شکوفایی تاریخی کرمان
در پرتو انقلاب اسلامی و دفاع مقدس

منصور ایران پور
پژوهشگر تاریخ
و اینک فصلی نو از تاریخ میهن عزیزمان ایران را ورق می زنیم و در این گفتار نه از سرگذشت شاهان و بزرگان، که از افتخار و حماسه و حضور مردانه سخن خواهم گفت. آن جا که دلاوران کویر و کوهستان های جنوبی، شجاعانه در نبردی سخت و نابرابر کمر زورگویان و دشمنان ایران زمین را به خاک مذلت نشاندند، تا شکوه ایثارشان یادگاری گردد ماندگار برای همه اعصار تاریخ. رادمردانی همچون آقایان حاج قاسم سلیمانی، سرداران شهید مهدی کازرونی، محمدعلی فتحعلیشاهی، محمود اخلاقی، حمید عرب نژاد، اکبر محمد حسینی، سید حمید میرافضلی، ماشاالله رشیدی، محمد شهسواری، مهدی زندی نیا، حمید ایرانمنش، منصور همایونفر، برادران رزم حسینی، برادران هندوزاده، حاج احمد امینی، حسین صادقی و هزاران هزار رادمردی که در اوج تهاجم و پیشروی های چشمگیر و هماهنگ دشمنان خارجی و مخالفین داخلی و گروه های مسلح، کمر همت بسته و حضورشان سرآغازی گردید بر هجوم خروشان رزمندگان و جوانمردان ایران زمین در کسب پیروزی های بزرگ و قاطع. جنگ آوران کرمانی در دفاع مقدس حضوری مقتدرانه و با صلابت داشتند، به گونه ای که تاریخ این دیار کهن را مفتخر به شجاعت و دلاوری خود نمودند و از کناره حضورشان چه خونها که نثار شد و چه حماسه ها که متولد گردید. گر چه گذشته کرمان مملو از رزم آوری و مبارزه است اما هیچ سندی در دست نداریم و این بارکرمانی برای دفاع از همه ایران و اطاعت از رهبری فرزانه پا به عرصه میدان گذاشت و توانست از نو اقتدار و توانایی های سرشار و فراموش شده خود را باز یابد و آنهمه ظلم و بیدادگری و به هیچ پنداشته شدن در طول اعصار گذشته را به باد فراموشی بسپارد. کرمانی مردانه جنگید و در دفاع از شرف و ناموس و تمامیت سرزمین ایران دمی کوتاه نیامد. او فصل نوینی از تاریخ شکوفای جنوب شرق ایران را رقم زد، سرزمینی که قرنها مورد قتل و غارت قرار گرفته و زندگی در زیر بار ذلت و تحقیر های مداوم حکومت هایی همچون غزنویان و خوارزمشاهیان و غُزهای وحشی ماوراءالنهر و جنگهای خونین پسران طغرل شاه سلجوقی و قاجارها موجبات سکون و نخوت را در جان و روح کرمانی رقم زده و امان از دل مردمانش بریده بود و حتی در دوره های نزدیکتر به این عصر، کرمانی را کور کرده و احوالی آشفته برایشان فراهم کرده بودند. آنقدر عرصه بر احوال کرمانیان تنگ گردیده بود که وجود صدها گذارش تاریخی نگران کننده و مستند نشان از بی کسی و بی اهمیتی کرمانیان در سطح تصمیم گیری های کلان مملکتی دارد و من در اینجا به سه فقره از این گزارشهای تاریخی بسنده می نمایم و تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل. میرزا محمد ابراهیم خبیصی در کتاب تاریخ غز و سلاجقه در خصوص قحطی مفرطی که به جهت جنگهای طولانی در دوران سلجوقیان به سال 574 هجری قمری در کرمان پیش آمده می گوید : « سفره وجود از مطعومات چنان خالی، که دانه ای در هیچ خانه ای نماند. قوت هستی و طعام خوش در گواشیر( نام قدیم کرمان )، چند گاهی هسته خرما بود که آن را آرد می کردند و می خوردند و می مردند! چون هسته نیز به آخر رسید، گرسنگان نطع های کهنه و دلوهای پوسیده و دبه های دریده می سوختند و می خوردند و هر روز چند کودک در شهر گم می شد. که گرسنگان ایشان را به مذبح هلاک می بردند و چند کس فرزند خویش طعمه ساخت و بخورد. در همه شهر و حومه یک گربه نماند و روز و شب در شوارع، سگان و گرسنگان در کُشتی بودند، اگر سگ غالب می آمد، آدمی را می خورد و اگر آدمی غالب می آمد، سگ را و اگر از جانبی چند منی غله در شهر می آوردند، چندان زرینه و سیمینه و اثواب فاخره در بهای آن عرض می دادند که آنرا نمی توانستند فروخت و از تراکم مردگان در محلات، زندگی را مجال گذر نماند و کس را پروای مرده و تجهیز و تکفین نبود».
باز در فقره ای دیگر از تاریخ این دیار کویری از قول اعتماد السلطنه در عهد ناصرالدین شاه قاجار به تاریخ 13 ذیحجه 1302 قمری میخوانیم : «چند روز قبل رعایای کرمان به عرض آمده که سیل دهات ما را خراب کرده و از بابت مالیات تخفیف خواسته بودند. نایب السلطنه (کامران میرزا پسر ناصر الدین شاه) در مجلس از نحوه صحبت و لهجه کرمانیان فقط خندیده بود و کرمانیان هم که از عرض حال خود به جایی نرسیدند به کامران میرزا گفته بودند، خنده کار اطفال است و گریه مال ما رعیت، آغا محمدخان صاحب این تخت، شهر ما را خراب کرد و ما گریه نکردیم ولی اکنون می گرییم که عرض حسابی داریم و شما می خندید»
و در صحنه دیگری از ظلم حاکمان قاجار بر کرمانی نوشته شده «مأمور حکومت در دهات کرمان که می خواهد یک تومان پول خری از رعیت بگیرد و رعیت ندارد، او را به درخت می بندد و آنقدر به او شلاق می زنند که عابرین یک شاهی یک شاهی بدهند، پس از یک دو روز یک تومان برای مأمور حکومت جمع می شود و یا رعیت دختر خود را در مقابل پنج هزار و یا یک تومان می دهد به مأمور حکومت»
بدین ترتیب سالها رنج و فقر و به هیچ پنداشتن کرمانی و انبوه بی عدالتی، جان و روح مردمان این سرزمین را آزار میداد و گاه آنان را تا سرحد نشان دادن بغض خود و مبارزه انفرادی بر علیه ظالمان به پیش می راند که از این نوع می توان به کشتن ناصر الدین شاه قاجار توسط میرزا رضای کرمانی اشاره کرد. گر چه این هلاکت زیبا پیش زمینه انقلاب مشروطیت گردید، ولی باز هم نتایج مثبت و قابل توجه ای را در زدودن فقر و بی عدالتی از کرمانیان در پی نداشت. اما انقلاب اسلامی و سپس دفاع مقدس موجبات ظهور و بروز کرمانی را در صحنه های مهم ایران زمین فراهم ساختند و کرمانی توانست پس از قرن ها ظلم و ستم، سرنوشت خود را در دست گیرد و جایگاهی واقعی در کشور یابد. تا جایی که در ابتدای شروع دفاع مقدس به سال 1359 سرداران شهید کرمانی سررشته بسیاری از امورات مناطق آشوب زده کشور را تحت فرمان و کنترل خود داشتند. که از این میان حمید عرب نژاد و محمد مهدی کازرونی به اتفاق دویست کرمانی مسئولیت مبارزه با تمامیت خواهان و جدایی طلبان منطقه مهاباد در جنوب استان آذربایجان غربی را بر عهده گرفتند و اکبر محمد حسینی و علی ماهانی و یارانشان هم از ارتفاعات کردستان حفاظت می کردند و عده دیگری از کرمانیان نیز برای ایجاد نظم و حفظ تمامیت سرزمینی استانهای سیستان و بلوچستان و هرمزگان به این مناطق رفتند. اینان دوش به دوش و همپای بزرگان دفاع مقدس به هراست از تمامیت ایران پرداخته اند. در کنار این رزم آوران، علمای بزرگ و سیاسیون کرمانی نیز سکان هدایت و راهبری کشور را در دست داشتند. مردانی مرد همچون دکتر محمد جوادباهنر و آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی و سید محمود دعایی و آیت الله علی حجتی کرمانی و حجت الاسلام مهدوی و برادران موحدی و پورمحمدی و انصاری که همدوش فرماندهان کرمانی برای حفاظت از تمامیت ایران و شکوفایی فرهنگ و اقتصاد ایران زمین تلاش می کردند. به راستی اوج عزت و افتخار و پیشرفت کرمان در طول هزار و پانصد سال اخیر از انقلاب اسلامی آغاز می گردد و دفاع مقدس نقطه شکوفای کرمان در قرن معاصر می باشد. این قرن را برای کرمانی باید قرن عالمان و کرمانیان شهید مدافع اسلام و ایران نامید. دورانی افتخار آمیز با انبوه دولتمردان و فرماندهان و سرداران نامی کرمانی.