خشکسالی سنگ محک مدیریت فضای سبز
۴ تیر ۱۴۰۱، ۰:۰۰
اعلام خبر قطع احتمالی آب بوستانهای جنگلی تهران به دلیل کمبود منابع آب، تلخ بود. برای کسانی که مدیریت فضای سبز شهری را در سالیان گذشته رصد میکردند، شوکهکننده نبود. به باور بسیاری از کارشناسان، نحوه انتخاب و کاشت گونههای درختی در شهری با بارندگی متوسط نزدیک به 200 میلیمتر، دیر یا زود منجر به بروز این وضعیت میشد. در انتخاب گونه برای کاشت در محیطهای شهری، عوامل متعددی همچون شرایط اقلیمی، فضای کاشت، امنیت شهروندان، مقاومت به آلودگی هوا، فاکتورهای محدود کننده مانند کابلهای انتقال نیرو، علائم راهنمایی و رانندگی، ساختمانها و زیباشناختی دخیل هستند.
در اقلیمهای خشک و نیمه خشک مانند پهنه وسیعی از کشور ما، شاید بتوان گفت که مهمترین فاکتور دخیل در انتخاب گونه، نیاز آبی است. سهمی نزدیک به 90 درصد از خاک ایران (با میانگین بارندگی نزدیک به 250 میلیمتر در برابر 850 میلیمتر جهانی) در مناطق فرا خشک، خشک و نیمه خشک قرار دارد. در این موقعیت، آب به عنوان عامل محدود کننده اصلی و توجه با نیاز آبی گونه ها در انتخاب برای کاشت، اهمیت بیشتری مییابد، اما گویا این مساله در نگاه مدیران فضای سبز شهری، اهمیت چندانی نداشته است. وفور گونههای درختی با نیاز آبی بالا در مناطق مختلف شهری کشور، شاهدی بر این ادعا است. درختانی همچون بید به دلیل زیبایی تاج و چنار به دلیل جایگاه اجتماعی آن در بین مردم، گونههای با فراوانی بالا در شهرها هستند. اما این درختان با نیاز آبی بالا، مناسب کاشت در اقلیمهای خشک نیستند. با بی توجهی به نیاز آبی، عجیب نیست که اکالیپتوس هم در مناطق داخل و حاشیه شهرهای بسیاری حتی در مناطق کم آب کشور کاشت شده است.این مساله که فشاری مضاعف بر منابع محدود آبی است، در شرایط خشکسالی میتواند تبدیل به رقابتی بحرانی برای آب شده و در نهایت منجر به بروز مشکلات محیط زیستی شود. در شهر تهران میزان مصرف سالانه آب در فضای سبز شهری بیش از 300 میلیون متر مکعب است. این مقدار که برابر با مصرف شبانهروزی یک میلیون و دویست هزار نفر است، از طریق آب لولهکشی شهری و چاه تامین میشود. در بحران خشکسالی، ممکن است که نیازهای آبی سایر بخشها همانند بخش خانگی در رقابت برای آب، بر بخش فضای سبز غلبه کرده و منجر به از بین رفتن درختان و سایر انواع دیگر آن شود. به طور معمول، سادهترین و سریعترین راهکار مدیران برای غلبه بر این مشکل، حفر چاه برای تامین آب است. در زمانی که بحران چاههای غیرمجاز باعث پیامدهای منفی محیط زیستی شده است، حفر چاههای بیشتر تحمیل باری اضافه بر محیط زیست کشور است که مشکلات بعدی را در پی دارد. اگر چه برخی بر این نظرند که تغییر سیستم آبیاری یا زمان آن، میتواند راه حل مساله باشد، اما این موضوع را باید در ریشه و با انتخاب گونه مناسب با اقلیم هر منطقه و بر اساس عامل محدود کننده آب حل کرد. چنانچه بیان شد، کاشت بیرویه درختان با نیاز آبی بالا همچون بید یا چنار و چمنکاری وسیع، یک سوءمدیریت در فضای سبز کشور است که خسارتهای اقتصادی، محیط زیستی و حتی اجتماعی در پی دارد. البته بیتوجهی به فاکتورهای انتخاب گونه، تنها محدود به عامل آب نیست و میتوان موارد بسیاری از عدم دقت به فضای کاشت، تداخل با خطوط انتقال برق، خسارت به ساختمانها، پوشاندن علائم راهنمایی و رانندگی یا افزایش احتمال تصادف در اثر کاشت درخت نامناسب در تقاطعها اشاره کرد، اما بدون شک در کشوری با اقلیم ایران، مهمترین عامل برای این انتخاب، آب است. بیتوجهی به این موضوع باعث شده است که در شرایط خشکسالی و با محک جدی مدیریت فضای سبز، ضعفها مشخص شده و در این آزمون، شاهد شکست این مدیریت باشیم. با گونههای کنونی فضای سبز شهری، موفقیت در این آزمون، تنها با فشار بیشتر بر محیط زیست و قبول خطرات احتمالی آن میسر است. در پایان باید متذکر شد که توسعه فضای سبزی با کارکردهای متعدد محیط زیستی، اجتماعی و اقتصادی یکی از ارکان توسعه پایدار شهری است. با این حال پایداری این بخش از شهرها در گرو توجه به مسائل متعدد از جمله آب است.
پیشنهاد سردبیر
سرمایهگذاری در معدن بازنده
مطالب مرتبط
معاون محیط زیست دریایی و تالابها سازمان حفاظت محیط زیست:
هیچ بنبست محیط زیستی وجود ندارد
ثبت احوال: آمار طلاق ۳ درصد کاهش یافت
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان عنوان کرد
شرکت کربن تا سال 1405 باید بازسازی و جابهجا شود
ثبت یک رکورد گرمایی دیگر در جهان؛ عادی شدن روزهای گرم به نفع بشر نیست
رگبار باران و وزش باد شدید در تهران
وزارت بهداشت: محموله روغن آلوده به سموم مجوز مصرف ندارد
چرا قطب شمال سریعتر از بقیه سیارهها گرم میشود؟
اسکان اضطراری سیلزدگان در ۲۴ استان
احتمال عرضه داروی ایرانی SMA در خردادماه
دریاچه کوچک گهر، آماج اشتباه کاریهای بزرگ
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- بهترین برند چرم ایران کدام برند است؟
- روغن صنعتی مایعی جادویی برای افزایش عمر مفید ماشین آلات
- ۱۰ ماده غذایی که به شما در سفر به سوی کاهش وزن کمک میکنند
- چاپ ترافارد؛ هر آنچه که باید درباره این نوع چاپ دستی بدانید
- اقدامات لازم برای اسباب کشی و جابجایی منزل
- بسته بندی مواد پودری با دستگاه ساشه: شغل پردرآمد این روزها
- طبع روغن زیتون در طب سنتی چیست؟ معرفی 4 خواص روغن زیتون
- خرید ساک دستی تبلیغاتی چه مزایایی برای هر برند دارد؟
- تعریف درست هوش مصنوعی (AI) چیست؟
- 10 ایده شغل دوم با سرمایه اولیه کم برای کارمندان بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید