پافشاری بر رویکردهای مهندسی
۲۸ آذر ۱۴۰۲، ۲۱:۰۰
پروژۀ «انتقال آب بن-بروجن» ۲۷ آبان ۱۴۰۲ پس از دو دهه مناقشه بهعنوان یکی از بزرگترین پروژههای مهندسی به بهرهبرداری رسید. این پروژه با اعتبار بیش از دو هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان و به طول ۱۲۸ کیلومتر برای هدایت سالانه بیش از ۴۰ میلیون مترمکعب آب از حوضۀ آبریز زایندهرود (بن) به حوضۀ آبریز کارون (بروجن) اجرا شده است. مقامات استان چهارمحال و بختیاری معتقدند این پروژه آب شرب حدود نیم میلیون نفر در این استان را با ظرفیت ۲۷.۷ میلیون مترمکعب در سال برای مناطق شهری و ۱.۸ میلیون مترمکعب در سال برای مناطق روستایی تأمین میکند.
بهرهبرداری از طرح انتقال آب بن-بروجن بار دیگر تأکیدی بر نگاههای صرفاً مهندسی و فنی و نادیده گرفتن ابعاد اجتماعی و سیاسی طرحها و برنامههای انتقال آب است. از آنجایی که سیستمهای آبی، سیستمهای درهمتنیده انسانی- طبیعی هستند و مسائل اجتماعی جزء جذاییناپذیر مسائل آبی است، نگاه صرفاً فنی و مهندسی در این پروژه میتواند منجر به افزایش مناقشات آبی دو استان اصفهان و چهارمحالوبختیاری شود. این پروژه در حالی بهرهبرداری شد که برخی از جمله «حسین محمدرضایی»، عضو هیئت مدیره صنف کشاورزان اصفهان معتقد است که براساس بند چهارم مصوبه ۹ مادهای شورای عالی آب هرگونه بارگذاری جدید بر حوضه زایندهرود تا پیش از تعیین تکلیف این حوضه ممنوع است. در حالی که «علیرضا الماسوندی»، سرپرست حوضه آبریز زایندهرود در گفتوگو با رسانهها اظهار داشت که تخصیص آب شرب بارگذاری جدید نیست، بلکه در این پروژه برداشت آب از یک محل به دلیل کدورت، قدیمی و فرسودهبودن خط انتقال، موجب پِرت فراوان بوده و به همین دلیل محل برداشت جابهجاشده و به نقطه جدیدی منتقل شده است.
از طرفی طرح بن-بروجن در حالی به بهرهبرداری رسید که برخی از مردم و مسئولان استان چهارمحال و بختیاری با انتقال آب از بهشتآباد و کوهرنگ ۳ به زایندهرود که قرار بود در ازای انتقال آب زایندهرود به یزد و کاشان منابع آن را تأمین کنند، مخالفت میکنند. برای نمونه، در سال ۱۳۹۸ «هدایت خادمی»، نماینده مردم ایذه و باغملک در مجلس دهم در توئیتی نوشت: «از مردم خوزستان مظلومتر و از مردم و مسئولین استانهای چهارمحال و بختیاری و خوزستان ناموفقتر در برابر ظلم وزارتخانهها بهخصوص نیرو، کشاورزی، میراث فرهنگی و محیطزیست ندیدهام. عدم هماهنگی و انگیزه مشترک بین مردم و مسئولین این استانها در مسائل اساسی باعث غارت آب کارون و تسریع در تکمیل طرحهای غیرمردمی و ضد ملی کوهرنگ ۳ و بهشتآباد شده است.» همچنین، تخصیص بودجه و تأمین اعتبارات لازم برای طرح بن-بروجن در حالی که برخی این طرح را غیرقانونی میدانند، عامل دیگری است که به مناقشات آبی دو استان اصفهان و چهارمحال و بختیاری دامن زده است. بررسی لوایح بودجه در سالهای مختلف نشاندهنده تخصیص بودجههای میلیاردی برای طرح بن-بروجن است. این در حالی است که از منظر اصفهان هیچ سهمی به منظور احیای زایندهرود اختصاص نیافته است.
مسائل و مشکلات بهطور عام و مسائل و مشکلات آب بهطور خاص در سه سطح ساده، پیچیده و درهمتنیده قابل بررسی است. عدم درک تفاوت این سیستمها میتواند منجر به انتخاب رویکرد اشتباه در مواجهه با مسائل آبی شود. رویکردهای فنی مانند انتقال آب در برخورد با مسائل درهمتنیده مانند مسئله زایندهرود که ماهیتی اجتماعی دارد و بیتوجهی به مسائل نوظهور و عدم قطعیتها مانند واکنش کشاورزان و مردم اصفهان در برخورد با انتقال آب، منجر به مناقشات آبی در دو استان اصفهان و چهارمحالوبختیاری میشود. به بیانی ساده، در نظر گرفتن تضاد ارزشها و منافع و جلب مشارکت نمایندگان این منافع میتواند در حل مسئله مؤثر باشد. باید توجه داشت که علاوه بر مؤثر بودن رویکردهای مهندسی مانند انتقال آب و سدسازی در تشدید مناقشات، عوامل مهم و اساسی دیگری مانند ارزشها و هنجارها در شکلگیری مناقشات آبی دخیل هستند. به نظر میرسد پس از نزدیک به دو دهه مناقشه، رویکردهای مهندسی برای مواجهه با مسائل و مشکلات درهمتنیده آب نهتنها کافی نیست بلکه باعث افزایش مناقشات شده است. بهطور خاص، در طرح انتقال آب بن-بروجن رویکرد فنی-مهندسی غالب بوده و مسائل اجتماعی مورد غفلت جدی متخصصان و سیاستگذاران قرار گرفته است.
برچسب ها:
مطالب مرتبط
نظر کاربران
زینب
خیلی عالیییی و مفید بود همیشه نقد های خانم فرزانه پر از اطلاعات جدید بوده
تبلیغات
وب گردی
- تعمیر رطوبت گیر پمپ باد
- دکوراسیون سبک مدرن: توصیه و ایده ها برای خانه شما
- بررسی سه محصول سرمایشی محبوب در فصل گرما
- بهترین تریدهای فارکس: 6 خفنترین تریدر تاریخ فارکس جهان!
- بازی ماکان آریا پارسا در قطب شمال در شعبه زعفرانیه پارس پندار نهاد + ویدیو
- چطور خودمان را برای پروازهای لحظه آخری آماده کنیم؟
- طریقه نصب دستگیره مخفی کابینت هوایی
- چالشهای رزرو هتل در جزایر جنوب کشور
- بهترین برند چرم ایران کدام برند است؟
- روغن صنعتی مایعی جادویی برای افزایش عمر مفید ماشین آلات بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید