سایت خبری پیام ما آنلاین | معرکه‌گیری در «تاسوکی»

حفاری غیرمجاز و گرفتن عکس یادگاری با اسکلت‌ها باستانی خبرساز شد

معرکه‌گیری در «تاسوکی»

جلال‌زایی، معاون میراث فرهنگی سیستان‌وبلوچستان: آنجا منطقه مرزی است. از تاریخش چیزی نمی‌دانیم.





۱۸ آذر ۱۳۹۹، ۱۰:۴۴

از تاریخ «تاسوکی» هیچکس چیزی نمی‌داند. جز این‌که یک «بلاگر» معروف به آنجا رفته و با استخوان‌هایی که از زیر خاک بیرون کشیده عکس یادگاری گرفته است. نیروهای یگان حفاظت دیروز اسکلت‌ها و سفال‌های تاریخی را از این نقطه در شرق کشور جمع‌آوری کرده‌اند و برده‌اند به موزه «شهر سوخته». مدیر کل میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان می‌گوید حتما از گردشگری که در نقطه مرزی حفاری غیرمجاز انجام داده شکایت خواهد کرد، اما آن محوطه احتمالا به حال خودش رها می‌شود.

تاسوکی همان‌جایی است که شامگاه 25 اسفند 1384 به دست گروه تروریستی «جندالله» خونین شد. آن شب راه را بر مردمان بی‌سلاح بستند، 22 نفر را به قتل رساندند، هفت نفر را گروگان گرفتند و به سمت مرز افغانستان و پاکستان گریختند. از این نقطه خبری نبود تا دو روز پیش که عکس‌های یک گردشگر اینستاگرامی دست‌به دست شد. عکس‌ها نشان می‌داد که او در بی‌خیالی میراث فرهنگی، استخوان‌ها را از محوطه تاریخی بیرون کشیده و در اینستاگرام سیستان‌وبلوچستان را معرفی می‌کند. گروه منتقدان که قبل از این برای «رنگ‌بازی» در هنگام او را شماتت کرده بودند و در گروه «گردشگران نامسئول» جای داده بودند، این بار بزرگ‌تر شد.

ناصر چگینی، باستان‌شناس پیشکسوت، در اعتراض به رفتار این گردشگر نوشت: «جای تاسف است که با بقایای بدن انسانی و با مدارک میراث‌فرهنگی این کشور چنین رفتاری شده است. آن‌هم برای سرگرمی عده‌ای در فضای مجازی. امری که به صورت‌های مختلف در جای جای کشور اتفاق می‌افتد و کسی پاسخگو نیست. اتفاقی که اساسش نادانی نسبت به ثروت‌های ملی است و مهم‌تر بی‌تفاوتی فزاینده‌ای که در بین ما نسبت به ارتکاب این جرایم و خطاها جاری است. کاش مجری این خطا خود در پیجش از اقدام نابخردانه‌ایی که انجام داده پوزش می‌خواست. کاش مادران و پدران ما آگاه‌تر بودند و فرزندانشان به احترام از گذشته خود یاد می‌کردند. کاش نسل مسئول امروز به تمامی ثروت‌های ملی آگاه‌تر بود و راه‌های حفاظت از آن‌ها را می‌دانست و کاش مردم ما قدر میراث‌فرهنگی و تاریخی خود را می‌دانستند و آن‌ها را به بهایی گذرا و اندک نمی‌فروختند. راستی با چنین افرادی چه باید کرد؟»

مصطفی ده‌پهلوان، رییس موسسه باستان‌شناسی دانشگاه تهران و استاد دانشگاه تهران، هم این‌طور اعتراض کرد: «خدایا دیگه بریدیم از این همه نادانی و …. نادانی تا کجا؟ مقصر کیه؟ گردشگران و تورلیدرهای گردشگری، ادارات ناکارآمد میراث‌فرهنگی شهرستان‌ها، این‌ها که دیگه ربطی به مردم فقیر نداره.»

ظهر دیروز انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان تهران با صدور بیانیه‌ای خواستار برخورد با «بلاگر هنجارشکن» شدند. در این بیانیه آمده است: «تصرف در آثار تاریخی و دست‌زدن به الحاقات باستانی و محیط زیستی پیرامونی هر اثر باستانی خط قرمزی است که راهنمایان گردشگری خود را ملزم به رعایت کامل آن می‌دانند. انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان تهران ضمن محکوم کردن حرکت سخیف صورت گرفته توسط یکی از این افراد به اصطلاح اینفلوئنسر در یکی از سایت‌های گردشگری استان سیستان و بلوچستان که موجب ناراحتی افکار عمومی شده برائت راهنمایان گردشگری را از این‌گونه اقدامات حقیر اعلام کرده و از مراجع ذی صلاح تقاضای رسیدگی جدی با این موضوع را دارد. امیدواریم پس از این آبروی ارزشمند راهنمایان گردشگری این‌چنین بازیچه افراد نالایق قرار نگیرد.»

میراث‌فرهنگی کجا بود؟

همه انگشت اتهام را به سمت گردشگری گرفتند که نوشته بود برای رفتن به این منطقه با پلیس مرزی هماهنگ بوده و معاون میراث‌فرهنگی استان مجوز گرفته بوده است. میراث‌فرهنگی کجا بود وقتی تخریب در یک محوطه تاریخی رخ می‌داد و تصاویرش از شبکه‌های اجتماعی مجازی برای سی هزار مخاطب پخش می‌شد؟ علیرضا جلال‌زایی، مدیر کل میراث‌فرهنگی استان سیستان و بلوچستان این هماهنگی‌ها را تکذیب می‌کند. او به «پیام‌ما» می‌گوید: «این بلاگر بدون هماهنگی با اداره ما و بدون در نظر گرفتن شرایط استان ما، دو روز پیش به نقطه‌ای رفته که 10 کیلومتر با مرز فاصله دارد، تاسوکی؛ همان‌جا که ریگی عملیات تروریسی انجام داد. این‌جا جایی است که حتی منِ میراث‌فرهنگی هم باید برای دیدنش با نیروی انتظامی و هنگ مرزی هماهنگ کنم. اصلا نمی‌دانیم که چطور به تاسوکی رفته.»

این‌طور که جلال‌زایی می‌گوید، سهیل تقوی، که خودش را در اینستاگرام، جهانگرد، مدرس و مشاور معرفی کرده، همراه یکی از بومیان منطقه «که نه کارشناس بود و نه کارتی داشت» به منطقه رفته. و بعد «ذوق‌زده شده، از اسکلت‌ها عکس گرفته و منتشرشان کرده» است.

معاون میراث‌فرهنگی خبر نداشت

یکشنبه شب علی اصغر مونسان، وزیر میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری هم به گمان اینکه معاون جلال‌زایی از آمدن این گردشگر به تاسوکی خبر داشته، با او تماس می‌گیرد. مدیر کل میراث‌فرهنگی سیستان ‌و بلوچستان می‌گوید مجتبی میرحسینی، معاون او، اینستاگرام دارد و «خیلی فعال» است و «همه او را می‌شناسند» اما، از رفتن به منطقه تاسوکی بی‌خبر بوده: «برای آقای مونسان هم این شائبه پیش آمده بود که آقای میرحسینی همراه آن بلاگر بوده اما توضیح دادم که این‌طور نیست. اصلا نمی‌دانیم چرا این آقای تقوی در صفحه‌اش از معاون میراث‌فرهنگی تشکر کرده است.»

او بعد از این حرف‌ها می‌گوید: «گردشگران و راهنمایانی که قانون‌مند حرکت کنند، قدمشان روی چشم ماست ولی کسانی شبیه این را قبول نمی‌کنیم. البته جلسات متعددی داشتیم و مونسان نگاه عمیقی به فضای مجازی دارد و می‌گوید که حتما از فعالان فضای مجازی استفاده کنید، اما در چهارچوب معین مقررات.» قرار است از متخلف هم شکایت کنند: «نکته حائز اهمیت این است که در جلسه شورای معاونین به مدیر حقوقی این برنامه داده شد که درباره این ماجرا پیگرد قانونی و شکایت انجام بدهیم و ببینیم چه تخلفاتی انجام شده. با نابه‌حنجاری برخورد می‌کنیم چون اگر برخورد نشود، سایرین هم این کار را بهانه می‌کنند و به میراث‌فرهنگی آسیب می‌زنند.»

 تاسوکی کجاست؟

حتی مدیر کل میراث‌فرهنگی سیستان و بلوچستان از تاریخ این منطقه و اسکلت‌ها و سفال‌هایی که از دل خاک بیرون زده بود، چیزی نمی‌داند. او مدعی است که این منطقه تازه از زیر خاک بیرون آمده است: «در این منطقه به دلیل شرایط اقلیمی و بادهای پرقدرت 120 روزه، گاهی تپه ماهورها جا‌به‌جا می‌شوند. این منطقه هم زیر یکی از تپه‌ها بوده و حالا که باد آمده و خاک‌ها را برده، آثار سطحی روی زمین، بیرون زده‌اند.» اما در فیلم‌های تقوی پیداست که اسکلت‌ها را از زیر خاکی سخت بیرون کشیده است. میراث‌فرهنگی کجا بود؟ جلال‌زایی می‌گوید: «خود شهر سوخته که جهانی هم هست فقط 5 درصد از 280 هکتار آن کاوش شده. باید اولویت‌بندی کنیم.» میراث‌فرهنگی هنوز بار تاریخی برای تاسوکی قائل نیست. «چون آن‌جا نقطه مرزی است. ما پهناورترین استان کشور هستیم و باید بودجه کافی داشته باشیم و مجبوریم برای بررسی و حفاظت و کاوش مناطق واجد ارزش انتخاب کنیم. به علاوه خط لوله انتقال گاز سیستان از آنجا رد می‌شود و همین تازگی به خاطر عملیات کارگران شرکت عسلویه پا خورده است.».او می‌گوید تمام شواهد یافت‌شده در این منطقه را به موزه برده‌اند: «این منطقه شناسایی شده اما ثبت نشده. از صبح دیروز شروع کردند به جمع کردن آثار آن منطقه. بردند به شهر سوخته. در آینده نمایشگاه تاسوکی را آنجا برگزار خواهیم کرد.»

 

 

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *