پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | تغییر اقلیم و ناامنی غذایی

تغییر اقلیم و ناامنی غذایی





تغییر اقلیم  و ناامنی غذایی

۵ شهریور ۱۴۰۱، ۰:۰۰

یکی از پیامدهای تغییر اقلیم ناامنی غذایی است. بنا بر تعریف سازمان ملل در ۱۹۸۶ امنیت غذایی، دسترسی همه مردم به غذای کافی در همه اوقات به‌قصد داشتن جسم سالم است. موجود بودن غذا، دسترسی به آن و پایداری در دریافت غذا حائز اهمیت هستند. در نتیجه امنیت غذایی، زمانی حاصل می‌شود که کیفیت و کمیت غذا با توجه ‌به منابع، تولید و نظام‌های عرضه و توزیع و مسائل اقتصادی و محیط زیستی و اجتماعی در نظر گرفته شود. تامین و حفظ امنیت غذایی با توجه‌ به رشد جمعیت و الگوی نادرست مصرف و تقاضای بیش‌ازپیش و ذخایر تجدیدناپذیر به نوبه خود دشوار است. به ‌هر حال هر سرزمینی، منابع و شرایط و توان اکولوژیکی برای تامین غذای ساکنانش دارد. چه‌بسا که بسیاری کشورها با بحران آب مواجه هستند که در مقوله تأمین غذا به آنها محدودیت‌هایی را تحمیل می‌کند. فارغ از بسیاری مسائل، فقر و مشکلات اقتصادی چالش‌هایی را در مسیر تغذیه متعارف افراد ایجاد می‌کند. با این اوصاف ناامنی غذایی دسترسی محدود و نامطمئن به غذای کافی و سالم است. ناامنی غذایی برای جوامع، پیامدهای بالقوه‌ای نظیر بیماری‌های مزمن و مخدوش شدن وضعیت سلامت جسمی و ذهنی و… دارد.
تغییر اقلیم به طور مستقیم با آثاری مانند سیل، توفان‌های گرمسیری و خشکسالی بر امنیت غذایی تأثیر می‌گذارد. به عبارتی تغییر اقلیم عامل اصلی ناامنی‌های غذایی آینده خواهد بود.
اگر مطابق پیش‌بینی‌ها دما بین دو تا چهار درجه سلسیوس افزایش یابد، تنش‌های شدید گرمایی و دمای میانگین و خشکسالی‌های مستمر و سیل نیز افزایش ‌یافته و شرایط دمای نوینی را برای مناطق ایجاد می‌کند.
این مسئله ضعف‌های پیشین در حفاظت از محصولات و ثبات و دسترسی مواد غذایی را تشدید می‌کند. به ‌نحوی ‌که با اتکا به روند کنونی نمی‌توان غذای کافی جهان را تامین کرد. با توجه‌ به این نکته که مراحل مختلف دامپروری از تامین علوفه و کود و غیره، 14.5 درصد از کل گازهای گلخانه‌ای را ایجاد می‌کند و هدف بسیاری از برنامه‌های آتی جهان کاهش کربن است، اجبارهایی برای محدودسازی دامپروری ایجاد می‌شود که جوامع را به سمت بهره‌وری از محصولات کشاورزی سوق می‌دهد. هرچند که کشاورزی سنتی و غیراصولی نیز در زمره اقدامات انسانی اقلیمی قرار می‌گیرد.
این در حالی است که هر یک از پیامدهای تغییر اقلیم مانند خشکسالی و امواج گرمایی و افزایش میانگین درجه حرارت بر کاهش منابع رشد غلات و طول فصل رشد گیاهان اثر می‌گذارند.
در نتیجه پتانسیل تولید محصولات زراعی استراتژیک و کیفیت سایر محصولات کشاورزی کاهش خواهد یافت. مطابق پژوهش‌ها محصولاتی نظیر گندم و جو بیشتر تحت‌تأثیر قرار می‌گیرند.
به‌طورکلی رابطه میان تامین غذا و تغییر اقلیم به زمان و نوع و تاب‌آوری هر منطقه در مواجهه با آثار آن بستگی دارد. هرچه سرعت تغییرات بیشتر باشد، به امنیت غذایی لطمه بزرگ‌تر وارد خواهد کرد. با وجود اینکه در مقوله تغییر اقلیم در همه ابعاد ضرورتی برای همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی وجود دارد، ولی هر کشوری باتوجه‌به آینده‌نگری‌ها و مبتنی بر شرایط، امکانات علمی و پژوهشی و اهداف خود به راهکارهای متفاوتی به‌قصد انطباق و تاب‌آوری و کاهش آثار منفی شرایط متوسط تغییر اقلیم روی می‌آورد. برخی برای تأمین غذا، سطح زیر کشت را افزایش می‌دهند که انعطاف‌پذیری‌های ویژه‌ای را می‌طلبد. برخی به فرهنگ‌سازی در راستای اصلاح الگوی مصرف بسنده می‌کنند. برخی کشورها نیز در فناوری‌های نوین و کارآمد در بخش کشاورزی سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
کاربرد پرتوها در صنعت هسته‌ای یکی از این راهکارها است. با بهره‌گیری از پرتودهی می‌توان آفات و میکروارگانیسم‌ها را حذف کرده و زمان ماندگاری (انبارمانی) و طول عمر بسیار محصولات را تا حداکثر دو سال افزایش داد. پرتودهی جایگزین مناسب و کارآمدتری برای مواد شیمیایی و نگهدارنده‌ها (که از غذا در بلندمدت از عوامل بیماری‌زا هستند) است. با پرتودهی تلفات کشاورزی کاهش‌یافته و امکان تامین غذای جمعیت بیشتری فراهم می‌شود.

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *