سایت خبری پیام ما آنلاین | منابع آلاینده هوا بیشتر شده است

معاون کیفیت مرکز هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست درگفت‌وگو با «پیام ما»:

منابع آلاینده هوا بیشتر شده است

هم تعداد خودروهای فرسوده بیشتر شده و هم سن فرسودگی‌ را بالاتر بردند 10 درصد کل خودروهای فرسوده‌ای که در کشور داریم، سهم 40 درصدی در منابع متحرک آلاینده را دارند





۱۰ آذر ۱۴۰۰، ۰:۰۰

| پیام‌ما| تهران دیروز چهارمین شهر آلوده جهان بود. آمار پایگاه بین‌المللی سنجش و رتبه‌بندی کیفیت شهرها IQAIR)) اینطور نشان می‌داد. به دنبال شدت گرفتن آلودگی پایتخت و تداوم این وضعیت در روزهای گذشته، عصر دیروز، جلسه کمیته اضطرار آلودگی هوا به سیاق همیشه تشکیل شد. این شرایط چند روزی است در اصفهان هم تکرار شده، مثل وضعیت هر سال کلان‌شهرها در روزهای سرد پاییز و زمستان. معاون کیفیت هوای مرکز هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست اما می‌گوید وضعیت آلودگی هوا چندان تغییری نکرده و خبر از مازوت‌سوزی هم نیست اما منابع آلاینده بیشتر شده‌اند. او به «پیام ما» می‌گوید: «هم شمار خودروها و موتوسیکلت‌ها بیشتر شده و هم تعداد خودروها و موتوسیکلت‌های فرسوده افزایش یافته است.» او در عین حال خبر می‌دهد که از سال آینده تردد تاکسی‌ها و موتوسیکلیت‌های کاربراتوری در سطح کلان‌شهرها به طور کلی ممنوع می‌شود.

تهران از ابتدای پاییز 1400 تا روز سه‌شنبه (9‌آذر) 23 روز هوای آلوده را تجربه کرده این در حالی است که در مدت مشابه پارسال، 28 روز هوا آلوده بوده است. در مجموع هم از ابتدای امسال 61 روز آلوده بوده و 66 روز در سال 99. یعنی خیلی تغییری نکرده. آلودگی شاخص کنونی هم ذرات معلق کوچک‌تر از 2.5 میکرون است. در این مدت 2 روز ناسالم برای همه گروه‌ها بوده و 58 روز ناسالم برای گروه‌های حساس. داریوش گل‌علیزاده، معاون کیفیت مرکز هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست به «پیام ما‌» توضیح می‌دهد: «منابع آلودگی کنونی تهران، همان منابع سال گذشته است. اینطور نیست که مازوت‌سوزی به این آلودگی انجامیده باشد. در تهران تنها نیروگاه با قابلیت مازوت‌سوزی، نیروگاه بعثت بوده که از 93 مخزن مازوت آن با حکم قضایی پلمب است. نیروگاه منتظر قائم فردیس در استان البرز هم مه می‌تواند مازوت بسوزاند هم پلمب است.»
به گفته او این آلودگی برآمده از همان منابع متحرک و ثابت است با این تفاوت که تعداد منابع متحرک بیشتر شده است. به طوری که «هم شمار خودروها و موتوسیکلت‌ها بیشتر شده و هم تعداد خودروها و موتوسیکلت‌های فرسوده افزایش یافته است». گل‌علیزاده گله می‌کند که از طرف دیگر هیچ کاری هم برای اسقاط این خودروها و موتوسیکلت‌ها انجام نشده است، «یعنی هم تعداد خودروهای فرسوده بیشتر شد و هم سن فرسودگی‌ را بالاتر بردند».
این مقام مسئول در سازمان حفاظت محیط زیست می‌افزاید: «از طرف دیگر جمعیت در تهران بیشتر شده و به دنبال آن مصرف انرژی افزایش یافته است. محل‌های تجاری در زمستان‌ها از سوخت گاز استفاده می‌کنند و تردد خودرویی هم با کرونا بیشتر شده است. از طرف دیگر خیلی از منازل در دو سه سال اخیر ضمن اینکه سیستم گرمایشی روشن است، به دلیل کرونا، پنجره‌ها هم برای تهویه باز است و انرژی به هدر می‌رود. اینها همه باعث افزایش مصرف گاز می‌شود. در محدوده شهری ترافیک شدیدتر شده حتی در زمان تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها، با وجود حضور کمترین نیروها در این مجموعه‌ها، سیستم‌های گرمایشی روشن بود.» به گفته او شدت مصرف انرژی در کشور ما سه برابر استاندارد جهانی است و 97 درصد انرژی تولیدی کشور بر پایه سوخت‌های فسیلی است؛ نفت و گازوئیل، بنزین، گاز، مازوت. همه این سوخت‌ها در حال انتشار آلاینده هستند.
چرا آلودگی پایان نمی‌یابد؟ پاسخ معاون کیفیت هوای مرکز هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست اینطور پاسخ می‌دهد: «علاوه بر از رده خارج کردن خودروهای فرسوده، استانداردسازی سوخت و مواردی از این دست باز هم باید کارهایی انجام دهیم که ورودی انتشار آلاینده را کم کنیم. اگر با وجود انجام استانداردسازی سوخت و از رده کردن خودروهای فرسوده، مدام بارگذاری بیشتری شود و کارخانه‌های جدید ساخته شود و خودروی جدید اضافه شود، در عمل اتفاقی نمی‌افتد. در چنین وضعیتی فقط می‌توان شرایط را تثبیت کرد. برای همین در همین حد باقی می‌مانیم.» او ادامه می‌دهد: «برای همین است که هر ساله با این شرایط در فصل زمستان وارونگی دما و آلودگی هوا رخ می‌دهد. مگر اینکه در کنار این بایدها به سمت استفاده از خودروها و موتورسیکلت‌های برقی، خودروهای با مصرف سوخت کمتر و احداث انرژی‌های تجدیدپذیر برویم. باید به این سمت برویم.»
سهم ما از انرژی‌های تجدیدپذیر؛ هیچ
اینطور که گل‌علیزاده توضیح می‌دهد در حالی که کشور ما جزو کشورهای برتر در ظرفیت انرژی‌های خورشیدی است، ما هیچ استفاده‌ای از این ظرفیت نمی‌کنیم. او می‌گوید: «درصد آن آنقدر ناچیز که می‌توانیم بگوییم هیچ است. با اینکه بر اساس ماده 19 قانون هوای پاک وزارت نیرو مکلف است که هر ساله 30 درصد از توسعه خود را به انرژی‌های تجدیدپذیر اختصاص دهد، در طول چند سال گذشته این میزان 8 درصد بیشتر نبوده. به طور دقیق در سال 99 وزارت نیرو کمتر از 5 درصد این اتفاق افتاده. آنقدر ناچیز است که به حساب نمی‌آید.»
او ادامه می‌دهد: «سازمان ضمن اینکه تکالیف اجرایی درباره آلودگی هوا دارد، بر اساس ماده 2 قانون هوای پاک ناظر بر اجرای این قانون است. ما وظیفه داریم پیگیری کنیم، تشکیل جلسه دهیم و اگر اشکالاتی وجود دارد، هماهنگی‌هایی انجام دهیم و گزارش آن را به دولت و نهادهای ذیربط ارائه کنیم. این گزارش‌ها را به طور مرتب به سازمان بازرسی کل کشور، دیوان محاسبات و دولت ارائه می‌کنیم اما برخی از تکالیف اصلی که تکالیفی هزینه‌ای است، اجرایی نشد. مثل از رده خارج کردن خودروهای فرسوده یا نوسازی و توسعه حمل‌ونقل عمومی که نیازمند پیش‌بینی اعتبار بود. به هر دلیلی -تحریم یا افزایش هزینه‌های ناشی از تحریم- این اتفاق نیفتاد. تا زمانی که مسئله آلودگی هوا، به میزان اهمیتش مورد توجه قرار نگیرد، ابزارهای لازم را برای اجرای یک فعل فراهم نشود، ترک فعل هم معنی پیدا نمی‌کند.»
بر اساس گزارش وزارت بهداشت، هزینه اقتصادی بابت آسایش از دست رفته ناشی از آلودگی هوا فقط در سال 99، 30 میلیارد دلار بوده است. گل‌علیزاده می‌گوید: «این فقط آسایش از دست رفته است، باید دید مختل‌شدن سیستم آموزشی، تعطیلی کارخانه‌ها، غیرفعال شدن فعالیت‌های اقتصادی و کسب و کارها، لغو پروازها و مواردی از این دست، چه میزان خسارت به کشور وارد کرده است. بابت آلودگی هوا هر سال خسارت بزرگی به مردم، دولت و تمام کشور وارد می‌شود، در حالی که با تامین اعتبار بسیار کم، می توان از این خسارت جلوگیری کرد.»
جزئیاتی از سیاهه انتشار آلودگی هوا
امسال سازمان حفاظت محیط زیست، سیاهه انتشار آلودگی هوا را به همراهی کنسرسیوم دانشگاه‌های برتر ایران با محوریت دانشگاه تهران، تهیه کرد. معاون کیفیت هوای مرکز هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست می‌گوید بر اساس این سیاهه سناریو‌هایی پیشنهاد شده که بر اساس آنها –که به تفکیک هر کلانشهر و بر اساس ارزیابی فنی، اقتصادی و اثربخشی احصا شده- پیشنهاد شده که در قانون برنامه هفتم درج شود و دیگر اینکه در قانون بودجه 1401 نیز دیده شود. «با این کار اعتباراتی برای موضوع پیش‌بینی می‌شود و رصد می‌کنیم تا دستگاه‌های اجرایی اقداماتشان را انجام دهند و در نهایت این آلودگی کاهش یابد. شاید هم به حد ایده‌آل هوای پاک نرسیم اما باید این آلاینده‌ها را کنترل کنیم و کاهش دهیم و به مرور زمان با اجرای درست سایر بایدها و نبایدها به هوای مطلوب برسیم.»
سیاهه انتشار آلودگی هوا به منابع ساکن و متحرک آلودگی می‌پردازد؛ سکونتگاه‌ها، کارخانه‌ها، نیروگاه، پالایشگاه منابع ثابت و انواع خودروها و راه‌آهن و پایانه‌ها منابع متحرک. گل‌علیزاده می‌گوید: «سیاهه انتشاری که سازمان حفاظت محیط زیست تهیه کرده، بازنگری سیاه انتشاری است که شهرداری تهران آماده کرده بود. در آن زمان سهم منابع متحرک در انتشار ذرات معلق 60.8 درصد تشخیص داده شده. همچنین در انتشار گازهای آلاینده 83 درصد است. همچنین خودروهای دیزلی در انتشار ذرات معلق 32.8 درصد سهم داشتند (از سهم منابع متحرک).
سهم موتورسیکلت 10.3 در ذرات معلق نقش داشت و 21.3 در انتشار گازهای آلاینده. اینها داده‌های 96 شرکت کنترل کیفیت است و امسال تغییرات خاصی نداشته است.» بر اساس این سیاهه همچنین در اصفهان هم در منابع گازی تقریبا 52 درصد منابع متحرک و 48 درصد منابع ثابت نقش دارند. در ذرات معلق نیز، سهم عمده را منابع ثابت دارند چرا که 70 درصد کارخانه‌های بزرگ آلاینده هوا در شعاع 50 کیلومتری اصفهان و در مسیر باد غالبی هستند که به شهر می‌آید.
او در نهایت خبر می‌دهد که از سال آینده تردد تاکسی‌ها وموتورسیکلیت‌های کاربراتوری در سطح کلانشهرها به طور کلی ممنوع می‌شود. از سوی دیگر خودروهای سواری کاربراتوری شخصی که تاکسی هستند به هیچ در سطح شهر اجازه تردد نخواهند داشت. و خودروهای شهری در محدوده LEZ نمی‌توانند تردد کنند. به گفته معاون کیفیت هوای مرکز هوا و تغییر اقلیم 10 درصد کل خودروهای فرسوده‌ای که در کشور داریم، سهم 40 درصدی در منابع متحرک آلاینده را دارند. از سوی دیگر در کشور 12 میلیون موتوسیکلت شماره‌گذاری شده و حدود 87 درصد آنها فرسوده و کاربراتوری هستند و معاینه فنی هم برای آنها فایده‌ای ندارد. با این همه به گفته او امسال استاندارد موتورسیکلت‌های داخلی یورو 3 بوده اما از سال آینده یورو 4 خواهد بود.

به اشتراک بگذارید:





نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *