نگاهی جامعهشناختی به تصادفات جادهای
۴ تیر ۱۴۰۰، ۲۰:۳۸
در هفته گذشته کام مردم ایران با شنیدن دو خبر تصادف که منجر به درگذشت ۵ سرباز معلم و ۲ خبرنگار خانم شد، تلخ گشت. عموماً در در واکنشی احساسی و صرفاً برای تسکین وجدان عمومی راننده، شرکتهای خودروسازی و یا مسئولان راهور به عنوان مقصر معرفی میشوند و مورد بازخواست قرار میگیرند. در این یادداشت تلاش میکنم برخلاف رویه متداول نگاهی عمیقتر به مساله تصادفات جادهای داشته باشم.سالانه حدود ۱.۳۵ میلیون نفر در جهان جان خود را در اثر تصادفات جادهای از دست میدهند و بین ۲۰ تا ۵۰ میلیون نفر نیز به انحاء مختلف دچار آسیب و نقص عضو میشوند. تصادف جادهای اصلیترین عامل مرگومیر افراد ۵ تا ۲۹ سال در جهان است.
آمارهای سازمان جهانی بهداشت نشان میدهد که ریسک فوت مردان زیر ۲۵ سال در جادهها تقریباً سه برابر زنان است.نگاهی به توزیع جغرافیایی تلفات جادهای نشان میدهد که کشورهای توسعهنیافته بیش از ۹۰ درصد از این مرگومیرها را درخود جای داده است. ممکن است این سهم بالا با ارجاع به GDP بیشتر و در نتیجه امکانات مالی برای ایمنسازی جادهها، افزایش کیفیت خودروها و تجهیزات نظارت و کنترل ترافیکی فهمپذیر شود، اما جامعهشناسان چشمانداز عمیقتری پیش روی ما قرار میدهند.«نوربرت الیاس» جامعهشناس آلمانی در مقاله تکنیک و تمدن تلاش میکند با بهرهگیری از مفهوم «تنظیم نفس» نسبتی میان مدنیت و تصادفات جادهای برقرار کند. «تنظیم نفس رشدیابنده، متوازن و با ثبات» آحاد مردم در قبال زندگی خود با دیگران است که موجب افزایش رفاه و لذت و کیفیت زندگی برای همه شرکتکنندگان در این فرایند و نهایتاً برای کل نوع بشر میشود. براساس نظریهی الیاس تنظیم نفس فردی در جوامع کمتر توسعهیافته، در قیاس با کشورهای پیشرفته، ثبات و یکدستی و دوامکمتری دارد. او میگوید کنترل خودرو (شامل حفظ و نگهداری) چیزی نیست مگر شکلی از تداوم کنترل و تنظیم نفس راننده. اما الگوی تنظیم نفس خاص رانندگان پشت فرمان تا حد زیادی توسط آن معیار اجتماعی تعیین میشود که در هر کشور برای تنظیم نفس مردان و زنان راننده بسط یافته است. پس جاده یا ماشین بیکیفیت بهخودی خود موجب تصادف و مرگ نمیشود بلکه صرفاً احتیاط بیشتری از سوی راننده را طلب میکند. اینکه تعداد تصادفات در کشورهای کمتر توسعهیافته بهصورتی پایدار بالاتر از تعداد آنها در کشورهای پیشرفته است، نشان دهنده این است که تنظیم نفس رانندگی با وضع جادهها در این کشورها تطابق لازم را ندارد.نباید فراموش کرد که در اینجا هدف این نیست که تقصیر متوجه تکتک افراد شود و با رویکردی اخلاقگرا به موعظه آنها پرداخته شود، بلکه تلاش شده تمرکز از تجهیزات و تکنولوژی (در عرصه راه و خودرو) متوجه نیروی انسانی شود. صِرف درآمد و رشد اقتصادی موجب کاهش مرگومیر جادهای در کشورهای توسعهیافته نمیشود، بلکه خودِ این رشد اقتصادی متاثر از همان چیزی است که تصادفات جادهای را کاهش میدهد، یعنی نیروی انسانی باکیفیت یا به تعبیر «الیاس» انسان متمدنِ دارای تنظیم نفس. با آغشتن چنین تحلیلی به کمی طنز تلخ میتوان وزیر آموزش و پرورش را مقصر اصلی تصادفات جادهای اخیر دانست.
برچسب ها:
پیشنهاد سردبیر
مطالب مرتبط
![آیین تعزیه، تنها مخاطب هنر زرهبافی](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/زره-بافی.jpg)
«زرهبافی» یکی از قدیمیترین هنرهای بشر است و در ایران هشت قرن قدمت دارد
آیین تعزیه، تنها مخاطب هنر زرهبافی
![رفع «ایران هراسی»ماموریت دولت آینده](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/گردشگر.jpg)
نامزدهای ریاست جمهوری چقدر به صنعت گردشگری توجه کردند؟
رفع «ایران هراسی»ماموریت دولت آینده
![کنسرت تخت جمشید استاندارد برگزار میشود](https://payamema.ir/pubfiles/2024/03/1952272_980-jpg.webp)
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی:
کنسرت تخت جمشید استاندارد برگزار میشود
![گرۀ قلابی فرش!](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/فرش-دست-باف.jpg)
فضای مجازی هم به مصائب فرش ایرانی اضافه شد
گرۀ قلابی فرش!
![۳۰ مسجد تاریخی ایران واجد شرایط ثبت جهانی یونسکو است](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/مسجد-تاریخی.jpg)
قائم مقام وزیر میراثفرهنگی:
۳۰ مسجد تاریخی ایران واجد شرایط ثبت جهانی یونسکو است
![کشف گونهای از بندپایان در غارهای ایران](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/گونه-جانوری.jpg)
کشف گونهای از بندپایان در غارهای ایران
![جستوجوی هویت ماناها](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/کاوش-باستانی.jpg)
کاوش دهم آغاز شد
جستوجوی هویت ماناها
![تمام سیستم صوتی ما پشت به این ابنیه تاریخی هستند](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/علیرضا-قربانی.jpg)
واکنش «علیرضا قربانی» به حواشی کنسرت تخت جمشید
تمام سیستم صوتی ما پشت به این ابنیه تاریخی هستند
![چهارمین همایش بینالمللی معماری دستکند برگزار میشود](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/همایش-معماری-دستکند.jpg)
مدیرکل میراث فرهنگی لرستان:
چهارمین همایش بینالمللی معماری دستکند برگزار میشود
![کشف نخستین اثر دوران اسلامی در ماسولهٔ جنوب](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/دره-حشم.jpg)
«پیمان پاسالاری»، باستانشناس، در گفتوگو با «پیام ما» مطرح کرد
کشف نخستین اثر دوران اسلامی در ماسولهٔ جنوب
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/کتاب-چرا-شما-را-نمیگیرن.jpg)
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید