«ساباط» را با تیشه ویران کردند
۲۸ مهر ۱۳۹۹، ۱۰:۵۶
جزییاتی از تخریب میراث قاجاریه در قزوین
«ساباط» را با تیشه ویران کردند
ساباط تاریخی قزوین را شبانه تخریب کردند. از جایی که روزگاری محل گذر عابران بود، زیر سقفش سایه میگرفتند و به ستونهایش تکیه میکردند، چیز زیادی باقی نمانده است. زیرگذر مسقفی که قدمتش به حدود 100 سال پیش بر میگشت، حالا تخریب شده. هنوز کسی نمیداند چه کسی آن را تخریب کرده، کسی نمیداند، یکی از مهمترین انواع نمونههای معماری شهرهای گرمسیری با زندگی چه کسی تعارض ایجاد کرده بود که حالا چیز زیادی از آن باقی نگذاشتند.
واژهاش را از دو بخش «سا» و «باط» ترکیب کردهاند. سا به معنای آسایش و باط به معنای ساختمان و سازه. ساده شدهاش میشود، سازهای که آسایش میآورد. مثل سازهای که سایه دارد. سازه آسایش قزوین، در خیابان عبید زاکانی قرار داشت. کنار خانهای تاریخی که منتسب بوده به کسمایی میرمیران. سازه آسایش قزوین قدمتش به دوران قاجاریه باز میگشت. بخشهایی از آن شهریور امسال تخریب شده بود. خرابی که به گفته فعالان میراث فرهنگی ناچیز بوده و بیشتر بخشهای فوقانی بنا را نشانه گرفته بود. ساباط را از همان زمان زیر نظر گرفته بودند برای بازسازی و مرمت. به گواه اخبار منتشر شده در سایت میراث فرهنگی استان قزوین، عملیات اجرایی رفع خطر، مرمت و استحکام بخشی بنا از هفته ابتدایی مهرماه آغاز شده بود. حالا بعد از 20 روز خبرهای تازه حکایتی تازه دارد. حکایت از تخریبی شدید که مثل زلزله به جان بنا افتاده است.
تیشه به جان ساباط افتاد
علیرضا خزائلی، مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی قزوین میگوید، کارگاه مرمت این بنا تا ساعت پنج بعد از ظهر روز پنجشنبه ۲۴ مهر ماه جاری فعال بوده و مستندنگاری لازم نیز در این زمینه صورت گرفته اما با توجه به تعطیلات هفته گذشته و تعطیلی موقت کارگاه، طبق گزارش گشتهای یگان حفاظت اداره کل بامداد روز شنبه ۲۶ مهر ماه قسمتهای عمدهای از این بنای تاریخی آسیب دیده است و به آن و خسارت جدی وارد شده است.
«از بعد ثبت اثر و خرید خانه توسط فعالان حوزه گردشگری، نگرانیهای برای ساکنان انتهای ساباط به وجود آمده بود.» این را محمد حسن سلیمانی به «پیام ما» میگوید، فعال میراث فرهنگی و گردشگری قزوین و مدیر انجمن فرهنگی و تاریخی عالی قاپو و جزء اولین نفراتی که خبر تخریب ساباط را رسانهای کرد. او میگوید این اثر تاریخی دوران قاجاریه که به تازگی ثبت ملی شده است، بین ساکنان کوچه و مسئولان میراث فرهنگی مشکلاتی ایجاد کرده بود: «بعد از ثبت اثر و خرید خانه توسط فعالان حوزه گردشگری نگرانی برای ساکنان انتهای ساباط به وجود آمد که قرار است این خانه به خانه بومگردی و کافه تبدیل شود و پاتوقی شود برای رفت و آمد افراد غریبه و ناشناس.» سلیمانی میگوید شایعات درباره کاربری بعدی بنا وجود داشته است اما ساباط قرار بوده به فضای اقامتی تبدیل شود. یعنی بشود همانی که قطعه قطعه کردن نامش به زبان باستانی میگوید. به زبان باستانی اما برای مردم امروزی؛ اقامتگاه تفریحی. سلیمانی میگوید طبیعی است که این تغییر نگرانیهایی برای ساکنان ایجاد میکرده است او معتقد است که ساباط در ورودی هم نداشته و ممکن بوده که افراد بیخانمان هم در آن عبور و مرور داشتند و این حجم نگرانی را دو چندان میکرده است.
چه کسی ساباط را تخریب کرده است؟
سلیمانی میگوید، بنا را احتمالا یک فرد تخریب نکرده باشد و افرادی دست به تخریب بنا زده باشند، افرادی که کلنگ و پتک و تیشه داشتند و ساباط را معارض زندگی شخصی خود میدیدند: «یا معتقد بودند که بعد از ثبت اثر از ارزش خانههایشان کاسته شده، یا تصور میکردند که بعد از ایجاد این فضای اقامتی ممکن است که محل عبور و مرورشان به مشکل برخورد کند.»
