پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | افسانۀ بارورسازی

رئیس مرکز ملی پیش‌بینی سازمان هواشناسی: هیچ‌ داده‌ای از اثر بارورسازی ابرها بر بارش باران وجود ندارد

افسانۀ بارورسازی

آسیا در سال ۲۰۲۳ آسیب‌دیده‌ترین منطقه جهان بوده که سیل و توفان عامل اصلی تلفات و خسارات اقتصادی آن محسوب می‌شود





افسانۀ بارورسازی

۸ اردیبهشت ۱۴۰۳، ۲۲:۰۱

|پیام ما| اردیبهشت با هشدار قرمز هواشناسی شروع شد و بخش‌های بزرگی از غرب و مرکز و جنوب کشور درگیر بارندگی گسترده شدند. سیل بلوچستان را درگیر کرد و تصاویری از روان شدن آب در کرمان، اصفهان، خراسان‌جنوبی و یزد منتشر شد. این درحالی‌است که پیش‌بینی‌ها از سامانهٔ جدید در نیمهٔ دوم اردیبهشت خبر می‌دهند که بیشتر مناطق ایران، مخصوصاً نیمهٔ غربی و مناطق کویری را تحت‌تأثیر قرار خواهد داد. این بارش‌ها یک‌بار دیگر صحبت از بارور کردن ابرها را به میان آورد. نکته‌ای که «صادق ضیائیان»، رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی، در نشست علمی بارش‌های سیل‌آسا طی فروردین در جنوب و جنوب‌شرق کشور دربارهٔ آن گفت: «مدل‌های هواشناسی وقوع بارندگی شدید جنوب کشور و کشورهای حاشیهٔ خلیج‌فارس را از قبل پیش‌بینی کرده بودند و این مدل‌ها هیچ‌گونه اطلاعاتی از دخالت در افزایش یا کاهش بارش نظیر بارورسازی ابرها ندارند.»

پیش‌بینی بارش‌ها در هفته‌ای که گذشت، در برخی از نواحی استان‌های سمنان، گلستان، اصفهان و فارس ۵۰ تا ۷۰ میلی‌متر و در استان‌های تهران، البرز، مرکزی، همدان، قم و نیز چهارمحال‌وبختیاری ۴۰ تا ۶۰ میلی‌متر بود. سیل اما گریبان بلوچستان را رها نکرد و بسیاری از روستاها از آسیب‌هایش در امان نبودند. بااین‌حال، بار دیگر ادعای نقش بارورسازی ابرها بر میزان بارش‌ها دوباره مطرح شد. خصوصاً آنکه این بارش‌ها منطقه را هم تحت‌تأثیر قرار داده بود. بر همین اساس در روز گذشته نشستی تخصصی با عنوان «بررسی بارش‌های سیل‌آسای فروردین در جنوب و جنوب‌شرق کشور» در پژوهشگاه هواشناسی برگزار شد که در آن صادق ضیائیان، رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی گفت «مدل‌های هواشناسی وقوع بارندگی شدید جنوب کشور و کشورهای حاشیهٔ خلیج‌فارس را از قبل پیش‌بینی کرده بودند. ازآنجاکه مدل‌های هواشناسی هیچ‌گونه اطلاعاتی از دخالت در افزایش یا کاهش بارش نظیر بارورسازی ابرها ندارند و همچنین قابلیتی در آنها بسط داده نشده است تا بتوانند بارندگی عظیم در ایران، عمان و امارات متحده عربی به‌ویژه دبی را به آن ربط دهند.» به‌گزارش ایسنا، او در ادامه علت بارش سنگین در جنوب و جنوب‌شرق کشور شکل‌گیری بندال امگا با مراکز کم‌ارتفاع واقع در اروپا و منطقهٔ جنوب کشور، شکل‌گیری رودباد با سرعت پایین (این نوع رودباد می‌تواند هوای مرطوب را برای مدت بیشتر در منطقه نگه دارد) به‌همراه استقرار واچرخند در غرب اقیانوس هند و چرخند روی شبه‌جزیرهٔ عربستان دانست که سبب تغذیهٔ خوب رطوبتی از شمال‌غرب اقیانوس هند، دریای عمان دریای عرب دریای سرخ و خلیج‌فارس به جنوب کشور شد. 

در سال گذشته، ۷۹ فاجعهٔ مرتبط با خطرات آب‌وهوایی مرتبط با آب در آسیا گزارش شد. از این تعداد، بیش از ۸۰ درصد سیل و طوفان بوده که بیش از دو هزار کشته داشته است و ۹ میلیون نفر مستقیماً متأثر شده‌اند

«مهدی رهنما»، رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو، از جمله دیگر حاضران در این نشست بود که خسارت مستقیم ناشی از سیل را پنج میلیارد دلار دانست و گفت «از سال ۸۳ به‌دنبال وقوع سیل شدید در کارون چهار نسخهٔ اولیهٔ سامانهٔ هشدار سیل شکل گرفت. سامانه‌های هشداری طی سال‌های اخیر ایجاد شده است که هرکدام از آنها دارای قابلیت‌های خاص خود هستند. هرچند پیش‌بینی‌پذیری رخداد سیل در تابستان با عدم قطعیت بیشتری همراه است.»

 

سیستان‌وبلوچستان ۲۱ رکورد تازه در بارش‌ها ثبت کرد

در ادامهٔ این نشست «جمشید عیدانی»، رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت آب‌منطقه‌ای هرمزگان، با اشاره به آنکه حدود ۷۰ هزار کیلومترمربع حوضهٔ آبریز خلیج‌فارس و دریای عمان است، افزود: «با توجه به اینکه هرمزگان یک استان ساحلی است، بیش از پنج هزار کیلومتر طول رودخانه‌های اصلی و ۲۰ هزار کیلومتر طول رودخانه‌های فرعی استان است و بارش‌های روزهای پایانی فروردین در هرمزگان دور از انتظار بود؛ به‌عنوان مثال میانگین بارش در ایستگاه آب‌و‌هواشناسی پیوشک ۶۵.۶ میلی‌متر است، اما در پی سامانهٔ اخیر بارش ۲۳۴ میلی‌متر بارش دریافت کرد. متوسط بارش هرمزگان ۵۵.۲ میلی‌متر بود که در پی فعالیت این سامانه در جاسک ۸۴.۸ میلی‌متر بارش رخ داد.»

رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو: از سال ۸۳ به‌دنبال وقوع سیل شدید در کارون چهار نسخهٔ اولیهٔ سامانهٔ هشدار سیل شکل گرفت. سامانه‌های هشداری طی سال‌های اخیر ایجاد شده است که هرکدام از آنها دارای قابلیت‌های خاص خود هستند. هرچند پیش‌بینی‌پذیری رخداد سیل در تابستان با عدم قطعیت بیشتری همراه است

به‌گفتهٔ او، بیشترین تلفات مربوط به خودروهای عبوری بود که به هشدارهای هواشناسی توجه نکرده بودند. «با توجه به تنوع اقلیمی و وسعت هرمزگان و تفاوت تأثیر سامانه‌های بارشی در نقاط مختلف آن هشدارهای هواشناسی با توجه به شدت رخداد جوی در هر منطقه صادر شود. در سامانهٔ بارشی اخیر، سطح هشدار قرمز تنها در شهرستان‌های جاسک و بشاگرد رخ داد و بارش در سایر مناطق استان در این سطح نبود.»

 

در ادامهٔ این نشست، «الله‌بخش ریگی»، معاون توسعهٔ پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات جوی اداره‌کل هواشناسی استان سیستان‌وبلوچستان، خبر از ۲۱ رکورد جدید در سامانهٔ بارشی رخ‌داده در اواخر فروردین داد: «حدود ۴۰ درصد بارش یک‌سالهٔ زراعی دریافت شد. علاوه‌بر شهرهای ساحلی، شهرهای مرکزی استان نیز رکوردهای بارشی ثبت کردند. بیشترین بارش در مناطق ساحلی استان در کنارک و زرآباد ثبت شد.»

