سایت خبری پیام ما آنلاین | سینماهای کرمان از آغاز تا امروز

سینماهای کرمان از آغاز تا امروز





۲ مرداد ۱۳۹۵، ۲۲:۱۷

سینماهای کرمان
از آغاز تا امروز

منصور ایران پور

سینما؛ هم زمان با تهران وارد کرمان شد. رد پای سینما در تاریخ کرمان از اواخر دوره قاجاریه یعنی از زمان سلطنت مظفرالدین شاه دیده می شود. ورود سینما به کرمان، همزمان با ساخت اولین بیمارستان شهر کرمان به سال 1283ه.ش است. بیمارستانی که پیش از شروع جنگ جهانی اول توسط گروه دکتر دادسن از مسیونرهای مسیحی انگلستان زیر نظر ارتش بریتانیا ساخته شد و بیشتر جنبه خیریه و تبلیغ برای دین مسحیت داشت. بدین منظور در اتاق انتظار آن یک دستگاه آپارات گذاشته بودند که مردم می توانستند تا قبل از این که توسط پزشک ویزیت شوند، به تماشای فیلم ها و عکس های تبلیغی مسیحی و فعالیت های به ظاهر سازنده انگلیس در ایران و سایر کشورها بپردازند. کرمانی ها نام این دستگاه آپارت را تغییر دادند و به آن «ماشین چراغ عکس» می گفتند. خیلی از مردم فقط برای دیدن همین ماشین چراغ عکس به بیمارستان مرسلین می رفتند و در آنجا فیلم و عکس های تکراری تماشا می کردند.
اما جدای از این تماشاخانه اجباری، می توان گفت اولین فیلم سینمایی درست و حسابی که در کرمان به شکل سینما پخش شد، فیلم «دختر لر» بود که در تابستان سال 1313 به نمایش گذاشته شد. آن زمان در کرمان هیچ سینمایی وجود نداشت. بنا بر این در خانه فردی به نام «صداقت» واقع در خیابان شریعتی (شاهپور) بعد از سه راهی شمال جنوبی جای همین بانک سپه مرکزی کنونی پرده ای به دیوار آویزان کردند و به مدت بیست شب فیلم پخش می شد و از هر نفر هم ده شاهی می گرفتند. همه مردم روی زمین می نشستند و ضمن تماشای فیلم تخمه می شکستند. در این فضا گاهی مواقع برای به دست آوردن جا و یا عقب راندن فرد قد بلند و یا پرتاب شدن پوست تخمه به صورت کناری دعواهایی رخ می داد که در مواقعی کار به زد و خورد کشیده می شد. به همین سبب آقای صداقت بعد از چند ماه سینما را از خانه اش جدا کرد.
این سینما تا سال 1342شمسی کم و بیش فعال بوده است. در اوایل قرن اخیر شرکت سینمایی به نام تابان در کرمان ایجاد گردید و دست اندرکاران آن به فکر تهیه مکانی دائمی و ثابت برای ایجاد سینما افتادند. لذا در سال 1313 شمسی در نزدیک میدان ارگ تماشاخانه جدیدی راه اندازی شد. این مکان عبارت بود از یک خانه بزرگ با اتاق های فراوان که پیش ترها به عنوان اولین پرورشگاه کرمان توسط حاج اکبر صنعتی راه اندازی شده بود و بعد از اینکه پرورشگاه از این مکان انتقال یافت به انبار مسجد حاج غلامعلی تبدیل گردید. روزی که قرار شد به سینما مبدل شود، ابتدا وسایل اضافی مسجد را از داخل آن خارج کردند و سپس با تغییر فضا و ایجاد پرده و سن توانستند آن را مبدل به یک سینمای روباز نمایند. نکته قابل توجه اینکه بر خلاف همه شهرهای ایران که آن زمان نسبت به ایجاد سینما عکس العمل نشان می دادند، در کرمان هیچ مخالفتی نشد. فیلم های این تماشاخانه همزمان با اروپا ابتدا صامت و سپس ناطق و به مرور فیلم های جدیدتری در آن به نمایش گذاشته شد. مشتریان تماشاخانه ها نیز خانواده های کارمند و طبقه ثروتمند بودند. زیرا فقرا وسعشان نمی رسید و اقشار مذهبی هم به هیچ عنوان حاضر به تماشای فیلم نبودند. به همین خاطر ما نمی توانیم اطلاعات زیادی در مورد کیفیت و یا فیلم های پخش شده آن زمان بیابیم.
گرچه این سینما نتوانست بیش از پنج سال سرویس دهی نماید. زیرا به سبب بروز جنگ جهانی دوم (1318 تا 1324شمسی) و قحطی و فقر فراوان مردم عملا کارایی خود را از دست داد و از سویی با درگیر شدن کشورهای اروپایی در جنگ، تولید فیلم متوقف شد و همزمان کرمان توسط نیروهای انگلیسی به اشغال درآمد. این وضعیت ادامه داشت تا اینکه با پایان یافتن جنگ، دوباره صنعت سینما شکوفا شد و تماشاخانه کرمان هم تا سال 1345 فعال ماند. بعد از جنگ دوم جهانی سینما وارد دوران تازه ای گردید و به یکی از مشاغل پردرآمد مبدل شد. بر این اساس از حدود سال 1330 یک سینمای دیگر هم به دو سینمای کرمان افزوده شد. با این تفاوت که این سینما سقف داشت و در زمستان هم مورد استفاده قرار می گرفت. سینمای فوق در نزدیک میدان مشتاقیه ابتدای خیابان زریسف با نام «سینما درخشان» توسط یکی از همشهریان زرتشتی به نام شهریار شهریاری ساخته شد و از آنجا که در میانه شهر قرار داشت، لذا دسترسی به آن آسان بود. در این سینما انواع فیلم های خارجی شامل فیلم های هندی و آمریکایی و حتی فیلم های ساخت ایران اکران می شدند. طبقه فقیر به مرور به تماشای فیلم راغب شدند. تا جایی که هر روز عصر کارگران کارخانه ریسندگی اژدری و سایر مردم خودشان را برای دیدن فیلم به سینما می رساندند. حتی بعضی ها یک فیلم را چندین بار تماشا می کردند. به همین دلیل درآمد سینما زیاد شد و برخی سرمایه داران کرمانی به این فکر افتادند که یک سینمای دیگر هم بسازند. بنا بر این در سال 1332 یک سینما با نام «سینما شهداد» که بعدها به «سینما نور» تغییر نام داد در حدود میدان ارگ (خیابان طالقانی کنونی) توسط شرکت تابان ساخته شد. عبدالحسین حکمت و دکتر محمد یگانه از اعضای اصلی این شرکت بودند. فیلم های کاراته بروسلی و فیلم ایرانی شب نشینی در جهنم جزو پرطرفدارترین فیلم های این سینما بوده اند.
با گذشت زمان و گسترش استفاده مردم از سینما به مرور در طی سال های 1340 و 1341 سینماهای دیگری مثل «سینما آریا» و «مهتاب» هم در کرمان ساخته شدند که بعدها سینما آریا به «آسیا» تغییر نام داد. این سینما ابتدا از دو سالن تابستانی و سقف دار تشکیل می شد و از نظر مردم مدرن تر به نظر می رسید و سرانجام در سال 1350 سینمای دیگری در اولین مجموعه مسکونی دولتی کرمان به نام «شهرتماشا» ساخته شد. در این مجموعه خانه های سازمانی و ساختمان خانه شهر و سالن مراسم های عمومی شهر در کاخ جوانان و سازمان های امنیتی و استانداری و یک بیمارستان هم ساخته شد و به بهترین مکان کرمان مبدل شد. در سینما شهر تماشا دو سالن وجود داشت که طبقه پایین سقف دار و بالا تابستانی بود. کرمانی ها به سینمای تابستانی علاقه بیشتری نشان می دادند و ترجیح می دادند، در زیر نور ماه و ستارگان به تماشای فیلم بپردازند. بدین ترتیب تعداد سینماهای کرمان تا هنگام انقلاب اسلامی به پنج عدد رسید که دو تای آن ها به نام درخشان در نزدیک میدان مشتاق (شهدا) و سینما نور در خیابان طالقانی نزدیک میدان ارگ از دهه هفتاد به سبب فرسودگی و غیر ایمنی بودن تعطیل گردیدند. بنابراین در حال حاضر فقط سه سینما شامل سینماهای آسیا و مهتاب و شهرتماشا در کرمان فعال هستند.

به اشتراک بگذارید:

برچسب ها:





مطالب مرتبط

بارش برف و باران امروز ادامه دارد

بارش برف و باران امروز ادامه دارد

انسداد راه دسترسی ۱۶۰ روستای لرستان

۲۲ استان کشور تا پایان هفته بارش برف و باران سنگین را تجربه می‌کنند

انسداد راه دسترسی ۱۶۰ روستای لرستان

اکوسیستم استارتاپی عامل آشتی کسب‌وکاری مردم و نوآوران

گزارش «پیام ما» از نشست بررسی کاربرد فناوری‌های نوین در صنایع خلاق

اکوسیستم استارتاپی عامل آشتی کسب‌وکاری مردم و نوآوران

مسافران قطار مرگ

گروهی از زنان مکزیک جان خود را برای رساندن غذا به مهاجران به خطر می‌اندازند

مسافران قطار مرگ

چتر سیاه بر آسمان اهواز

دود نیشکرهای سوخته هوای خوزستان را آلوده کرد

چتر سیاه بر آسمان اهواز

مداخلهٔ بی‌نتیجهٔ دولت در بازار شیرخشک

کشمکش‌ بین ارگان‌های دولتی و تولیدکنندگان کمبود شیرخشک را تشدید کرد

مداخلهٔ بی‌نتیجهٔ دولت در بازار شیرخشک

موضع‌گیری دوگانه  دربارهٔ حقابهٔ هیرمند

وزیر نیرو و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با معاون رئیس‌الوزرای طالبان دیدار کردند

موضع‌گیری دوگانه دربارهٔ حقابهٔ هیرمند

میراث «غزه» زیر بمباران

فعالان جهانی هشدار می‌دهند

میراث «غزه» زیر بمباران

فصل انارچینی

پیگیری برای ثبت یک میراث ناملموس ادامه دارد

فصل انارچینی

توزیع قطره‌چکانی دارو‌های بیماران SMA

بیماران «آتروفی عضلانی نخاعی» معطل پاس‌کاری وزارت بهداشت برای تدوین پروتکل‌های توزیع دارو هستند

توزیع قطره‌چکانی دارو‌های بیماران SMA

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *