انتشار گزارش کمیسیون برانتلند که در آن برای نخستین بار به تبیین مفهوم توسعه پایدار پرداخته شده بود، واکنش‌های بسیاری به همراه داشت. یکی از مهم‌ترین آنها تشکیل کنفرانس سازمان ملل راجع به محیط زیست و توسعه در سال 1992 در ریودوژانیرو در برزیل بود که به آن اجلاس «سران زمین» نیز می‌گویند. در پایان این اجلاس اسناد متعددی به تصویب رسید که یکی از مهم‌ترین آنها، اعلامیه ریو بود. در این اعلامیه این نکته مطرح شد که حفاظت از محیط زیست بخشی از روند توسعه است و نمی‌توان آن را جدا از توسعه در نظر گرفت. به همین دلیل، حفاظت از محیط زیست در قالب مفهوم جدید توسعه پایدار قرار گرفت؛ مفهومی که از سه بعد محیط زیستی، اجتماعی و اقتصادی تشکیل شده بود. بر همین مبنا بود که سندی دیگری به نام «دستورکار قرن 21» نیز در این کنفرانس تصویب شد که برنامه‌ها و اهداف مختلفی را برای رسیدن به توسعه پایدار مشخص کرده و از تمام سازمان‌های داخلی و بین‌المللی دولتی و غیردولتی درخواست کرده بود که براساس مدل این کنفرانس، دستور کار قرن 21 مختص به خود را تهیه کنند.

کمیته بین‌المللی المپیک IOC در واکنش به اجلاس «سران زمین» 6 هفته پس از پایان آن و در اقدامی نمادین، بیانیه‌ای موسوم به «سوگند زمین» Earth Pledge را امضا کرد. بیانیه‌ای که مدیران المپیک را با این وظیفه مواجه می‌کرد که زمین را به مکانی امن تبدیل کنند. در همان سال IOC همکاری خود را با برنامه محیط زیست سازمان ملل آغاز کرد. در کنگره IOC در سال 1994 تاکید شد که محیط زیست باید بخش مهمی از المپیزم باشد و دو سال بعد با اصلاح منشور المپیک در قاعده شماره 2 آن آوردند که بازیهای المپیک در شرایطی برگزار می‌شود که نگرانی مسئولانه خود برای مسائل محیط زیستی را نشان می‌دهد. بنابراین، محیط زیست نیز در کنار ورزش و فرهنگ به عنوان ستون سوم المپیزم مطرح شد. در دسامبر 1995 نیز کمیسیونی با عنوان ورزش و محیط زیست در این سازمان تاسیس شد که هدف آن ارائه مشورت به هیات اجرایی IOC در ارتباط با موضوعات مربوط به حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار بود. IOC در همان سال 1995 کنفرانس جهانی ورزش و محیط زیست را تشکیل داد که هر 2 سال یکبار تشکیل جلسه می‌دهد و از سال 2009، ذیل آن جایزه‌ای تحت عنوان «جایزه ورزش و محیط زیست IOC» را به طرح‌های برتر هر یک از 5 قاره اعطا می‌کند.
پس از این اتفاقات بود که IOC مفهوم پایداری را به عنوان یکی از اهداف خود انتخاب کرده و در سال 1999 اعلام کرد که هر المپیک باید محافظت از قلمرو و دستیابی به بهبود شرایط محیط زیستی را تضمین کند و برای اجرایی کردن این تضمین و با توجه به دستور کار قرن 21 که از نتایج کنفرانس ریو بود، یک دستور کار قرن 21 ویژه المپیک را با هدف حفظ و مدیریت منابع در راستای توسعه پایدار محیط زیست تدوین کرد که در اجلاس ژوئن 1999 IOC در سئول تصویب و در کنفرانس سوم ورزش و محیط زیست در اکتبر 1999 در ریو دو ژانیرو توسط تمامی اعضای جنبش المپیک تایید شد و در آن اعضای اصلی خانواده المپیک مثل کمیته‌های برگزاری بازی‌های المپیک و فدراسیون‌های بین‌المللی ورزشی به رعایت توسعه پایدار در برنامه‌ها و تصمیم‌گیری‌هایشان تشویق شدند. در این دستور کار که با زبانی کلی نوشته شده است، IOC اهداف خود را ادغام توسعه پایدار در سیاست‌ها و فعالیت‌های خود و تشویق همه افراد به رفتار کردن به نحوی که فعالیت‌های ورزشی و سبک زندگی آنها متضمن ایفای نقش در توسعه پایدار باشد، عنوان کرده است. این دستور کار ساختاری مشابه با دستور کار قرن 21 کنفرانس ریو دارد و از 3 بخش شرایط «اقتصادی- اجتماعی» ، «حفاظت» و مدیریت منابع در جهت توسعه پایدار» و «تقویت نقش گروه‌های عمده مانند زنان، جوانان و بومیان» تشکیل شده است. از این رهگذر، IOC پایداری را وارد ادبیات خود کرده و آن را ستون سوم المپیزم قلمداد می‌کند. در همین راستا بود که کمیسیون ورزش و محیط زیست IOC به کمیسیون «پایداری و میراث» تغییر پیدا کرد.
توصیه‌هایی برای پایداری توسعه
طی دو دهه اخیر این سازمان اسناد متعدد دیگری را در این حوزه به کار گرفته است که 3 مورد از آنها مربوط به چند سال اخیر بوده و از اهمیت بالایی برخوردارند. نخستین سند، دستورکار 2020 المپیک است که در دسامبر 2014 به تصویب رسید. این سند که ساختاری متفاوت با دستور کار قرن 21 دارد، از 40 توصیه در موضوعات مختلفی مثل پایداری، جوانان، حکمرانی خوب و مبارزه با دوپینگ تشکیل شده و صرفاً مربوط به پایداری نمی‌شود. برخی از توصیه‌های این سند در ارتباط با پایداری عبارتند از: «تاکید بر استفاده از سازه‌های موجود و سازه‌های موقت و قابل جا‌به جایی. برگزاری برخی از مراحل یا برخی از مواد یا رشته‌های ورزشی در خارج از شهر میزبان. مدنظر قرار دادن مفهوم پایداری و هر 3 بعد آن در تمام جنبه‌های مسابقات المپیک و در فعالیت‌های روزانه IOC. محدود کردن سقف نفرات شرکت کننده. برابری جنسیتی و کاهش هزینه‌ها» دومین سند، سندی با نام استراتژی پایداری IOC است که در راستای اجرای دو توصیه چهارم و پنجم دستورکار 2020 المپیک و همچنین با توجه به بند 37 دستور کار 2030 سازمان ملل متحد برای توسعه پایدار، که ورزش را عاملی مهم در توسعه پایدار قلمداد می‌کند، در دسامبر 2016 به تصویب رسید. در این سند عنوان شده است که 11 مورد از 17 هدف توسعه پایدار سازمان ملل متحد، مرتبط با جنبش المپیک و اهداف و ماموریت‌های آن است.
با توجه به هر یک از 3 جایگاهی که IOC به عنوان یک سازمان بین‌المللی، مالک و صاحب امتیاز بازیهای المپیک و نیز رهبر جنبش المپیک دارد، وظایفی در ارتباط با توسعه پایدار برای آن مشخص شده است. 5 حوزه «زیرساخت‌ها و مکان‌های طبیعی» ، «مدیریت منابع» ، «جا به جایی و حمل‌و‌نقل» ، «نیروی کار» و «اقلیم» به عنوان حوزه‌های تمرکز این سند تعیین شده‌اند که در ارتباط با آنها، اهداف کوتاه مدتی از جمله: «افزایش راندمان انرژی، کاهش قابل توجه حجم پسماند و افزایش تنوع جنسیتی و جغرافیایی کارمندان را برای سال 2020» و اهداف بلند مدتی از قبیل: «ترویج گردشگری پایدار، در نظر گرفتن اثرات محیط زیستی و اجتماعی در تعیین منابع محصولات و خدمات و مد نظر قرار دادن انطباق با نتایج تغییرات اقلیمی در برنامه‌ریزی‌های ورزشی برای سال 2030» را تعیین کرده است. در این سند به راهکارهایی مثل: «سیستم مدیریت پایداری، همکاری و مشارکت با سازمان‌های داخلی و بین‌المللی و انتشار گزارش‌هایی درباره فعالیت‌های IOC در ارتباط با پایداری» برای عملی کردن این اهداف اشاره شده است.
کووید 19 و المپیک
جدیدترین سندی که این سازمان منتشر کرده و در آن به موضوع پایداری توجه شده، دستورکار 5+2020 المپیک است که پس از همه‌گیری بیماری کووید 19 و تغییراتی که در جهان رخ داد، در مارس 2021 به تصویب IOC رسید. این سند حول 5 محور کلیدی «همبستگی، دیجیتالی شدن، توسعه پایدار، اعتبار و احیاء اقتصادی و مالی» می‌چرخد و در بر دارنده 15 توصیه است که در برخی از آنها به موضوع پایداری پرداخته شده است. یکی از مهم‌ترین موارد آن، توصیه دوم این دستورکار است که بر توسعه بازی‌های المپیک پایدار تاکید کرده و از 3 قسمت تشکیل می‌شود. اولین قسمت، بر رعایت اصول پایداری در تمامی جنبه‌های المپیک تاکید کرده و شامل مواردی مثل تغییرات اقلیمی، رعایت حقوق بشر در مورد کارگران و احترام به فرهنگ شهر میزبان در ساختن سازه‌های ورزشی می‌شود. قسمت دوم به استفاده بلندمدت از سازه‌ها و میراث بازی‌های المپیک در شهر میزبان اشاره کرده و توصیه‌هایی را برای استفاده بهینه از آنها مطرح می‌کند. سومین قسمت این توصیه نیز مربوط به بهینه‌سازی هر چه بیشتر برگزاری رقابت‌ها شده و راهکارهایی را برای تقسیم وظایف بین اعضای مختلف جنبش المپیک، کاهش هزینه‌ها و افزایش درآمدها مثل برنامه‌ریزی صحیح برای جلوگیری از ساخت و سازهای غیرضروری ارائه می‌دهد. با توجه به اهمیتی که به جوانان به عنوان نسل آینده داده شده و همچنین رشد صنعت بازیهای رایانه‌ای، در توصیه نهم به فدراسیون‌های ورزشی پیشنهاد شده که نسخه مجازی ورزش خود را وارد برنامه خود در بازی‌های المپیک کنند. با این هدف که فدراسیون بین‌المللی فوتبال، نسخه مجازی این رشته را وارد برنامه خود کند. همچنین در توصیه‌های دیگر به برخی موارد جزئی تر مثل کاهش انتشار کربن دی اکسید به میزان 30 درصد تا سال 2024، ایجاد جنگل المپیک و ارائه برنامه‌های آموزشی برای اجرای استراتژی پایداری اشاره شده است. این سند بر همه‌گیری و جهان شمول بودن ورزش و شرکت کردن ورزشکاران از سراسر نقاط دنیا در بازیهای المپیک تاکید می‌کند و تاکید بسیاری زیادی نیز بر افزایش توازن جنسیتی در مدیریت و حکمرانی نهادهای مختلف ورزشی و همچنین برابری کامل جنسیتی میان ورزشکاران حاضر در بازی‌های المپیک دارد و مقرر شده است که این امر در المپیک زمستانی 2026 میلان- کورتینا محقق شود.