دبیر انجمن داستان استان کرمان:
نشست های هم اندیشی باعث آشنایی داستان‌نویسان با اقلیم‌های دیگر می‌شود

«داستان هایی که توسط داستان نویسان کرمان نوشته می شود، به دلیل اقلیم های متفاوتی که در استان وجود دارد، از فضاهایی کاملاً متفاوت بهره می برند.»
این واقعیتی است که لیلا راهدار همواره بر آن تأکید دارد. و اما امروز انجمن داستان استان کرمان که راهدار دبیری آن را بر عهده دارد در حرکتی جدید به دنبال برپایی نشست های هم اندیشی بین انجمن های داستان استان است. انجمن داستان، نخستین نشست خود را در جنوب استان برگزار کرد. مجتمع تفریحی آرمین محل برگزاری این نشست بود. داستان نویسان دور هم جمع شدند. داستان خواندند. داستان شنیدند و درباره داستان های یکدیگر سخن گفتند. دبیر انجمن داستان استان می گوید:«این نشست ها برای آشنایی داستان نویسان استان با یکدیگر و آشنایی با اقلیم هایی است که آثار دوستان شان در آن آفریده می شود.»
برای این که از نحوه برگزاری نشست های هم اندیشی و اهداف آن بیش تر بدانید، متن زیر را که ماحصل گفت و گوی من با لیلا راهدار است، مطالعه کنید؛
خانم راهدار! چه ضرورتی انجمن داستان استان را وادار به برگزاری چنین نشستی کرده است؟
در شهرستان های استان کرمان، کارهای فرهنگی مؤثری انجام می شود. چون کرمان، اقلیمی در هم تنیده و خاص دارد. کرمان؛ چه به لحاظ مردم شناسی و چه فرهنگی، منطقه ای منحصر به فرد است. هر منطقه کرمان بستر مناسبی برای کار فرهنگی خصوصاً ادبیات داستانی است. همه این دلایل سرزدن به شهرستان های مختلف را برای داستان نویسان به امری واجب و ضروری تبدیل می کند. بسیاری از افراد کار فرهنگی می کنند در حالی که مناطق مختلف محیط زیست خود را نمی شناسند. چه بسا یک کرمانی، بلوچ کرمانی را نشناسد و تصور کند که بلوچ ها فقط در استان سیستان و بلوچستان زندگی می کنند.
آیا این نشست ها ادامه خواهد داشت؟
مایلیم که ادامه پیدا کند و در همه شهرستان ها برگزار شود. همه شهرستان ها در این نشست ها شرکت کنند. با یکدیگر تبادل اندیشه کنند.
آیا تقویمی برای این نشست های هم اندیشی وجود دارد؟
استان ها باید اعلام آمادگی کنند. در حال حاضر داستان نویسان رفسنجان آمادگی خود را برای میزبانی اعلام کرده اند.
اولین نشست هم اندیشی داستان نویسان در دلفارد برگزار شد. دلیل خاصی داشت؟
من معتقدم که باید قضیه گردشگری فرهنگی مورد توجه قرار بگیرد. نخبه فرهنگی به تنهایی می تواند یک منبع اطلاعات باشد. این گردشگری هم باید از یک نقطه شروع می شد. اولین کسانی هم که اعلام آمادگی کردند، داستان نویسان جیرفت بودند. آقای اسحاقی مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی جنوب استان نیز همکاری بسیار مناسبی داشتند.
حالا که بحث گردشگری فرهنگی و آشنایی با فرهنگ ها و محیط حاکم بر محیط مطرح است، بهتر نبود که اردوی برگزار شده، اندکی هدف مند تر صورت می گرفت و از محل هایی مانند کنار صندل، جازموریان و هلیل رود نیز بازدید می شد؟
مسلماً بهتر بود. اما زمان زیادی در اختیار نویسندگان حاضر در اردو نبود. برخی از افراد کارمند بودند و برخی دیگر نیز اول هفته باید سر کار و شغل خود حاضر می شدند. این موضوع باعث شد که برنامه ها، فشرده تر شود. وگرنه اگر این امکان وجود داشت که برنامه را در دو روز برگزار کنیم، هم خستگی تیم کمتر می شد و هم از نقاط تاریخی و باستانی مانند کنار صندل دیدن می کردیم.
به نظر شما برگزاری جلسات هم اندیشی در شهرستان ها چه فایده ای می تواند داشته باشد؟
این جلسات برای انسجام بخشیدن به انجمن های داستان نویسی مؤثر است. در همین شهر کرمان انجمن های مختلفی وجود دارد که با هم ارتباطی ندارند. اعضای آن ها یکدیگر را نمی شناسند. جلسات هم اندیشی باعث شکسته شدن فضای سنگین حاکم بر انجمن های داستان می شود. انجمن های داستان شهرستان های مختلف با هم آشنا می شوند. شهرستان های مختلف با فضاهای داستانی هم آشنا می شوند. به هر حال همه کسانی که در این جلسات شرکت می کنند، آفرینشگر و پژوهشگر هستند. فرهنگ و آداب و اشعار و… را جمع آوری می کنند. لازم است که این افراد ارتباط بیش تر و منسجم تری با یکدیگر داشته باشند. از طرفی چنین نشست هایی برای نویسندگان جوان، ضروری است و کمک می کند که بتوانند شناختی نسبت به نویسندگان استان پیدا کنند.
آیا این نشست ها به استان کرمان محدود می شود یا این قابلیت را دارد که با استان های دیگر نیز ارتباط برقرار کند؟
سؤال خوبی است. بعد از شهرستان ها قطعاً به هم اندیشی منطقه ای نیز خواهیم پرداخت. استان های کرمان، سیستان و بلوچستان، یزد و هرمزگان استان های جنوب شرق ایران هستند که اشتراکات فرهنگی و تاریخی زیادی با یکدیگر دارند. استان کرمان، متأثر از همسایگان خود است. فرهنگ بلوچستان، به بلوچ های استان کرمان نزدیک هستند. منوجان و قلعه گنج به هرمزگانی ها نزدیک هستند و همین حالت در شهرستان های شمالی ما با یزد نیز وجود دارد.
ارزیابی شما درباره این نشست ها چیست؟
من نگاه مثبتی به این نشست ها دارم. این نشست ها در همه زمینه ها از جمله شناساندن ظرفیت های اقتصادی، گردشگری و… به کمک جامعه می آید. نشست ها مفید هستند. شهرستان ها به یکدیگر نزدیک می شوند. فضای خالی که به خاطر دوربودن از مرکز در ادبیات بومی احساس می شود پر می شود. تبادل فرهنگی و وابستگی ما به مرکز کمتر می شود. خصوصاً با رسانه هایی که امروزه وجود دارد، داستان نویسی که در روستا زندگی می کند، با داستان نویس مقیم مرکز تفاوتی ندارد. اولین نشست هم بسیار مناسب برگزار شد. قریب هشتاد داستان نویس از شهرستان های کرمان، رفسنجان، سیرجان، بم و هفت شهرستان جنوبی استان در آن شرکت داشتند.
خانم راهدار! در خلال صحبت هایتان گفتید که رفسنجان کاندیدای دومین نشست هم اندیشی داستان نویسان استان شده است، شاید مخاطبان ما دوست داشته باشند در رابطه با ظرفیت های فرهنگی این شهرستان بیش تر بدانند. لطفاً در این باره توضیح دهید!
رفسنجان، نویسندگان بزرگ و مطرحی مانند دکتر شریفی نعمت آباد دارد. شریفی نعمت آباد شاعر، داستان نویس و مترجم است. سیدعلی میرافضلی نیز یکی دیگر از مفاخر رفسنجان است. شاعر و پژوهشگر است. حمید نیک نفس(شاعر و طنزپرداز)، رضا فهیمی(فیلم ساز)، محسن علومی(داستان نویس)، اکبرخدادادی(شاعر و داستان نویس) و افراد دیگری که در هنرهای مختلف حرفی برای گفتن دارند. اقلیم رفسنجان و باغات پسته فضای منحصر به فردی را به این شهر بخشیده است. از سوی دیگر وجود معدن مس سرچشمه نیز در ایجاد فضای صنعتی و معدنکاری نقش اساسی دارد. حال، داستان نویسان قادر هستند که با ترسیم فضاهایی که یادآوری کردم، در معرفی ظرفیت های اقتصادی، کشاورزی و معدنی و صنعتی شهرستان رفسنجان، نقش بازی کنند.
سخن از صنعت و معدن به میان آوردید. آقای محبی در اختتامیه نمایشگاه کتاب راجع به پیوست فرهنگی شرکت های صنعتی و معدنی صحبت کردند.
بله! ایشان گفتند:«همان گونه که شرکت مس و گل گهر طبق پیوست فرهنگی، بخشی از درآمد خود را صرف فرهنگ و هنر می کنند، معادن و صنایع جنوب نیز برای پیشرفت فرهنگ منطقه این کار را انجام بدهند.» واقعیت این است که معادنی از جمله تیتانیوم و سنگ آهن و شرکت هایی مانند کشت و صنعت جنوب در منطقه وجود دارند که می توانند پیوست فرهنگی داشته باشند. اما این اتفاق کمتر افتاده است.
و سخن پایانی؟
من از جناب آقای اسحاقی مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی جنوب استان که برای فرهنگ اهمیت خاصی قائل هستند، تشکر می کنم. چرا که ما در زمان مدیر کل سابق نتوانستیم قدم های فرهنگی مورد نظر خود را برداریم اما اکنون با دور اندیشی ایشان توانستیم این نشست هم اندیشی را برگزار کنیم. از انجمن داستان جیرفت، انجمن های داستان استان کرمان و هم چنین مجتمع گردشگری آرمین که زحمت کشیدند و از این حرکت فرهنگی حمایت کردند تشکر می کنم. از موسسه فرهنگی«هوای تازه» که انجمن داستان استان کرمان را در برپایی این نشست همراهی کردند قدردانی می کنم.