اهالی محل پیشتر هم به لحاظ امنیت در ترددشان با این محدوده دچار مشکل بودند، خزائلی 2 مهرماه گفته بود که با توجه به مشکلات ساکنین این محل به لحاظ تردد، امنیت و ناهنجاریهای اجتماعی نشستی برای طرح و رسیدگی به معضلات موجود در میراث فرهنگی قزوین برگزار شده و خواسته شده تا مناسبترین راه حل برای حفظ این بنا و منافع ساکنان محل گرفته شود.نشستی که نتیجهاش مشخص نشد. سلیمانی میگوید: یکی از مشکلاتی که معمولا برای تبدیل فضای تاریخی به فضای گردشگری و بوم گردی نیاز است سنجیدن نیازهای اهالی محل است. نیازمند این است که تجانسی با اهالی محل ایجاد شود و فضا و خواستههای جامعه محلی مورد بررسی قرار گیرد: «بدون بررسی و ارزیابی خواستههای جامعه محلی نمیشود در فضای آنها ورود کرد و موقعیت گردشگری ایجاد کرد و به آنها احساس ناامنی داد.»
اما در این میان میراث فرهنگی مقصر نیست؟ سلیمانی میگوید، میراث فرهنگی غفلت کرده است و باید یگان حفاظت میراث را در محل مستقر میکرده یا دست کم با دوربین مدار بسته محدوده را کنترل میکرده است: «در عکسها و تصاویر مشخص است که مصالح ساختمانی وجود داشت و کار مرمت بنا ادامه داشته، وقتی این شرایط وجود داشته، طبعا باید میراث فرهنگی اقدام به محافظت بیشتر از بنا میکرده است.»میراث فرهنگی اما اکنون خواستار شدیدترین مجازات برای عوامل این حادثه است، علیرضا خزائلی، به «پیام ما» میگوید که یک ماه گذشته درگیر برگزاری جلسات برای رفع مشکلات ساکنین بودند: «ما سعی داشتیم تا با حفظ سرمایههای اجتماعی موجود در این محل موضوع را به شکل مسالمتآمیز پیش ببریم که متاسفانه شاهد این اتفاق هستیم و برابر با فصل نهم قانون مجازات اسلامی ماده ۵۵۸ خواستار شدیدترین مجازات برای عوامل این اقدام غیر فرهنگی هستیم.»
آثار تاریخی هم سرنوشت
ساباط قزوین شاید تا حدود زیادی با خانه نائل اصفهان هم سرنوشت باشد؛ بنایی که از دوران صفویه باقی مانده بود اما با خاک یکسان شد. وقتی تخریب شد، همسایهها خدا را شکر میکردند که محل حضور معتادان و افراد بیخانمان خاک بر سر شده است و قرار است به جایش ساختمان تازه بنشیند نه یک بنای کهنه و قدیمی. روی خرابههای ساباط قزوین اما چه چیزی سبز میشود؟
مطالب مرتبط
![سودای مسکنسازی در تالاب «خانمیرزا»](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/map.jpg)
«پیام ما» از مقاومت ادارۀ کل محیطزیست استان چهارمحالوبختیاری در مقابل سایر نهادهای استانی برای تصاحب اراضی تالابی گزارش میدهد
سودای مسکنسازی در تالاب «خانمیرزا»
![تداوم توفان غبار در سیستان](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/سیستان.jpg)
گردوغبار بیش از ۶۰۰ نفر را روانهٔ بیمارستان کرد
تداوم توفان غبار در سیستان
![گشادهدستی از جیب «آب» کشور](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/دیجیتال.jpg)
«پیام ما» وعدههای «سعید جلیلی» در حوزۀ آب و کشاورزی را بررسی کرد
گشادهدستی از جیب «آب» کشور
![هفت متهم سیل ویرانگر](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/سوادکوه.jpg)
چرا در «سوادکوه» سیلاب آمد و برای جلوگیری از تکرار آن چه باید کرد؟
هفت متهم سیل ویرانگر
![چراغ سبز به تولید بنزین بیکیفیت؟](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/بنزین.jpg)
هیئت وزیران برای افزایش میزان تولید بنزین، «تولید بنزین با کیفیت معمولی» را تصویب کرد
چراغ سبز به تولید بنزین بیکیفیت؟
![در جستوجوی نسخه شفابخش آلودگی هوا](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/آلودگی-هوا-2.jpg)
نگاهی به یک مقاله علمی دربارهٔ آلودگی هوای کلانشهر تهران
در جستوجوی نسخه شفابخش آلودگی هوا
![تخریب گَهَر، ویرانی اشترانکوه](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/اشترانکوه-دریاچه-گهر.jpg)
فعالان محیطزیست لرستان از بیجوابماندن نامهشان دربارۀ توقف جادهکشی در اشترانکوه از سوی سازمان محیطزیست گلایه دارند
تخریب گَهَر، ویرانی اشترانکوه
![رودخانه سن برای شنا آلوده است](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/پاریس.jpg)
ناکامی پاریس در آمادهسازیهای المپیک ۲۰۲۴
رودخانه سن برای شنا آلوده است
![سالِ حادثهخیزِ سیستانوبلوچستان](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/سیل-سیستان.jpg)
پژوهشگاه سوانح طبیعی گزارشی از حوادث غیرمترقبه منتشر کرد
سالِ حادثهخیزِ سیستانوبلوچستان
![الگوی جلوگیری از انقراض](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/theguardian.jpg)
براساس یک مطالعۀ جدید حفظ ۱.۲ درصد از سطح زمین، میتواند به جلوگیری از انقراض گونههای در معرض خطر منجر شود
الگوی جلوگیری از انقراض
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها
- قطار رجا؛ انتخابی امن و راحت برای سفرهای شما بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/کتاب-چرا-شما-را-نمیگیرن.jpg)
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید