مظاهرات سلمیه
۱ مرداد ۱۴۰۰، ۲۲:۱۶
زمانی که با رشد مصارف آب، محدودیت ایجاد شود و این محدودیت اجازه ندهد تا تامین همه تقاضاها امکانپذیر باشد، با مسالهای سیاسی مواجه خواهیم بود. مسالهای که در آن باید پاسخ داده شود که چه کسی میتواند از آب محدود منافعی به دست آورد و چه کسانی محروم و متضرر خواهند شد؟ اصلیترین سوال بحران امروز خوزستان این است که آب محدود کرخه به کجا برسد؟ بستر خشکیده هورالعظیم که مستعد ایجاد ریزگرد است، گاومیشهای تشنه و در حال مرگ، روستاهایی که تصفیهخانههای آب شربشان در پاییندست نیاز به جریان آب دارد، کشاورزانی که معیشتشان به کشت محصولاتی وابسته شده که اگر آب کافی به آن نرسد زحمت و هزینهکرد چندین ماهشان به هدر خواهد رفت، کشتوصنعتهای دولتی نیشکر که نتیجه سرمایهگذاریهای گسترده است و هزاران نفر را شاغل کرده یا روستاییان استانهای بالادست که از اینکه دولت در دهههای گذشته اختصاص بودجه و آب را منحصر به پاییندست کرخه کرده و آب از کنار اراضی خشک آنها عبور میکند گلهمند هستند؟ پرداختن به اینکه چه تصمیماتی گرفته شد و چگونه تصمیمگیری شد تا این مساله امروز بروز پیدا کند، موضوعی مهم است که بدون شناخت آن نمیتوان به درستی مسئله و راهکار را شناخت.
بحثی طولانی درباره اثرات هر یک از طرحها و اقدامات بر وضعیت خوزستان نیاز است که در این یادداشت فرصت طرح آن نیست. اما به طور کلی دولت و متخصصان تاکنون پشت درهای بسته و بدون شفافیت تصمیماتی گرفتهاند که نتیجهاش شگفتزده کردن مردم بوده است. اما با انباشت نارضایتی، اکنون اعتراضات مردمی است که دولت را شگفتزده میکند.
هر پاسخی که به مساله امروز خوزستان داده شود معادل با این است که عدهای باید بخشی از آب مورد انتظارشان را صرف نظر کنند و این یعنی نارضایتی. در چنین مسالهای پرسش مهم این است که چه کسی صلاحیت و شانیت برای تصمیمگیری دارد؟ تصمیمی که نتیجهاش جابهجایی منافع و ضررها است. رهاسازی بیشتر آب کرخه در هفته گذشته اگرچه نفعش تامین آب شرب و امکان ادامه حیات گاومیشهایی است که خنده صاحبانش ما را نیز خوشحال کرده است، اما روی دیگرش ناتوانی از تامین آب در پاییز برای گندمی است که کشت فراگیر در تمامی روستاهای حاشیه کرخه بوده و علاوه بر آن احتمالا به دنبالش باز هم مسئله آب شرب و ریزگرد و …
با بحرانی شدن اعتراضهای مردم، دولت که تحمل شنیدن اعتراض ندارد، سراسیمه وعده اختصاص بودجه و اجرای پروژههای متعدد را میدهد. در این بین سازمانها و شرکتهای بهرهمند از پروژهها نیز مجددا راهکارهای همیشگی خود همچون ساخت سدهای جدید و اجرای آبیاریهای تحت فشار را در صف میگذارند تا اقبالشان از موهبت بودجه عمومی بیشتر شود. بدون شک بخشی از مساله کنونی خوزستان، به ویژه در تامین آب شرب، ضعف زیرساختها است. اما این بدین معنی نیست که سهم خوزستان از بودجه عمومی کشور برای طرحهای آب کم بوده است. اتفاقا بخش اصلی بزرگترین پروژههای آبی طی شش دهه گذشته در این استان اجرا شده است اما پروژههایی که اتفاقا امروز خودشان بخشی از مساله خوزستان هستند. با بررسی چالشهای کنونی این استان میتوان نتیجه گرفت حتی با نگاهی خوشبینانه اعطای اعتبار و اجرای پروژه، پاسخ به بخش کوچکی از مسائل خوزستان است و در بقیه موارد نیز پاسخی جذاب و دمدستی برای مسالهای اشتباه فهم شده!
اما اکنون چه باید کرد؟ همانطور که گفته شد مساله اصلی طرح شده در این یادداشت، مسالهای سیاسی در ارتباط با منافع جامعه است. جامعهای که خوشبینی و اعتماد چندانی نیز به دولت ندارد. به طور کلی پاسخ به چنین مسالهای و به طور خاص در شرایط انباشت بیاعتمادی، نیازمند حضور جدی نمایندگان ذینفعان در فرایند تصمیمگیری است. وضعیت امروز دستاورد دولتی است که تاکنون نگاه طفیلی به مردم داشته و در نقش قیم آنها برایشان تصمیم گرفته است. دولت نهاد کارآمدی برای تقسیم منافع منابع طبیعی نبوده است. اکنون که زمان صحبت درباره تقسیم ضررها است، مطلقا توان و صلاحیتش را ندارد. پذیرش لزوم تغییر رویکرد با محوریت مردم، بدین معنی است که به جای نشنیدن اعتراضها باید دانست که بلند شدن این صدا بخشی از پاسخ مسئله است. مردم باید حضور داشته باشند، با خیال راحت مطالباتشان را بیان کنند، با اطمینان نمایندگانی برای مذاکره تعیین کنند و این نمایندگان واقعا در تصمیمگیری حضور داشته باشند.
برچسب ها:
آب، تالاب هورالعظیم، خوزستان، سازگاری با کم آبی، کم آبی، مظاهرات سلمیه
مطالب مرتبط
ایرانیها چگونه به باغ نگاه میکنند؟
سه رویکرد در تحلیل باغ ایرانی
چطور مدل اقتصادی «دونات» به پایداری شهرها کمک میکند؟
گفتوگو با وحید قبادیان، معمار، مولف و استاد دانشگاه:
در معماری پایدار از همسایهها عقب افتادیم
با نگاهی به تجربههای تخریب ناشی از سیلاب در کشورهای مختلف
سیل، بلای جان تاریخ
آشوراده؛ گرهای که بهدست دولت کور شد
هنر مخملبافی در ایران بیش از هزار سال قدمت دارد
روزگار سپریشدهٔ مخمل
ترانه یلدا معمار و شهرساز در گفتوگو با «پیام ما» جریان معماری ایران را نقد کرد
زنگ خطر غفلت از آمایش سرزمین
نگاهی به گزارش مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی درباره گردشگری داخلی
کیفیت سفر کم شد
فعالان محیطزیست در «دادگاه بین آمریکایی» از تأثیر تغییراقلیم بر زندگی مردم میگویند
صدای ما را بشنوید
شعار امسال روز زمین «متحد شدن برای آیندهای بدون پلاستیک» است
پلاستیک، آفتی برای حیات
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- روغن صنعتی مایعی جادویی برای افزایش عمر مفید ماشین آلات
- ۱۰ ماده غذایی که به شما در سفر به سوی کاهش وزن کمک میکنند
- چاپ ترافارد؛ هر آنچه که باید درباره این نوع چاپ دستی بدانید
- اقدامات لازم برای اسباب کشی و جابجایی منزل
- بسته بندی مواد پودری با دستگاه ساشه: شغل پردرآمد این روزها
- طبع روغن زیتون در طب سنتی چیست؟ معرفی 4 خواص روغن زیتون
- خرید ساک دستی تبلیغاتی چه مزایایی برای هر برند دارد؟
- تعریف درست هوش مصنوعی (AI) چیست؟
- 10 ایده شغل دوم با سرمایه اولیه کم برای کارمندان
- مقایسه تعرفه پنلهای پیامکی و تبلیغاتی بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید