چهار روز از صدور حکم توقف پروژه تجاری مجاور خانه قاجاری کاشان می‌گذرد و ساخت‌وساز ادامه دارد

تعرض به خانه بروجردی‌ها با امضای میراث

معاون شهردار کاشان در گفت‌و‌گو با «پیام ما»: هیچ تغییر کاربری صورت نگرفته و نیازی به مصوبه کمیسیون ماده 5 نیست.

مرضیه قاضی زاده | سازه بتنی به حریم خانه بروجردی‌ها بی‌محلی می‌کند. حتی دستور توقف پروژه نیز نتوانست جلوی ساخت‌وساز این مجتمع تجاری، فرهنگی و پارکینگ را بگیرد. کار از کار گذشته است و دو طبقه زیرین این مجتمع ساخته شده است. حالا فعالان میراث به دنبال این هستند تا جلوی ساخت طبقه سوم را بگیرند. طبقه‌ای که در صورت ساخت به طور قطع منظر این بنای تاریخی را برای همیشه مخدوش خواهد کرد. شهرداری کاشان بدون مجوز کمیسیون ماده پنج برای مجتمع تجاری پروانه ساخت صادر کرده و معاون مسکن و ساختمان راه و شهرسازی استان اصفهان گفته است که کاربری این مجتمع با طرح تفصیلی مغایر است اما معاون شهردار کاشان به «پیام ما» می‌گوید نمی‌شود که گردشگر بیاید و غذا نخورد و اقامت نکند. مسئولان شهری می‌گویند در این سه سال مکاتبه‌ها بسیاری با میراث صورت گرفته و نقشه‌ها را میراث امضا کرده است.

در روزهای گذشته مسئولان میراث و شهرداری کاشان در گفت‌وگو با «پیام ما» از موافقت خود برای ساخت مجتمعی با رعایت ضوابط قانونی و ارتفاع مجاز سخن گفتند. مهران سرمدیان، معاون مدیر کل و رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کاشان گفته بود که تمام مراحل قانونی برای اجرای این پروژه انجام شده است و میراث مخالفتی با اجرای این پروژه گردشگری ندارد. چند روز بعد اما تمام این گفته‌ها در هم شکست. امیر زاغیان، معاون مسکن و ساختمان راه و شهرسازی استان اصفهان دستور توقف این پروژه را صادر کرد و از شهردار کاشان خواست تا توجه بیشتری به حریم و منظر بناهای تاریخی داشته باشد.

حالا چهار روز از حکم توقف پروژه تجاری مجاور خانه بروجردی‌ها می‌گذرد و هنوز آب از آب تکان نخورده است. قرار بود این پروژه همان روز سه‌شنبه که معاون مسکن و ساختمان راه و شهرسازی استان اصفهان به شهردار این استان نامه نوشت، متوقف شود. امیر زاغیان در نامه به شهردار اصفهان متذکر شده بود که کاربری این مجتمع تجاری، فرهنگی و پارکینگ، مغایر با کاربری‌های مصوب طرح جامع و تفصیلی پیشنهادی بوده است.

معاون شهردار کاشان اما معتقد است که هیچ تغییر کاربری صورت نگرفته است. حسن نعناکار به «پیام‌ما» می‌گوید: «در طرح تفصیلی که مصوب شده ولی هنوز به ما ابلاغ نشده، کاربری این پلاک گردشگری و قسمتی هم پارکینگ تعیین شده است.» او معتقد است که چون هیچ تغییر کاربری صورت نگرفته نیازی هم به مصوبه کمیسیون ماده 5 نداشته است: «من کسی را متهم نمی‌کنم ولی در نامه‌ای که نوشتند، ذکر شده که در صورتی که طرح مغایر طرح تفصیلی باشد، اخذ مصوبه کمیسیون ماده 5 الزامی است.» می‌پرسد آیا گردشگری و پارکینگ مغایر طرح تفصیلی است؟ خود پاسخ می‌دهد: «بله، اسمش را می‌گذارند تجاری ولی در اصل گردشگری است.» 

اشاره مستقیم او به نامه فریدون الهیاری، مدیرکل اداره میراث فرهنگی استان اصفهان در تاریخ ۲۳/۵/۹۷ است. الهیاری در آن نامه خطاب به شهردار کاشان، گفته بود از آنجا که این پلاک در حریم بلافصل خانه بروجردی‌ها قرار دارد، اولا هرگونه تغییر کاربری باید برای سیر مراحل قانونی به کمیسیون ماده پنج ارجاع شود، ثانیا این طرح در صورت تطبیق با کاربری مصوب طرح تفصیلی شهر کاشان، مورد تایید اداره کل میراث اصفهان است.

 معاون شهردار کاشان هم می‌گوید که نمی‌شود گردشگر فقط بازدید کند و غذا نخورد و اقامت نکند: «آنجا می‌خواهند چند مغازه بزنند. تمام غرفه‌ها در رابطه با صنایع‌دستی کاشان است؛ زری‌بافی، حصیر بافی، گلیم‌بافی و غیره. قرار نیست که در مغازه‌ها ال‌سی‌دی و گوشی موبایل بفروشند. تمام خدمات، مرتبط با گردشگری است و برای همین هم کاربری همان کاربری گردشگری سابق است.»

موافقت میراث اولیه و مشروط است

شهرام امیری، کارشناس و مدیر روابط عمومی اداره میراث فرهنگی استان اصفهان اما حرف دیگری می‌گوید.  او چندی پیش به جام‌جم گفته بود: «کارشناسان میراث هم پیگیر و متوجه نکات غیرقانونی که ناشی از شیطنت شهرداری کاشان بوده و پای دادستان را هم به میدان باز کرده‌، هستند.» به گفته او، موافقت میراث اصفهان با ساخت مجتمع تنها یک موافقت اولیه و مشروط به ملاحظه و رعایت منظر و حریم خانه بروجردی‌ها بوده و شهرداری کاشان آن را حمل بر موافقت کامل برداشت کرده‌است.»

شهرداری کاشان بدون مجوز کمیسیون ماده پنج برای مجتمع تجاری پروانه ساخت صادر کرده و حالا همین امر منجر به زیر سوال رفتن عملکرد او شده است. نعناکار،معاون شهردار کاشان می‌گوید بررسی طرح تفصیلی کاشان از سال 92 شروع شده و تا سه سال و نیم بعد هم ادامه داشته است. او می‌گوید اگر کسی بخواهد در حریم بافت تاریخی ساخت‌و‌سازی انجام دهد باید با میراث مکاتبه کند و تاکید می‌کند که سرمایه‌گذار این کار را در همان سال انجام داده است: «ما سال 95 با سرمایه‌گذار توافق کردیم. یعنی همان سالی که طرح تفصیلی در حال بررسی و تصویب بود، در تمام مراحل تصویب هم نماینده میراث حضور داشت.» نعناکار می‌گوید در طرح، پارکینگ و گردشگری برای این مجتمع دیده شده است. «ما پارکینگ و گردشگری را تصویب کردیم. در این سه سال مکاتبه‌های بسیاری با میراث داشتیم و همه نقشه‌ها را میراث امضا کرده است.»

تنها حکم توقف نیست که اجرایی نشده است. جلسه کمیته فنی میراث فرهنگی نیز به فراموشی سپرده شده و فعالان میراث مدام سردوانده می‌شوند. قرار بود این کمیته فنی در تاریخ چهارشنبه 28 آبان، در اداره میراث‌فرهنگی کاشان با حضور کارشناسان برگزار شود. اما این جلسه به دلیل محدودیت‌های کرونایی و احتمال بیماری اعضا، در ابتدا به شنبه آینده موکول و سپس لغو شده است. بعضی علت لغو جلسه را نگرانی به دلیل تصویب نشدن پروژه در کمیته فنی می‌دانند. این کمیته با حضور اساتید دانشگاه، صاحب نظران و کارشناسان میراث تشکیل می‌شود.

مدیر روابط‌عمومی اداره میراث‌فرهنگی استان اصفهان پیش‌ از این گفته بود که طرح و نقشه مجتمع باید دوباره در شورای فنی میراث فرهنگی اصفهان و بعد هم شورای فنی وزارتخانه مطرح شده و در صورت تصویب نهایی، اجرایی شود. امری تأکید کرده بود که اگر روالی غیر از این اجرا شود، تخطی از قانون است و میراث این امکان را دارد که از طریق قضایی شکایت و جلوی کار را بگیرد.  اما حال نه خبری از جلسه کمیته فنی است و نه شکایت میراث فرهنگی.

محمد مشهدی نوش آبادی، پژوهشگر تاریخ معماری و فرهنگی کاشان به ‍«پیام ما» می‌گوید: «اینجا هیچ مجوز قانونی اعم از کمیسیون ماده 5 را ندارد. قرار بود این طرح با  تصویب طرح تفصیلی شهر و تاییدیه آن توسط میراث معنا پیدا کند.» او می‌گوید که کاربری این خانه تجاری نبوده است:‌ «خیابان علوی پر است از آثار تاریخی، حتی در نبش خیابان. وجود یک مجتمع تجاری آن هم با بتن و سیمان به هیچ وجه در آن منطقه به صلاح نیست و سبب آسیب همیشگی برای این خیابان خواهد بود.»  اشاره او به شلوغی بالای این خیابان است و  می‌گوید: «این خیابان بسیار کوچک است. همین حالا هم وقتی گردشگری می‌آید با شلوغی و انبوهی مواجه است. درست است که 20 پارکینگ در طبقه پایین مجتمع ساخته‌اند، اما این 20 پارکینگ تا چه اندازه می‌تواند مشکل ترافیک این خیابان را برطرف کند؟»