پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | رویکرد روسیه به تغییر اقلیم

رویکرد روسیه به تغییر اقلیم





۱۵ فروردین ۱۴۰۱، ۰:۰۰

تغییر اقلیم بر همه کشورهای جهان و مناسبات اجتماعی آنها و معیشت مردم تاثیر می‌گذارد. اما نقش و بازیگری کشورهای مختلف در تسریع فرایندهای تغییر اقلیم یکسان نیست. روسیه نیز همانند سایر کشورها از آثار تغییر اقلیم مصون نیست و این بحران محیط زیستی برای روسیه نیز چالش‌ها و البته از دید برخی کارشناسان فرصت‌هایی را در پی خواهد داشت. مرزهای جغرافیایی روسیه به‌عنوان پهناورترین کشور جهان از منطقه قطبی در شمال این کشور تا مناطق گرمسیری در جنوب امتداد می‌یابد. در سال‌های اخیر جنگل‌های سیبری در شمال روسیه گرمای بی‌سابقه را تجربه کرده‌اند؛ به‌نحوی‌که میانگین افزایش دما در مدار شمالگان با شتابی فزاینده بیشتر از سایر نقاط کره زمین است. آتش‌سوزی‌های گسترده در مناطق سردسیری و سیلاب‌های ناگهانی و افزایش میانگین دمای حدود ده درجه در کشور روسیه از آثار تغییر اقلیم است.صادرات گاز محور اصلی اقتصاد و توانمندی سیاسی روسیه است. علاوه بر این نفت و زغال‌سنگ نیز در اقتصاد روسیه بسیار حائز اهمیت هستند. یک‌چهارم تولید ناخالص داخلی و 60 درصد صادرات روسیه از سوخت‌های فسیلی است.
این موارد در آینده‌نگری‌های اقتصادی و سیاسی روسیه بسیار مهم هستند و تلاش‌های روسیه و تاکید بر حفظ و احداث خطوط انتقال انرژی در راستای تامین گاز اروپا موید این نظر هستند. در پاییز ۲۰۲۱ و ورود به فصل سرما آژانس بین‌المللی انرژی از روسیه تقاضای گاز بیشتری برای اروپا داشت. در این فرصت پیش‌آمده روسیه خواهان تایید خط لوله نورد استریم دو شد. تایید این خط لوله به‌قصد انتقال 55 میلیارد مترمکعب گاز، از روسیه به آلمان ظرفیت صادرات گاز روسیه را دوبرابر می‌کند و تسلط روسیه را بر بازار انرژی اروپا افزایش می‌دهد. نفوذ بیشتر روسیه بر سیاست اروپا و عدم اتکا بر اوکراین به‌عنوان کشور واسطه برای صادرات گاز به اروپای غربی پیامدهای تایید بهره‌وری از این خط لوله است. به‌علاوه قدرت چانه‌زنی روسیه با آمریکا و اروپا و ناتو بالا رفته و امنیت ملی این کشور برای بلندمدت تضمین می‌شود. مبتنی بر موارد مذکور بدیهی است که روسیه به‌عنوان چهارمین تولیدکننده بزرگ گازهای گلخانه‌ای و پنج درصد کربن جهان یکی از بازیگرهای اصلی در تسریع تغییر اقلیم است.
با اتکا به شواهد تاریخی روسیه به هر مسئله‌ای که روند رشد اقتصادی‌اش را با کندی مواجه کند، به دیده تردید می‌نگرد. مقوله تغییر اقلیم نیز از این قاعده مستثنی نیست. عدم تمایل به تعهدات و خودداری از پیوستن به پیمان‌های توافق‌شده برای کاهش زغال‌سنگ و بی‌علاقگی به کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی نمایانگر بی‌توجهی روسیه به این معضل است. دولت و افکار عمومی روسیه به موضوع نقش انسان در تغییر اقلیم بدبین هستند. مطابق نظرسنجی‌ها تنها درصد اندکی از مردم تغییر اقلیم را موضوعی جدی برای کشورشان می‌دانند. از طرفی کنشگران و کارشناسان محیط ‌زیست در جهت آگاهی‌بخشی به مردم فعالیت قابل‌توجهی انجام نمی‌دهند. همچنین دولت روسیه سازمان‌های غیردولتی حامی محیط ‌زیست را محدود می‌کند.
روسیه به‌عنوان صادرکننده سوخت‌های فسیلی در سیاست بین‌المللی اقلیمی بازیگری مهم تلقی می‌شود. این کشور به طور عمده به ‌قصد کسب وجهه جهانی و در معرض انتقادات قرار نگرفتن تعهدات محیط زیستی را می‌پذیرد و با وجود عملکرد ناکافی عمده توافقنامه‌ها را امضا کرده است. برای مثال روسیه با وجود امضای پیمان کیوتو در زمینه کاهش و مدیریت مصرف و صادرات انرژی اقدامات خاصی را صورت نداده است. در سال ۲۰۰۹ دمیتری مدودف، رئیس‌جمهور وقت سندی را در راستای آمادگی در مواجهه با تغییر اقلیم امضا کرد، اما پیرامون جزئیات آن سخنی نگفت.
موافقت‌نامه اقلیمی پاریس نیز در سال ۲۰۱۶، منشأ بحث‌های گسترده‌ای در روسیه بود. به ‌نحوی ‌که صاحبان صنایع به ‌شدت با آن مخالفت کردند و بالاخره روسیه در سال ۲۰۱۹ پس از اکثر کشورهای دنیا آن را پذیرفت.
در مورد بیست و ششمین اجلاس آب‌وهوایی سازمان ملل در ۲۰۲۱ در گلاسکو اسکاتلند، ولادیمیر پوتین حضور نیافت. او صرفاً طی ویدیوکنفرانس در ارتباط با کمک به تحقق اهداف تعیین شده در موافقت‌نامه آب‌وهوایی در مورد کاهش دی‌اکسید کربن در هوا اظهار نظر کرد و هیئت روسی تعهدات محکم و بی‌سابقه‌ای از جمله راهبردهای قانونی مصوب برای دستیابی روسیه به کربن صفر تا سال ۲۰۶۰ و پیوستن به توافقنامه بین‌المللی برای اتمام جنگل‌زدایی تا سال ۲۰۲۰ ارائه کرد.
راهکارهای اجلاس گلاسکو برای تنوع بخشیدن به منابع انرژی و بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر از دید روسیه ناخوشایند است. روسیه معتقد است برخی کشورهای عضو اتحادیه اروپا در تلاش‌اند دستور کار تغییرات اقلیمی جهانی را سیاسی کنند و از مسئله تغییر اقلیم به‌عنوان ابزاری برای حمایت از اقتصاد خود بهره ببرند. موضع این کشور مبتنی بر این رویکرد است که در اجلاس اقلیمی گلاسکو کشورهای توسعه‌یافته غربی در تلاش بودند تا کشورهای کمتر توسعه‌یافته را وادار به توقف تولید گازهای گلخانه‌ای کنند. این خواسته ایجاد مانع برای توسعه در این کشورهاست و جامعه جهانی باید توازنی را میان منافع ملی هر کشور و حفاظت از اقلیم جهانی ایجاد کند. روسیه تاکید دارد که نتایج اجلاس گلاسکو برای همه کشورها پذیرفتنی و رضایت‌بخش نیست. زیرا برخی کشورها رفتارهای منفعت‌طلبانه دارند. وزیر امور خارجه روسیه امکان حذف سوخت‌های فسیلی از چرخه انرژی کشورش را وابسته به منافع مسکو دانست و به تحریم‌های آمریکا نظیر تحریم خط لوله گاز نورد سیم دو اعتراض کرد و برخی تحریم‌های آمریکا را بی‌دلیل خواند. هرچند که دلیل مخالفت آمریکا با این خط لوله خطر آفرینی وابستگی اروپا به روسیه در بحث امنیت انرژی است. البته ترامپ قصد داشت اروپا را قانع کند تا به‌جای روسیه از آمریکا گاز بخرد، اما بیشتر کشورهای اروپایی نفت ارزان روسیه را ترجیح می‌دادند. از طرفی کاهش 80 درصدی گازهای گلخانه‌ای در اتحادیه اروپا برای جلوگیری از گرمایش زمین سبب کاهش 75 درصدی صادرات گاز طبیعی روسیه به اروپا می‌شود. صادرات زغال‌سنگ هم دچار آینده مبهمی می‌شود. این موارد برای روسیه به معنای کاهش درآمد و افت اقتصادی است. به همین دلیل روسیه به نجات درختان و به صفر رساندن کربن با جذب آن به‌وسیله جنگل‌ها توجه دارد.
روسیه با توجه ‌به تغییر اقلیم فرصت‌هایی را هم برای خود متصور می‌داند. افزایش دما امکان گسترش کشاورزی در عرض‌های جغرافیایی بالاتر را برای روسیه ایجاد می‌کند. زمستان‌های سرد تقاضا برای گاز را بالا می‌برد. به‌علاوه استخراج نفت و گاز از قطب شمال تسهیل می‌شود. گذرگاه آبی پس از آب شدن یخ‌ها شرایط توسعه تجاری روسیه را ارتقا می‌دهد. روسیه برای گسترش حضور خود در قطب شمال برنامه‌ریزی کرده است. تاسیس پایگاه‌های نظامی و استقرار دائمی نیروها و رزمایش‌های قطبی همگی به این مسئله اشاره دارند. در همین حال روسیه از هم اکنون مدّعی تامین امنیت اقیانوس منجمد شمالی است.

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

بارش برف و باران امروز ادامه دارد

بارش برف و باران امروز ادامه دارد

انسداد راه دسترسی ۱۶۰ روستای لرستان

۲۲ استان کشور تا پایان هفته بارش برف و باران سنگین را تجربه می‌کنند

انسداد راه دسترسی ۱۶۰ روستای لرستان

اکوسیستم استارتاپی عامل آشتی کسب‌وکاری مردم و نوآوران

گزارش «پیام ما» از نشست بررسی کاربرد فناوری‌های نوین در صنایع خلاق

اکوسیستم استارتاپی عامل آشتی کسب‌وکاری مردم و نوآوران

مسافران قطار مرگ

گروهی از زنان مکزیک جان خود را برای رساندن غذا به مهاجران به خطر می‌اندازند

مسافران قطار مرگ

چتر سیاه بر آسمان اهواز

دود نیشکرهای سوخته هوای خوزستان را آلوده کرد

چتر سیاه بر آسمان اهواز

مداخلهٔ بی‌نتیجهٔ دولت در بازار شیرخشک

کشمکش‌ بین ارگان‌های دولتی و تولیدکنندگان کمبود شیرخشک را تشدید کرد

مداخلهٔ بی‌نتیجهٔ دولت در بازار شیرخشک

موضع‌گیری دوگانه  دربارهٔ حقابهٔ هیرمند

وزیر نیرو و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با معاون رئیس‌الوزرای طالبان دیدار کردند

موضع‌گیری دوگانه دربارهٔ حقابهٔ هیرمند

میراث «غزه» زیر بمباران

فعالان جهانی هشدار می‌دهند

میراث «غزه» زیر بمباران

فصل انارچینی

پیگیری برای ثبت یک میراث ناملموس ادامه دارد

فصل انارچینی

توزیع قطره‌چکانی دارو‌های بیماران SMA

بیماران «آتروفی عضلانی نخاعی» معطل پاس‌کاری وزارت بهداشت برای تدوین پروتکل‌های توزیع دارو هستند

توزیع قطره‌چکانی دارو‌های بیماران SMA

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *