محسن زینیوند، پژوهشگر باستانشناسی
تصویری از زندگی ایرانیها در پشتکوه ایلام
از اهمیت ترجمه کتاب «هکلان و پرچینه» اثر «لویی واندنبرگ» میگوید
۲۲ دی ۱۴۰۱، ۰:۴۶
|پیام ما| در دشتهای دهلران چه میگذرد؟ این سوالی است که بخشهایی از آن را، «لویی واندنبرگ»، یکی از باستانشناسان و خاورشناسان مهم بلژیکی در کاوشی که دهه ۴۰ انجام داده، به آن دست پیدا کرده و گزارش این دادههای کمیاب و کمنظیر را ارائه داده است. بعدها شاگردان او «اِرنی هرینک» و «برونو اُوِرلت» آن را با دقتی بینظیر در سال 1996 م. به چاپ رساندند. گورستان های هَکَلان و پَرچینه کهنترین و مهمترین شواهد باستانشناختی از دامداران کوچرو باستان و در نوع خود بینظیر هستند. محسن زینیوند با ترجمه این کتاب فرصت مطالعۀ این اثر مهم را برای بسیاری از دانشجویان و پژوهشگران علاقهمند فراهم کرده است. او باستانپژوهی است که در زمینۀ شناخت جوامع بشری در گذشته مطالعه و پژوهش میکند. در حال حاضر دانشجوی دکترای باستانشناسی دانشگاه تهران بوده و به زودی از رسالهاش در رابطه با دورۀ روستانشینی زاگرس مرکزی را دفاع میکند. حوزه فعالیت او، غرب ایران و عمده تمرکزش بر درۀ سیمره و دشت دهلران در استان ایلام امروزین است. با او گفتوگویی کردیم درباره چاپ کتاب «هکلان و پرچینه» که به تازگی از سوی انتشارات دادکین منتشر و روانه بازار شده است.
چرا این کتاب را برای ترجمه انتخاب کردید؟
به واسطۀ حوزۀ تخصص و منطقهای که در آن کار میکنم اغلب به این کتاب مراجعه کرده و میکنم؛ این کتاب با اینکه حدود 25 سال پیش منتشر شده و صرفاً یک گزارش کاوش محسوب میشود اما مجموعهای از یافتههای فرهنگی را از بافت گورستانی ارائه میدهد که نظیر آن را در فلات ایران به ندرت میتوان یافت. شاید اصلیترین عاملی که مرا ترغیب کرد تا این کتاب را ترجمه کنم نه به واسطۀ متن گزارشی آن بلکه فراوانی آثار ارائه شده و دفعات مراجعه به این کتاب بود؛ چراکه نیاز است همواره این یافتهها را مشاهده و به خصوص برای مقایسه به آن رجوع کنیم و این کار حتی با وجود نسخههای الکترونیکی به شدت دشوار و باعث سردرگمی میشود. ضمن اینکه یکی دو تا از این کتاب در کتابخانههای تخصصی همچون پژوهشکده باستانشناسی و موزه ملی ایران موجود است که دسترسی برای تمامی دانشجویان و پژوهشگران دیگر نقاط ایران بسیار سخت است.
چه کسانی باید این کتاب را بخوانند؟
شواهد و مدارکی که در این کتاب ارائه شده است پایهای برای مطالعات پیش از تاریخی به خصوص دورۀ مسوسنگ یا به عبارتی دوران روستانشینی در ایران محسوب میشود که هر دانشجو و یا پژوهشگر متخصص یا علاقهمند به میراث گذشتهگان بایستی به آن رجوع کنند.
هکلان و پرچینه از نظر بافتی که در آن قرار گرفتهاند متفاوت است. به این دلیل که هیچ زیستگاه مسکونی در کنار آنها شناسائی نشده است. از این رو، پژوهشگران معتقدند این دو گورستان مربوط به عشایر کوچرو هستند
درباره نویسندگان این کتاب و دورهای که کاوش کردند، توضیح میدهید؟
در واقع، لوئی واندنبرگ باستانشناس بلژیکی نخستین فردی بود که به طور جدی توجهاش به گورستانهای پشتکوه معطوف شده بود. تمرکز او روی اشیای مفرغی لرستان بود و از همین روی بیشتر گورستانهای عصر مفرغ و آهن را مورد کاوش قرار میداد. در ادامه فعالیتش در پشتکوه، این دو گورستان دورۀ مس و سنگ را نیز کاوش کرد. مرگ زود هنگام او باعث شد نتواند گزارش نهایی از فعالیتهای میدانیاش منتشر کند؛ این امر به وسیله دو تن از شاگردان او یعنی ارنی هرینک و برونو اورلت پی گرفته شد و تاکنون 8 مجلد از کارهای میدانی او تحت عنوان «اسناد کاوش لرستان» منتشر کردهاند که کتاب هکلان و پرچینه نخستین جلد از مجموعه مورد ذکر است.
این کاوشها روشنگر چه مسائلی از دوران مسوسنگ در ایران است؟
جوامع انسانی دورۀ مسوسنگ برای نخستین بار درگذشتگان خود را بیرون از بافت مسکونی دفن میکردند. این دو گورستان شاهد خوبی برای این گذاره است. نمونههای دیگری همچون شوش و اخیراً چگاسفلی در بهبهان نیز شناسایی و کاوش شدهاند؛ اما هکلان و پرچینه از نظر بافتی که در آن قرار گرفتهاند متفاوت است. به این دلیل که هیچ زیستگاه مسکونی در کنار آنها شناسایی نشده است. از این رو، پژوهشگران معتقدند این دو گورستان مربوط به عشایر کوچرو هستند. فراموش نکنیم که همان عشایر نیز کمپهای استقراری داشتهاند که ما نتوانستهایم آنها را شناسایی کنیم. بایسته است که منطقۀ پهله و زرینآباد در شمالغربی دهلران مورد بررسی هدفمند قرار بگیرد که با اطمینان بیشتری در این رابطه صحبت کنیم.
آیا این کاوشها باید ادامه پیدا کند؟
پرسش بسیار خوبی بود. نخست بایستی این دو گورستان که در وضعیت حفاظتی مطلوبی قرار ندارند را حفظ و مراقبت کنیم؛ سپس، به این دلیل که کاوش در این دو گورستان به شکل سنتی و در شرایط نامطلوبی صورت گرفته، لازم است که مجدداً این دو محل کاوش شوند که علاوه بر مستندنگاری دقیق به خصوص از اجساد متوفیان و نمونهبرداری برای آزمایشهای گوناگون در رابطه با کمیت و کیفیت زندگی این جوامع آگاهی به دست آوریم. ضمن اینکه در رابطه با تاریخگذاری مطلق نیز میتوانیم بهروز شویم.
برچسب ها:
ایلام، باستانشناسی، پشتکوه، دهلران، لویی واندنبرگ، محسن زینیوند، هکلان و پرچینه
پیشنهاد سردبیر
سرمایهگذاری در معدن بازنده
مطالب مرتبط
کارخانه ریسباف اصفهان بازگشایی شد
خطر انقراض ۲۵ گونه جانوری در خراسان جنوبی
یوسف پور:
محیطبانان در سخت ترین شرایط خدمت می کنند
اولین گوساله گوزن زرد ایرانی در پارک ملی «دز» متولد شد
محققان انگلیسی عنوان کردند؛
تابستان ۲۰۲۴ می تواند رکوردشکنی در گرما باشد
هوای پایتخت به هوای پاک نزدیک شد
خطری که متوجه آرامگاه خشایارشا است
خاموشی صنایع در تابستان
۵۰ درصد گونههای حیات وحش جهان کاهش یافته است
رئیس سازمان حفاظت محیطزیست:
هزینه ۵ میلیارد دلاری دولت برای خاموش کردن ۵۴ مشعل گازی
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- تعمیر رطوبت گیر پمپ باد
- دکوراسیون سبک مدرن: توصیه و ایده ها برای خانه شما
- بررسی سه محصول سرمایشی محبوب در فصل گرما
- بهترین تریدهای فارکس: 6 خفنترین تریدر تاریخ فارکس جهان!
- بازی ماکان آریا پارسا در قطب شمال در شعبه زعفرانیه پارس پندار نهاد + ویدیو
- چطور خودمان را برای پروازهای لحظه آخری آماده کنیم؟
- طریقه نصب دستگیره مخفی کابینت هوایی
- چالشهای رزرو هتل در جزایر جنوب کشور
- بهترین برند چرم ایران کدام برند است؟
- روغن صنعتی مایعی جادویی برای افزایش عمر مفید ماشین آلات بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید