سایت خبری پیام ما آنلاین | برخورد حراستی با دوربین‌های تله‌ای

فعالان حیات‌وحش می‌گویند نصب دوربین‌های تله‌ای در مناطق چهارگانه محدود و ممنوع شده است

برخورد حراستی با دوربین‌های تله‌ای

معاون محیط زیست طبیعی: در استفاده از دوربین تله‌ای و رادار مشکلاتی پیش آمده و برای رفع آن در حال رایزنی هستیم نبی‌یان، کارشناس حیات وحش: دوربین‌های تله‌ای در بیشتر استان‌ها در حال جمع‌آوری است





برخورد حراستی با دوربین‌های تله‌ای

۱۹ مرداد ۱۴۰۱، ۰:۰۰

سخت‌گیری‌ها برای صدور مجوز فعالیت‌های پژوهشی محیط زیستی بیشتر شده است. انجمن‌های فعال حوزه حیات وحش می‌گویند مدت‌هاست برای دریافت اجازه دوربین‌گذاری در مناطق چهارگانه محیط زیست در انتظارند و حراست سازمان حفاظت محیط زیست یا به آنها پاسخی نداده، یا دست رد به سینه‌شان زده است. در همین حال دستور جمع‌آوری دوربین‌های تله‌ای در بسیاری نقاط از جمله پارک‌های ملی تندوره و گلستان صادر شده است. فعالان این حوزه می‌گویند شاهد «حراستی‌ترین» دوره سازمان حفاظت محیط زیستند و بار دیگر در حال تکرار این گزاره قدیمی‌اند: «دوربین تله‌ای ابزار جاسوسی نیست».

 

انجمن یوزپلنگ ایرانی که اعضای آن بعد از تلف شدن یک ماده‌یوزپلنگ در جاده عباس‌آباد میامی به این منطقه رفته‌اند و همراه محیط‌بانان کار حفاظت از خانواده این یوز را به عهده گرفته‌اند، ماه‌هاست که منتظر مجوز دوربین‌گذاری در توران هستند اما جوابی نگرفته‌اند. مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی در صفحه شخصی اینستاگرامش نوشته است: «از ۱۴ فروردین امسال یعنی اولین روز کاری در انجمن درخواست مجوز دوربین‌گذاری توران را ارسال کردیم. همان افراد قبل، همان دوربین‌های قبل را در همان نقاط قبل می‌خواستند نصب کنند. یعنی سازمان محیط زیست نزدیک به ۱۲۵ روز است که دارد به همین مسئله تکراری فکر می‌کند! حالا یک یوز که به نظر می‌رسد ناشناخته بوده در تصادف کشته شده و ما داشته‌هایمان را قبل از اینکه حتی بشناسیم از دست دادیم. وضعیت در زمان رییس سازمانی که تصور می‌شد علمی‌ترین دوره خود را سپری کند، به حراستی‌ترین دوره تبدیل شده.» به گفته او تعداد افرادی که روی یوز کار می‌کنند هر روز کمتر می‌شود، اجازه کار هر روز کمتر شده ولی یوز با شتاب به سمت انقراض می‌رود.

مهدی نبی‌یان: بهر دوربینی که تا کنون در مناطق نصب شده، مجوز داشته است. اینطور نیست که فردی به طور مستقل شخصا برای خودش دوربین تله‌ای بکارد چون بسیار هزینه دارد خروجی داده به جایی نمی‌رسد. همه مطالعات حیات وحش در ایران یک کارفرما بیشتر ندارد و آن سازمان حفاظت محیط زیست است. اگر دوربینی در مناطق نصب شده یا با درخواست سازمان محیط زیست از فعالان و کارشناسان بوده است یا اینکه به ندرت مطالعات دانشگاهی است

بر اساس شنیده‌های «پیام ما» دوربین‌های مستقر در تندوره در استان خراسان رضوی در حال جمع‌آوری‌اند. در سال جدید همچنین مجوز دوربین‌گذاری‌ها و در بعضی موارد حتی مجوز برنامه‌های آموزشی در یاسوج صادر نشده است. از مازندران هم خبر می‌رسد که دوربین‌های تله‌ای فعالان در پارک گلستان در حال جمع‌آوری است. این محدودیت‌ها در حالی است که پس از اتفاقات سال 96 و دستگیری چند تن از فعالان محیط زیست، فعالیت‌های پژوهشی و دوربین‌گذاری‌ها برای مدتی طولانی به محاق رفته و در سال 98 بار دیگر از سر گرفته شده بود. گروهی از فعالان که موفق به گرفتن مجوز نشده‌اند می‌گویند تیم جدید حراست سازمان حفاظت محیط زیست سخت‌گیرتر از همیشه است.