 

ریگی با اشاره به ویژگی‌های اقتصادی و اجتماعی مناطق تحت‌تأثیر سیل گفت: اکثر آنها از کشاورزی و صیادی و باغات موز در مناطقی مانند زرآباد امرار معاش می‌کنند. بارش‌های اخیر برای فعالیت‌های تجاری و گردشگری منطقه مشکل‌زا شد.

 

۲۰۲۳ سال سخت آسیا 

سازمان ملل متحد در جدیدترین گزارش خود، قارهٔ آسیا را آسیب‌دیده‌ترین منطقهٔ جهان از نظر آب‌وهوا و مخاطرات آب‌وهوایی در سال ۲۰۲۳ اعلام کرده است. براساس این گزارش که ایسنا به‌نقل از خبرگزاری فرانسه منتشر کرده است، آسیا در سال ۲۰۲۳ آسیب‌دیده‌ترین منطقهٔ جهان بود که سیل و طوفان عامل اصلی تلفات و خسارات اقتصادی آن محسوب می‌شود. همچنین دمای جهانی در سال گذشته به بالاترین حد خود رسید و آژانس آب‌وهوای سازمان ملل‌ متحد اعلام کرد آسیا با سرعتی ویژه در حال گرم شدن است.

 

سازمان جهانی هواشناسی اعلام کرد آسیا سریع‌تر از میانگین جهانی گرم می‌شود و دما در سال گذشته نزدیک به ۲ درجه سانتی‌گراد بالاتر از میانگین سال‌های ۱۹۶۱ تا ۱۹۹۰ است.

«سلست سائولو»، دبیرکل سازمان جهانی هواشناسی، در بیانیه‌ای گفت نتیجه‌گیری گزارش نگران‌کننده است. بسیاری از کشورهای منطقه در سال ۲۰۲۳ گرمترین سال ثبت‌شدهٔ خود را همراه با رگبار شرایط شدید، از خشکسالی و موج گرما گرفته تا سیل و طوفان، تجربه کردند.

تغییراقلیم فراوانی و شدت چنین رویدادهایی را تشدید کرد و بر جوامع، اقتصادها و مهمتر از همه بر زندگی انسان‌ها و محیطی که در آن زندگی می‌کنیم، تأثیر گذاشت.

 

گزارش وضعیت آب‌وهوا در آسیا در سال ۲۰۲۳ بر سرعت شتاب شاخص‌های کلیدی تغییراقلیم مانند دمای سطح، عقب‌نشینی یخچال‌های طبیعی و افزایش سطح دریا تأکید کرد و گفت آنها پیامدهای جدی برای جوامع، اقتصادها و اکوسیستم‌های منطقه خواهند داشت. این سازمان همچنین اعلام کرد آسیا از نظر آب‌وهوا و مخاطرات مرتبط با آب در سال ۲۰۲۳ بیشترین بلایا را در جهان داشت و میانگین دمای بسیار بالایی از سیبری غربی تا آسیای مرکزی و از شرق چین تا ژاپن ثبت شده است و ژاپن، گرمترین تابستان خود را در گذشته داشته است. در مورد بارندگی، هیمالیا و رشته‌کوه هندوکش در پاکستان و افغانستان کمتر از حد نرمال را ثبت کردند.

 

این درحالی‌است که دمای سطح دریا در سال ۲۰۲۳ در شمال‌غربی اقیانوس آرام بالاترین رکورد ثبت‌شده، بوده است و سال گذشته، ۷۹ فاجعهٔ مرتبط با خطرات آب‌وهوایی مرتبط با آب در آسیا گزارش شد. از این تعداد، بیش از ۸۰ درصد سیل و طوفان بوده که بیش از دو هزار کشته داشته است و ۹ میلیون نفر مستقیماً متأثر شده‌اند.

هنگ‌کنگ در هفتم سپتامبر ۱۵۸.۱ میلی‌متر بارندگی را در یک ساعت ثبت کرد که بالاترین میزان بارندگی از زمان شروع رکورد در سال ۱۸۸۴ درنتیجهٔ طوفان بود.

 

به اشتراک بگذارید:





نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *