ها هستیم. حمله تروریستی به نمایندگی‌های دیپلماتیک غیرقابل قبول است.
همچنین آیخان حاجی‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه آذربایجان نیز در گفت‌وگویی با تی آر تی عنوان کرد که طرف ایرانی مسئولیت کامل حمله به سفارت این کشور در تهران را بر عهده دارد.
او همچنین اعلام کرد که دولت باکو درصدد است تا در آینده‌ای نزدیک سفارت خود در ایران را تخلیه کند.
یکی از اعضای پارلمان آذربایجان هم در توییتی مدعی شده که ما بارها درباره تهدیدات و ایدئولوژی‌های تروریستی رو به رشد در منطقه و همچنین عواقب‌شان هشدار داده بودیم.
واکنش ترکیه به حادثه
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در پیام توئیتری حمله مسلحانه به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران را که منجر به جان باختن مسئول امنیتی سفارتخانه شد، اقدامی «شنیع» دانسته و آن را به شدت محکوم کرد.
بر اساس گزارشی که خبرگزاری آناتولی منتشر کرده رئیس جمهور ترکیه همچنین این حادثه را به ملت برادر آذربایجان تسلیت گفت و برای مجروحین شفای عاجل مسئلت کرد. اردوغان تاکید کرد ترکیه همواره در کنار کشور دوست و برادر آذربایجان قرار دارد.
در همین حال مولود چاووش‌اوغلو، وزیر خارجه ترکیه هم در واکنش به این حادثه در توییتی ضمن محکوم کردن این حمله نوشت: من حمله نابکار به سفارت آذربایجان در تهران را محکوم می‌کنم. امیدوارم که خداوند برادر شهیدمان را مورد مرحمت قرار دهد. من به اقوام او و همچنین مردم آذربایجان تسلیت می‌گویم و امیدوارم که مجروحان به سرعت بهبود پیدا کنند. آذربایجان هرگز تنها نیست.»
در ادامه واکنش‌ها به حمله مسلحانه به سفارت باکو در تهران،‌ ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت خارجه روسیه هم در کانال تلگرامی خود با اشاره به اینکه بعدا اظهارنظر با جزئیات‌تری در این زمینه خواهیم داشت، نوشت: ما از حمله‌ای دیگر به سفارت آذربایجان -که در آن یک مامور امنیتی جان باخت – شوکه شده‌ایم. ما به همتایان آذربایجانی تسلیت می‌گوییم و حمایت خود را ابراز می‌داریم.
سخنگوی وزارت خارجه اوکراین نیز با انتشار توییتی در واکنش به حمله صبح دیروز به سفارت آذربایجان در تهران نوشت: اوکراین قویا حمله به سفارت آذربایجان در تهران -که باعث کشته شدن یکی از پرسنل امنیتی و مجروح شدن چندتن دیگر از آنها شد- را محکوم می‌کند. ما به عزیزان قربانی صمیمانه تسلیت می‌گوییم و بهبودی سریع را برای مجروحان آرزومندیم.
دفتر کمیسیونر حقوق بشر آذربایجان نیز در صفحه توییتری خود نوشت: ما قویا حمله تروریستی به سفارت آذربایجان در تهران را محکوم می‌کنیم و باور داریم که مقامات مسئول این کشور (ایران) تمام تلاش خود را برای حسابرسی به عاملان این قضیه انجام خواهند داد.
وزرای خارجه و کشور پیگیر حمله به سفارت آذربایجان
حسین امیرعبداللهیان و احمد وحیدی وزرای خارجه و کشور با توجه به حادثه پیش آمده در سفارت جمهوری آذربایجان در تهران اهداف و انگیزه مهاجم مسلح را مورد بررسی قرار دادند.
به گزارش ایسنا، وزارت خارجه آذربایجان سیدعباس موسوی، سفیر ایران در باکو را در پی حمله مسلحانه به سفارت این کشور در ایران احضار کرد.
شیطنت رسانه‌های خارج از ایران
رسانه‌های خارج از ایران چه فارسی‌زبان‌ها و چه رسانه‌های خارجی نیز موضوع حمله یک فرد مسلح را از زوایای مختلفی پوشش دادند. یکی از رسانه‌های ترکیه به حمله مسلحانه به سفارت ترکیه در لس‌آنجلس که دقیقا در ۲۷ ژانویه سال گذشته رخ داده بود اشاره کرد. رسانه‌های آذربایجان نیز فرد ضارب را منتسب به یکی از نیروهای مسلح ایران توصیف کردند.
همچنین رسانه‌های فارسی‌زبان خارج از ایران تغییر فرمانده پلیس تهران بزرگ پس از این حادثه و انتصاب سردار عباسعلی محمدیان را به این موضوع مرتبط دانستند.

گفت‌وگوی امیرعبداللهیان با وزیر خارجه جمهوری آذربایجان:
اجازه ندهیم حادثه بر مناسبات ایران و آذربایجان تاثیر منفی بگذارد

وزیر امور خارجه کشورمان بعد از ظهر روز جمعه، در گفت‌وگوی تلفنی با جیحون بایراموف، وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان، درباره حادثه حمله مسلحانه به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران صحبت کرد.
به گزارش ایسنا، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان، ضمن تسلیت و اظهار تأسف در این رابطه که به کشته شدن یک دیپلمات و مجروح شدن دو نفر دیگر از کارکنان این سفارت منجر شد، با وزیر خارجه آذربایجان و خانواده این دیپلمات ابراز همدردی کرد.
امیرعبداللهیان، ضمن محکوم کردن این حادثه با اشاره به سوء‌استفاده دشمنان دو کشور از حادثه دیروز تأکید کرد، نباید اجازه دهیم که این حادثه بر مناسبات دو کشور تاثیر منفی بگذارد.
وزیر امور خارجه کشورمان پیشنهاد کرد برای روشن شدن ابعاد مختلف حادثه، نهادهای امنیتی دو کشور در همکاری نزدیک با یکدیگر، موضوع را پیگیری و بررسی کنند.
در این تماس امیرعبداللهیان همچنین مراتب تاسف و همدردی دکتر رئیسی، رئیس جمهور کشورمان را به الهام علی‌اف رئیس جمهور آذربایجان، دولت، مردم و به‌ویژه خانواده حادثه‌دیدگان ابلاغ کرد.
وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان نیز ضمن تشکر از ابراز همدردی و پیام تسلیت رئیس جمهور و وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، از پیشنهاد وزیر امور خارجه کشورمان برای همکاری و هماهنگی نهادهای امنیتی و قضایی دو کشور برای روشن شدن ابعاد حادثه استقبال کرد.