پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | تالاب «بندعلیخان» چشم‌انتظار حقابه

تالابی دیگر در آستانه تبدیل شدن به کانون گرد و غبار قرار دارد

تالاب «بندعلیخان» چشم‌انتظار حقابه

ادارهٔ کل محیط زیست استان تهران: مطالبهٔ سازمان محیط زیست تامین حداقل آب مورد نیاز برای تالاب بندعلیخان از سرشاخه‌های رودشور است





تالاب «بندعلیخان» چشم‌انتظار حقابه

۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۳، ۲۳:۱۶

اختلاف‌نظر میان سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو بر سر میزان و چگونگی تامین حقابهٔ تالاب‌های کشور موضوعی قدیمی است. موضوعی که مدت‌هاست به مسئله‌ای جدی تبدیل شده اما راهکار روشنی برای حل آن در پیش گرفته نمی‌شود. مداخلات و اجرای پروژه‌های عمرانی از سوی سایر دستگاه‌های اجرایی و نهادها بر مشکل تامین حقابه تالاب ها افزوده است. در تازه‌ترین اتفاق ادارهٔ کل حفاظت محیط زیست استان تهران از تامین نشدن حقابهٔ تالاب بندعلیخان به دلیل همین مداخلات خبر داده است. کارشناس‌مسئول محیط زیست استان تهران هشدار داده که تامین نشدن حقابهٔ تالاب می‌تواند «بندعلیخان» را به کانون گرد و غبار تبدیل کند.

کارشناس‌مسئول ادارهٔ کل محیط زیست استان تهران از پیگیری هدایت آب رودخانهٔ شور به عنوان تامین‌کنندهٔ مهم آب تالاب بندعلیخان به مسیر اصلی خبر داد.  به گزارش ایسنا، علی یعقوبی‌نژاد گفت: این پرونده از طریق ادارهٔ محیط زیست ورامین، استانداری و فرمانداری در حال پیگیری است.

مذاکراتی با استانداری‌های تهران و قم با حضور شرکت آب منطقه‌ای، امور عشایری، جهاد کشاورزی و محیط زیست در دفتر تخصصی تالاب‌ها و معاونت محیط دریایی تالاب‌ها صورت گرفت. قرار شد تصمیمات نهایی در سطح استانداری و شرکت آب منطقه‌ای برای هدایت مسیر رودخانه به مسیر اصلی آن اتخاذ شود

به گفتهٔ او در زمینهٔ تامین حقابه‌ تالاب‌ها و رودخانه‌ها دو مبحث مطرح است: «هر سه ماه یا شش ماه ادارات محیط زیست استان تهران با انجام پایش‌هایی از منابع آبی استان، گزارش‌های مصوری  از میزان آب تالاب‌ها یا رودخانه‌ها تهیه می‌کنند. به عنوان نمونه تالاب بندعلیخان در پایاب حوضهٔ آبخیز استان تهران قرار دارد و بیشتر طول سال بسیار کم‌آب است. بر اساس جدیدترین گزارش واحد تابعه در حال حاضر بخش عمده‌ای از این تالاب خشک است.»

 

او در ادامه گفت:  «نیاز آبی این تالاب بر اساس اعلام شرکت آب منطقه‌ای  استان تهران حدود ۶.۴ میلیون متر مکعب است اما اواخر بهمن و اوایل اسفند ماه سال گذشته فقط بخش کمی از آن آبگیری شد بنابراین شرایط  محیط‌زیستی  این تالاب بسیار شکننده‌ است.»

به گفتهٔ یعقوبی‌نژاد وقتی منبع آبی تالاب تامین شود، می‌تواند میزان انتشار گرد و غبار در مناطق را کنترل کند اما وقتی آب مورد نیاز تالاب‌ها و حتی رودخانه‌ها تامین نشود، به‌طور قطع با پدیده گرد و غبار و در نهایت انتشار آلاینده‌ها مواجه خواهیم شد.

 

این کارشناس با بیان اینکه تالابی از این استان در کنوانسیون رامسر ثبت نشده است، گفت: با این وجود بر اساس قانون تالاب‌ها و آیین‌نامه اجرایی آن، دو تالاب تعریف شده داریم که یکی تالاب بندعلیخان و دیگری دریاچه‌های تار و هویر است. تار و هویر خوشبختانه دائمی و طبیعی هستند که آب آن‌ها از نزولات آسمانی مانند بارش برف و بعضاً از آب چشمه‌ها تامین می‌شود و در بالادست حوضه آبخیز قرار دارند بنابراین حق‌آبه آن‌ها تامین می‌شود و به منبعی برای آلایندگی تبدیل نمی‌شوند.

به گفتهٔ یعقوبی‌نژاد در حال حاضر تالاب‌ بندعلیخان شرایط آبی مناسبی ندارد اما تار و هویر شرایط خوبی دارند و به عنوان یک اثر طبیعی ملی جزو مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط زیست محسوب و به‌طور مستمر از سوی نیروهای اجرایی و کارشناس‌های ما پایش می‌شوند.

