از بلدیه تا شورای ششم مشروطیت شهری در احتضار
![از بلدیه تا شورای ششم مشروطیت شهری در احتضار](https://payamema.ir/pubfiles/2022/04/محمدکریم-آسایش-copy.jpg)
۸ اردیبهشت ۱۴۰۱، ۰:۵۶
اندیشه شورایی و اداره امور شهری و منطقهای با نظارت مستقیم نمایندگان مردم و مطابق قانون، جزو یکی از هستههای اصلی اندیشه و میراث انقلاب مشروطه بوده است که در انقلاب اسلامی سال 1357 و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز تداوم داشت و گذار و گسستی بنیادین از الگوی اداره فرمانفرمایی شهر توسط والیان و کلانتران بود که برگرفته از شیوه اربابان و خانهای فئودال در روستاها بود. قوت این ساختار در مشروطیت را میتوان در قانون انجمن بلدیه مشاهده کرد به نحوی که مطابق قانون بلدیه، ریاست اداره بلدیه با ریاست انجمن بلدیه بود، اعضای اداره بلدیه و مستخدمین آن و وظایف و مقرری آنها را انجمن معین میکرد، ترتیب تکالیف و وظایف اداره بلدیه و دوایر جزو او و نوشتن دستورالعمل آنها برعهده انجمن بلدیه بود و در واقع اداره بلدیه به طور کامل نقش بازوی اجرایی انجمن بلدیه را ایفا میکرد.
جایگاه بلدیه چنان بود که در وظایف و فلسفه آن ذکر شده بود: «مقصود اصلی تاسیس بلدیه حفظ منافع شهرها و ایفای حوائج اهالی شهرنشین است» و «اداره کردن آن چه اهالی شهر برای اصلاح امور بلدیه به موجب قانون میدهند» و میتوانست «به اسم شهر بیع و شراء و هر گونه معاملات نماید و به جاهای لازم شکایت کند و در محاکمات عدلیه اقامه دعوا نماید و مدعی و مدعیعلیه واقع شود» و حتی با اطلاع به حکومت انتخابات محلهای را که تشخیص میداد در آن تخلف شده را باطل نموده و دوباره برگزار کند (لازم به ذکر است که انجمن بلدیه از نمایندگان هر محله تعیین میشد و در واقع انجمن بلدیه اختیار اصلاح خود در صورت تخلفات را داشت).
این اندیشه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز انعکاس پرطنینی داشت به نحوی که طبق اصل هفتم آن، شورا جزو ارکان تصمیمگیری و اداره کشور و همردیف با مجلس شورای اسلامی است و مطابق با اصل یکصد و سوم قانون اساسی «استانداران، فرمانداران، بخشداران و سایر مقامات کشوری که از طرف دولت تعیین میشوند در حدود اختیارات شوراها ملزم به رعایت تصمیمات آنها هستند» و شهرداری نیز در این چارچوب نقشی اجرایی دارد و این شوراست که در رأس امور قرار دارد.
با اینکه قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور مصوب 1375 و الحاقات بعدی آن برخلاف قانون تشکیلات شوراهای اسلامی کشوری مصوب 1361، دارای فاصله از این نقش است اما هنوز روح کلی جایگاه فرادستی شورا را با قوت حفظ کرده است.
گرچه در دورههای مختلف میتوان شاهد ضعف شورا در اعمال شئون نظارتی خود بود اما در شورای ششم تهران با روند متفاوتی مواجه هستیم. روندی که اقداماتِ بدون مصوبه شورا و بدون اطلاع و ارائه برنامه توسط شهرداری توسط به رویه غالب بدل شده است و شورا هم به جز برخی تذکرهای پراکنده(نظیر تذکر حبیب کاشانی در مورد قرارگاه مسکن، تذکرهای ناصر امانی و زهرا شمس احسان در مورد قرارگاه اجتماعی، بوستان مادر و کودک، تذکر مهدی چمران در مورد بخشنامه شهرداری در مورد ساخت و سازها) اقدام جدی برای اصلاح این رویه و الزام شهرداری به قاعدهمندی و تمکین به شورا انجام نداده است یا اگر در موردی مانند طرح«نظامنامه مدیریت محله» که برای قاعدهمندی ایدههای«قرارگاه نخبگان» و… ورود کرده است در عمل با تسلط نهادی شهرداری در طرح و واگذاری کامل سیاستگذاری به آن، نقش خود را سلب کرده است.
این وضعیتی مخاطرهآمیز برای نهاد شورا فارغ از محتوای سیاستها، گرایش سیاسی و شخصیت حقیقی اعضای آن است و تداوم آن میتواند به بلاموضوعی نهاد شورا بینجامد. این نقد به وضعیت را باید ورای نقد به این یا آن سیاست یا ترکیب شورا و به عنوان یک نگرانی دلسوزانه برای نهاد شورای شهر در نظر گرفت.
مطالب مرتبط
![مرگهای تکراری](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/معدن-2.jpg)
ظرف دو ماه گذشته ۴ کارگر در ۴ حادثه در معادن زغال سنگ کرمان جانباختهاند
مرگهای تکراری
![نگاههای منتظر به معدن فروریخته](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/معدن-شازند.jpg)
گفتوگوی «پیام ما» با بستگان کارگران مفقودشدۀ معدن شازند اراک
نگاههای منتظر به معدن فروریخته
![صدای جمهور آمد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/دیجیتال-15.jpg)
چهاردهمین انتخابات ریاستجمهوری با مشارکت ۴۰ درصدی برگزار شد
صدای جمهور آمد
![واکاوی مسئلهٔ اقدام به خودکشی درمانگران](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/باشگاه-اندیشمندان.jpg)
در نشست علمی «خودکشی درمانگران: نگاهی بینرشتهای» صورت گرفت
واکاوی مسئلهٔ اقدام به خودکشی درمانگران
![معمای آتشفشان «تفتان»](https://payamema.ir/pubfiles/2024/05/دیجیتال-9.jpg)
کارشناسان و مسئولان در مورد احتمال همیشگی فوران تفتان اتفاقنظر دارند
معمای آتشفشان «تفتان»
![بارش برف و باران امروز ادامه دارد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/برف-jpg.webp)
بارش برف و باران امروز ادامه دارد
![انسداد راه دسترسی ۱۶۰ روستای لرستان](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/دیجیتال-4-jpg.webp)
۲۲ استان کشور تا پایان هفته بارش برف و باران سنگین را تجربه میکنند
انسداد راه دسترسی ۱۶۰ روستای لرستان
![اکوسیستم استارتاپی عامل آشتی کسبوکاری مردم و نوآوران](https://payamema.ir/pubfiles/2023/12/photo1702386552-jpeg.webp)
گزارش «پیام ما» از نشست بررسی کاربرد فناوریهای نوین در صنایع خلاق
اکوسیستم استارتاپی عامل آشتی کسبوکاری مردم و نوآوران
![مسافران قطار مرگ](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/۶-2-jpg.webp)
گروهی از زنان مکزیک جان خود را برای رساندن غذا به مهاجران به خطر میاندازند
مسافران قطار مرگ
![چتر سیاه بر آسمان اهواز](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/۳-jpg.webp)
دود نیشکرهای سوخته هوای خوزستان را آلوده کرد
چتر سیاه بر آسمان اهواز
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- چرا رزرو هتلهای 4 ستاره استانبول ارزشمند است؟
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/کتاب-چرا-شما-را-نمیگیرن.jpg)
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
آشکارشدن گورهای ماقبلتاریخ هنگام ساخت بزرگراه
3
«بمو» را تکهتکه کردند
4
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
5
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
دیدگاهتان را بنویسید