پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | از مانا تا آشورِ نو

بخشی از نتایج ماناپژوهیِ باستان‌شناس و ایران‌پژوه آلمانی برای نخستین‌بار در «پیام ما»

از مانا تا آشورِ نو





از مانا تا آشورِ نو

۲۵ مهر ۱۴۰۱، ۹:۴۷

پژوهش‌های عصر آهن یعنی دوران مانایی‌ها، حالا با مطالعات نوین بین‌المللی، با تحقیقات دربارۀ عصر آشور نو پیوند خورده است و تلاقی‌گاه آن، اکنون در غرب ایران‌زمین است.
«یانوشا کرپنر» (Florian Janoscha Kreppner)، باستان‌نگار و ایران‌پژوه و استاد مؤسسۀ باستان‌شناسیِ خاورمیانه و خاور نزدیکِ دانشگاه مونستر آلمان، از سال 1396 به کاوش در محوطه‌های قَلاتی دینکا و گَردی بازار در منطقۀ پَشدَر کردستان عراق در دامنۀ شرقی کوه‌های زاگرس در شمال سرزمین آشور باستان پرداخته و دستاوردهای تازه‌ای را به جهان باستان‌شناسی و ایران‌پژوهی عرضه کرده است. او وقتی به این منطقه آمد، چندی پس از کاوش‌، با سفال‌های به‌دست‌آمده به این نتیجه رسید که این محوطه‌ها، نه‌تنها آشوری نیستند که فرهنگی محلی شبیه به ماد، مانا و اورارتو دارند و ازاین‌رو، درهای تازه‌ای به‌روی باستان‌پژوهان و ایران‌شناسان گشود.
اما در بخشی از پژوهش او که برای نخستین‌بار به فارسی در «پیام ما» منتشر می‌شود، آمده است:
«هنگامی که آشور، سرزمینی در شمال عراق امروزی بین شهرهای آشور (قلعات شرقات امروزی)، نینوا (موصل امروزی) و اربل (اربیل امروزی)، در قرن نهم قبل از میلاد به یک قدرت بزرگ و امپراتوری تبدیل شد، قلمروی تحت کنترل خود را مستقیماً از مرکز سازماندهی می‌کرد و به‌تدریج در نواحی تابعه گسترش داد، از جمله منطقۀ زاگرس و، از اواسط قرن هشتم قبل از میلاد، حتی غرب ایران امروزی. در پایان قرن هفتم پیش از میلاد، گروه قومی که در زاگرس نمایندگی می‌شد – مادها – نقش برجسته‌ای در سقوط امپراتوری آشور داشتند. از آن‌جایی که منابع مکتوب بومی منطقه عمدتاً وجود ندارد، اطلاعات ما در مورد مردم زاگرس عمدتاً از منابع مکتوب آشوری به دست می‌آید، که با این حال، دیدگاه نخبگان حاکم آشوری را با منافع سیاسی، اقتصادی و استراتژیک خود در بر می‌گیرد. داده‌های معماری، سفال و باستان‌شناسی به دست آمده از کاوش‌های جدید در دشت پشدر در سرچشمۀ زاب پایین در مرز ایران و عراق امروزی داده‌های جدیدی را ارائه می‌دهد که بینش عمیقی از زندگی مردم تپۀ زاگرس و ساختارهای اجتماعی قبل و بعد از الحاق به آشور و فرهنگ مادی آن ارائه می‌کند و ارتباط نزدیکی را با سکونت‌گاه‌های مانایی در غرب ایران نشان می‌دهد، به همین دلیل است که نقطۀ شروع خوبی برای پیوند بیشتر تاریخ و باستان‌شناسی ایران و آشور غربی در اینجا ایجاد شده است.»
او ماه گذشته به ایران آمد و در نشستی تخصصی با عنوان «مانا و همسایگانش در بستر باستان‌شناسی عصر آهن غرب ایران» که در موزۀ ملی ایران برگزار ‌شد، شرکت کرد. جلسه‌ای که جز او، مهرداد ملکزاده، مدیر بخش باستان‌شناسی مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی با عنوان «آیندۀ باستان‌شناسی ماد از چشم‌انداز تپۀ هگمتانه همدان»؛ یوسف حسن‌زاده، رئیس گروه پژوهش موزۀ ملی ایران با عنوان «چشم‌‌انداز پژوهش‌های باستان‌شناسی مانا» و کامیار عبدی، استادیار باستان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی با عنوان «اورارتوییان و پارسیان: برخورد نزدیک از نوع چندم؟» سخن گفتند.
او هم‌چنین در این سفر، به نمایندگی از مؤسسۀ باستان‌شناسی دانشگاه مونستر آلمان، در دیدار با مصطفی ده‌پهلوان، رئیس مؤسسۀ باستان‌شناسی دانشگاه تهران، تفاهم‌نامۀ همکاری میان دو مؤسسه را به امضا رساند.

به اشتراک بگذارید:

برچسب ها:





پیشنهاد سردبیر

مسافران قطار مرگ

مسافران قطار مرگ

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

بیشترین بازنشر