محیط زیست انکار نمی‌کند

حسن اکبری، معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست این محدودیت‌ها و سخت‌گیری را رد نمی‌کند و به «پیام ما» می‌گوید: «در استفاده از برخی فناوری‌ها که پیش‌زمینه‌هایی داشته، مشکلاتی پیش آمده که ما برای رفع آن در حال رایزنی هستیم. وقتی در تشکیلاتی تغییراتی به وجود بیاید، این مشکلات پیش می‌آید. افراد جدید هستند و چون پیش‌زمینه‌ای هم درباره موضوع دارند کار مقداری سخت شده است. به همین دلیل برای اینکه شرایط را بپذیرند یا توجیح شوند زمان‌بر است.» بعد از تغییر مدیریت سازمان و تیم حراست، انجام کارهای پژوهشی برای معاونت محیط زیست طبیعی سخت‌تر شده است. اکبری اما به‌طور مستقیم به این تغییرات و مانعی که بر سر راه است، اشاره نمی‌کند. «من با مرجعی که باید مجوزهای ما در سازمان را پیگیری کند مفصل صحبت کرده‌ام و به آنها اطمینان داده‌ام که مطالعاتی که عموما در زمینه پایش حیات وحش داریم، مخصوصاً گونه‌های شبگرد یا کمیاب مثل یوز، وابسته به تجهیزات روز دنیاست و بخشی از این تجهیزات دوربین‌های تله‌ای است. این دوربین‌ها قبلا استفاده می‌شد اما در مقطعی مشکلاتی پیش آمد و بعد از آن با رعایت یک سری پروتکل و شرط و شروط استفاده می‌شد؛ مدل دوربین‌ها و مکان‌های قرارگیریشان را از قبل با هماهنگی آنها تصویب می‌کردیم. اما الان وقفه‌ای در این ماجرا افتاده که رایزنی مفصلی داشتیم و مکاتباتی کردیم.»
بعد از این محدودیت‌ها شرکت‌هایی دانش‌بنیان درباره تولید داخلی دوربین‌های تله‌ای پیشنهاداتی مطرح کرده‌اند. اما علاوه بر دوربین‌های تله‌ای، محدودیت‌ها برای ردیاب‌ها هم اعمال شده و معاونت محیط زیست طبیعی درباره استفاده از ردیاب هم مذاکره کرده است چون ابزاری پرکاربرد در پایش و مطالعه است. اکبری می‌گوید: «دوره اینکه با مشاهده مستقیم کار مطالعه را انجام دهیم در تمام دنیا تمام شده. برای بعضی گونه‌ها باید بتوانیم از ردیاب استفاده کنیم؛ مثل یوزپلنگ و میش‌مرغ. بدون این ابزار نمی‌توانیم برای خیلی از سوالاتمان پاسخی پیدا کنیم. وقتی مسائل برای ما مبهم بماند، مدیریت گونه هم به خوبی انجام نمی‌شود. باید بتوانیم فناوری‌های جدید دنیا را استفاده کنیم. البته باید به نکاتی که از نظر دستگاه‌های امنیتی مهم است هم پایبند باشیم و رعایتشان کنیم.»

حسن اکبری: این دوربین‌ها قبلا استفاده می‌شد اما در مقطعی مشکلاتی پیش آمد و بعد از آن با رعایت یک سری پروتکل و شرط و شروط استفاده می‌شد؛ مدل دوربین‌ها و مکان‌های قرارگیریشان را از قبل با هماهنگی آنها تصویب می‌کردیم. الان وقفه‌ای در این ماجرا افتاده که رایزنی مفصلی داشتیم و مکاتباتی کردیم

دوربین تله‌ای ابزار جاسوسی نیست

مهدی نبی‌یان، کارشناس حیات وحش می‌گوید دوربین‌های تله‌ای در بیشتر استان‌ها در حال جمع‌آوری است و حتی جلوی دوربین‌های سازمان را هم گرفته‌اند. سوال همه کارشناسان در مواجهه با چنین محدودیت‌های تازه اما تکراری این است: بدون دوربین چطور تردد یوز را بسنجیم؟ چطور بفهمیم که یوزها از زیرگذرهای جاده عباس‌آباد استفاده می‌کنند یا نه؟
هیچکس به طور دقیق نمی‌داند که حراست سازمان محیط زیست چرا چنین محدودیت‌هایی اعمال کرده است، اما این برخوردها یادآور مسائل امنیتی سال 96 است. در آن زمان بعضی مسئولان به این اشاره داشتند که دوربین‌ها «در ظاهر» برای رصد محیط زیست اما به قصد «جاسوسی» نصب شده بودند و عیسی کلانتری، رئیس سازمان محیط ‌زیست در واکنش گفته بود: «دوربین‌هایی که برای رصد یوزپلنگ‌ها در برخی مکان‌ها نصب شده است حداکثر دارای برد 50 متر هستند.» نبی‌یان هم می‌گوید: «در بحبوحه این مسائل، در سال 96 جلسه‌ای با حضور اعضای فراکسیون محیط زیست داشتیم و اولین سوال آنها این بود که چرا در مناطق حفاظت‌شده دوربین تله‌ای گذاشته‌اید؟ جالب بود که آنها فکر می‌کردند منطقه حفاظت‌شده یعنی یک منطقه امنیتی و با تعریف منطقه حفاظت‌شده آشنایی نداشتند.»

هیچ دوربینی بدون مجوز نبوده است

به گفته این کارشناس حیات وحش هر دوربینی که تا کنون در مناطق نصب شده، مجوز داشته است. او توضیح می‌دهد: «هیچ مطالعه مستقلی با این دوربین‌ها انجام نمی‌شود. اینطور نیست که فردی به طور مستقل شخصا برای خودش دوربین تله‌ای بکارد چون بسیار هزینه دارد خروجی داده به جایی نمی‌رسد. همه مطالعات حیات وحش در ایران یک کارفرما بیشتر ندارد و آن سازمان حفاظت محیط زیست است. اگر دوربینی در مناطق نصب شده یا با درخواست سازمان محیط زیست از فعالان و کارشناسان بوده است یا اینکه به ندرت مطالعات دانشگاهی است. مثلا پایان‌نامه‌ای درباره گربه شنی است و فرد می‌خواهد برای این مطالعه دوربین‌گذاری کند و پیش از هر کاری مجوز دوربین‌گذاری را از سازمان حفاظت محیط زیست می‌گیرد. سازمان هم در این موارد همیشه همراه است.»
اما ماجرا این است که حالا حراست همین سازمان جلوی این کار را گرفته است. نبی‌یان می‌گوید: «دلیل این کار را کسی نمی‌داند و آنها توضیح هم نمی‌دهند. این محدودیت‌ها در حالی است که هیچ گروه مطالعاتی بدون حضور محیط‌بان و کارشناس سازمان حفاظت محیط زیست دوربینش را در منطقه کار نمی‌گذارد و همواره این کار زیر نظر یگان حفاظت محیط زیست انجام می‌شود.» او به تصویب مناطق چهارگانه با تصمیم شورای عالی محیط زیست و زیر نظر رئیس جمهور اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «این مناطق سازوکار حفاظتی دارد و بر اساس قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست مصوب 28 خرداد 53، اصلاحیه 24 آبان 71، هرگونه دخل و تصرف، هرگونه انجام پروژه اجرایی توسط دستگاه‌های دولتی و غیردولتی در این مناطق ممنوع است و منوط به کسب مجوز از سازمان حفاظت محیط زیست است. بنابراین وقتی چنین قانونی داریم، در محدوده مناطق چهارگانه هیچ سایت نظامی نمی‌توانیم داشته باشیم. یعنی اگر سایت نظامی یا فعالیت نظامی در محدوده مناطق چهارگانه اتفاق می‌افتد، خلاف قانون است.» بنابراین از نگاه این کارشناس حیات وحش، آنچه اکنون باعث منع کارهای مطالعاتی و پژوهشی شده، به دلیل ضعف قدرت و ناآشنایی مسئولان سازمان با قوانین است.

به اشتراک بگذارید:





نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *