زوال زاگرس با تشدید بهرهبرداری
۲۲ بهمن ۱۴۰۲، ۲۰:۱۰
دو گزارهٔ چوب و محصولات فرعی یا چوب و تولیدات غیرچوبی پیشتر دربارهٔ برداشت از جنگل به کار میرفت که امروز به الوار و تولیدات غیرالواری تغییر یافته است. این دو دسته تولیدات جنگل، از یک سو زمینهٔ ایجاد تضاد بین بهرهبردان صنعتی و جوامع محلی را شکل داده و از سویی دیگر، پیچیدگی مدیریت این منابع را در پی داشته است. این دوگانه، با درک نقش رضایت جوامع محلی در موفقیت طرحهای جنگلداری، مشارکت آنان در مزایای جنگل و مدیریت و اهمیت روزافزون کارکردهای بدیل چوب، هر روز پررنگتر میشود. بااینحال، در تقابل با برداشت تجاری الوار از جنگل با محاسبات، ابزار و ماشینآلات و پژوهشهای متعدد و ایجاد فضایی تخصصی، برداشت محصولات غیرالواری، آنچنان مورد کمتوجهی و سادهانگاری قرار گرفته است که در موارد بیشمار، مدیران کلان، بدون تخصص و خارج از سازمان متولی مدیریت، نسخههای عجیب برای بهرهبرداری و کسب مزایای اقتصادی از این تولیدات میپیچند.
بیم آن میرود که این تجویزهای گاهاً اشتباه، بدون آنکه واکنشی مناسب از سوی سازمان منابعطبیعی یا کنشگران ببیند، تبدیل به موضوعی فراگیر شود و بدون در نظر گرفتن مسائل فنی، عملیاتی شود. برداشت گیاهان دارویی و قارچ، بهرهبرداری از میوهٔ درخت بلوط در زاگرس و جمعآوری محصولات خوراکی از جنگل بهصورت تجاری، گزینههای همیشگی برای این بهرهبرداری هستند.
نگاه به محصولات غیرالواری گاه تا آنجا پیش میرود که برای برداشت آنها، جنگل و سایر عرصههای طبیعی را باغ و مزرعه قلمداد میکنند و در آن به کشت و برداشت انواع محصولات زراعی میپردازند، یا تصور میکنند که میتوان در کشور بذر بلوط را جایگزین گندم و کمبود آرد را به این طریق جبران کرد. در این بحث، دو موضوع مهم مورد بیتوجهی قرار گرفتهاند. نخست آنکه، فشار بهرهبرداری سنتی در طی زمان و برداشت خارج از توان چوب صنعتی در شمال، جنگلها را به شرایطی رسانده است که هرگونه برداشت از تولیدات آنها باید با در نظر گرفتن توان اکولوژیکی و توجه به اولویت کارکردهای خدماتی بر تولیدی باشد. در زاگرس، کارکردهای حفاظت از منابع آب و خاک، باعث تداوم و حفظ شرایط زیستی در بخش وسیعی از کشور شده است. از سوی دیگر، تاریخ بلند بهرهبرداری از این جنگلها، زمینهساز بروز زوال شده است و درختزار بلوط غرب، توانی چندان برای تشدید فشار بهرهبرداری ندارد. مسئلهٔ مهم دیگر، عدم وجود تحقیقات جامع در این زمینه است.
برخلاف برداشت الوار از جنگلهای شمال که از جهات مختلف مورد تحقیق قرار گرفته است، موضوع خدمات و تولیدات غیرالواری در زاگرس و شمال، بهشکلی جدی نه در بخش تحقیقات و نه در بخش اجرا، مسئلهٔ تحقیق نبوده است. فقدان مطالعات مناسب، زمینهای ایجاد کرده است که نه از توان تولید جنگل در این زمینه اطلاعی جامع در دسترس است و نه از میزان برداشت این تولیدات توسط جوامع محلی آمار قابل استنادی وجود دارد. بنابراین، هرگونه استفاده از تولیدات غیرالواری توسط جوامع محلی یا در مقیاس تجاری، نیازمند یک طرح مدون مدیریت است. این طرح خود نیز نیازمند مطالعات و شناخت کافی از این تولیدات، ظرفیتها و مقدار مجاز بهرهبرداری است. چنانچه پیشتر بیان شد، بیم آن میرود که دخالت نیروهای غیرمتخصص در کنار انفعال سازمان منابعطبیعی، زمینهای فراهم آورد که این تولیدات نیز به سرنوشت تولید چوب صنعتی از جنگلهای شمال گرفتار شوند.
برچسب ها:
مطالب مرتبط
مرمت و بازسازی «خانه شهر» کرمان به کجا میرسد؟
مجرمان در کرمان به جای زندان، درخت میکارند
محیط زیست کرمان: غازهای وحشی تلف شده در رفسنجان نمونهگیری میشود
آخرین وضعیت سفر در تعطیلات ۲۲ بهمن
ترافیک سنگین در قشم و گیلان و کمبود جا در بوشهر
۲۷ روز پس از حمله تروریستی کرمان
تعداد مجروحان بستری در بیمارستان به ۷ نفر رسید
شهادت نازنین آچکزهی یکی دیگر از مجروحان حادثه کرمان
۱۷ روز بعد از حادثه تروریستی کرمان
ترکشهایی که امکان خارج کردن آنها نیست
افزایش ۲۶ درصدی مرگهای منتسب به آلودگی هوا در ۱۴۰۱
۲۵ مجروح حادثه تروریستی کرمان همچنان بستریاند
وزیران گردشگری ۳۵ کشور آسیایی در راه یزد
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- روغن صنعتی مایعی جادویی برای افزایش عمر مفید ماشین آلات
- ۱۰ ماده غذایی که به شما در سفر به سوی کاهش وزن کمک میکنند
- چاپ ترافارد؛ هر آنچه که باید درباره این نوع چاپ دستی بدانید
- اقدامات لازم برای اسباب کشی و جابجایی منزل
- بسته بندی مواد پودری با دستگاه ساشه: شغل پردرآمد این روزها
- طبع روغن زیتون در طب سنتی چیست؟ معرفی 4 خواص روغن زیتون
- خرید ساک دستی تبلیغاتی چه مزایایی برای هر برند دارد؟
- تعریف درست هوش مصنوعی (AI) چیست؟
- 10 ایده شغل دوم با سرمایه اولیه کم برای کارمندان
- مقایسه تعرفه پنلهای پیامکی و تبلیغاتی بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید