توصیه و هشدار وزرا درباره مدیریت مصرف سوخت

وزیر کشور: معلوم نیست چه تاریخی به پایداری هوا می‌رسیم

وزیر نیرو: همه مقدار گازی که در نیروگاه‌ها استفاده می‌شود تا برق صادرات شود کمتر از یک درصد تولید گاز کشور است

وزیر نفت: فقط کارخانه‌های سیمان مازوت مصرف می‌کنند

|پیام ما| در روزی که شاخص آلایندگی در بیشتر مناطق تهران، هوای شهر را ناسالم برای همه گروه‌ها توصیف کرده بود و اغلب مسئولان شهری از پیشنهاد و لزوم تعطیلی تهران خبر می‌دادند، عبدالرضا رحمانی‌فضلی، وزیر کشور در جلسه مدیریت مصرف سوخت زمستانی کشور تلویحا پیشنهاد تعطیلی تهران را رد گرفت و از تهران به عنوان شهر «تقریبا تعطیل» نام برد که مشخص نیست تا چه زمانی «پایداری و ثبات هوا» در آن به وجود می‌آید. گفته‌ها درحالی در رسانه‌ها منتشر شد که تهران پنجمین روز قرمز آلوده را پشت سر گذاشته است و شهروندان با هشتگ‌هایی نظیر مازوت نسوزانید، تعطیلی و نمی‌توانیم نفس بکشیم خواستار تلاش مسئولان برای کاهش آلودگی هوای شهر شدند. مازوت که اولین بار رییس سازمان حفاظت از محیط‌زیست پایش را به مساله آلودگی هوای تهران باز کرد، این روزها متهم اصلی هوای بد تهران و سایر شهرهاست. دیروز اما در جلسه مشترک وزرای نفت، کشور و نیرو که پیرامون مساله کاهش مصرف سوخت برگزار شده بود، به وضعیت متهم آلودگی رسیدگی شد و درباره آخرین وضعیت آلودگی هوای کلان‌شهرهای ایران، گفته‌هایی تازه مطرح شد.

افزایش 15 درصدی مصرف سوخت در کشور

بیژن زنگنه، وزیر نفت که این روزها بابت استفاده از سوخت مازوت مورد سوال افکار عمومی قرار گرفته است، در ابتدا درباره لزوم و ضرورت صرفه‌جویی در زمستان گفت و از تاثیر کرونا در میزان مصرف سوخت تاکید کرد: شهروندان تصور می‌کنند اگر پنجره‌ها را باز بگذارند کرونا می‌رود و به همین دلیل بالاترین مصرف سوخت کشور در منازل است. لذا باید این موضوع بیان شود که برای کاهش مصرف سوخت باید دما را پایین آورد و پنجره‌ها را بست.

وزیر نفت مدعی است که تنها صنایع سیمان در زمستان مازوت مصرف می‌کنند، ادعایی که دیروز یکی از اعضای شورای شهر تهران با استناد به گفت‌وگوی کلانتری آن را رد کرد و از نیروگاه‌های اطراف تهران به عنوان مصرف‌کنندگان اصلی مازوت نیز نام برد. زنگنه تاکید کرد: برخی استانداران کشور درخواست می‌کنند که استان آن‌ها از مصرف مازوت مستثنا شود اما با هر استانی که صحبت می‌شود چنین خواسته‌ای مطرح است. صنایع سیمان از ابتدا قرار بود در فصل زمستان مازوت مصرف کنند و قراری برای مصرف نفت کوره در این فصل نبود.

او تاکید کرد: امروز در دولت تصویب می‌کنیم که قیمت نفت کوره معادل گاز مصرفی شود. برخی از افراد درباره نفتکش‌ها اظهار نگرانی کرده بودند که ما این موضوع را حل کردیم. البته ما روغن و لاستیک به فردی نمی‌دهیم و کاسبی هم راه نمی‌اندازیم. ما مشکلی از نظر نفتکش برای حمل بار به نیروگاه‌ها نداریم چرا که این موضوع با تدابیر خاص حل‌و‌فصل شده است. بی‌تردید نباید تبلیغات درباره مصرف خانگی و کاهش مصرف سوخت ادامه داشته باشد. اگر مصرف برق کاهش پیدا کند مصرف مازوت نیز کاهش پیدا می‌کند. وزیر نفت با اشاره به این‌که مهم‌ترین خواست ما این است که قطع مصرف مازوت را از ۱۸۰ میلیون لیتر با تدابیر خاص خود افزایش پیدا نکند گفت: ما نمی‌توانیم این مشکل را حل کنیم و در صورت بروز مشکل خود آن‌ها نیز با دشواری مواجه می‌شوند. لذا از همکاران در صنعت برق می‌خواهیم که با تدابیر لازم این موضوع را رعایت کنند. زنگنه در صحبت‌هایش بار دیگر بر مصرف مدیریت مصرف در بسیاری از مراکز اشاره کرد و گفت: مصرف سوخت در ادارات موضوع مهمی در حوزه مصرف سوخت است. بی‌تردید باید این مصرف مدیریت شود اما تمایل نداریم که از سوخت مازوت استفاده کنیم اما در نقاطی مجبور به این کار هستیم.

 گازوئیل هم در حداکثر ممکن تامین می‌شود و بیشتر از این امکان ندارد. ما هر مقدار گازوئیل اضافی داریم می‌دهیم بخشی هم از مخازن باید استفاده شود.

وزیر نفت البته به میزان مصرف مردم و این‌که در اغلب نقاط تهران مردم از شوفاژ و حرارت مرکزی استفاده می‌کنند نیز اشاره کرد و گفت: آنچه در کاهش و مدیریت مصرف سوخت اهمیت دارد تنظیم موتورخانه‌ها است. به گفته زنگنه مصرف فعلی سوخت حدود ۸۰۰ میلیون متر مکعب در روز است که ۵۵۶ میلیون لیتر آن مصرف خانگی، عمومی و صنایع کوچک است. 

مقداری که نسبت به سال گذشته عدد بزرگی محسوب می‌شود و پیش از ۶۰ میلیون متر مکعب افزایش داشته است. زنگنه همچنین به میزان تولید گاز و خبر صادرات آن واکنش نشان داد و گفت: تولید فعلی گاز در کشور بیش از ۱۰۰۰ میلیون متر مکعب در روز است که از آن میعانات و گوگرد استحصال می‌شود و از این مقدار ۸۲۴ میلیون متر مکعب توزیع می‌شود که میزان بسیار بالایی است. مصرف متوسط کشور حدود ۴.۷ میلیون بشکه نفت خام است که رقم بالایی است و غیرعادی است.

 باید برای آن راه‌حل مناسب اتخاذ شود. البته اکنون موعد مناسبی برای این موضوع نیست و در این شرایط باید مصرف را مدیریت کنیم.

مصرف بی‌رویه مانند فردی است که خونریزی داخلی دارد

افزایش مصرف خانوارها باعث شده تا مازوت و گازوییل غیراستاندارد سوزانده است. این یک سناریویی است که بسیاری با تکیه بر آن  به آلودگی هوای شهرها اشاره و استفاده از مازوت را توجیه می‌کنند. رضا اردکانیان وزیر نیرو نیز در این جلسه پاشنه آشیل مصرف سوخت زمستان را مصرف خانگی دانست: پاشنه آشیل ما مصرف خانگی است. خط قرمز دولت عدم قطع گاز خانگی است آن هم نه فقط به دلایل فنی بلکه به خاطر این‌که امسال سال آخر دولت است و مشکلاتی در کشور وجود دارد و از بیرون برخوردهایی با هر موضوع می‌شود. او با مقایسه اقلیم اروپا و کشور ما تاکید کرد: اروپا که اقلیم سردی دارد با جمعیت ۴۵۰ میلیون نفری گازی که مصرف می‌کند، اندکی بیش از دو برابر ما است. مردم هم در این زمینه خیلی موثر عمل نمی‌کنند لذا باید در این بخش مقداری جبران مافات کنیم. موضوع مهم اصلاح مصرف است هرچند این موضوع یک برنامه بلند مدت است ولی هر زمان که شروع شود باید از آن استقبال کرد چرا که مصرف بی‌رویه مانند فردی است که خونریزی داخلی دارد و آن را درمان نکنیم، هر چقدر هم به این بیمار خون تزریق کنیم باز هم جان سالم به در نخواهد برد. موضوع خاموشی‌های بزرگراه‌ها موضوع دیگری بود که اردکانیان این روزها به واسطه آن در رسانه‌ها مورد سوال قرار گرفته بود. او در توضیح این اقدام گفت: ما اگر بتوانیم درصدهای بسیار کوچکی در بخش خانگی اصلاح مصرف سوخت را انجام دهیم هم دچار خاموشی نمی‌شویم و هم در بخش صنعتی و موضوع اشتغال نیز با مشکل مواجه نمی‌شویم. هم تعهدات حداقلی ما که با کشورهای همسایه داریم را می‌توانیم رعایت کنیم.

اردکانیان نیز در واکنش به صادرات برق در ایران که آن هم عاملی برای خاموشی‌ها عنوان می‌شد گفت: ما براساس قراردادها صادرات برق داریم و هم ما و هم وزارت نفت به طور طبیعی ملاحظات مردم خود را قطعا در چارچوب قراردادها در نظر گرفته‌ایم. اما همه مقدار گازی که ما در نیروگاه‌ها استفاده می‌کنیم تا برق تولید کنیم و این برق صادرات شود کمتر از یک درصد تولید گاز کشور است. اگر نفت صادر نکنیم و یا قرارداد‎‌های خود را متوقف کنیم، از یک درآمد ارزی محروم می‌شویم که صنعت برق ما در این شرایط تحریمی به آن بسیار احتیاج دارد. او ادامه داد: در وضعیتی که کشورهای همسایه هم در این اقلیم زندگی می‌کنند عدم ایفای تعهدات فشار سنگینی را به مردم وارد می‌کند. چراکه فقط ما نیستیم که برق یا گاز صادر می‌کنیم، شرکت‌های وسیعی در بخش خصوصی ما هستند که در حال عرصه تولیدات خود هستند. یکی از بزرگترین منابع ارزی ما ناشی از صادرات کالا و خدمات فنی مهندسی است. اگر مردم کشورمان و یا کشورهای همسایه در همین زمستان گرمایش و برق خود را از دست بدهند، شرایط و فضایی که ایجاد می‌شود، طبیعتا بر روی بازارهای صادراتی ما تاثیر می‌گذارد و اگر این بازارها از دست برود به همین سادگی جایگزین نمی‌شود.

مساله فقط هوای پاک نیست

عبدالرضا رحمانی‌فضلی، وزیر کشور اما در انتهای جلسه با جمع‌بندی صحبت‌ها هشداری به شهروندان داد و از احتمال خاموشی برق گفت.

او با تاکید بر این‌که مساله امروز دیگر فقط هوای پاک نیست گفت: در حال حاضر با سه موضوع مواجه هستیم فقط موضوع هوای پاک نیست. شرایط اجتماعی ما شرایط خاصی است شرایط اقتصادی، کرونا و تهدیداتی که مرتب صورت می‌گیرد در مردم استرس و نگرانی ایجاد می‌کند. نخست بحث آلودگی هوا است که مردم کلان‌شهرها نگران آن هستند چرا که شاخص‌ها بالاست و باعث نگرانی‌های بسیاری در بین مردم خواهد شد، دومین موضوع، بحث خاموشی‌هاست اگر در بحث مصرف برق ملاحظه نشود احتمال افزایش خاموشی‌ها وجود دارد همچنین اگر سوخت مازوت مورد نیاز تامین نشود احتمال خاموشی وجود دارد و خاموشی ناخواسته رخ می‌دهد، این خاموشی می‌تواند حوادث بسیاری ایجاد کند. سومین مورد هم کسری سوختی است که مردم باید از آن در نیروگاه‌ها و منازل استفاده کنند. رحمانی‌فضلی تاکید کرد: استانداران براساس قانون پاک، مصرف سوخت در استان‌های خود را از جمله در بخش خانگی و صنعتی، مدیریت کنند. موضوع خاموشی برق در چندین استان به صورت موردی اتفاق افتاده است، که اگر ملاحظه نشود احتمال خاموشی برق زیاد است. وزیر کشور درباره درخواست استانداری تهران برای تعطیلی پایتخت گفت: تصمیم‌گیری در این خصوص به عهده کارگروهی است که قانون هوای پاک مشخص می‌کند و آن‌ها متناسب با شاخص‌ها باید این کار را انجام دهند.

 تهران تقریباً تعطیل است. مدارس، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی تعطیل هستند و ادارات با یک سوم نیروها فعال هستند ضمن این‌که معلوم نیست ما تا چه تاریخی ثبات و پایداری هوا خواهیم داشت.