بحران امنیتی آب بر سر مصر خراب شد
۲۱ تیر ۱۴۰۰، ۲۲:۱۰
سالها است که تحلیلگران درباره خطر تبدیل شدن منازعات آبی به نزاع امنیتی هشدار میدهند و حالا به نظر میرسد که این هشدارها جنبهی عینیترین به خود گرفته است. پنجشنبه هفتهای که گذشت، شورای امنیت سازمان ملل متحد شاهد سخنان تند و تیز سامح شکری، وزیر خارجه مصر، درباره پروژه سدسازی اتیوپی بر روی رود نیل بود. سخنانی که به وضوح از آن بوی تهدید امنیتی استشمام میشد. سامح شکری در سخنانی صریح با اشاره به اینکه مصر نمیتواند بسته شدن آب رود نیل را تحمل کند هشدار داد که اگر شورای امنیت سازمان ملل و نهادهای ناظر در خصوص اقدام اتیوپی در ساختن سد رنسانس اقدام متناسب را صورت ندهند مصر خود دست به این کار خواهد زد.البته شکری روشن نکرد که منظورش از اقدام متناسب چیست اما با توجه به سابقه دو کشور در مذاکرات دیپلماتیک بینتیجه و ادامه ساخت سد از سوی اتیوپی و همچنین آماده باش ارتش مصر در خصوص هرگونه اقدام احتمالی، به نظر میرسد بوی یک درگیری امنیتی احتمالی به مشام میرسد. سالها پیش نیز انور سادات رئیسجمهور فقید مصر گفته بود که یکی از حوزههایی که ممکن است مصر را در آینده درگیر منازعه نظامی امنیتی کند، موضوع آب است.
مصر برای تامین 90 درصد نیازهای خود به آب، به رود نیل وابسته است. حالا اتیوپی سدی عظیم را در بالادست رود نیل احداث کرده که تا کنون دو بار آبگیری شده و در مرتبه آخر 4 میلیارد 700 میلیون متر مکعب آب را بلعیده است. اقدامی که به وضوح خشم مصر را برانگیخته است. برای فهم عظیم بودن سد رنسانس کافی است به ابعاد آن توجه کنید؛ بلندای این سد 155 است و طول تاج آن هزار 780 متر است. این سد ظرفیت سرریز 14 هزار و 700 متر مکعب بر ثانیه را دارا است و ظرفیت فعال آن 59 میلیارد متر مکعب است. به دیگر سخن اگر این سد در سال 2022 به طور کامل آبگیری شود دریاچهای که پشت آن تشکیل میشود با وسعت شهر لندن برابری میکند. از این جهت است که در صورت آبگیری کامل این سد مصریها باید با آب نیل خداحافظی کنند.
یکی از مهمترین پارامترهای نزاعها میان کشورها بر سر آب این است که این نزاعها بر دیگر سیاستهای کشورها نیز اثرگذار خواهد بود. برای مثال مصر برای اینکه بتواند به لحاظ دیپلماتیک جایگاه خود را در مواجهه با اتیوپی ارتقا بدهد، مجبور شده با روابطش را با بسیاری از کشورهای حوضه آبریز نیل نظیر سودان، کنیا و تانزانیا بهبود ببخشد بلکه بتواند وزن خود را در اتحادیه آفریقا که نهاد میانجی در خصوص اختلافات قاره آدیسآبابا است سنگینتر کند. این رویکرد بخش اعظمی از توان دیپلماتیک مصر را صرف خود کرده و در آینده نیز میکند. از این جهت است که مصر طی ده سال گذشته به لحاظ دیپلماتیک در خاورمیانه دیگر دست برتر را ندارد. اینها هزینههایی است که مصر از این منظر پرداخت کرده است.
جالب اینجا است که در اکثر منازعات آبی همواره بودهاند توافقنامههایی که پاره شدهاند و یا یک طرف به آن عمل نکرده است و یا ناقص عمل کرده است. شاهد مثال این مدعا نیز اختلافات آبی ایران با افغانستان است. در خصوص مصر و اتیوپی نیز مقامات مصری با استناد به موافقتنامه سالهای 1929 میان مصر و بریتانیا و 1959 میان مصر و سودان که تکمیل کننده قرارداد قبلی است، خواهان برداشت سالانه پنجاه و پنج و نیم میلیارد متر مکعب آب از نیل هستند ضمن اینکه در این اسناد، به مصر این حق داده شده که طرح هایی را که به میزان سهمیه این کشور لطمه بزند، وتو کند. هر دو قرارداد از سوی کشورهای حوزه رود نیل به چالش کشیده شده است. برخی آنها را استعماری دانسته و خواهان انجام تغییرات در آنها هستند.
در آن سو اما مقامات اتیوپی میگویند سرچشمه 86 درصد آب نیل از این کشور است و ساخت سد را برای توسعه اقتصادی اتیوپی امری ضروری است. البته اتیوپی پیشنهاد رها سازی سالانه 35 میلیارد مترمکعب آب از سد به سوی مصر را ارایه داده است که با رقم مورد نظر مصر همخوانی ندارد.
مصریها طی سالهای اخیر سعی کردهاند روابط خود را سودان بهبود ببخشند و تلاش کردهاند جبههای واحد به این کشور تشکیل دهند. سودان نیز یکی دیگر از کشورهایی از احداث سد رنسانس آسیب دیده است. اما سودانیها هیچ تمایلی به اقدامات رادیکال ندارند. علاوه بر این سودان کشوری است که از برخی جهات از احداث سد رنسانس سود میبرد. سودان میتواند انرژی برق حاصل از این سد را از اتیوپی بخرد.
مخلص کلام اینکه مصر طی سالهای گذشته تلاشهای بینتیجهای را در زمینه مذاکره با اتیوپی تجربه کرده است. جلسه اخیر شورای امنیت سازمان ملل نیز بدون صدور قطعنامه پایان یافت. این خود نشان میدهد که حتی شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز ترجیح میدهد در خصوص مسائل حساس اینچنینی محافظهکارانه تر عمل کند. اما شرایط مصر به گونهای است که نمیتواند محافظهکاری کند. اگر این سد همانطور که اتیوپی اعلام کرده در سال 2022 به طور کامل آبگیری شود، مصریها مجبور میشوند در بدترین شرایط ممکن، سختترین تصمیم را اتخاذ کنند.
پیشنهاد سردبیر
مسافران قطار مرگ
مطالب مرتبط
علت صدای انفجار در تبریز چه بود؟
نایب رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی ایران
مجلس در تعطیلی پنج شنبهها توجهی به بخش خصوصی ندارد
آخرین جزئیات از شنیده شدن صدای انفجار در اصفهان
بهار فصل طغیان سفیدبالک نیست
کیفیت هوای پایتخت در وضعیت قابل قبول
بارشهای بهاری تا نیمه اردیبهشتماه ادامه دارد
رئیس قوه قضاییه خطاب به مسئولان قضایی کشور دستور داد
اتخاذ تدابیر مناسب برای تحکیم آرامش و امنیت مردم در همه ابعاد
شهرها و روستاهای جنوب سیستانوبلوچستان، کرمان و هرمزگان گرفتار سیلابند
جنوب ایران در اضطرار
بارشهای برقآسا و وقوع سیلاب در ایران و کشورهای حاشیه دریای عمان خسارتبار بوده است
رکوردشکنی اقلیمی
آخرین وضعیت سیلاب بهاری
خطر طغیان رودخانهها در ۳ استان
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- بسته بندی مواد پودری با دستگاه ساشه: شغل پردرآمد این روزها
- طبع روغن زیتون در طب سنتی چیست؟ معرفی 4 خواص روغن زیتون
- خرید ساک دستی تبلیغاتی چه مزایایی برای هر برند دارد؟
- تعریف درست هوش مصنوعی (AI) چیست؟
- 10 ایده شغل دوم با سرمایه اولیه کم برای کارمندان
- مقایسه تعرفه پنلهای پیامکی و تبلیغاتی
- مقاصد جذاب و معروف برای کمپ زدن در طبیعت
- 8 نمایندگی تعمیر پکیج ایران رادیاتور در تهران + اطلاعات تماس
- اسپیکر بلوتوثی ارزان و باکیفیت: کدام مدلها را بخریم
- کیفیت و زیبایی را با خدمات دندانپزشکی دکترتو کلینیک تجربه کنید بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید