پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | توسعه و زبان

توسعه و زبان





توسعه و زبان

۲۴ مرداد ۱۴۰۱، ۰:۰۰

مبحث توسعه پردامنه و پر گفت‌وگوست، اما کمتر در زمینۀ زبان مورد توجه قرار گرفته است. بی‌شک توسعۀ فردی و اجتماعی، بدون توسعۀ ذهنی فرد و افراد صورت نمی‌پذیرد. زبان، اگر همان ذهن نباشد، ارتباطی تنگاتنگ با ذهن دارد و توسعۀ ذهنی و توسعۀ زبانی هم‌بسته و همراه‌اند.
از شروط توسعه: انسجام، ثبات، و خلق کردن بر مبنا و روی ساخته‌های پیشین است. زبان فارسی امروز نتیجۀ قرن‌ها ساخت و ابداع، اصلاح و حذف، و توسعه و گسترش است. در تمام این سال‌ها و قرن‌ها زبان در حال ساخته‌شدن و پیش‌رفتن در مسیر رشد و توسعه بوده است. اگرچه اکنون با نگاهی به گذشته چنین برداشت می‌کنیم که زبان فارسی، روزگاری با شاهکارهای ادبی ره چند صدساله رفته و روزگاری با ادبیات منحط، چندین صدسال به عقب برگشته است؛ در هرصورت، اینک با ذهنی رشدیافته‌تر از گذشته، زبانی داریم که جلوتر از زبان گذشته است؛ زبانی که سریع و به‌راحتی با آن گفت‌وگو می‌کنیم، می‌اندیشیم و می‌خوانیم -البته اگر دوست‌داران تندروی زبان فارسی، زبانگران را درگیر چالش‌های عجیب و غریب نکنند.
چه بسیار گفته و شنیده و شاید تجربه شده است که زبان فارسی پاسخگوی نیازهای امروز نیست. حال سؤال این است که آیا این مسئله، صحیح است؟ و آیا این مسئله، منحصر به زبان فارسی است؟ چرا؟ چرا زبان فارسی کند حرکت می‌کند؟ چگونه می‌توان سرعت آن را افزایش داد، و یا حداقل از سرعت آن نکاست؟
این سؤالات به امروز و ما منحصر نیست. علاوه بر نهادهای دولتی‌ای چون فرهنگستان زبان و نویسندگان و اهالی فرهنگ که به زبان و چندوچون آن توجه دارند، مردم نیز در دغدغۀ زبان سهیم‌اند. توصیه‌های گوناگونی در مورد چگونگی گفتار و خصوصاً نوشتار مطرح است؛ اما نه تنها بسیاری از این توصیه‌ها مغایر هم هستند که بسیاری از این توصیه‌ها کاربردی و کارآمد نیستند و بسیاری از مسائل زبان فارسی چون گذشته پرقدرت در جای خود باقی‌اند.
با وجود نهادها و افراد دغدغه‌مند و تلاشگر در عرصۀ زبان، هنوز که هنوز است، در گفتار که بماند، در نوشتار نیز اسلوب مشخص و یکدستی نداریم. بسیاری از متن‌های منتشرشده، با ویرایش و شیوۀ املایی جدید و ناشناخته‌ای که ابداع ویراستار و یا ناشر است، در دسترس خواننده قرار می‌گیرد، و فهم متن به میزان خلاقیت فهمی خواننده وابسته است. این مسئله منحصر به ناشران جدید و بی‌تجربه نیست، بلکه ناشران بزرگ و تخصصی نیز در ایجاد چنین فضای زبانی آشفته‌ای، دست داشته و دارند.
اینک ما سعی داریم در این مجموعه یادداشت‌ها، از دیدگاه زبانگران عادی زبان فارسی، نه علمی و علمیزه‌شده، به مسئلۀ زبان و رشد و توسعۀ آن بپردازیم. ما در پی پرداختن به چگونه گفتن و چگونه نوشتن نیستیم، بلکه در پی آنیم که با چشمانی باز و بدون تعصبات زبانی و علمی ببینیم زبان فارسی در چه حال و وضعیتی است و البته که سعی می‌کنیم در این راه به گونه‌های مختلف زبانی و تفاوت‌های معنایی و کاربردی آنها توجه داشته باشیم.

به اشتراک بگذارید:

برچسب ها:

، ،





نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *