امسال فصل گرم سال از همین فروردین شروع شده است،‌ به طوری که برخی شروع به راه انداختن وسایل سرمایشی و سرویس کردن کولرهایشان کرده‌اند. طولانی شدن فصل گرم به معنای مصرف بیشتر برق است،‌ به ویژه از نیمه خرداد تا نیمه شهریور که شاهد بیشترین میزان مصرف برق در کشور هستیم،‌ عدم توان تامین این میزان انرژی سال هاست که به خاموشی های گسترده در تابستان منجر شده و یا تغییر ساعات اداری در برخی استان‌های گرمسیری را به دنبال داشته است. «پیام ما» در گفت‌‌وگو با مصطفی رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق از او درباره تابستان 1401 و برنامه‌هایی که برای تامین برق مصرف‌کنندگان پیش‌بینی‌شده است پرسید.
یکی از گلایه‌هایی که مردم خوزستان و سایر استان‌های گرمسیر در سال‌های گذشته داشتند این بود که تعطیل کردن ادارات در دقیقه نود به آنها اعلام می‌شد. آیا امسال استانداران توجیه هستند و برای آنها جلسه‌ای تا پیش از رسیدن به 15 خرداد (آغاز پیک تابستانی مصرف برق) گذاشته می‌شود تا شاهد اختلال‌هایی مشابه سالیان قبل نباشیم؟
تغییر ساعت کار از اختیارات وزارت کشور و استانداران است. در ماه‌های گرم با توجه به اینکه تغییر ساعت کار در استان‌های گرمسیر در کاهش مصرف برق تاثیر دارد، این تغییر از سوی استاندار ابلاغ شده و از طریق جراید و رسانه‌های استانی اطلاع رسانی می‌شود. بنابراین شکل کار به این گونه نیست که برای یک روز بخواهند این کار را بکنند. چنانچه در این زمینه اطلاع‌رسانی‌ها درست باشد با معضل خاصی روبه‌رو نمی‌شویم.
یکی دیگر از دلایلی که به افزایش مصرف برق در کشور منجر می‌شود استخراج رمزارزها است، نسبت به سال گذشته چقدر این موضوع مهار شده است یا اینکه امسال هم با این معضل روبه‌رو خواهیم بود؟
وظیفه وزارت نیرو این است برای کسانی که از طریق مجاز بخواهند در زمینه رمزارزها فعالیت کنند از طریق روال قانونی مجوزها را از وزارت صمت بگیرد و در ادامه فعالان این حوزه تابع مقررات وزارت نیرو باشند. اما از آنجا که قیمت برق یارانه‌ای است افرادی به نیت سودجویی از شبکه‌های سراسری برق بهره می‌گیرند تا بتوانند منافع شخصی و فردی خود را تامین کنند. چنین رفتارهایی پایمال کردن حقوق سایر مشترکان و مردم است که برخورد قضایی با آنها را ایجاب می‌کند. در همین راستا هم وزارت نیرو پیگیری می‌کند تا همانطور که تاکنون تعدادی از فعالان غیرمجاز این حوزه را جمع‌آوری کرده است جلوی ادامه فعالیت بقیه را هم بگیرد. میزان مصرفی که این استخراج‌کنندگان رمزارز به شکل غیرقانونی داشتند معادل یک نیروگاه هزار مگاواتی بود و خوشبختانه وزارت نیرو با روش‌های خاص خود آنها را شناسایی و از ادامه فعالیت‌شان جلوگیری کرد. با این حال در برخورد با چنین خاطیانی تنها دریافت خسارت سنگین اکتفا نمی‌کند و بایستی مراجع قضایی درباره آنها تصمیم‌های دیگری هم بگیرند.
در ایران هر سال چیزی حدود 10 درصد افزایش مصرف در حوزه برق را داریم.
با توجه به اینکه تحریم‌ها و شرایط اقتصادی امکان ساخت نیروگاه جدید را با دشواری‌های جدی روبه‌رو کرده است، امسال برای تامین نیاز برق در زمان اوج بار قرار است چه کاری انجام شود؟
در حال حاضر ما برنامه‌هایی برای افزایش تولید داریم. مدیرعامل شرکت برق حرارتی هم در گفته‌های خود تاکید کرده است که رکورد خوبی را در سال 1401 برای احداث نیروگاه حرارتی می‌زنند و امیدواریم چهار هزار و 200 مگاوات نیروگاه حرارتی را به ظرفیت تولید برق کشور اضافه کنیم تا چالش‌های ما در این حوزه برطرف شود.
طرح نیروگاه مجازی در این دولت به کجا رسیده است و آیا همچنان دنبال می‌شود؟
منظور از نیروگاه مجازی این است که ما با مدیریت مصرف بخشی از ناترازی تولید و مصرف را جبران کنیم. در این شرایط استفاده از مولدینی که در اختیار صنایع قرار دارند، تغییر ساعت پیک مصرف و سایر برنامه‌ها جزو مواردی است که دولت فعلی دنبال می‌کند تا بتواند مصرف برق را تحت کنترل و مدیریت خود درآورد. همچنین واحدهایی که که در این زمینه همراهی داشته باشند از مشوق‌های وزارت نیرو بهره‌مند می‌شوند.
از ابتدای بهمن سال 1400 تعرفه برق افزایش پیدا کرد آیا در این بازه زمانی شاهد بودیم که تغییری در میزان مصرف برق هم اتفاق بیفتد به طوری که تاثیر آن را در تابستان مشاهده کنیم؟
با توجه به اینکه زمان زیادی از این تغییر تعرفه نمی‌گذرد شاید معیار خوبی برای تحلیل میزان مصرف برق نباشد. در این بازه زمانی به شکل بسیار محدود شاهد بودیم مشترکانی که پیشتر جزو مشترکان پرمصرف بودند میزان مصرف خود را کاهش دادند اما اینکه آیا می‌توان این امر را به افزایش تعرفه نسبت داد یا آن را مرتبط با درجه حرارت هوا در این بازه زمانی دانست مشخص نیست. به هر حال اگر زمان بیشتری بگذرد و در کنار آن ما اطلاع‌رسانی بهتری داشته باشیم می‌توانیم مردم را متقاعد به کاهش مصرف کنیم. افزایش تعرفه در واقع با همین هدف صورت گرفته تا مشترکان پرمصرف ترغیب شوند میزان مصرف‌شان را مدیریت کنند. با این کاهش و مدیریت برق توسط شهروندان تامین آن برای همگان با چالش کمتری توسط دولت همراه خواهد بود. ضمن اینکه تعداد مشترکانی که زیر الگو و دارای کاهش مصرف هستند افزایش می یابد.
در تابستان امسال به نظر شما کدام مناطق جزو مناطق بحرانی ما در حوزه تامین برق خواهند بود؟
در سال جاری شرایط به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده است تا بتوانیم در تابستان عمده مناطق را تحت پایش داشته باشیم و پایداری در شبکه برق برقرار شود، از این رو نمی‌توان گفت مناطقی است که وضعیت بهتری در مقابل سایر نقاط دارند و پایش شبکه سراسری انجام می‌شود.