 

 کارشناس مسئول ادارهٔ کل محیط زیست استان تهران با اشاره به احداث یک شرکت در مسیر رودخانه‌ شور که منبع تامین آب تالاب بندعلیخان است، گفت: «این کار باعث انحراف مسیر رودخانه شد بنابراین از سوی ادارات تابعه ادارهٔ کل محیط زیست استان تهران در حال پیگیری است چرا بخشی از حقابهٔ تالاب بندعلیخان در سال‌های گذشته از رودخانه شور تامین می‌شد. ظاهرا بر اثر  فعالیت‌های عمرانی بخشی از رودخانه شور بر اساس مستنداتی که از سوی مسئولان ذی‌ربط هم پیگیری می‌شد به سمت مرّه استان قم منحرف شد که احتمالاً این کار برای تامین آب فعالیت‌های عمرانی احداث اتوبان قم  – گرمسار انجام شد ولی بعد از اتمام فعالیت، متاسفانه آب به مسیر اصلی رودخانه هدایت نشد. این‌ درحالی‌ست که این رودخانه آب مورد نیاز تالاب بندعلیخان و مراتع منطقه را تامین می‌کرد. پیگیری‌هایی هم از سنوات گذشته تا به حال برای  بازگشت رودخانه شور به مسیر اصلی توسط امور عشایری، جهاد کشاورزی و شرکت آب منطقه‌ای صورت گرفته است.»

 

یعقوبی‌نژاد دربارهٔ پیگیری‌های قانونی تامین حقابه این تالاب توضیح داد: «موضوع مرتبط با سازمان حفاظت محیط زیست، بحث هدایت سرشاخه‌ها به سمت تالاب بندعلیخان است. مذاکراتی هم در سطح شهرستان و هم با استانداری‌های تهران و قم با حضور شرکت آب منطقه‌ای، امور عشایری، جهاد کشاورزی و محیط زیست در دفتر تخصصی تالاب‌ها و معاونت محیط دریایی تالاب‌ها صورت گرفت. قرار شد پیگیری‌های لازم در این زمینه صورت گیرد و تصمیمات نهایی در سطح استانداری و شرکت آب منطقه‌ای برای هدایت مسیر رودخانه به مسیر اصلی آن اتخاذ شود. در سال‌های اخیر اقدامات قانونی و قضایی هم از طریق محیط زیست و هم سایر ارگان‌های مسوول صورت گرفته است.»

 

او  با بیان اینکه هنوز پرونده مفتوح است، گفت: این پرونده از طریق ادارهٔ محیط زیست ورامین، استانداری و فرمانداری در حال پیگیری است. مطالبه سازمان محیط زیست تامین حداقل آب مورد نیاز برای تالاب بندعلیخان از سرشاخه‌های رود شور است.

این مقام مسئول به عواقب  تامین نشدن آب تالاب بندعلیخان هم اشاره کرد: «اگر حقابهٔ بندعلیخان تامین  نشود، این تالاب تبدیل به یکی از کانون‌های تولید و انتشار ریزگرد می‌شود. با افزایش آلایندگی سلامت و بهداشت عمومی مردم مورد تهدید قرار می‌گیرد.» 

او گفت: تعیین نیاز آبی تالاب بندعلیخان نیازمند انجام مطالعات کارشناسی و دانشگاهی دارد. لازمه این کار تامین اعتبار است که از نظر محیط زیست هنوز انجام نشده است، با این حال با شرکت آب منطقه‌ای تهران برای تخصیص حدود ۶.۴ میلیون متر مکعب در سال‌های گذشته تفاهم شده بود.

 

کارشناس مسئول ادارهٔ کل محیط زیست استان تهران تاکید کرد: ما حداقل آبی را که برای تالاب بندعلیخان از طریق رودخانه شور و سایر رودخانه‌ها که باید تامین بشود را مرتب و مستمر از شرکت آب منطقه‌ای مطالبه می‌کنیم البته اولویت اول شرکت آب منطقه‌ای وزارت نیرو تامین آب شرب است. اگر حداقل میزان آب رودخانه‌ها و تالاب‌ها تامین  شود در نهایت سود آن را خود مردم خواهند برد.

 

کارشناس مسئول ادارهٔ‌ کل محیط‌زیست استان تهران ادامه داد: محیط زیست چه در سطح سازمان، چه در سطح استانی، حقابهٔ تالاب‌ها و رودخانه‌ها را به‌طور مستمر پیگیری می‌کند. از لحاظ قانونی، ماده ۲ قانون حفاظت و احیای مدیریت تالاب‌های کشور به صراحت اعلام می‌کند که سازمان محیط زیست صرفاً تعیین نیاز آبی تالاب‌ها را  بر عهده دارد اما بخش تدوین و اجرای برنامه مدون برای تخصیص و تامین حقآبه‌ برعهده وزارت نیرو است بنابراین ادارات محیط زیست با شرکت‌های آب منطقه‌ای در جهت تحقق حداقل حقآبه‌ با توجه به میزان بارش‌ها و ذخیره نزولات آسمانی تعامل دارند.

 

یعقوبی‌نژاد با بیان اینکه تشدید خشکسالی، تامین حداقل نیاز آبی تالاب‌ها و رودخانه‌ها را به چالش کشیده است، گفت: خوشبختانه با توجه به بارش باران در اواخر سال گذشته وضعیت رودخانه‌های استان تهران مناسب است ولی وضعیت تالاب بندعلیخان با توجه به خشکسالی های پی در پی سال‌های اخیر مناسب نیست.

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *